Q.1 - Chương 251: Chết cho ngươi xem

Đầu tháng bảy năm nay, thành Hàng Châu bị phá, thiên hạ đại loạn, ai nấy đều hốt hoảng vội vàng tìm đường thoát thân, lúc đó thì bến tàu trên sông Tiền Đường ở phía nam thành Hàng Châu là con đường đào mệnh an toàn nhất và cũng dễ dàng nhất. Lúc mới bắt đầu, Ninh Nghị cũng từng có chủ ý đi theo đường này, nhưng vẫn chưa coi đó là lựa chọn duy nhất. Huống chi lúc đầu mọi người đều cảm thấy Vũ Đức quân là quân đội cực kỳ tinh nhuệ, cho nên Ninh Nghị cũng có chút tự tin về khả năng bọn họ sẽ bảo vệ được Hàng Châu, chẳng ngờ là sau đó thành lại bị phá nhanh đến như vậy.

Trên đường lưu vong sau khi thành bị phá, hắn cũng từng nghe được vài chuyện, kể cả chuyện Tiền Hi Văn lên tàu đào tẩu ngay từ lúc đầu tiên. Trong mắt Ninh Nghị, đám nho sinh hoặc là cứng nhắc nhàm chán, là khúc gỗ mục khó khắc chạm, hoặc là thứ giả dối lọc lừa, có lòng đùa bỡn, nói chung là không có tình cảm gì, khi thành bị phá, đối phương lập tức đào tẩu, đây cũng chẳng phải chuyện nằm ngoài dự đoán của mọi người, chỉ là nghe xong, vẫn không giữ ở trong lòng.

Nhưng trên thực tế, sau khi thành bị phá thì ông lão này không thực sự theo thuyền bỏ trốn như người ta nói. Nghe nói sau khi dẫn những con cháu có tiềm lực một chút của Tiền gia lên thuyền xong thì ông ta dẫn theo vài nô bộc già, lén lút rời khỏi thuyền, từ đầu chí cuối, cho dù sau đó cũng có một đội ngũ phá vòng vây rời đi thì ông ta cũng không theo bất cứ người nào rời khỏi Hàng Châu.

Sau khi đưa những người có thể đưa đi được rồi, ông lão này bèn tập trung một số nô bộc trung thành trong nhà, người thân cùng với một số binh tướng không kịp đào tẩu, lập chiến hào ở gần khu nhà cũ của Tiền gia, chống lại quân Phương Tịch. Bọn họ không có nhiều người, nhưng nghe nói chống lại rất quyết liệt, chặt chẽ vững vàng đánh suốt một đêm, sau đó bị Quách Thế Nghiễm dẫn binh san bằng nới đó, tóm lấy ông lão, nhốt cho đến giờ.

Từ sau khi bị bắt đến giờ, Ninh Nghị tự nhiên là chưa bao giờ quan tâm vấn đề người nhà họ Tiền ra sao, chỉ là mấy ngày gần đây ở thư viện có nhiều học sinh muốn giết hắn, lại có những học sinh muốn bảo vệ hắn, chia phe chia cánh rất gay gắt. Những học sinh muốn bảo vệ hắn thì dĩ nhiên là mối quan hệ với hắn càng thân thiết hơn, có mấy đứa đại khái kể cho hắn nghe chuyện chém đầu bên này, sau đó hắn mới biết Tiền Hi Văn không hề bỏ đi. Lúc sáng sớm hôm nay có hỏi thăm A Thường một chút, lại bảo muốn đi xem, đối phương không ngần ngại đồng ý, cho nên hắn liền đi thẳng một đường tới đây.

Ở bề ngoài, Bá Đao doanh trông giữ hắn không hề nghiêm ngặt chút nào, mà theo như Ninh Nghị thấy thì chính bọn họ cũng muốn hắn tự thân ra ngoài xem thử một chút. Sau khi thành bị phá, cảnh tượng ở trong thành ra sao, những chuyện xảy ra rốt cuộc thê lương đến mức nào, kết cục của kẻ không quy thuận rốt cuộc thảm ra sao, để hắn chủ động tới xem cũng là một hình thức tâm lý chiến.

Ninh Nghị tự nhiên cũng bằng lòng đi ra ngoài xem một chuyến, chủ yếu là xem thử có thể tìm cơ hội chạy trốn hay không. Nhưng khi đó hắn cũng hiểu rõ, thân thể hắn chưa khỏi hẳn, lại còn mang theo cả Tiểu Thiền, hơn nữa sau khi đối phương đã trải nghiệm chuyện ở hẻm Thái Bình và chuyện ở Hồ Châu thì bản thân mình không có quá nhiều cơ hội. Nếu không đến mức bí quá hóa liều thì cũng chẳng nên để đối phương nhìn thấu chính mình, cứ ngoan ngoãn tĩnh dưỡng ở thư viện cái đã. Lần này hắn mở miệng, đối phương lại cảm thấy khá cao hứng, đến thăm tù, thuận tiện để hắn xem cảnh chém đầu, đúng là chuyện không thể tốt hơn.

"Tiền Hi Văn mà ngươi nói tới, ta cũng có nghe qua. Nghe nói ông ta học vấn rất cao, rất lợi hại, nhưng lại cố tình không bỏ đi, lúc bị chúng ta bắt được, ông lão này cũng không tự sát, gia đình ông ta cũng có mấy người bị tóm, để ép ông ta quy thuận... ngươi cũng biết là có rất nhiều chuyện lung ta lung tung ở trong đó, ta có nghe kể một chuyện, nghe nói là con ruột của ông ta, bị chém đứt cả hai tay trước mặt ông ta, ấy vậy mà ông ta chưa từng chớp mắt lấy một cái... Hôm nay cả nhà bọn họ đều bị đem ra chém đầu cả rồi, ngươi có giao tình với ông ta, đi xem thử cũng được, nếu như có thể thuyết phục được ông ta giữ lại tính mạng thì tốt biết mấy... Có điều, ta thấy là cũng khó..."

Trong hai người luôn đi theo sát Ninh Nghị thì A Thường nghiêm túc, còn A Mệnh thì hay bông đùa giỡn hớt hơn một chút, nhưng lúc này nhắc đến Tiền Hi Văn thì ngay cả A Mệnh cũng phải khâm phục mấy phần.

Tiểu Thiền bị giữ ở lại bên ngoài. Đi qua con đường thật dài ở trong tù, rất nhiều người đang gào khóc thảm thiết, có một số trong đó là người nhà họ Tiền, phân nửa cũng đã bị tra tấn, có một hai người Ninh Nghị còn nhớ mặt, người thanh niên ăn trộm giá bút san hô của Tiền Hi Văn mà hồi trước Ninh Nghị đã va phải lúc tới bái phỏng Tiền phủ lần đầu cũng có ở trong này, Ninh Nghị không nhớ tên đối phương. Người trẻ tuổi này đã bị đứt mất một chân, nằm lăn lóc trên nền đất nhà tù, đã không còn bao nhiêu khí lực.

Ninh Nghị còn đang suy nghĩ, đi ra vài mét thì bỗng nhiên nghe sau lưng có một tiếng nói vang lên:

"Ta tên Tiền Duy Lượng!"

Hắn cau mày quay đầu lại, chính là người trẻ tuổi kia lên tiếng. Lúc này trong nhà tù có rất nhiều tiếng kêu xin cứu mạng hoặc những nội dung khác, nhưng người trẻ tuổi này nói tên của mình xong thì không nói gì khác nữa. Qua một lúc nữa, lại nghe có mấy người nói tên của mình.

"Ta tên Tiền Duy Kỳ."

"Ta tên Tiền Hải Đình."

Người tên Tiền Hải Đình kia là một trung niên không còn tay nào cả. Sau đó, có một tên cai ngục lầm bầm chửi:

"Tiên sư chúng mày, mỗi lần có người tới các ngươi lại khai tên một lần..."

Lúc đi vào trong một khu phòng gian sâu nhất, Ninh Nghị mới nhìn thấy Tiền Hi Văn, xem ra ông lão vẫn chưa bị tra tấn hay ngược đãi gì cả, ngoài trừ trên trán da bị rách máu đã khô thành mảng, những chỗ còn lại xem ra chưa bị thương gì cả, lúc này quần áo vẫn chỉnh tề, đang soi trong một chậu nước mà sửa sang mũ áo, trong phòng giam ánh sáng không nhiều, ông lão nheo mắt hồi lâu mới nhìn rõ Ninh Nghị.

Theo lệnh của A Mệnh, ngục tốt nhanh nhẹn mở cửa phòng giam ra, sau khi Ninh Nghị bước vào thì mấy người đều rời đi, ông lão vén tóc nhìn Ninh Nghị mấy lần, rồi mới hỏi:

"Cậu... cũng bị bắt à?"

Ninh Nghị gật gật đầu.

"Đã gia nhập vào hàng ngũ bọn họ rồi à?" Tiền Hi Văn nhìn hắn, sau đó gật gật đầu. "Hừm, kẻ thức thời mới là tuấn kiệt, cậu là người rất thực tế, giữ lại tính mạng... cũng tốt."

"Hiện tại tôi cũng chẳng biết có tính là đã gia nhập hàng ngũ bọn họ hay không nữa. Vốn là nghe nói Tiền lão đã lên thuyền đi từ sớm rồi, hôm qua lại nghe nói ông ở lại, cho nên mới tới xem một chút."

Lúc này, trong mắt Tiền Hi Văn mới có vẻ hơi nghi hoặc, hỏi lại:

"Hả, đã xảy ra chuyện gì?"

"Tôi..." Ninh Nghị suy nghĩ một chút, sau cùng lắc đầu. "Tôi... À, Tiền Hải Bình bọn họ thoát rồi, bây giờ chắc cũng đã đến Hồ Châu, trong đó cũng có mấy người tôi biết, bọn họ... Tôi cảm thấy Tiền lão có thể sẽ muốn nghe chuyện này, bọn họ đã sống sót rồi."

"Ồ." Khóe miệng lão nhân khẽ nhếch lên vẽ thành một nụ cười. "Mấy ngày nay, có không ít người luân phiên tới tìm ta khuyên nhủ, cách gì cũng đều dùng cả rồi, cậu là người cuối cùng, tin tức này đúng là vô cùng tốt. Bây giờ cậu thế nào?"

"Tôi cũng không biết nữa, có điều tôi không phải đến khuyên ông, chỉ là thăm ông một chút thôi." Ninh Nghị gật đầu đáp.

"Cứ nói một chút ta nghe đi, không sao đâu." Ông lão cười lên. "Đám người Phương Tịch mới chiếm Hàng Châu không lâu, chính là lúc đang cần gấp người tài, nếu thực sự muốn bộc lộ tài năng thì không phải việc khó, lão hủ đã lăn lộn mấy chục năm trên cõi đời này rồi, cũng có chút tâm đắc về chuyện ấy. Tình hình của Lập Hằng hiện giờ có chỗ nào rắc rối khó xử, nếu không ngại thì cứ kể một chút, biết đâu lão hủ lại có thể giúp vài ý kiến."

Ngôn từ của ông lão rất khẩn thiết hòa thuận, có vẻ như cho rằng Ninh Nghị đã nương tựa vào Phương Tịch, lại muốn giúp Ninh Nghị vài ý kiến để bảo vệ tính mạng hoặc là leo cao. Ninh Nghị nhìn ông lão này một lúc lâu, sau đó mới nói:

"Những chuyện xảy ra gần đây, lão nhân gia có muốn nghe không?"

"Kể chút đi, kể nghe chút đi..."

"À, tôi với Tiền Hải Bình, Thang lão Thang Tu Huyền, Trần Hưng Đô, ngày ấy sau khi thành bị phá..."

Vốn dĩ mục đích của Ninh Nghị khi tới đây không phải là để kể chuyện cũ, nhưng tới lúc này thì lại cảm thấy, kể chút chuyện cũng không có vấn đề gì cả. Đợi đến lúc nghe hắn kể lại những chuyện này, Tiền Hi Văn mới biết là mọi chuyện không hoàn toàn như mình nghĩ. Lão nhân gia nghe toàn bộ câu chuyện của đội ngũ lưu vong khi một đường lên phía bắc, sau đó rơi vào tình thế nguy cấp, thần thái trong mắt cũng bắt đầu có biến hóa, đợi đến khi nghe kể chuyện Ninh Nghị đặt bẫy, rốt cuộc cũng cổ vũ được sĩ khí của Vũ Đức quân, giết ngược được ba đại tướng của địch, thì lúc ấy mới nhẹ nhàng vỗ đùi, chậm rãi khen một tiếng:

"Được."

Sau đó, ông lão không nói gì thêm, tiếp tục nghe Ninh Nghị kể cho đến hết chuyện, khi ấy mới lại gật gù nói:

"Được."

Lần này ánh mắt nhìn Ninh Nghị rốt cuộc cũng không còn như lúc trước nữa, ánh mắt lúc nãy là ánh mắt bao dung khi cho rằng Ninh Nghị phản bội nhưng có thể hiểu được, so với bây giờ thì hoàn toàn khác biệt.

"Không phải người thường, mới có thể làm được chuyện phi thường... Được lắm, Tần tướng coi trọng cậu, quả thực không nhìn lầm. Cậu phải giữ lại tấm thân hữu dụng, từ từ đợi tương lai... Quân đội Phương Tịch không chiếm được đại thế, đến Hàng Châu thì có thể ngừng lại, nhưng lâu dài thì không được. Cậu phải sống sót, cậu phải sống sót..."

Ông ta cứ lẩm bẩm mãi câu nói ấy. Ninh Nghị nhìn ông lão, nói:

"Hồi trước đọc một vài cố sự tôi có nghe nói về chuyện những văn sĩ cổ hủ trượng nghĩa thề chết để giữ gìn tiết tháo, nghe thì rất vĩ đại, cũng có vài người, thấy chừng không cần phải như thế. Tiền lão, nếu như thành Hàng Châu bị phá, không kịp bỏ chạy thì tôi còn có thể hiểu được. Nhưng tôi không hiểu được, vì sao đi rồi mà ông lại còn quay về? Ông cũng hiểu, đạo trị quốc thì phải thực tế, nếu như ông đi rồi thì có thể giúp ích nhiều hơn mà."

Tiền Hi Văn ngẩng đầu nhìn hắn, hỏi:

"Lập Hằng... không tán thành sao?"

Ninh Nghị hít một hơi, đáp:

"Những người ở ngoài kia, không đáng chút nào."

Tiền Hi Văn lúc này dừng lại, rất lâu sau mới gật đầu nói:

"Đúng thế... Đều là con ngoan cháu giỏi, đáng tiếc..."

"Tôi..." Ninh Nghị đang muốn nói chuyện thì Tiền Hi Văn đột nhiên ngẩng đầu nhìn sang, hỏi:

"Lập Hằng cảm thấy, văn nhân chúng ta nên làm chuyện gì nhất?"

Ninh Nghị suy nghĩ một chút, sau đó trả lời:

"Tôi không muốn mạnh miệng lừa ông, mỗi người đều có cái nhìn của riêng mình, văn nhân có nhiều chuyện nên làm, nhưng nếu nói là chuyện nên làm nhất thì e là không ai nói rõ được, hơn nữa... tôi cũng không được coi là văn nhân."

Nghe thấy hắn trả lời như vậy, Tiền Hi Văn liền cười rộ lên, nói:

"Đúng thế, bởi vậy cho nên cậu mới có thể làm được những chuyện phi thường, có thể... nghịch chuyển thế cuộc ở Hồ Châu." Nhắc tới việc này, ông lão dường như vẫn còn thấy hưng phấn. "Nhưng... lão hủ nghiên cứu nho gia mấy chục năm nay, đúc rút ra được một kết luận, nho giả chúng ta, chuyện nên làm nhất chung quy vẫn là... bảo vệ tư tưởng."

Ninh Nghị nhíu nhíu mày, Tiền Hi Văn nở nụ cười nói tiếp:

"Từ lúc quen biết với Lập Hằng, cậu và ta chưa từng nói chuyện nhiều, nhưng từ chuyện mấy tháng nay, ta đã biết Lập Hằng rốt cuộc là dạng người thế nào rồi. Còn về ta, chắc Lập Hằng cũng biết một chút ít rồi đấy nhỉ, hội thơ Lập Thu những năm trước, rồi hội thơ Lập Thu năm nay, kể cả mấy chuyện lui tới với quan trường, quyền mưu, Lập Hằng cũng vừa mới nói, lão hủ chính là người thực tế, đúng vậy, phải thực tế..."

Ông lão thở dài, dường như rất cảm khái đối với chuyện này.

"Nhưng Lập Hằng ạ, nếu như quan trường bây giờ không phải như thế, nếu như quân đội bây giờ không như thế, nếu như không phải tất cả mọi người đều lựa chọn con đường thực tế rất thông minh ấy, thì khi quân địch vừa đánh tới, cảm giác không thể giữ được, mọi người đều quay đầu chạy mất, thì làm sao thành Hàng Châu có thể bị phá nhanh đến như thế? Nếu chúng ta cả ngày đều lải nhải lời thánh hiền nói, bảo rằng đại trượng phu phải biết hi sinh tính mạng vì tiết tháo, nhưng đến khi thành bị phá thì không có ai tình nguyện đứng ra làm một số chuyện ngu ngốc như thế này, thì liệu có ai chấp nhận tin vào lời thánh hiền không đây?"

"Nói yêu nước, nói chết vì tiết tháo, nhưng đến lúc sắp chết thì không có ai tình nguyện hi sinh, vậy thì nho giả chẳng phải thành thứ nhìn không thấy mò không được hay sao? Lập Hằng ạ, nói như vậy tuy có vẻ hơi thực dụng thái quá, nhưng nho giả chúng ta, năm nào cũng có người chết, chết cả những người có tên có tuổi có danh có tiếng, có người chết ở dưới ngọn đao giặc giã, có người chết trên điện Kim Loan, chết trước mắt mười triệu người này, là không lùi bước khi phải chết, có như vậy mới có thể nhắc nhở thế nhân rằng, con đường này của nho gia là có thật, vì chuyện bất bình mà hi sinh, như vậy chúng ta mới có thể coi như là kế thừa tuyệt học của thánh nhân. Ta chết ở thành Hàng Châu này cũng là để nhắc nhở mọi người rằng, thực sự đã có người chống lại, để tránh cho sau này lúc bọn họ muốn nói tới, lại không tìm được cái tên nào để nói..."

Ông lão càng nói càng có vẻ kích động, cánh tay run rẩy, lần mò tìm cái mũ, nói tiếp:

"Ta già rồi, chết rất có ý nghĩa, Lập Hằng cậu vẫn còn chưa đến lúc phải chết, những đứa trẻ ngoài kia cũng không đáng chết, nhưng không có cách nào khác, bọn chúng bình thường cũng đã bị ta dạy dỗ, tin tưởng vào những điều này, cũng coi như là... chết có ý nghĩa."

Có chút ánh sáng chiếu qua khe hở phòng giam, soi rõ những hạt bụi nhỏ chuyển động trong không khí. Ông lão nói đến đoạn này thì khe khẽ mỉm cười.

"Vì vậy cho nên nói thế có vẻ không êm tai cho lắm, nhưng cái gọi là bảo vệ tư tưởng thực ra cũng chính là... ở thời điểm thích hợp, chết cho ngươi xem. Chết cũng đã không ít rồi, bởi vì tiếng tăm của ta kha khá lớn, nên đành phải khiến hậu bối chịu oan, cũng khiến đám trẻ kia chịu tội thêm mấy ngày... Vất vả vì hư danh..."

Ninh Nghị thoáng trầm mặc một chút, đối với nho gia, hắn có sùng kính mà cũng có xem thường. Người hắn sùng kính đơn giản là hệ thống nho học vĩ đại độc chiếm thiên hạ sáng tạo ra những quy tắc, hệ thống thống trị trước sau như một, nghệ thuận thống trị rối rắm phức tạp như mạng nhện. Còn hắn xem thường chính là đại đa số những nho sinh đọc sách đến mụ mị cả đầu óc, chẳng nghĩ được gì hoặc toàn nghĩ ra mấy trò hề, nhưng ông lão trước mặt này quả thực đã khiến cho cái chữ Nho gia này có vẻ rất vĩ đại.

Thường ngày dùng trí phải thực tế, nhưng đến lúc thích hợp... thì chết cho ngươi xem.

Như là rất nhiều nho sinh ở trên điện Kim Loan đập đầu mà chết, như là Văn Thiên Tường thời hậu thế thong dong tuẫn quốc, Phương Hiếu Nhụ bị chém ngang hông do mắng Chu Lệ không thôi. Đời sau nhìn lại chuyện này, rất nhiều người cho rằng bọn họ ngu ngốc, thấy rằng bọn họ chẳng làm nên được chuyện gì cả, nhưng nếu coi Nho gia là một sự nghiệp thì những người này mới là những người thực sự làm việc, thực sự là người kế thừa tuyệt học của thánh nhân. Nếu như nói đến thì đúng là "chết cho người khác xem."

Ninh Nghị không làm chuyện này, nhưng rất khó để không khâm phục bọn họ, thầm nghĩ, bên ngoài đã chém đầu suốt mấy ngày rồi, nhưng e là vẫn có nhiều người mang tâm thế như vậy mà chết, lại nhớ đến mấy người tự hô tên mình ở ngoài kia, hắn bèn hỏi:

"Lúc nãy tôi đi vào... có mấy người tự báo tên họ của mình, bọn họ rốt cuộc..."

Ông lão nở nụ cười, đáp:

"Bọn họ đang muốn người ta phải nhớ cho kỹ, có những người như vậy, chết cho ngươi xem đấy... Đều là những đứa trẻ ngoan, la cũng vậy mà không la cũng vậy..."

Ông lão suy nghĩ một chút, sau đó vỗ vỗ vai Ninh Nghị, nói:

"Cậu có thể sống thì nên sống. Sống mới có thể làm nên chuyện, cậu còn trẻ, không cần phải suy nghĩ nhiều, sau này cứ coi đây là cố sự, kể cho người khác nghe..."

Sau đó ông lão không nói chuyện của Nho gia nữa, nhớ tới an nguy của mấy người Tô Đàn Nhi và người nhà họ Tô, bèn hỏi thăm mấy câu, sau đó lại lấy giọng cằn nhằn lải nhải nhắc đến mấy cái tên, hỏi xem trong đội ngũ lưu vong có hay không. Ninh Nghị cũng không nhớ được nhiều, bàn hàn huyên với ông lão một hồi, cuối cùng vẫn nghĩ tới chiếc giá bút san hô của ông lão. Ông lão trị gia rất nghiêm, con cháu trong nhà không có nhiều tiền, đến khi cần gấp tiền, thì bèn đi ăn trộm giá bút của ông lão, ông lão liền treo thưởng mười quan tiền, đối phương trả giá bút về, cũng chẳng hỏi gì khác, liền cho mười quan tiền, cho nên con cháu trong nhà thường xuyên ăn trộm giá bút, còn một lần thì trộm một lần, lần nào cũng được tiền cả, mà một trong số những người trẻ tuổi đó chính là Tiền Duy Lượng mới hô tên mình ở ngoài kia...

Ha ha, cái thằng mất nết đi trộm đồ ấy, vậy mà vẫn có thể kiên cường như thế kia...

Ninh Nghị nghĩ những chuyện đó, trong lòng hắn đột nhiên thấy như đã già, đã lâu rồi chưa từng nghe những chuyện thú vị như thế, cho nên cũng hơi cảm động...

Đến buổi trưa, ngục tốt đi vào mở cửa nhà tù. Không lâu sau đó, dưới ánh mặt trời chói chang gay gắt, trên quảng trường đất vàng ngoài kia, một loạt đầu bị chém xuống, trong đám người có kẻ nhảy nhót hoan hô, lớn tiếng khen hay, cũng có người lặng yên không nói, vẻ mặt nghiêm trang. Ninh Nghị đứng trong đám người, xem hết toàn bộ quá trình chém đầu...


Chương trình ủng hộ thương hiệu Việt của Tàng Thư Viện: