Q.1 - Chương 194: Đìu hiu cồn cát lạnh (hạ)

Trong rừng cây chỉ có những lời thủ thỉ vu vơ không đầu không cuối, không có tiếng người ngâm xướng thơ từ du dương trầm bổng như phía ngoài kia, tựa như còn mải nghĩ về người kia, thỉnh thoảng còn vang lên tiếng cười khe khẽ, chẳng khác gì một cuộc trò chuyện vui vẻ bình thường. Nếu không phải vì có hai câu "Trăng khuyết tựa cây đồng, canh tàn người thưa lánh" thực sự không giống những câu trò chuyện bình thường khác thì e rằng Chu Bang Ngạn và Lý Sư Sư cũng khó xác định đây là thơ.

Bọn họ thoáng khựng lại, liếc mắt nhìn nhau. Câu này nghe xong hiểu xong, cảm thấy thực sự là một vế đối quá đẹp, còn là một câu hay hiếm thấy, nhưng không biết đây là thơ hay là từ. Ở phía bên kia, dưới ánh dương quang lộng lẫy mà ấm áp, Vân Trúc cũng dựa vào người Ninh Nghị, lẳng lặng mà nghe.

Mấy năm trước lúc còn ở Kim Phong lâu, nàng đã từng tiếp xúc với không ít tài tử văn nhân, thời gian ở thanh lâu thỉnh thoảng cũng có trải qua tình huống có người ngâm nga một bài thơ tình để hy vọng đánh động giai nhân. Chỉ có điều nàng quá chú tâm đến tình huống của chính mình nên chưa từng vì thế mà thấy cảm động. Từ lúc cùng Ninh Nghị, những khi hai người ở cạnh nhau thì bầu không khí liền trở thành không ràng buộc gò bó, bình thường Ninh Nghị cũng chẳng có chút dáng vẻ đại tài tử gì cả, thỉnh thoảng làm mấy bài thơ không đàng hoàng, viết dăm bài ca chẳng ra giống gì cả, nhưng nàng chấp nhận hắn, nên cái nào đều thấy thú vị hết. Trong lòng nàng cũng biết tài học Ninh Nghị không thấp, nhưng quả thực đây mới là lần đầu tiên hai người cùng nhau nghiêm túc làm thơ như những tài tử giai nhân bình thường khác.

Đợi Ninh Nghị nghĩ thêm một lúc nữa mới lại ra câu tiếp:

"Ai thấy người buồn một thẩn thơ, bóng hồng mờ cô quạnh."

Đến câu này thì nàng mới gật gật đầu, biết đây là một bài từ theo điệu "Bốc toán tử".

Không xa trong rừng cây, Lý Sư Sư thoáng nhìn Chu Bang Ngạn rồi cũng nhẹ giọng thốt:

"Bốc toán tử..."

Bài từ này đúng là chưa nghe thấy bao giờ, mới nghe thì hơi khó định hình một chút, nhưng nghe xong nửa điệu trên đã cảm thấy hay rồi. Ý cảnh thâm sâu, chỉ là tiếng nói còn mang theo tiếng cười của Ninh Nghị, trở thành thong dong nhẹ nhõm, như thể đang kể một câu chuyện cũ vậy.

"Ừm... Bay vút, ngoảnh nhìn về, mối hờn riêng canh cánh. Chọn hết cành sương chẳng đậu vào... Đìu hiu cồn cát lạnh."

Hai người còn đang chậm rãi hồi tưởng, thưởng thức, Ninh Nghị cũng thong thả đọc nốt nửa điệu dưới, hắn dừng lại ở câu "Chọn hết cành sương chẳng đậu vào" một chút rồi mới đọc tiếp câu sau. Vân Trúc ngẩn ngơ suy tưởng, viền mắt hơi ửng đỏ, bèn đưa tay lên ôm lấy bàn tay Ninh Nghị, nhẹ nhàng vuốt ve gò má của chính mình, một lát sau mới nhẹ giọng nói:

"Chọn hết cành sương chẳng đậu vào... Đìu hiu cồn cát lạnh. Bài này của Lập Hằng là dành cho muội đấy sao?"

"Có thích không?"

"Thích."

"Nhưng huynh không thích lắm."

"Xì..."

Hai người lại nói chuyện vu vơ cùng nhau, ở trong rừng, hai người khác cũng vừa kịp hiểu thầm trong đầu nội dung bài từ này. Điệu "Bốc toán tử" có nửa điệu trên và nửa điệu dưới, tổng cộng bốn mươi bốn chữ thôi nhưng ở đây là có thể phác họa một cách trọn vẹn ý cảnh lạnh lùng và cảm xúc nhớ nhung. Thông thường thì làm thơ viết từ không phải cứ dài là hơn, dĩ nhiên càng dài thì càng có thể miêu tả, diễn đạt được nhiều nội dung hơn. Nhưng bài từ này chỉ có vẻn vẹn bốn mươi bốn chữ, bắt đầu từ "Trăng khuyết tựa cây đồng" cho đến "Đìu hiu cồn cát lạnh", hầu như câu nào cũng đều chứa đựng rất nhiều thông tin bên trọng, hai nửa trên dưới đối nhau nghiêm chỉnh, mà lại kết hợp với nhau vô cùng hòa hợp.

Lúc nãy Ninh Nghị gần như chỉ thuận miệng đọc lên thôi mà lại có thể làm được bài từ đến cỡ này, cho dù là bản thân câu chữ hay sự thăng hoa về ý cảnh đi nữa thì không có một thứ gì là không chứng tỏ công lực thơ từ đã đạt đến đỉnh cao của tác giả. Lúc nãy Chu Bang Ngạn còn cảm thấy bài "Ứng thiên trường" của mình là một tác phẩm mà trong thời gian ngắn khó ai có thể đạt tới được, biểu lộ được cảm xúc, trong lòng y rất đắc ý, nhưng đến bây giờ, nghiền ngẫm bài "Bốc toán tử" kia, trong lòng không biết phải có tâm tình thế nào mới hợp, bèn liếc mắt nhìn qua Lý Sư Sư, nhưng lúc này Sư Sư cô nương cũng đang nhẩm đọc bài từ, cố gắng nhớ lại, không rảnh đi bận tâm những chuyện khác.

Bên kia Ninh Nghị và Vân Trúc nhỏ tiếng trò chuyện vui vẻ, bên này hai người không biết có nên đi hay không, còn chưa quyết định được thì bên tai đã nghe tiếng ca dịu dàng vang đến. Mặc dù Lý Sư Sư và Chu Bang Ngạn chưa quen Vân Trúc nhưng cũng có thể nhìn ra nàng là nữ tử, đến bây giờ nghe nàng ngâm nga giai điệu từ khúc, Lý Sư Sư mới biết cô gái này cũng thông hiểu âm luật, vốn tưởng nàng hát bài "Bốc toán tử" mà Ninh Nghị vừa sáng tác kia, nhưng nghe thêm một chút, thì giọng hát mềm mại dịu dàng kia lại hát lên một câu khác:

"Nghìn vạn hận..."

Vừa hát câu đầu tiên, Lý Sư Sư đã biết đây là bài từ nào rồi.

"Nghìn vạn hận, hận thấu tận chân trời. Trăng, núi chẳng hay lòng thậm khổ, gió mưa làm rụng hoa bên mày. Lay nhiễu mây xanh hoài.

Trang điểm vội, đứng tựa lầu nhìn sông. Qua hết nghìn buồm đều chẳng phải, thiều tàn hiu hắt nước mênh mông, bãi bạch tần đau lòng!"

Đây là bài Vọng Giang Nam của Ôn Đình Quân cuối thời Đường, viết về tình cảnh của một thiếu phụ tựa lầu ngóng đợi phu quân trở về, ý cảnh nhớ nhung của câu "Qua hết nghìn buồm đều chẳng phải, thiều tàn hiu hắt nước mênh mông, bãi bạch tần đau lòng" quả thực rất đẹp, là một trong những khúc mà nữ tử thanh lây bắt buộc phải học, Lý Sư Sư cũng thuộc bài này. Mà ngoài dự liệu của nàng chính là cô gái trước mặt kia có giọng hát cực kỳ mềm mại uyển chuyển, không hề thua kém nàng một phân nửa chỉ, thậm chí nếu bây giờ cộng cả cảm xúc lẫn cách hát sao cho khoe giọng thì cô gái này còn cuốn hút hơn cả nàng nữa, tuy rằng không có đàn sáo phụ họa lúc này cất tiếng nhẹ nhàng êm ái, lại tựa như dung nhập hết cả đất trời trong giọng ca mềm mại ấm áp kia.

Nếu bàn về cảm xúc, Ninh Nghị và Vân Trúc là tình nhân ở cùng nhau thì Sư Sư không thể sánh bằng cũng là điều dễ hiểu, nhưng ngay cả giọng hát và cách hát nàng cũng có cảm giác khó có thể sánh bằng, đúng là khiến nàng không khỏi kinh ngạc. Nàng đương nhiên không biết, thời gian qua Vân Trúc đã nghiên cứu những cách hát hiện đại mà Ninh Nghị thích, phối hợp với giọng hát của mình, không chỉ giữ lại ý cảnh của bài hát mà còn tăng độ ưu mỹ uyển chuyển của giọng hát, dễ nghe hơn người khác hát nhiều. Nếu là người khác hát kiểu này thì có thể bị mắng là tà âm, quá mức dung tục tầm thường, tài nghệ của bản thân nàng đã đến trình độ của bậc đại hành gia, hát rất tự nhiên, không thể chê chỗ nào được.

Bài "Bốc toán tử" kia của Ninh Nghị dĩ nhiên là vì cảm động với suy nghĩ cố chấp của nàng, dùng chính câu "Chọn hết cành sương chẳng đậu vào" để trả lời nàng, nhưng nàng biết Ninh Nghị vẫn cảm thấy hắn đối xử với nàng không tốt nên cả từ ngữ lẫn ý cảnh đều có mấy phần thương cảm. Bây giờ dùng bài Vọng Giang Nam này cũng vừa khéo, giọng hát ung dung đẹp đẽ, không mang vẻ ai oán, dùng câu "Qua hết nghìn buồm đều chẳng phải" để đối với câu "Chọn hết cành sương chẳng đậu vào" kia, lại gửi gắm hy vọng hắn sớm ngày trở về để đoàn viên tâm tình, chỉ là một khúc hát mà thôi nhưng nàng cũng hơi thẹn thùng, dựa vào người Ninh Nghị, để mặc cho hắn ôm nàng.

Ngày xưa ở Kim Phong lâu, cũng có mấy tài tử ngâm những bài từ ca ngợi nàng hoặc dùng thơ từ biểu đạt lòng ái mộ, tuy rằng trước nay nàng rất thông tuệ, tài hoa cũng cao nhưng chưa lúc nào có lòng hồi đáp, cho đến lúc này mới nếm trải sự lãng mạn của văn chương bút mực trong tình yêu, trong lòng thoáng thấy say mê.

Trong rừng cây cách đó không xa, hai người nghe xong bài từ này xong cũng bị lây nhiễm cảm xúc, cảnh tượng tài tử giai nhân vùng sông nước Giang Nam trong tiểu thuyết truyền kỳ hóa ra là như thế này đây.

Một lúc lâu sau Ninh Nghị mới bật cười, bảo:

"Đối đáp với huynh đấy à, ha ha."

"Tự nhiên muội muốn hát thôi mà..."

"Ừ, nghe hay lắm."

Ninh Nghị ngẩng đầu nhìn vầng dương đang buông xuống những sợi vàng lóng lánh, nói:

"Chỉ là... Ý cảnh của hai bài ca này đều có vẻ chán chường, như vậy không hay lắm."

"Bao giờ Lập Hằng quay về, muội sẽ hát những bài vui vẻ."

"Ừ, để huynh nghĩ..."

Hắn nghĩ thật lâu, trong rừng cây đã yên tĩnh trở lại, bây giờ đã là giữa trưa, ánh mặt trời xuyên qua tán cây, dệt hoa vàng lên thảm cỏ, tô điểm cảnh xuân rực rỡ, chốc lát sau lại nghe một bài từ, mang ý cảnh hoàn toàn khác.

"Mây viền khoe đẹp, sao bay đưa hận, thầm qua sông Ngân vời vợi, gió vàng, móc ngọc một gặp nhau, hơn biết mấy người đời gần gụi... Tình mềm tựa nước, hẹn đẹp như mơ..."

Phía bên kia, Lý Sư Sư và Chu Bang Ngạn đã ngẩn ngơ sững sờ nơi đó. Nói chuyện yêu đương cũng đã thấy nhiều, tài tử giai nhân miệng đầy thơ văn nói chuyện yêu đương cũng chẳng hiếm, nhưng chưa bao giờ thấy ai thuận miệng ném ra loại thơ từ cỡ ấy để chơi đùa cùng nhau như vậy. Lúc này trong lòng Ninh Nghị đang vui vẻ, từ ngữ cũng tuôn ra thật nhanh:

"...Cầu Thước nhìn về ngại nỗi, hai tình ví phỏng mãi lâu dài, đâu cứ phải mai mai tối tối."

Bài ca này dễ hiểu hơn bài "Bốc toán tử" lúc nãy, cũng dễ nhìn ra trình độ cao thấp hơn, Chu Bang Ngạn đang nuốt nước bọt. Dù sao thì con gái càng dễ bị những từ ngữ như thế lây nhiễm cảm xúc hơn, Lý Sư Sư tay nắm vạt áo thật chặt. Còn Chu Bang Ngạn là tác giả rất khéo tả cảnh trữ tình, cho nên càng hiểu được chỗ hay dở của loại thơ từ này. Y cũng từng làm thơ về Thất tịch (1), nếu như nói rằng sau bài "Trăng sáng từ bao thuở" của Ninh Nghị, mọi người không cần làm thơ về Trung thu nữa, bây giờ nếu như bài "Tiên cầu Hỉ Thước" này truyền ra ngoài, ngay cả mình... e là cũng không dám làm thơ về Thất tịch nữa.

Nếu bảo sau khi nghe bài "Bốc toán tử" kia, y còn chưa có nhiều cảm xúc về danh tiếng của Ninh Lập Hằng thì sau bài này, trong lòng y chỉ còn nghĩ đến năm bài từ của Ninh Nghị.

Bên kia Ninh Nghị lại cười.

"Được rồi được rồi, thích bài này không? Muội hát đi, rồi huynh làm thêm bài nữa... Ờ, bài này là dành riêng cho muội đó."

Hắn còn muốn viết nữa à...

Chu Bang Ngạn và Lý Sư Sư quả thực không thể thốt nên lời. Ở bên kia Vân Trúc đang lẩm nhẩm học thuộc lời ca, cảm động nói:

"Thiếp thân thua là được mà, thực ra bài Bốc toán tử lúc nãy của Lập Hằng, muội cũng thích lắm."

"Đều tặng muội cả." Ninh Nghị ngẫm lại, sau đó lại thở dài. "Thực ra huynh thấy hai câu hai tình ví phỏng mãi lâu dài, đâu cứ phải mai mai tối tối có hơi thô lậu, hay là sửa lại..."

"Đừng sửa!" Vân Trúc nắm lấy tay hắn, mãi sau mới đỏ mặt thẹn thùng nói. "Muội, muội rất thích mà."

"Thích sao nãy không nói..."

"Muốn đợi Lập Hằng thể hiện cảm xúc mà..."

"Muội thích là tốt rồi." Ninh Nghị nói xong, lại ôm lấy nàng. "Ôi, hỏi thế gian tình ái là chi, mà đôi lứa thề nguyền sống chết, Nam Bắc hai đàng rồi li biệt, mưa dầm nắng dãi hai ngả quan san..."

Vân Trúc khép hờ đôi mi, trong lòng như rót mật, sau đó đột nhiên vùng vẫy, kêu lên:

"Đừng đọc đừng đọc... Nếu một lần huynh làm nhiều bài như vậy, sau này không có mặt thì muội biết làm sao, muội không nghe đâu..."

"Uầy, không nghe thật hả..."

Hai người lại đùa giỡn một phen, cười nói vui vẻ, tiếng cười như chuông bạc ngân giữa rừng cây.

Phía bên kia, Chu Bang Ngạn và Lý Sư Sư đều bước ra khỏi rừng cây, lúc gặp mọi người thì sắc mặt đều trắng bệch, Lý Sư Sư một tay còn nắm chặt vạt áo, thoáng run rẩy. Nếu nói bài đầu tiên "Bốc toán tử" khiến nàng có cảm giác kinh diễm thì bài thứ hai "Tiên cầu Hỉ Thước" thuận miệng ngâm ra quả thực đã khiến nàng sợ hãi, chẳng ngờ lại còn cả bài thứ ba...

"Hỏi thế gian tình ái là chi, mà đôi lứa thề nguyền sống chết, Nam Bắc hai đàng rồi li biệt, mưa dầm nắng dãi hai ngả quan san... Đoạn sau là gì đây..."

Trong lòng nàng rung động, đôi mày ngài nhướng lên.

-------------------

Chú thích:

(1) Thất tịch: Ngày 7 tháng 7 âm lịch, ngày quạ đen bắc cầu Ô Thước (Hỉ Thước) cho Ngưu Lang, Chức Nữ gặp nhau.

Hai bài thơ trong chương này mình dùng bản dịch của Lâm Trung Phú.

Chương trình ủng hộ thương hiệu Việt của Tàng Thư Viện: