Trong đại sảnh, ánh mắt của Gia Cát Lượng chậm rãi lướt qua từng người một.
Nhìn thấy những người thuộc các đại tộc vì chút lợi ích trước mắt mà hăng hái bàn tán, xì xào bàn bạc, trong lòng không khỏi dâng lên chút cảm thán, lời của Phiêu Kỵ Đại tướng quân quả thật không sai chút nào, thiên hạ nhốn nháo, đều vì lợi mà đến.
"Chư vị, chư vị!"
Gia Cát Lượng khẽ ho một tiếng.
Lần này, mọi người liền tỏ vẻ phối hợp hơn, lập tức dừng lại các cuộc bàn luận, đồng loạt nhìn về phía Gia Cát Lượng.
Tất nhiên, nếu Gia Cát Lượng chỉ vẽ vời những lời sáo rỗng, hứa hẹn những điều hư ảo, không chạm vào những điểm mấu chốt thực tế, không lấy ra thứ gì thật sự giá trị, thì những người này cũng chỉ ậm ừ cho qua, không có hành động cụ thể nào.
Chỉ thấy Gia Cát Lượng vung vẩy tay áo, lấy ra "thực chiêu", bí thuật không truyền của Gia Cát gia, thuật đấu khẩu...
Khụ, khụ.
"Chư vị, thuở thượng cổ, nhân số chẳng qua chỉ có một, hai; vật dụng chẳng qua chỉ có ba, bốn. Trăm họ chỉ cầu no đủ, chỉ cần che thân mà thôi, cho nên việc dân chúng tập hợp lại không phải để tìm kiếm vật chất, mà là để tìm cách sinh tồn." Gia Cát Lượng chậm rãi nói, "Đến thời Xuân Thu Chiến Quốc, các bộ lạc dần suy tàn, bảy nước mỗi nơi đều có anh hùng xuất hiện, tranh bá thiên hạ. Dân số lúc ấy đã đạt đến hàng chục vạn, hàng trăm vạn, vật dụng cũng đủ loại muôn hình vạn trạng. Thế nhưng, trăm họ vẫn không có thứ gì dùng được. Vì sao? Đó là vì bảy nước mãi chinh chiến, mọi thứ đều đổ vào việc đánh trận."
"Nhà Tần thiết lập chế độ, thắng được chiến tranh, nhưng sau khi thắng trận cũng thất bại. Nguyên nhân sâu xa là do chế độ mà ra." Gia Cát Lượng nhìn mọi người, giọng điệu bình ổn, trong trẻo, "Sự thất bại của chế độ nhà Tần không chỉ ở một nguyên nhân, nhưng thắng trận mà không thắng được lòng dân, đó là dấu hiệu của sự suy tàn. Vì thế, chủ công lấy bài học từ nhà Tần, suy xét kỹ lưỡng tình thế hiện tại của Xuyên Thục, xem xét nguyện vọng của trăm họ, hiểu rõ khó khăn của các tộc lớn, mới lập nên sách lược này, có thể nói là sẽ lợi cho Xuyên Thục cả trăm năm!"
Nghe vậy, mọi người càng thêm hứng thú, ai nấy đều giục Gia Cát Lượng tiếp tục nói. Nhưng không ngờ Gia Cát Lượng chỉ khẽ phất tay, như muốn kết thúc cuộc trò chuyện, nói: "Nhưng nay xem ra, các vị ở Nam Trung dường như... ha ha, ta cho rằng, các vị chưa thật sự ý thức được tầm quan trọng của việc này. Đã không thể làm chủ sự, cũng chẳng thể làm chủ mưu, chỉ biết đưa ra vài lời qua lại, như thế nói ra có ích gì? Thà rằng cứ dừng lại ở đây, ta sẽ dâng tấu lên chủ công, tâu rõ thái độ của các tộc Nam Trung! Còn về phần công lao khó nhọc của các vị, không ngại mời các vị ra tiền viện, ta sẽ sai người mang tiền lương thảo tới, bù đắp cho sự mệt nhọc đường xa của các vị."
Mọi người nghe xong, ngớ người: Cái gì vậy?
Chuyện này sao thành ra như thế được?
Chỉ mới nói vài câu mở đầu, rồi đã bảo các tộc Nam Trung không coi trọng... Ừm, quả thật lúc trước cũng có phần không coi trọng, nhưng điều đó cũng không thể trách các tộc Nam Trung, phải không? Không ai muốn bị lừa gạt, và trước khi chắc chắn liệu có bị lừa hay không, ai lại coi trọng làm gì.
Nhưng nhìn dáng vẻ của Gia Cát Lượng, dường như không phải là đang nói chơi.
Hơn nữa, dù có là nói chơi đi chăng nữa, các tộc Nam Trung cũng không ngại thử một phen. Cùng lắm thì lại tiếp tục bị điều động, phu dịch, không thì nể mặt Phiêu Kỵ Đại tướng quân mà đưa ra chút gì đó. Nhưng nếu không rõ ràng, cứ thế mà trở về, không nói đến những việc khác, chỉ trong nội tộc thôi cũng đã phải chịu trách nhiệm về việc làm không tròn.
Vì vậy, dù sao cũng phải hiểu rõ mọi chuyện, phải không?
Đùa giỡn vài câu, trêu đùa một chút thì không sao, nhưng nếu thật sự quay lưng bỏ đi, thì chỉ làm phật lòng người khác, quan hệ cũng sẽ sụp đổ.
Do đó, dù là Thoán Lập giả vờ cộc cằn hay Mạnh Hoạch thô lỗ thật sự, đều nhanh chóng nhận lỗi, nói rằng lời nói trước đây không đúng, mong Gia Cát Lượng đừng để tâm, thứ lỗi bỏ qua một lần. Những người khác cũng phụ họa theo, đồng thanh tán thành, coi như đã tìm được cái cớ để xuống nước.
Gia Cát Lượng mỉm cười càng thêm đậm, nói: “Thôi được, ta sẽ nói thêm đôi lời. Nếu lời ta không phải, các vị cứ tùy ý rời đi!”
Mọi người liền rối rít đáp rằng không dám, trong lòng thầm nghĩ, “Chắc chắn sẽ có điều hay ho.”
Gia Cát Lượng giơ ba ngón tay lên, nói: “Chủ công có lời, thiên hạ con người, bất kể sang hèn, đều có thể phân thành ba loại: một là sản, hai là vận, ba là dụng. Sản giả, tức là sản xuất. Khắp đông tây nam bắc thiên hạ, các loại sản nghiệp như nông, lâm, mục, ngư, khoáng, đều là sản cả. Vận giả, tức là hành thương, tọa thương, cũng như những người bán hàng dạo đi khắp ngõ phố, những chiếc cầu, con đường, tất cả đều là vận, lấy ý nghĩa vận chuyển hàng hóa từ nơi sản xuất đến nhà dân. Còn dụng, thì đơn giản rồi, người trong thiên hạ không ai không sử dụng.”
Mọi người nghe xong, đều khẽ gật đầu. Dù rằng họ không hoàn toàn hiểu rõ sự phân chia cụ thể của các ngành nghề, cũng không tường tận khái niệm của cái gọi là “ngành sơ cấp” hay “ngành tam cấp”, nhưng về đại thể họ cũng nắm được Gia Cát Lượng đang nói gì. Tuy nhiên, để họ tự diễn giải lại, thì chẳng dễ chút nào. Nhiều người trong đầu chỉ có một khái niệm mơ hồ, suy nghĩ cũng lộn xộn.
Giống như xem một bộ phim hay, khi đang xem thì không có gì khó hiểu, nhưng sau khi xem xong mà bảo kể lại, thì chẳng hề dễ.
Gia Cát Lượng nói tiếp: “Từ thuở thượng cổ đến thời đại của Đại Vũ, con người trong các bộ lạc còn chưa khai sáng, vừa lo sản xuất vừa lo sử dụng, không cần đến người vận chuyển. Vì sao? Là bởi vì vật phẩm sản xuất ra rất ít, trong bộ lạc còn không đủ dùng. Dù có thừa chút ít, thì thủ lĩnh bộ lạc sẽ phân phối, dưỡng già yêu trẻ, người trong bộ lạc trên dưới đồng lòng, cùng chung gian khó. Đó là thời kỳ mà ‘người có tài năng làm việc nhiều’. Tam Hoàng Ngũ Đế như Nghiêu, Thuấn, Đại Vũ, đều không khác.”
Người đời ai cũng có điều yêu thích, kẻ này thích thứ này, người kia chuộng thứ nọ, nhưng chung quy lại, đa số đều cần phải tiêu tiền.
Còn có kẻ nói rằng không thích tiền ư…
Chắc chắn là họ yêu thích thứ gì đó còn quan trọng hơn tiền, chẳng hạn như quyền lực.
Ngồi trong sảnh đều là các tộc trưởng lớn của Nam Trung, lo toan của họ không phải là việc ăn mặc hằng ngày. Vì thế sau khi nghe Gia Cát Lượng nói, một số người gật đầu tán thành. Dù rằng những lời này trước đó cũng đã đề cập, nhưng Gia Cát Lượng diễn giải rõ ràng hơn, khiến họ hiểu thấu đáo hơn.
“Khi ‘người có tài làm việc nhiều’, trên dưới hòa thuận, cả bộ tộc cùng chia sẻ, như việc Đại Vũ trị thủy, ba lần đi qua cửa nhà mà không vào, thiên hạ còn lưu truyền mãi. Thế nhưng, cũng có điều bất cập.” Gia Cát Lượng tiếp tục, “Sự tồn vong của bộ lạc phụ thuộc hoàn toàn vào người tài. Như chuyện ‘ngày xưa, đức của Nghiêu suy tàn, bị Thuấn giam cầm. Thuấn giam Nghiêu, rồi ngăn cách không cho Đan Chu gặp cha’, có thể thấy rõ.”
Hoàng đế Nghiêu không muốn giao bộ lạc cho Thuấn, mà muốn truyền lại cho con trai mình là Đan Chu. Thế nhưng về sau, Thuấn lại nổi loạn, giam cầm Nghiêu đến chết, còn con trai Đan Chu cũng bị Thuấn lưu đày. Sau này Thuấn “nhường ngôi” cho Vũ cũng không phải thật sự, theo "Trúc thư kỷ niên", Thuấn không tự nguyện truyền ngôi, mà bị quyền thần Vũ lưu đày đến nơi xa xôi rồi qua đời.
Trong "Hàn Phi Tử - Thuyết Nghi" có viết: “Thuấn ép Nghiêu, Vũ ép Thuấn, Thang truất Kiệt, Vũ Vương đánh Trụ; bốn vị vua này, đều là thần giết vua mình.” Qua đó có thể thấy, thuyết về sự truyền ngôi của Nghiêu, Thuấn, Vũ trong "Trúc thư kỷ niên" không phải chỉ là lời đồn.
“Từ Hạ, Thương, Chu qua Xuân Thu Chiến Quốc, đã dần biến đổi, thời kỳ ‘người tài làm việc nhiều’ chuyển sang thời kỳ ‘người tài hưởng nhiều’...” Gia Cát Lượng từ tốn nói, “Khi ấy, sinh linh thiên hạ đã đông đúc, sản vật cũng nhiều lên, phần dư thừa đều được dùng cho kẻ trên, ban thưởng cho người tài, hình thành chế độ phong tước, hưởng lộc đất đai.”
Gia Cát Lượng cười nói: “Lao nhọc mà không được kết quả, ắt chẳng phải là điều ai mong muốn, thời gian ngắn còn chịu được, nhưng nếu lâu dài, ắt sẽ mệt mỏi.” Lúc này, một người ngồi bên dưới là Tiêu Hoàng gật đầu tán đồng: “Khổng Tử có nói: ‘Không lo ít mà lo không đều, không lo nghèo mà lo không yên.’ Chữ ‘đều’ này, không phải là san sẻ một cách đồng đều đơn giản, mà là mỗi người nhận được phần xứng đáng của mình, hoàn toàn hợp với lẽ ‘người tài được nhiều’!”
“Đúng vậy, lời của Tiêu huynh thật chí lý!”
“Phải, thời đại đã thay đổi...”
“...”
Mọi người bắt đầu xôn xao, bàn luận ý kiến riêng. Phần đông đều đồng ý với Gia Cát Lượng, bởi lẽ họ đều là những kẻ tài giỏi, nên dĩ nhiên muốn duy trì lẽ “kẻ tài được nhiều”.
Gia Cát Lượng lại tiếp lời: “Vậy nên, thế sự thay đổi, pháp luật cũng thay đổi, kẻ thay đổi mới thông đạt, mà thông đạt mới có thể chiến thắng. Thời Xuân Thu Chiến Quốc, sản vật dồi dào, giao thương thịnh vượng. Ví như nước Tề có Điền, nước Tần có Lữ, chuyện này… Lữ huynh ắt hiểu rõ hơn cả…”
Lữ Khải, tự nhận là hậu nhân của Lữ Bất Vi, ngồi một bên, nghe vậy liền khẽ chắp tay hướng về Gia Cát Lượng, không nói thêm lời nào.
Thấy Lữ Khải không muốn nói gì thêm, Gia Cát Lượng cũng không để tâm, tiếp tục: “Thời Chiến Quốc, bảy nước lớn mạnh, mỗi nước tự cai trị, không thông thương lẫn nhau. Kẻ làm vận chuyển không nhất thiết phải tự sản xuất, có thể chuyển hàng hóa từ nơi này sang nơi khác, mua rẻ bán đắt mà kiếm lời, cũng là hợp với lẽ ‘kẻ tài được nhiều’… Chỉ có điều, thiên hạ kẻ tài ngày càng nhiều, cuối cùng bảy nước hợp nhất, bước vào một thời đại hoàn toàn mới…”
Gia Cát Lượng đưa mắt nhìn khắp phòng: “Chư vị nghĩ sao? Thời đại mới này nên thế nào?”
Mọi người chìm trong suy tư.
“Giam cầm những kẻ làm vận chuyển, giết hại họ, để cho dân chúng chỉ lo sản xuất thôi ư? Sống là làm việc, chết cũng làm việc, không suy nghĩ, không mong cầu được sử dụng sản vật? Hay là ngăn cách giao thông, tự giam mình trong hố sâu? Ban hành hình phạt nghiêm khắc, ai trái lệnh lập tức chịu hình phạt tàn nhẫn? Xin hỏi chư vị, trị quốc như vậy, dù có thể giữ yên trong một thời gian, nhưng liệu có thể truyền đời được chăng?”
Lời này không cần tranh cãi, chẳng ai ưa thích chế độ hà khắc như vậy, dù là những người trong phòng hay dân chúng bình thường.
Phải nói rằng, những điều Gia Cát Lượng nói, dù không hoàn toàn mới mẻ, nhưng ít nhất cũng đã được tổng kết rất hợp lý.
“Nhìn về thời Văn Cảnh trị quốc, sao mà thiên hạ đều khen ngợi là thời tốt lành? Căn nguyên là do sau loạn lạc, thiên hạ cần ổn định, nên trọng về sản xuất.” Gia Cát Lượng nói tiếp, “Thế nhưng bảy nước lại nổi loạn, vì sao? Là bởi thời Văn Cảnh trọng về sản xuất, mỗi vùng sản vật dư dả, tự cho mình là mạnh mẽ, thế nên đến đời Hiếu Cảnh mới xảy ra loạn, chứ không phải thời Hiếu Văn.”
Loạn lạc cũng cần có tiềm lực, không có binh khí, đao thương thì làm sao mà loạn? Tất nhiên, loạn bảy nước còn nhiều nguyên nhân khác, nhưng Gia Cát Lượng chỉ nói đến một điểm trong đó.
Với người bình thường, có lẽ bận lo toan cuộc sống mà ít nghĩ đến những vấn đề lớn lao như vậy. Nhưng những người đang ngồi trong sảnh đường này thì khác, họ tuy không nhất thiết là thủ lĩnh của mỗi tộc, nhưng cũng là những người có tiếng nói, luôn lo lắng cho sự hưng suy của gia tộc.
“Vậy nên, chủ công có lời rằng, ngày nay thiên hạ, cần phải trọng dụng người tài giỏi đông đảo…” Gia Cát Lượng từ tốn nói, “Dù là sản xuất, vận chuyển hay sử dụng, đều do con người làm ra. Người càng đông, sản vật càng nhiều. Mỗi vùng sản vật có chênh lệch, nơi thừa thì dư thừa, nơi thiếu thì thiếu hụt, cho nên cần có sự vận chuyển qua lại để mỗi người đều có thể sử dụng. Đó là thiên lý tuần hoàn, không thiên vị ai cả. Sản vật càng nhiều, giao thương càng thông suốt, vật dụng được sử dụng đúng cách, người càng đông đúc, thì có thể tung hoành thiên hạ, thuận thì hưng, nghịch thì vong! Đại Hán có thể bao trùm bốn biển, tung hoành tám hướng!”
Tất cả những điều này, chẳng phải Gia Cát Lượng nói khoác, mà chính là tình hình thực tế hiện tại.
Phỉ Tiềm tại vùng Quan Trung Tam Phụ, Hà Đông Lũng Hữu, Hán Trung Xuyên Thục đã đầu tư rất nhiều vào công trình cơ bản, dùng sức lao động của nô lệ, kết hợp với kỹ thuật cải tiến, đã khai thông các con đường vốn hẹp hòi, nối liền sự giao thông giữa các địa phương, làm giảm bớt ranh giới vốn có, tăng cường tính toàn diện. Trường An và Bình Dương trở thành những nơi tiên phong trong các lĩnh vực như giao thông vận tải, thiết bị cơ giới lớn, vũ khí, áo giáp, vật liệu xây dựng, và cả những đồ dùng hàng ngày. Thêm vào đó, hai lần đại luận tại Thanh Long Tự đã đẩy mạnh văn hóa và dư luận, khiến sức ảnh hưởng của vùng này vượt xa các quận huyện khác. Đồng thời, việc chia tách quyền lực của các quận huyện, cải cách quân chính phân quyền, và xác lập chế độ tuần kiểm của sĩ tộc địa phương cũng khiến cho ngay cả các đại tộc ở Nam Trung không còn có thể đóng cửa tự trị như trước, làm ngơ trước mọi việc được nữa...
Chúng nhân không khỏi trở nên nghiêm trọng.
Nói sao cho phải?
Những lời Gia Cát Lượng vừa nói, trong số họ không phải không ai nghĩ đến, nhưng chưa từng có hệ thống, cũng chưa thấu suốt. Suy cho cùng, việc nghĩ được là một chuyện, nhưng tiến thêm một bước để tìm ra cơ sở cụ thể, cũng như các sự kiện liên quan để chứng minh, là điều khó khăn đối với các đại tộc Nam Trung. Nam Trung xa xôi, gần kề với man di, tư tưởng cũng khó tránh khỏi bị ảnh hưởng.
Trong khi đó, Thoán Lập, kẻ ít nhiều đã bị man di hóa, tỏ ra sốt ruột, liền cất lời: “Gia Cát tòng sự, xin hãy giảng giải rõ ràng thêm, rốt cuộc thế nào là ‘người tài đông đúc’? Xin được chỉ giáo!”
“Phải, phải, xin Gia Cát tòng sự chỉ bảo…”
“Nghe được lời Gia Cát tòng sự, quả như vén mây thấy trời sáng!”
“...”
Kẻ góp sức nâng kiệu thì ai cũng biết.
Trực giác của Thoán Lập mách bảo rằng, Gia Cát Lượng hẳn còn điều gì đó chưa nói hết.
Lúc này, Thoán Lập không còn để ý đến bộ trang phục nửa Hán nửa Di của mình nữa, theo lễ nghi của người Hán mà tỏ lời kính cẩn, lời lẽ cũng nhún nhường, hoàn toàn khác hẳn với vẻ thô lỗ mà hắn vừa thể hiện trước đó.
“Không dám nói là chỉ giáo…” Gia Cát Lượng mỉm cười nhẹ nhàng, “Chỉ là cùng chư vị bàn bạc mà thôi…”
Chúng nhân lập tức ngồi thẳng lưng, kính cẩn lắng nghe.
“Chủ công có lời rằng, trời đất sinh ra vạn vật, nhưng con người mới có linh khí!” Gia Cát Lượng trầm giọng nói, “Vậy nên, kẻ có được linh khí của con người, chính là người tài giỏi hiện tại!”
“Vậy thế nào là ‘linh khí’ của con người?” Gia Cát Lượng nhìn quanh một lượt, “Nói một cách ngắn gọn, đó chính là ‘trí tuệ’!”
“Ví như người xưa cũng cày cấy, nhưng phương pháp cày cấy của người xưa liệu ngày nay còn dùng được chăng? Sức của một nông phu hiện tại và một nông phu thời xưa không khác nhau, nhưng sản lượng lại hơn rất nhiều, đó chính là linh khí của con người. Thời Xuân Thu dùng đồng để đốn cây, nhưng ngày nay thì thế nào? Đầu Hán đại, gặp sông núi hiểm trở là đành bó tay, nhưng nay với công nghệ Ngũ Hành Lôi, có thể chuyển núi dời non! Tất cả những điều đó đều là biểu hiện của linh khí con người!”
Lập tức, chúng nhân không khỏi trầm trồ, cảm nhận rõ sự thay đổi trong lòng.
Trong tâm trí của các đại tộc Nam Trung, đặc biệt là những người lớn tuổi, họ vẫn coi Đại Hán là một khái niệm rất xa vời.
Địa thế Xuyên Thục hiểm trở, từ Xuyên Thục đến Nam Trung cũng chẳng dễ dàng. Chính vì khó đi, nên họ lười biếng mà bỏ qua. Rồi vì lười đi lại, họ cho rằng chẳng ai có thể đi lại được.
Quan niệm này đã bám rễ lâu dài trong lòng những người Nam Trung. Loạn của nhà Ung cũng phần nào bắt nguồn từ tư tưởng này, cho rằng dù Đại Hán có muốn cai trị Nam Trung, cũng chẳng thể nào với tay tới trong một sớm một chiều, nên địa phương tự do làm theo ý mình.
Thế nhưng, nếu như lời cuối của Gia Cát Lượng là thật, khi các ngọn núi hiểm trở của Xuyên Thục đã được khai thông...
Việc Từ Hoảng đang xây dựng công trình quy mô lớn, sửa chữa đường núi, mở rộng các nút thắt tại Xuyên Bắc, chắc chắn không thể giấu được các đại tộc Nam Trung.
Mọi người lặng thinh, có kẻ dường như đã thấu hiểu phần nào, nhưng cũng có người như vừa bắt gặp điều gì đó, nhưng vẫn chưa hoàn toàn minh bạch.
Thực ra, Gia Cát Lượng đã giảng giải rất đơn giản.
Những điều thâm sâu hơn, Gia Cát Lượng không nói, bởi lẽ có nói thì e rằng những người này cũng khó mà hiểu hết được.
Nam Trung, nói cho hay thì là vùng biên viễn, nói thẳng ra là nơi giáp ranh với vùng man di. Trước kia, người Hoa Hạ cứ nghĩ rằng đất man di thì chẳng có gì, chẳng có giá trị gì. Nhưng giờ đây, quan niệm ấy dần dần được Phỉ Tiềm thay đổi.
Man di, đồng nghĩa với vùng đất chưa được khai thác!
Giống như đối mặt với cư dân trên những hòn đảo chưa từng mang giày dép, có kẻ bi quan, nhưng cũng có kẻ hân hoan vui mừng.
Muốn từng nhà từng nhà gõ cửa cư dân đảo ấy để bán giày, rõ ràng là việc tốn công tốn sức. Nhưng nếu khiến họ tự mình đến trước cửa tiệm xếp hàng mua giày...
Muốn có sự thay đổi như vậy, kỳ thực cũng không khó, chỉ cần làm cho những cư dân trên đảo ấy nhận ra sự thoải mái khi mang giày là được.
Mà những công cụ tốt hơn, những vật dụng thoải mái hơn, thì Hoa Hạ không thiếu.
Những thứ ở Trường An Tam Phụ đã bị người trong vùng chê bai, không ai muốn dùng, nhưng mang đến vùng man di này, lại có thể đổi lấy đủ thứ: khoáng sản, gỗ quý, hương liệu, hạt giống cây trồng, trân châu mã não, gia súc, da lông, thậm chí không có gì thì đổi lấy nô lệ cũng được!
Loại nào mà không sinh lợi?
Ai mà không muốn làm việc sinh lợi?
Trước đây, người Hán còn chưa đủ ăn mặc, cuộc sống nghèo nàn, dĩ nhiên chẳng thể lấy ra được gì. Nhưng giờ đây, với sự phát triển của nông nghiệp và công nghiệp, sản lượng lương thực tăng lên, người Hán không còn bị bó buộc vào đất đai nữa, các sản vật thừa ra ngày càng nhiều, hàng hóa để bán cũng theo đó mà tăng.
Chú trọng sản xuất lương thực, không phải là hô hào khẩu hiệu, rồi buộc nông dân vào đất đai là xong, mà phải làm cho kỹ thuật nông nghiệp không ngừng tiến bộ, nâng cao sản lượng trên mỗi mẫu ruộng. Tiềm năng để cải thiện còn rất lớn, dù chỉ là một chút tiến bộ nhỏ, cũng có thể mang lại lợi ích to lớn cho Hoa Hạ.
Gia Cát Lượng khẽ nhíu mày, nhìn chúng nhân mà nói: “Lượng bất tài, được Từ sứ quân giao phó, hiện nay đảm nhận chức tư trực tại Học cung Thành Đô. Nhưng khi Lượng tra xét danh sách học sinh của Học cung, phát hiện đa phần là người đất Xuyên, còn Nam Trung thì sao… Chư vị đều là con cháu nhà học, có thể so được với Học cung chăng? Con em trong tộc nếu không được học hành, làm sao có được linh khí của con người? Đây là một trong những ân huệ của chủ công.”
Gia Cát Lượng chưa đợi mọi người đáp lại, đã nói tiếp: “Thứ hai, hiện nay Từ tướng quân đang khai mở đường sá tại đất Xuyên… Đường vừa mở, các thôn trại lân cận lập tức hưởng lợi rất lớn, Lượng không cần nói nhiều thêm... Chỉ có điều việc xây dựng đường sá, rất tốn công sức, cho nên trước mắt chỉ lo được những nơi trọng yếu như các huyện lớn, trại lớn... Nay dân số Nam Trung chưa được ghi chép đầy đủ, chư vị có thể tự mình báo cáo, xác định số lượng người ở các làng xã, thôn ấp, để tiện cho việc xây dựng đường sá sau này... Bởi đường sá không giống như vật phẩm, một khi đã xây, khó mà thay đổi… Chư vị hãy biết quý trọng cơ hội này.”
Mọi người nhìn nhau, dường như từ sự đồng lòng trước đó, giờ đây đã trở thành cạnh tranh lẫn nhau, không khí trở nên có chút kỳ lạ.
“Thứ ba...” Gia Cát Lượng vẫn cười, nụ cười thân thiết, “Tự nhiên là vấn đề người tài ở Nam Trung, sự quy thuộc của các địa phương... Chư vị, đã hiểu rõ chưa?”
Danh Sách Chương:
Bạn đang đọc truyện trên website MeTruyenVip.com
BÌNH LUẬN THÀNH VIÊN
14 Tháng chín, 2020 23:18
Từ MU....
14 Tháng chín, 2020 23:16
Thứ 2, 3, 4 đưa con đi học thêm.
Về nhà lại lười nên truyện này để cuối tuần bạn ơi.
Vì truyện này đoạn đánh nhau thì nhanh, chứ mấy chương này, toàn nói chuyện. Mà chúng nó đã nói chuyện thì toàn VĂN VỞ, không Bách Độ, Gúc thì chịu, ko hiểu được chúng nó nói cái gì để edit đâu ông ơi!!!
14 Tháng chín, 2020 21:12
ai còn nhớ thuật ngữ <cắm chuột> xuất phát từ game nào :th_82:
14 Tháng chín, 2020 21:08
Dị năng của main là thấy gái đã chuẩn bị tên khai sinh của đứa bé. Nhưng mà 10 năm rồi chỉ dừng lại ở nắm tay.
14 Tháng chín, 2020 20:32
Nay có chương mới k cvt
14 Tháng chín, 2020 19:12
Tôi phát hiện ra một điều.... Ông nào vào xin review truyện này. Các ông toàn dìm nó thôi....
Mà cũng đúng, gặp tôi thì em Thái Diễm chạy không quá 2 chương đâu...
Tra nam như Phí Tiền thì dìm là đúng....
Ko dìm thì quá có lỗi với con cừu dễ thương dài 22cm của tôi.
13 Tháng chín, 2020 22:07
hay nhất là cách nói chuyện của bọn sĩ tộc, nói điển tích cả đống nhưng hiểu theo nghĩa thâm sâu, dựa vào mỗi tình huống có nghĩa khác nhau. đúng bọn nho thâm
13 Tháng chín, 2020 20:45
Dị năng của main là thấy gái không hám :V
13 Tháng chín, 2020 17:26
nhưng mà đọc truyện này cảm giác như đọc một quyển từ điển thời phong kiến trung quốc vậy. Xây dựng hệ thống quan lại, quân đội, tầng lớp... thậm chí là phong cảnh, kiến trúc đều rất là chi tiết. Nếu muốn biết thêm nhiều kiến thức lịch sử thì bạn nên đọc, còn nếu chỉ muốn nhìn sảng văn, giải trí thì truyện này đọc... hơi tốn não á
13 Tháng chín, 2020 17:20
bổ sung thêm 1 chút là main k phải loại ngựa giống, từ đó tới giờ vẫn chưa bị thời phong kiến hủ hoá, vẫn 1 vợ 1 chồng, 1 thằng con... có 1 con bồ ở bên ngoài mãi cũng không chịu cưới (chờ lợi dụng xong mới cưới)
13 Tháng chín, 2020 16:51
Main trên răng dưới d.ái.....Không hệ thống, không dị năng.
Xuyên cmn về TQ....
Truyện dài lê thê, hết trích điển cố, điển tích....Lại trích câu văn của cổ nhân để nói chuyện này chuyện nọ.....
1k8 chương rồi nhưng mới xong Quan Độ, thịt 3 đứa con của Viên Thiệu thôi.
NVC từ 2 bàn tay trắng để vươn lên thành một chư hầu lớn.....
13 Tháng chín, 2020 16:34
ai đọc rồi review với main có hệ thống hay dị năng gì ko hay người bt
13 Tháng chín, 2020 13:05
Ở xa không kịp đến.... Nên chấm chấm, lược hết.
Mà chương đó đoạn trên lằng nhằng tôi cũng lướt qua nhanh thôi
13 Tháng chín, 2020 12:28
Ngụy Diên bái Chinh Thục Tướng Quân.
13 Tháng chín, 2020 12:01
Phong thưởng không thấy nhắc gì tới anh Ngụy Diên hết ta
13 Tháng chín, 2020 11:00
Tổng hợp ngôn ngữ game của dân Tung của - Nguồn zhuanlan. VP không edit:
Mặc kệ là y học, võ học, hóa học hay là tùy ý ngành học lĩnh vực đều có riêng phần mình chuyên nghiệp thuật ngữ, thế giới trò chơi cũng không ngoại lệ, rất nhiều manh mới vừa nhập hố thời điểm sẽ tới diễn đàn hạ, việc xã giao học tập kinh nghiệm, nhưng nhiều khi gặp được một chút trò chơi khẩu hiệu một mặt mộng bức không cách nào hiểu thấu đáo, bản nhân làm nhập hành không lâu, nhưng cũng coi như thăm dò một điểm môn đạo trung cấp manh mới chải vuốt một chút trò chơi giao lưu thường dùng ngữ, cung cấp mọi người tham khảo, đang tán gẫu lúc có thể tìm tới càng nhiều tiếng nói chung.
1, Phi tù: Mạng lưới lưu hành ngữ, mặt chữ giải thích vì Châu Phi bộ lạc tù trưởng. Thường bị dân mạng thay mặt chỉ vận khí nhất người không tốt, mặt đặc biệt đen đến mức trở thành xui xẻo nhất một cái kia, dùng nhiều đến tự giễu.
2, Âu hoàng: Có Phi tù liền sẽ mang ra Âu hoàng, xuất từ « hạm đội collection », « chiến hạm thiếu nữ r » chờ game online diễn sinh văn hóa từ, cùng Phi tù tương phản, chỉ vận khí cực tốt người chơi.
3, lá gan: Lá gan trò chơi ý tứ liền là mỗi ngày thức đêm một mực chơi đùa, thường nghe người trong vòng sĩ nói không lá gan không khắc, lá gan đến bạo, lá gan bất động các loại, Trung y trên lý luận có thức đêm tổn thương lá gan mà nói, cho nên thâu đêm suốt sáng chơi đùa, đối lá gan bị tổn thương, khuếch đại điểm loại hành vi này sẽ đem lá gan bạo chết, bởi vậy người chơi gọi đùa: "Bạo lá gan" .
4, khắc kim: Chính là hướng trong trò chơi nạp tiền, mua trang bị, mua làn da, mua hào, mua kỹ năng các loại, mặc kệ ngươi nạp tiền trò chơi số tiền là bao nhiêu, đều gọi khắc kim.
5, cữu cữu đảng: Chủ yếu chỉ những cái kia tự xưng có tin tức đáng tin nguyên, nhưng thực tế đa số tình huống dưới chỉ là tại tản lời đồn người. Điển cố xuất từ ma thú, sự tình bắt nguồn từ TBC phiên bản chậm chạp không có thượng tuyến đoạn thời gian kia, một cái nổi danh ma thú diễn đàn bên trên, có người tự xưng mình cữu cữu tại 9C(lúc ấy World of Warcraft đại diện thương) đi làm, cũng nhờ vào đó tản không ít quan phương không có chứng thực liên quan tới TBC tin tức, về sau "Cữu cữu đảng" liền tiếp tục sử dụng xuống tới, cho tới bây giờ đều bị dùng để xem thường những cái kia tuyên bố tin tức ngầm người.
6, vẩy nước: Tên như ý nghĩa, chính là rõ ràng có thực lực, nhưng lại lười biếng, treo máy, qua loa cho xong, mục đích đúng là tham dự trong đó thu hoạch nhiệm vụ ban thưởng.
7, bạch chơi: Cái này hẳn là tương đối tốt lý giải, chính là một phân tiền không tốn, dựa vào thực lực mình hoặc vận khí thu hoạch các loại phần thưởng, ban thưởng treo thưởng chiến các loại, bạch chơi đảng nhưng thật ra là trong đó tính từ, đã có thể hiểu thành đầu cơ trục lợi người, cũng có thể hiểu thành có thực lực người chơi.
8, vừa cơm: Nguyện ý vì một ít địa phương tiếng địa phương ăn cơm phát âm, hiện tại nhiều chỉ vì sinh tồn, thu lấy xong chỗ phí sau làm một chút không có lương tâm sự tình, có chút "Chó săn" hương vị.
9, đệ đệ hành vi: Chỉ đặc biệt sợ hoặc đặc biệt món ăn ý tứ, dùng giảm xuống thân phận đối phương hoặc bối phận phương thức trào phúng đối phương đặc biệt yếu.
10, CD: Kỹ năng thời gian cooldown , bình thường chỉ phóng đại chiêu hoặc vũ khí có thể thả ra chờ đợi thời gian.
11, đánh dã: Nói đơn giản chính là đánh giết dã quái. Đại bộ phận thời điểm đánh dã cũng đại biểu LoL bên trong một cái định vị, một cái không chiếm dụng tuyến bên trên tài nguyên, thông qua đánh giết dã quái thu hoạch kinh nghiệm cùng kim tiền vị trí.
▼ phía dưới đối gần đây so sánh lửa game offline « ninja phải chết 3 » thường dùng thuật ngữ làm xuống tường giải:
12, tấm lưng: Chính là sau lưng đồ, cõng Boss công kích hình thức, có chút Boss sẽ có đặc biệt công kích hình thức, sân thi đấu sẽ có đặc biệt địa đồ, loại hình thức này liền trở thành đánh gậy, ghi nhớ những này đánh gậy hình thức liền gọi tấm lưng.
13, hiến tế: Chính là phó nhân vật mang theo nhẫn tông hoặc tài liệu góp nhặt năng lượng tiến đồ sau khi chết phục sinh nhân vật chính sắc, lúc này sẽ thiết lập lại vũ khí CD, trở ra trực tiếp mở đại hòa vũ khí phóng thích, từ đó mang đến càng lớn tổn thương.
14, Truy Mộng: Cửa hàng hoa 2000 long huyết mua SS bản vẽ xưng là Truy Mộng, về sau đổi mới 88 đồng tiền SS hộp quà cũng coi như.
15, JJC: Sân thi đấu
16, 33: Nhiều người chiến trường bên trong 3V3 sân quyết đấu, có xứng đôi hình thức cùng bài vị hình thức cùng Thiên Nguyên thi đấu các loại, tham dự có thể tăng lên chiến trường đẳng cấp, thu hoạch câu ngọc cùng cá vàng tệ chờ.
17, con muỗi: Trong trò chơi máy móc ong cái này Boss, treo thưởng độ khó có B, A, SS, SS+(diệt quốc con muỗi)
18, cô nhi: Đặc biệt là Boss huyết ảnh, vì cái gì gọi cô nhi, đánh qua người không khó lắm trải nghiệm, không có quy luật chút nào di hình đổi bước để ngươi đại chiêu thường xuyên chạy không, võ si huyết ảnh không hổ là võ lâm cao thủ, để người nội tâm chỉ muốn nói NM SL, cho nên tên gọi tắt nó cô nhi.
19, nằm vị: Rất nhiều tân thủ không có năng lực đánh S, SS, SS+, nhưng là đánh giết những này Boss không cần năm người chuyển vận, có một đến hai người 0 chuyển vận lấy được được thưởng, vị trí này liền gọi nằm vị, có nằm thắng ý tứ.
20, CC: Thương răng cấp 100 lúc mở ra thiên phú tàn ảnh, thông qua tay cầm hoặc là máy mô phỏng còn có hai ngón thao tác có thể thực hiện bánh xe đối Boss tiến hành nhanh chóng trừu sáp, tên gọi tắt CC, bởi vì bánh xe phát ra trong nháy mắt tổn thương cực cao, cho nên cái này cấp cao thương răng thiết yếu thao tác đối Boss tổn thương cực cao.
21, máu giận: Cũng là thương răng thiên phú, thương răng HP thấp hơn 30% lúc công kích lực độ tăng lên, trách không được người chơi đều gọi thương răng là trò chơi thân nhi tử.
22, nguyệt thẻ đảng: Hơi khắc kim người chơi, nhẫn 3 dặm mặt có thần long khế ước, mỗi tháng 1 tháng 8 có thể mỗi ngày thu hoạch 30 câu ngọc, cuối tháng có thể ngoài định mức nhận lấy 300 câu ngọc, còn có miễn phí tiếp sức một lần, treo thưởng ban thưởng gia trì các loại, nguyệt thẻ đảng có thể giúp tân thủ thăng cấp nhanh chóng.
Đương nhiên, khác biệt trò chơi sẽ có khác biệt chuyên nghiệp thuật ngữ, đặc biệt giống vương giả vinh quang, ăn gà trò chơi, ma thú loại khả năng các loại viết tắt, ám ngữ tầng tầng lớp lớp, mọi người còn có những cái nào nghe nhiều nên thuộc trò chơi thuật ngữ đâu, hoan nghênh bổ sung!
13 Tháng chín, 2020 10:59
À....
Khặc: là đập tiền vào.... khắc kim chủ á.
Gan ý nói đám suốt ngày cày game, ảnh hưởng đến lá gan.
13 Tháng chín, 2020 10:57
Ngôn ngữ mạng TQ, ý nói loại trò chơi RPG cắm chuột cày đồ, chỉ bao gồm các yếu tố:
- Cắm chuột cày quái rớt đồ.
- Tập hợp đủ trang bị.
- Thăng cấp thuộc tính của đồ .
Trước kia game này trong Gameboy hoặc máy tính, khác biệt là sau này lên Server thì phải theo sự bày bố của Chủ trò chơi...
Tóm lại vẫn chưa hiểu ý nó về lại gan lại khắc (hựu can hựu khắc).....
13 Tháng chín, 2020 10:17
Lại nhớ chương đầu Lý Nho và Giả Hủ bàn về Vương Mãng, tự hỏi Tiềm bây giờ không giống Vương Mãng a? Còn thiếu một đường Hiến Đế nhường ngôi thôi, tập chúng chi vọng, nhất thế chi nghi. Sợ là phần sau sẽ vừa đánh ra thế giới vừa đánh với 2nd Hán Vũ Đế :)))))
13 Tháng chín, 2020 10:16
các đh cho hỏi chương mới nói về khắc lá gan game online là j vậy
13 Tháng chín, 2020 09:36
Thật... thật... thơm a. :)))
13 Tháng chín, 2020 09:11
Hết say, tỉnh táo, ăn sáng, cafe rồi.... Đập trước 1 chương, tàn tàn từ giờ đến trưa....
Chậm hơn con tác 4 chương nên hôm nay có 4 chương nhé
12 Tháng chín, 2020 23:44
Haha, thế mới thấy tiếng việt mình vừa đẹp vừa dễ học. Còn tiếng Trung muốn hiểu rõ ràng cũng cần trình độ văn hoá nhất định :))
12 Tháng chín, 2020 20:42
Sáng mai mình sẽ bạo chương. Mới check qua chương thì đê ka mờ con tác, hắn toàn dùng điển cố, dân Tung của đọc sẽ hiểu nhưng dân VN đọc đ thể nào hiểu...
Tôi say quá các ông ơi!!!
12 Tháng chín, 2020 20:07
Chương 1653 tân đồ lược, đồ lược là blueprint, bản vẽ thiết kế xây dựng
BÌNH LUẬN FACEBOOK
