Q.1 - Chương 252: Phải có tín ngưỡng

"... Ngày hôm nay nói đến đây, muốn kể cho mọi người nghe một chuyện. Vào ngày hôm qua, ta có sang phía thành đông xem người ta chém đầu, thấy một ông lão, ông lão này tên là Tiền Hi Văn. Sở dĩ ta biết về chuyện của ông ấy, là bởi vì trước kia... Ngày hôm trước, Như Hữu kể cho ta nghe những chuyện kia, cho nên ta mới sinh lòng tò mò muốn sang đó xem thử một chút. Kỳ thực ta cũng không phải là quen lắm với cái ông Tiền Hi Văn này, đương nhiên trước kia cũng từng gặp mặt mấy lần. Ông ấy là một người rất giỏi quyền mưu, hiểu nhân tính. Mấy năm trước ở đất Hàng Châu này, cho dù là xảy ra chuyện gì đi nữa, chỉ cần ông ấy nói một câu thôi, thì cũng có thể quyết định toàn bộ sự việc. Hôm nay, ta muốn kể chuyện nhà của ông lão này, cho mọi người cùng nghe.”

Bóng cây đung đưa chập chờn, trong tiếng côn trùng rả rích kêu lại có một ý vị nhàn nhã dễ chịu, trong phòng học của thư viện, thanh âm của lão sư trẻ tuổi đang vang lên đều đều. Đương nhiên, tuy nói là giảng bài nhưng tới lúc này, thực ra đã chuyển sang tiết mục kể cố sự như lệ thường rồi. Vào lúc này, trong phòng có mấy chục đứa học trò có lớn có bé, mà ở bên cửa sổ ngoài phòng cũng có thêm năm sáu học sinh nữa đứng tụ tập nơi đó, có đứa nằm nhoài trên bệ cửa sổ, lại có đứa ngồi chồm hỗm trên mấy tảng đá dưới đất, nhưng ai nấy đều chú tâm dỏng tai nghe chuyện lão sư đang kể trong phòng.

Từ khi trong thư viện xảy ra mấy lần xung đột vì vị tiên sinh tên Ninh Lập Hằng này đến giờ, trong đám học sinh cũng đã chia thành các phe cánh khác nhau, trong đó có nhóm muốn giết tiên sinh, cũng có nhóm gần gũi, muốn bảo vệ Ninh tiên sinh, mà nhóm nhiều nhất chính là phái trung lập không ai để ý tới. Bất luận yêu ghét thế nào thì sau khi tin tức Ninh tiên sinh giảng bài thú vị truyền ra ngoài, không ít người đều chấp nhận tới lớp Bính này để nghe một lớp “Sử ký”.

Nếu lớp học giống như hình thức truyền thống như trước, đám học sinh muốn chạy tới chạy lui tự do như vậy, e là đã bị tiên sinh đánh chết rồi, nhưng thư viện Văn Liệt bây giờ, những tiên sinh dám thực sự quản học sinh, thực sự không có mấy ai. Tới lúc này, mỗi ngày đến giờ dạy “Sử ký” của lớp Bính, lớp học này liền có hơn bốn mươi học sinh thuộc phái bảo vệ Ninh Nghị và phái trung lập tập trung lại đây, còn những học sinh ngồi xổm ngoài cửa sổ kia xem ra không phải có ý tốt gì, đại khái là phái muốn lật đổ Ninh Nghị muốn đến để bới lông tìm vết bắt lỗi Ninh Nghị. Bọn chúng bảo rằng đây là theo chiến lược biết người biết ta, trăm trận trăm thắng, đến để thám thính thực hư xem thế nào, nhưng dù sao thì cũng đều là những đứa trẻ tuổi chừng mười lăm mười sáu, nghe Ninh Nghị kể cố sự rất thú vị, thì cũng ngồi nghe say sưa ngon lành, nghe xong mới giả vờ tỏ ra xem thường.

Có điều, ngày hôm nay kể chuyện này, lại khiến cho bầu không khí cả trong lẫn ngoài lớp học trở nên hơi quái lạ.

“Tiền gia vốn là thế gia vọng tộc của Hàng Châu, gia tộc của bọn họ từng sản sinh ra rất nhiều quan lớn trong triều. Liên quan đến Tiền Hi Văn, còn có một câu chuyện nhỏ rất thú vị... Mấy tháng trước khi ta vừa mới đến Hàng Châu này, nhận lời ủy thác của một vị trưởng bối mang thư đến Tiền phủ bái phỏng ông ấy, gặp hai người trẻ tuổi đang đuổi đánh nhau, sau đó nhặt được một chiếc giá bút san hô màu đỏ... Vì thế mà ta được thưởng mười quan tiền, có điều không phải chi phiếu mà là từng đồng tiền nhỏ xâu lại, trọn vẹn mười quan tiền, khiến ta chuyển về muốn đứt cả hơi, sau đó ta đi hỏi mới biết rằng, cái giá bút san hô này là thứ mà Tiền Hi Văn thích nhất...”

Những chuyện có liên quan đến Tiền Hi Văn, bắt đầu từ chuyện giá bút san hô, sau đó dần dần chuyển tới chuyện nạn đói mấy năm trước, rồi chuyện hội thơ Lập Thu các loại. Trong lớp học nhất thời mọi người hơi rối loạn. Trong lớp học đều là trẻ con cả, nhưng đại khái cũng cảm nhận được lập trường của câu chuyện này, bọn chúng bảo vệ Ninh Nghị vì cảm thấy Ninh Nghị đã gia nhập với đội ngũ nghĩa quân bên này, nhưng giờ lại nói tới Tiền Hi Văn, khiến cho một số đứa trẻ trong lớp bắt đầu hơi dao động.

Lúc Ninh Nghị đang kể chuyện thì trên hành lang bên ngoài không biết từ lúc nào có hai tiên sinh của thư viện đi tới, đại khái là cảm thấy bầu không khí bên trong không bình thường, đứng ở ngoài nghe được vài câu, trên mặt liền hiện ra vẻ nghi ngờ lẫn kinh ngạc.

“Người này điên rồi sao?”

“Xem chừng không phải... nhưng chẳng lẽ không biết sợ sao...”

Hai người vừa ngạc nhiên vừa nghi ngờ đứng nghe một lúc, sau đó lại có thêm một tiên sinh nữa lại đây, nghe được vài câu, cũng kinh ngạc nhìn hai người đồng nghiệp của mình. Bọn họ vốn dĩ đều là nho sinh Hàng Châu, dĩ nhiên là biết đến tên tuổi Tiền Hi Văn, nhưng lúc này mà nói chuyện đó ngay trên địa bàn của Phương Tịch, chẳng phải là muốn chết sao?

Đang lúc còn kinh ngạc hồ nghi thì bên kia hành lang, một người thanh niên trẻ tuổi mặc áo ngắn màu đen tựa hồ như đi dạo bình thường, nhìn trái nhìn phải, đi về phía bên này. Mặc dù chưa từng nhìn thấy mặt người này bao giờ, nhưng lúc này ngoài cửa thư viện cũng có thủ vệ, lúc này có thể đi vào đây, lại nhìn cái thần khí kia, liền biết ngay chàng trai trước mặt là một võ nhân, hơn nữa còn là tướng lĩnh trong quân đội của Phương Tịch, bởi vì gã vừa mới xuất hiện thì một trong mấy đứa trẻ nhàn rỗi chơi ở ngoài phòng học bị dọa sợ hết hồn, lùi về sau mấy bước, sau đó hình như bàn bạc với đồng bạn xem thử có nên đi khỏi đó hay không.

Ba nho sinh nhìn nhau, cúi đầu len lén rời khỏi. Người trẻ tuổi kia liếc nhìn bóng lưng ba người, sau đó nghiêng đầu liếc nhìn Ninh Nghị ở trong phòng học bên này. Gã hơi suy nghĩ một chút, sau đó ngồi xuống trên lan can hành lang cách phòng học khoảng một trượng, bứt một cọng cỏ tranh cho vào miệng ngậm, tựa như ngồi đó nghỉ ngơi. Ở khoảng cách này thì không thể nhìn thấy động tĩnh trong phòng học, nhưng có thể nghe được rõ ràng toàn bộ, không lâu sau đó, người trẻ tuổi này cũng nghe ra được đối phương đang nói chuyện gì.

“Cái gọi là bảo vệ tư tưởng, chính là tại một thời điểm thích hợp, chết cho ngươi xem. Lão nhân gia nói như vậy. Trên thế giới này có rất nhiều người thông minh, nhưng ông ấy sợ nhất chính là, khi mà mọi người đều lựa chọn làm người thông minh như vậy, thì khi người ta dạy về những trượng nghĩa tử tiết lại không tìm được ví dụ nào, tấm gương nào để nói. Mọi người sẽ nói, đám tiên sinh các ngươi lúc nào cũng nói tới cốt khí, nói tới trung hiếu tiết nghĩa, nhưng tại sao khi kẻ địch đánh tới thì ai nấy đều bỏ chạy, giờ ông ấy ở lại, mọi người sẽ nói rằng, có Tiền Hi Văn kìa, còn ở lại đây, làm chuyện như thế, như vậy những thứ về mặt học vấn mà ông ấy đã làm cả đời, không phải là giả, không phải chỉ nói suông.”

“Ông ấy và người nhà của mình, hôm qua đã bị chém đầu rồi.” Tiên sinh tên là Ninh Nghị kia thoáng ngừng lại một chút. “Ta hi vọng mọi người có thể nhớ kỹ một câu chuyện như thế, nhớ kỹ có một người như vậy. Những gì cần giảng hôm nay ta đã giảng xong rồi, mọi người có ý kiến gì, bây giờ cứ nói đi.”

Lời của hắn còn chưa dứt thì đã có một đứa trẻ giơ tay lên, oán giận đứng lên nói:

“Ninh tiên sinh, nếu nói như tiên sinh thì triều đình bên kia mới là người tốt sao? Muốn nói rằng chúng ta là người xấu à?”

Lập tức có những học sinh khác đồng tình phụ họa, ở trên bục giảng, Ninh Nghị bình tĩnh nhìn, đợi đến khi những tiếng la hét trong phòng đã ngưng thì hắn mở chậm rãi lên tiếng:

“Người tốt, người xấu, không phải là chuyện đơn giản như vậy, ta không có cách nào nói cho các trò biết được ai là người tốt, ai là người xấu. ta chỉ dạy cho các trò cách làm người mà thôi. Ngày hôm nay cha mẹ các trò đưa các trò tới lớp này để học, học Tứ Tư Ngũ Kinh, đọc sách, đọc sử, tại sao? Đám người triều đình bên kia há chẳng phải phí cả đời để đọc những thứ này hết cả hay sao. Các trò đứng ở vị trí không giống họ, nhưng cũng học những thứ như thế, ta muốn nói cho các trò biết, những thứ mà các trò muốn học đều nằm trong hành động của lão nhân gia này cả, ta là tiên sinh của các trò, ta cảm giác các trò thật sự muốn học, nếu như vậy thì không nên bỏ qua ông ấy.”

“Liên quan đến chuyện tốt xấu đúng sai, không phải cứ một người đứng vào vị trí tốt thì người khác nhất định phải là kẻ xấu. Tham quan sưu cao thuế nặng, đòi thu hoa thạch cương khiến dân chúng lầm than, các trò vùng lên, giết chết bọn họ, đó là chuyện tốt. Các trò đọc sách, trên sách muốn dạy cho các trò, chí ít thì đây cũng chính là chuyện mà ta muốn dạy cho các trò. Chuyện của lão nhân gia kia làm, cũng là tốt luôn. Ta kể cho các trò nghe chuyện của ông ấy, là muốn để các trò nhớ rằng, có một lão nhân gia, ông ấy học Nho, ông ấy có đạo của chính mình, ông ấy làm những chuyện như vậy, làm đến mức độ như vậy, sau này các trò cũng phải có sự kiên trì của mình, không thể thua ông ấy được... Các trò chịu thua ông ấy sao?”

Đám trẻ con và thiếu niên chung quy là những người rất có nhiệt huyết, Ninh Nghị hỏi câu này xong, mọi người nhất thời đều hô lớn:

“Đương nhiên là không!”

Thanh âm này trong nhất thời nối nhau liên tiếp, ngay cả mấy đứa trẻ ở ngoài cửa sổ cũng bị kích động theo. Nhưng tự nhiên là còn có những người muốn hỏi câu đúng sai đơn giản. Ninh Nghị dừng lại một lúc, nhìn xuống phía dưới, nói tiếp:

“Nếu các trò là những đứa trẻ sinh ra trong thời thái bình thì ta đã không nói với các trò những chuyện này, Điền Ngọc Xương, Trần Thu... trong các trò có nhiều người còn quá nhỏ, ta không nên dạy các trò những chuyện đúng sai phức tạp như vậy, các trò nghe có thể không hiểu. Nhưng các trò không phải là những đứa trẻ sinh trong thời bình, phần lớn các trò đều đã trải qua chiến trận, phụ thân các trò đánh trận, giống như Vu Tứ Hà, trò đã từng kinh qua chiến trận, có đúng hay không?”

Một thiếu niên chừng mười lăm, mười sáu tuổi ở trong lớp ngẩng đầu lên.

“Vậy thì các trò cũng phải biết rằng, chiến tranh còn lâu lắm mới kết thúc, ta luôn hi vọng các trò không phải ra chiến trường nữa, nhưng các trò là con cháu nhà tướng lĩnh, các trò phải chuẩn bị sẵn sàng. Trong triều đình bên kia có rất nhiều tham quan ô lại, có rất nhiều người hết thuốc chữa, chỉ là tranh quyền đoạt lợi, không để ý đến sống chết của bách tính, nhưng cũng có một nhóm người, giống như lão nhân gia này vậy, ta không hi vọng các trò thành tham quan ô lại chỉ biết cướp đoạt mồ hôi nước mắt của người dân, cho dù chỉ một chút.”

“Nếu như các trò đã đến đây đọc sách, gọi ta một tiếng tiên sinh thì ta hi vọng các trò sau này đều trở thành người giống như lão nhân gia kia. Cả đời này của các trò nhất định phải có tín ngưỡng của riêng mình, các trò cầm đao thì phải nhớ là tại sao mình lại cầm đao, tham quan vô đạo, cho nên các trò mới giết quan tạo phản, thiên hạ thối nát, các trò đi bình định. Các trò phải nhớ rằng bản thân mình cầm đao là để có thể nhìn thấy những thứ quanh mình tốt đẹp hơn.

“Những người sinh trưởng ở thời thái bình kia, bọn họ đi học là học để làm quan, hoặc để biết chữ, tương lai có cái nghề sao sao chép chép. Các trò vào đây học, cha mẹ trong nhà nói là vì tiền đồ của các trò, nhưng cái tiền đồ ấy, ta không hi vọng chỉ là học đấu đá tranh giành, luồn cúi làm quan. Nếu các trò học được tín ngưỡng thì mới thấy có ý nghĩa, mới thực sự học được những thứ trong Kinh, Sử, Tử, Tập kia.”

Lời này nói xong, trong lớp học có chút trầm mặc, tự nhiên là có một số học sinh đã loáng thoáng hiểu được, nhưng tuổi còn quá nhỏ, nhiều lắm cũng chỉ có thể mơ mơ hồ hồ học thuộc như con vẹt mà thôi, rất nhiều năm sau này, có lẽ chúng sẽ nhớ lúc trước có người đã nói như thế. Nhưng hiện tại, chúng vẫn chỉ có thể nhìn những người bạn xung quanh, cảm thấy hơi hoang mang. Một học trò chín tuổi giơ tay, rụt rè hỏi:

“Vậy thì... tiên sinh, chúng ta giết lão nhân gia đó, có phải là giết sai rồi không?”

“Không giết sai đâu.” Ninh Nghị lắc lắc đầu. “Tương lai các trò muốn học thì phải biết kính nể kẻ địch, học tập kẻ địch, nhưng không được đồng tình với bọn họ, đặc biệt là như thế, ông ấy chắc chắn sẽ không đầu hàng, cho nên cũng chỉ có thể giết mà thôi. Trên chiến trường nếu có một kẻ địch võ nghệ rất cao cường, mọi người đều cảm thấy y lợi hại, trò cũng bảo rằng y thật là lợi hại, đến lúc hai bên giao thủ, nếu như trò nghĩ rằng, y giỏi quá, giết đi thật không đành lòng, như vậy thì trò phải chết không còn nghi ngờ gì. Trò phải có sự kiên trì của trò, kẻ địch càng lợi hại, càng cao lớn hơn thì trò càng phải xuất ra toàn bộ khí lực mà giết chết kẻ địch. Có điều... nếu các trò có rảnh rỗi thì có thể đi an táng thi thể cho lão nhân gia, thắp cho ông ấy một nén nhang.”

Đám trẻ con chung quy vẫn chưa thể cảm thụ được cái nhìn thiện ác phức tạp, bọn trẻ còn nhỏ lúc này chỉ cảm thấy lão nhân gia kia là người tốt, chết rất đáng tiếc, đợi đến lúc nghe Ninh Nghị nói đến chuyện an táng dâng hương, lúc này mới hơi ngẩng đầu lên.

Trên lan can hành lang bên ngoài, người trẻ tuổi áo đen đang ngồi kia phun nhánh cỏ ra khỏi miệng, nhíu nhíu mày, chậm rãi rời đi như còn đang đi dạo...

Thư viện không có chuyện gì lớn, cho nên lần này Ninh Nghị giảng bài liên quan tới Tiền Hi Văn, trong vòng một hai ngày đã kinh động toàn bộ thư viện. Mọi người vừa cảm thán với sự bi tráng của Tiền Hi Văn, mặt khác cũng tạo ra rất nhiều lời bàn tán liên quan đến Ninh Nghị. Có người khâm phục dũng khí của hắn, có người cảm thấy hắn sống thiếu kiên nhẫn, nhưng đối với nửa sau bài nói chuyện của hắn, dù sao cũng hơi ngạc nhiên, nghi ngờ hắn rốt cuộc là đứng về phía nào.

Trong không khí như vậy, ngoại trừ tiếp xúc qua lại với một đám học sinh thì Ninh Nghị đúng là người bị cô lập nhất trong thư viện, có người khâm phục hắn, nhưng lại không dám lui tới với hắn, có người khó chịu với hắn, nhưng cũng chỉ biết lặng lẽ quan sát xem đến cùng thì hắn phải nhận kết cục ra sao mà thôi. Còn ở ngoài thư viện, bài giảng ngày hôm đó của hắn ít nhiều gì cũng tạo thành ảnh hưởng nhất định.

Di cốt của cả nhà họ Tiền sau đó được chính thức nhập liệm, người xử lý việc này là một tướng lĩnh tên Vu Khai Thái, là phụ thân của Vu Tứ Hà kia. Vu Khai Thái cũng không biết rõ lắm bối cảnh thân phận của Ninh Nghị, chẳng qua cảm thấy “Tiên sinh này dạy con trai ta rất tốt”. Cũng có mấy người nghe xong những câu nói kia cảm thấy tiên sinh này đáng chém, nhưng sau đó cũng không dám hành động xằng bậy gì cả, tựa hồ như có người âm thầm ngăn cảnh hành vi của bọn họ.

Sau đó, bắt đầu từ ngày mùng sáu tháng tám, một loạt ngày lành giờ đẹp, thành Hàng Châu huyên náo xôn xao, bao gồm một đoàn hảo hán lục lâm tổ chức đại hội võ lâm, đề cử Phương Tịch làm minh chủ võ lâm phương nam, thuận tiện đề cử thêm phó minh chủ, bởi vì được chính thức bảo kê nên thanh thế cũng khá lớn. Sau đó thì diễu hành, chè chén say sưa được tổ chức khắp nơi, rồi đồ cống nạp từ bốn biển được đưa tới, sau cùng chính là nghi thức xưng đế chính thức của Phương Tịch.



Thực ra, tất cả những chuyện này vốn đã được ấn định từ nửa tháng trước rồi, các bộ các ngạch của triều đình gần như đã lập xong, tin tức đã truyền đi từ lâu, chỉ là tới lúc này mới chính thức công bố với toàn thiên hạ, thành lập triều đình Vĩnh Lạc.


Chương trình ủng hộ thương hiệu Việt của Tàng Thư Viện: