Phỉ Tiềm vốn có cảm giác phương hướng vượt trội hơn tất cả những người Hán đại, nhưng dẫu vậy, ngay cả khi trong đầu y đã có một bản đồ Đại Hán cùng sự nhận thức chung về bản đồ thế giới, y vẫn cảm thấy khó phân biệt đông tây nam bắc khi tiến vào vùng Tây Vực.
Không phải là y thật sự không thể phân biệt được phương hướng, bởi lẽ chỉ cần dựa vào sự mọc lặn của mặt trời là có thể đại khái xác định phương vị. Tuy nhiên, việc kết nối các phương hướng này với bản đồ trong đầu giống như một sự chuyển đổi từ hai chiều sang ba chiều.
Khi đội quân của Phỉ Tiềm đến một tiểu thành có tên rất dài thuộc vùng Thiện Thiện, các quan viên trong thành đã dẫn theo dân chúng ra ngoài thành, quỳ lạy xin hàng.
Tiểu vương tử Lâu Thiện cúi đầu lạy một cái trước mặt Phỉ Tiềm, rồi đột nhiên hô lên một tiếng, lao đến chỗ thành thủ của tiểu thành – hay chính là quan viên địa phương của Thiện Thiện – một lão nhân tóc trắng, đá lão ngã lăn xuống đất, sau đó đánh đấm túi bụi.
Lão không hề phản kháng.
Chỉ là theo bản năng, lão giơ tay che chắn những chỗ yếu hại.
Ngay cả khi bị tiểu vương tử đá vào mặt đến mức da thịt rách nát, máu chảy ròng ròng, lão cũng không hề kêu la, thét gào, mà giống như một bao cát, âm thầm chịu đựng cơn thịnh nộ của tiểu vương tử.
Phỉ Tiềm không có hứng thú can dự vào mối thù oán giữa tiểu vương tử và vị thành thủ này. Nhưng nhìn thấy tiểu vương tử không có ý định dùng đao kiếm, y đại khái cũng đoán ra rằng đây không phải là thù sâu oán nặng, có lẽ chỉ là vì lúc tiểu vương tử chạy trốn, lão thành thủ không đối đãi đúng mực chăng?
Phỉ Tiềm lười hỏi. Thậm chí ngay cả việc tiểu vương tử đánh đấm công khai nhưng thực chất là muốn làm trò gì cũng không khiến y bận tâm.
Phỉ Tiềm hiện tại đang hào hứng quan sát tiểu thành này.
Có lẽ trong tương lai, tiểu thành này sẽ chỉ còn là những tàn tích giữa sa mạc, không ai biết dưới lớp cát vàng kia đã chôn giấu những gì.
Trong thời đại này, Lâu Lan – à không, Thiện Thiện quốc – vẫn còn một ốc đảo không hề nhỏ, động thực vật còn sót lại từ thời cổ đại vẫn dựa vào con Xa Nhĩ Thần Hà mà sinh sống. Người Thiện Thiện gọi con sông này là sông Thứ Nhĩ, nhưng có lẽ vì cách phát âm kỳ lạ, Phỉ Tiềm luôn cảm thấy nghe như “sông Tước Nhi”…
Đây là một tiểu thành được cải tạo từ một doanh trại của người Hán.
Vì thành rất nhỏ, đại quân không thể hoàn toàn tiến vào, nên Trương Liêu chỉ huy tiền quân đi dọn dẹp Bọn mã tặc xung quanh, còn Thái Sử Từ thì tháp tùng Phỉ Tiềm đến bên ngoài thành. Thành Ô Nê của Thiện Thiện nằm ở phía tây nam của tiểu thành này.
Lính tráng đang dựng trại, tiếng hô hào lẫn với tiếng thở dốc, khóc nức nở của tiểu vương tử.
Đúng vậy, lão nhân tóc bạc không khóc, nhưng tiểu vương tử lại khóc, giống như chính tiểu vương tử mới là người bị đánh đập.
Người phiên dịch bên cạnh ngắt quãng dịch lời của tiểu vương tử, lúc này Phỉ Tiềm mới hiểu được đại khái câu chuyện giữa tiểu vương tử và lão thành thủ này. Vị thành thủ tóc bạc tên là A Nhĩ. Đó chỉ là âm tiết đầu tiên của tên lão, đằng sau còn một chuỗi dài. Lão chính là nhạc phụ hờ của tiểu vương tử. Không rõ nên tính là tương lai hay quá khứ.
Nói như vậy có chút rối rắm, nhưng đơn giản mà nói, tiểu vương tử chính là một điển hình của mẫu hình “xuyên không” hối hôn và vô dụng, nên có lẽ dễ hiểu hơn…
Vì vậy, chuyện tiểu vương tử đánh đập vị nhạc phụ hối hôn này, có chút thú vị đặc biệt.
Dù sao thì Xa Nhĩ Thần Hà, nói thật ra, con sông này cũng không ổn định cho lắm, giống như sông Hoàng Hà ở khu vực Hà Đông thích đổi dòng vậy. Ba mươi năm quá ngắn, chỉ tranh từng giây phút!
Theo lý mà nói, lão thành thủ đã dâng sách biểu đầu hàng, lại còn mang theo năm sáu xe đầy dưa quả, lương thực, rượu thịt, cùng bò dê – thành ý xem ra cũng khá rõ ràng. Tuy nhiên, Phỉ Tiềm vẫn cảm thấy dường như có điều gì đó không ổn.
Chẳng hạn như những người đi theo lão thành thủ ra ngoài nghênh đón.
Chỉ cần nhìn thoáng qua là có thể thấy rõ ràng sự phân tầng xã hội của họ.
Loại phân tầng này không đơn giản chỉ là khoảng cách giàu nghèo. Bởi vì dù là cổ kim hay đông tây, chỉ cần có giá trị thặng dư bị chiếm đoạt bởi một chế độ nào đó, sự phân hóa giàu nghèo sẽ tất yếu xuất hiện.
Chế độ chính trị ở Tây Vực này vẫn còn ở trạng thái nửa nô lệ, nửa phong kiến.
Người nghèo vẫn vô cùng nghèo.
Quần áo rách rưới, không đủ che thân, thân hình gầy yếu, chẳng khác gì người nô lệ vùng Côn Lôn. Trên đầu bù xù rõ ràng chứa đầy bụi bẩn và sâu bọ. Những người này quỳ dọc hai bên đường, đầu cúi rạp xuống lớp cát vàng, không dám ngẩng lên khi chưa có lệnh. Một số khác thì trốn sau những bóng nhà xa xa.
Người giàu vẫn tiếp tục giàu có.
Một hàng người đứng phía sau lão thành thủ chính là những kẻ giàu có hơn.
Có vẻ để nghênh đón Phỉ Tiềm – vị tướng quân người Hán – những người này, có thể là quan lại hoặc tầng lớp thống trị ở tiểu thành, đã cố ý khoác lên mình trang phục Hán gia. Tuy nhiên, có lẽ đã lâu không mặc trang phục của người Hán, họ đã quên mất cách mặc sao cho đúng. Có kẻ chỉ khoác tạm một chiếc áo ngoài lên trên áo lông cừu, có người chỉ mặc độc một bộ trung y thêu hoa đơn giản, thậm chí có kẻ còn lấy phần hạ y vốn để mặc như quần, đội lên cổ và biến hai ống quần thành ống tay áo…
Nhưng điều khiến Phỉ Tiềm chú ý hơn cả chính là đám người này, không chỉ lão thành thủ tuổi đã cao, mà ngay cả những người giàu sang phú quý đứng phía sau cũng toàn là những người tuổi tác không hề nhỏ, ít nhất cũng đều trên trung niên.
Điều đáng ngạc nhiên là, Phỉ Tiềm không thấy có một người trẻ tuổi nào.
Đó mới là điều thú vị.
Ánh mắt Phỉ Tiềm thoáng trở nên lạnh lùng, lướt qua những kẻ mặc trang phục Hán gia không ra thể thống gì kia, rồi nhanh chóng trở lại vẻ bình thản, dường như không có điều gì xảy ra.
Hộ vệ Hứa Chử đi theo bên cạnh Phỉ Tiềm, ánh mắt đảo qua lại, dò xét tình hình.
Tiểu vương tử, không biết là do mệt hay đã hả giận, bỗng dừng tay.
Lão thành thủ bị đánh đến mặt mũi bầm dập, chỉ đơn giản lau đi vết máu trên mặt, sau đó lập tức quỳ xuống trước Phỉ Tiềm, cúi đầu khẩn cầu: “Nhân từ đại tướng quân…”
Tiểu vương tử dường như vẫn còn đau lòng, ngồi một bên khóc nức nở.
“Đợi đã.” Phỉ Tiềm đưa tay ngăn lão thành thủ nói tiếp, “Ai nói với ngươi rằng ta là người nhân từ?”
“Ơ? Ờ…?” Lão thành thủ ngẩn người, không biết phải trả lời ra sao.
“Những người này đều là do ngươi dẫn đến sao?” Phỉ Tiềm hỏi.
Lão thành thủ vội gật đầu, “Phải, đúng vậy, thưa tôn quý tướng quân…”
Phỉ Tiềm gật đầu, rồi chỉ vào đống bò dê, dưa quả xếp trước cổng thành nói: “Mấy thứ này trả lại đi.”
Lão thành thủ sững người, hồi lâu không kịp phản ứng, “Tôn quý tướng quân… ý ngài là… những thứ này quá ít, chưa đủ sao?”
Phỉ Tiềm bèn cười lớn, “Không, ngươi nhìn xem…”
Phỉ Tiềm chỉ tay về phía những người nghèo khó đang co ro trong góc xa, hoặc trốn trong những bóng tối, nói: “Các ngươi còn có bao nhiêu người nghèo khó như vậy… ta sao nỡ ăn được? Ngươi chẳng phải nói ta là người nhân từ sao? Đem những thứ này trả lại đi, chúng ta không cần! Nếu chúng ta cần thứ gì, ta sẽ cho người đến mua… Yên tâm, ta là quân đội nhân đức của Hoa Hạ, sẽ không quấy nhiễu bách tính. Nhìn ngươi một thân đầy máu lẫn bùn đất thế này, trước tiên đi tắm rửa đi… Và để những người này về hết, về hết đi… Có chuyện gì thì để ngày mai hãy nói…”
Nói xong, Phỉ Tiềm phất tay, không thèm để ý đến lão thành thủ nữa, rồi dẫn người trở về đại doanh của mình. Trên mặt nở nụ cười, hắn hỏi Thái Sử Từ: “Tử Nghĩa, vì sao không nhận lễ vật của bọn họ?”
Thái Sử Từ ngoảnh lại nhìn, ánh mắt bỗng trở nên lạnh lùng, giọng nói đầy sát khí: “Chủ công có ý nói những thứ đó có vấn đề? Quả nhiên lũ gian tặc này to gan thật!”
Phỉ Tiềm gật đầu: “Có thể có, cũng có thể không… nhưng sao phải thử làm gì? Nếu chẳng may đó là độc dược mà chúng ta không quen thuộc, không nhận ra… Chúng đã sắp đặt bọn thổ phỉ mai phục, tự nhiên cũng có khả năng hạ độc trong thức ăn và rượu… Ngươi có để ý không, trong đám người ra đón tiếp ta, đa phần đều là người già và trung niên, không thấy bóng dáng thanh niên trai tráng… Vậy thanh niên trong thành đi đâu rồi? Hoặc đã bị đưa đi nơi nào?”
Thái Sử Từ nghiến răng đáp: “Bọn gian tặc lòng dạ khó lường, đáng tru diệt!”
Phỉ Tiềm khoát tay: “Chuyện này là bình thường thôi. Trong ‘Tả truyện’ có câu: ‘Người Tần bỏ độc vào thượng lưu sông Kinh, làm quân lính chết nhiều’… Chuyện này không thể không đề phòng. Tử Nghĩa, giết những người này, đồ thành này, dễ như trở bàn tay… nhưng cũng có thể chúng đang mong ngươi ta làm vậy… Nơi Tây Vực này, không phải là Trung Nguyên, dù triều Hán đã lập đô hộ phủ hơn trăm năm, nhưng vẫn chưa thu phục được lòng dân… Cho nên, cai trị Tây Vực không thể giống như cai trị Trung Nguyên. Ngươi nghĩ thế nào, Tử Nghĩa?”
Phỉ Tiềm dù không rõ Tây Vực hay Đại Thực đã phát triển đến trình độ nào trong việc dùng độc, nhưng khi Hoa Hạ đã bước vào giai đoạn sử dụng và thuần thục việc bào chế độc dược, thì những vùng đất khác có lẽ cũng không kém bao nhiêu.
Dĩ nhiên, Phỉ Tiềm tin rằng mấy xe lương thực này chưa chắc đã bị hạ độc, nhưng những thứ tiếp theo thì không thể nói chắc được…
Thay vì phải cảnh giác về sau, chẳng thà ngay từ đầu đã từ chối những thứ này, để tránh sau này quân Hán có thể vì vậy mà gặp phải tai họa.
Từ thời Tiên Tần đã có ghi chép về việc sử dụng độc dược, nhưng đó vẫn là loại sản phẩm cao cấp, ngay cả vương công đại thần cũng chưa chắc đã nắm rõ. Tuy nhiên, đến Hán đại, việc sử dụng các loại độc từ thực vật, động vật và khoáng vật đã trở nên rất thành thạo.
Do đó, trong Hán đại, độc dược đã được ứng dụng rất phổ biến. Việc phết độc lên bề mặt thức ăn, hoặc hòa tan độc vào trong thức ăn không phải lúc nào cũng có thể bị triệt tiêu qua quá trình nấu nướng ở nhiệt độ cao. Vì vậy, tránh dùng đồ ăn không rõ nguồn gốc ở những nơi địch chiếm đóng là bài học đầu tiên mà Phỉ Tiềm muốn dạy cho Thái Sử Từ.
Bài học thứ hai, chính là việc giết người.
Hay nói cách khác, là đồ thành.
Thái Sử Từ có vẻ đang suy nghĩ.
“Vừa rồi vương tử nước Thiện Thiện đã đánh thành thủ…,” Phỉ Tiềm lại hỏi Thái Sử Từ, “Nếu Lữ Bố đến đây, thấy thanh niên trai tráng đều biến mất, lại nhận bò dê và rượu thịt, mà quân lính bỗng dưng phát bệnh… Tử Nghĩa nghĩ Lữ Bố sẽ làm gì?”
Thái Sử Từ cau mày: “Sẽ giết sạch?”
Phỉ Tiềm gật đầu: “Rồi sau đó thì sao?”
Thái Sử Từ trầm mặc một lát, rồi đáp: “Tây Vực lại càng thêm loạn.”
Phỉ Tiềm gật đầu nói: “Vậy ngươi đã hiểu tại sao Thiện Thiện lại dùng bọn thổ phỉ để ngăn cản quân ta rồi chứ.”
Thái Sử Từ cau mày nói: “Chủ công thấu hiểu sâu xa, Từ không thể bì kịp. Có lẽ đám thanh niên trai tráng trong thành chính là những tên thổ phỉ… Vì thế, kẻ gian nước Thiện Thiện cố tình muốn chúng ta đồ sát chúng? Sau đó sẽ lấy cớ này để tái tụ tập quân mã, chống lại Đại Hán?”
Phỉ Tiềm híp mắt, trầm ngâm: “Tái tụ tập không hẳn, nhưng chống đối thì… Dù có chiến tranh, tất sẽ có sát phạt, nhưng giết ai? Có nên giết hết nam nữ, già trẻ trong Tây Vực không? Sát tăng lữ, quan lại, hay đại tộc địa phương? Ai đáng giết, ai đáng dùng, ai có thể thông, ai có thể sai khiến? Kẻ phản nghịch là ai, và kẻ mà chúng ta nên thân cận là ai? Nước Thiện Thiện này chính là nơi để ngươi, Tử Nghĩa, thử tay. Tiếp theo, ngươi định làm thế nào?”
Thái Sử Từ nghe vậy, hít một hơi lạnh, trong lòng thầm lo lắng, một lúc sau mới buông tiếng thở dài, bất đắc dĩ cúi người: “Xin chủ công chỉ giáo.”
Phỉ Tiềm phất tay cười nói: “Không sao. Tử Nghĩa không cần vội… cứ suy ngẫm đi.”
Dù Phỉ Tiềm bảo Thái Sử Từ không cần gấp gáp, nhưng trong lòng Thái Sử Từ không thể nào thật sự thản nhiên được. Hắn biết rằng chuyến đi này, theo bước Phỉ Tiềm, thực chất là để học cách cai trị Tây Vực, làm thế nào để quản lý một vùng đất mà Đại Hán đã cai quản hơn trăm năm, nhưng vẫn chưa thật sự ổn định.
Không thể phủ nhận rằng Tây Vực cần phải dựa vào những tướng lĩnh võ biền để quản lý. Khả năng quyết đoán, tiến công của các võ tướng, cùng với năng lực điều khiển binh sĩ, rõ ràng vượt trội so với các văn quan. Đối với phần đông binh lính của Đại Hán hiện nay, họ sẽ tự nhiên tôn sùng một vị tướng có thể ra trận chém giết, dẫn dắt họ giành hết trận thắng này đến trận thắng khác, chứ không phải một vị quan văn chỉ quanh quẩn trong công đường, mà cả năm chưa chắc họ đã gặp một lần.
Đó là một vấn đề hiển nhiên, cũng là một lựa chọn tất yếu. Không phải nói rằng văn quan không thể đánh trận, hay võ tướng không thể quản lý, mà là trọng điểm khác nhau. Khi cai trị một vùng đất có nhiều mối đe dọa, chưa ổn định trật tự, ngôn ngữ pha tạp, văn tự hỗn loạn, thì võ lực hiển nhiên là biện pháp trực tiếp hơn. Sau đó mới có người ngồi xuống mà nghe Hán nhân giảng giải.
Vì vậy, trình tự chinh phục một vùng đất tất nhiên là võ tướng đi trước, văn quan theo sau.
Nhưng nếu chỉ biết chém giết bừa bãi, thì tất sẽ dẫn đến loạn.
Không ai muốn sống trong một thế giới chỉ toàn là giết chóc.
Phản kháng và bạo loạn là hệ quả tất yếu của sát phạt.
Sự hỗn loạn kéo dài sẽ khiến cả vương triều sụp đổ. Đại Hán đã từng bằng chính kinh nghiệm xương máu của mình dạy cho mọi người một bài học rằng, giết chóc đơn thuần không giải quyết được vấn đề. Đó là điều mà bất kỳ ai còn có chút trí tuệ đều hiểu. Ừ, tất nhiên, trừ mấy kẻ cãi cùn.
Hoàng Phủ Tung giết bao nhiêu loạn dân, bao nhiêu giặc Khăn Vàng, giết đến nỗi đỏ máu nghìn dặm, giết đến nỗi gây ra dịch bệnh. Thế nhưng Đại Hán đã an ổn được chưa? Vậy nên, thực ra câu hỏi của Phỉ Tiềm chẳng khác nào những lời thường thấy ở đời sau…
“Ai là người có thể đoàn kết?”
Người không thể đoàn kết, tất nhiên chính là đối thủ.
Ở Tây Vực, đối tượng mà chúng ta có thể “đoàn kết” là ai?
“Tiểu vương tử nước Thiện Thiện?” Thái Sử Từ vô thức đáp, nhưng ngay lập tức tự phủ nhận: “Không đúng. Từ khi có Hán Đô Hộ phủ đến nay, đã trợ giúp không biết bao nhiêu vị vương của Tây Vực, nhưng nơi này vẫn xa lánh Hoa Hạ, khó mà quy phục…”
Phỉ Tiềm mỉm cười, không tiếp tục làm khó Thái Sử Từ nữa mà bảo hắn trở về sắp xếp việc quân, chờ ngày mai sẽ nói tiếp.
Thái Sử Từ im lặng rời đi.
Bên cạnh, Hứa Chử đột nhiên nói: “Chủ công, trong Tây Vực này, người có thể sử dụng, chẳng lẽ là quan lại địa phương?”
“Ồ?” Phỉ Tiềm thoáng bất ngờ hỏi: “Trọng Khang, ngươi nói không tệ, nhưng vì sao lại nghĩ vậy?”
Hứa Chử cười hề hề: “Thuộc hạ chỉ là nhất thời lắm lời… Nhưng thuộc hạ nghĩ, nơi Tây Vực này ngôn ngữ không thông, cũng chỉ có quan lại địa phương mới có thể giao tiếp được với cả trên lẫn dưới.”
Phỉ Tiềm gật đầu, đáp: “Phải. Quan lại địa phương Tây Vực đích thực nên sử dụng, nhưng không thể trọng dụng.”
Hứa Chử đáp: “Đó là lẽ thường, cần phải đề phòng đám người này.”
Phỉ Tiềm cười nhẹ: “Không phải đề phòng, mà là thay thế. Nếu không thể thay thế, làm sao đề phòng được?”
“Thay thế?” Hứa Chử ngẩn ra một lát, rồi dường như chợt hiểu điều gì, nghiêng đầu suy nghĩ, không nói thêm lời nào.
Phỉ Tiềm vỗ nhẹ lên vai Hứa Chử, nói: “Chuyện này, Trọng Khang có thể từ từ suy nghĩ thêm… nhưng trước mắt có một việc cần làm ngay. Ngươi hãy phái vài người theo dõi lão hòa thượng kia thật chặt.”
Hứa Chử trố mắt hỏi: “Chủ công, lão hòa thượng này… chẳng lẽ hắn còn muốn gây chuyện sao?”
Phỉ Tiềm lắc đầu: “Không. Ta nghi ngờ có kẻ lợi dụng hắn để gây chuyện… Vậy nên phải canh giữ thật kỹ, không để hắn chết được, ít nhất là cho đến khi ta cần dùng đến hắn.”
Phỉ Tiềm nhớ lại dáng vẻ của những nhà sư mà hắn đã nhìn thấy ngoài thành.
Đức tin là một thứ rất kỳ lạ.
Nó như một thanh kiếm hai lưỡi, nhưng người nắm lấy lưỡi kiếm đó cuối cùng vẫn là con người.
Tựa như tôn giáo. Phần lớn các tôn giáo đều dạy con người hướng thiện, nhưng những kẻ lợi dụng tôn giáo để làm điều ác thì lại không thiếu.
Trong ánh mắt của những nhà sư đó, Phỉ Tiềm không nhìn thấy sự bi thương, cũng chẳng thấy lo lắng, chỉ có sự bình thản, như thể họ đã chẳng còn màng đến sinh tử. Những người không quan tâm đến sinh mạng của chính mình, tự nhiên cũng sẽ chẳng bận tâm đến sinh mạng của kẻ khác.
Rốt cuộc, Phật giáo giảng về luân hồi, có lẽ trong lòng những nhà sư này, họ đã chuẩn bị xong xuôi để sang kiếp sau.
Hứa Chử nghiêm túc gật đầu, sau đó lập tức đi truyền lệnh cho thuộc hạ giám sát kỹ lưỡng đám người Bước Sâm.
Một đêm yên ắng.
Phỉ Tiềm không đòi hỏi gì về chuyện “phu nhân” hầu hạ, nên dĩ nhiên Hứa Chử cũng cảm thấy yên tâm.
Khi doanh trại đã được bố trí ổn thỏa, sau khi tiếp quản công việc phòng thủ trong thành, Phỉ Tiềm dẫn theo Thái Sử Từ, bước vào tiểu thành với cánh cổng mở rộng.
Nơi này, không thể nghi ngờ, đã từng là nơi đóng quân của người Hán.
Vì ở nhiều nơi, từ cấu trúc nhà cửa, mái ngói đến những con kênh dẫn nước, tất cả đều mang dấu vết của người Hán.
Nhưng hiện tại, phần lớn những nơi này đều không còn bóng dáng người Hán. Những người còn sống là sắc mục nhân, người Thiện Thiện, người Khương, và một vài nhà sư mà Phỉ Tiềm không biết có phải đến để chào đón Bước Sâm hay không, nhưng không có người Hán.
Phỉ Tiềm lặng lẽ quan sát.
Thái Sử Từ đi bên cạnh cũng im lặng, chăm chú nhìn còn kỹ hơn cả Phỉ Tiềm.
Vì Thái Sử Từ hiểu rằng đây chính là bài học thứ ba.
Ngày xưa đi học mà không chăm chỉ, cùng lắm chỉ bị đánh vào tay, nhưng giờ đây nếu không chăm chỉ…
Sẽ có người phải chết.
Người khác sẽ chết, và cả chính người của mình cũng vậy.
Phỉ Tiềm vừa đi vừa dừng, rồi đột ngột dừng lại trước bức tường ngoài của một ngôi nhà có cấu trúc kiểu Hán.
Bức tường này đối diện với con phố, được xếp từ đá, trát bùn vàng, là một bức tường đất đá bình thường, nhưng những họa tiết trên đó đã thu hút sự chú ý của Phỉ Tiềm.
Có lẽ trước đây đây là bức tường dùng để dán thông cáo của người Hán, nhưng giờ đã trở thành nơi vẽ bậy.
So với các bậc thầy tranh trừu tượng ở đời sau, những “tác phẩm nghệ thuật” hiện tại xem ra vẫn khá tinh tế.
Có những cây ăn trái, động vật xuất hiện theo cặp, và cả người nữa, có lẽ là để mong muốn một mùa màng bội thu, cuộc sống giàu có, hạnh phúc…
Có cả những đứa trẻ nhỏ mập mạp đang chơi đùa vui vẻ ở góc tường…
Có mặt trời, có mặt trăng khuyết, và một số hình thù kỳ dị khác, có lẽ đại diện cho thần linh trên trời, hoặc thứ gì khác…
Phỉ Tiềm lặng lẽ ngắm nhìn.
Thái Sử Từ cũng vậy, chăm chú quan sát, thậm chí còn kỹ lưỡng hơn cả Phỉ Tiềm.
Lão thành thủ và những người khác không dám tiến lên quấy rầy hay giải thích.
“Ngươi nghĩ sao về những hình vẽ này, Tử Nghĩa?” Phỉ Tiềm nghiêng đầu, nhẹ giọng hỏi.
Danh Sách Chương:
Bạn đang đọc truyện trên website MeTruyenVip.com
BÌNH LUẬN THÀNH VIÊN
08 Tháng tư, 2020 22:30
Gấp đôi băng thông trong nước, bóp nước ngoài mà :)) Đệ connect server Sing cũng bị bóp thấy mà tức.
08 Tháng tư, 2020 21:37
Mẹ nó. Hôm nay mạng mẽo chán đéo chịu được.... Vừa edit, vừa Gúc, vừa Độ mà toàn 404, với load chậm....
Có 2 chương mà để post được hết gần 3 tiếng (chủ yếu là tìm tòi bị lag và mẹ nó gần 30p ngồi F5 đăng chương)
08 Tháng tư, 2020 03:05
Có thể hiểu Đạo của Phỉ Tiềm là phát triển cơ sở. Sau này Phỉ Tiềm tổ chức học tập vỡ lòng, tổ chức tổng kết và dạy kiến thức nông nghiệp và công nghiệp, phát triển thương nghiệp v...v...
07 Tháng tư, 2020 22:29
đậu :( tác khét quá
cứ nghĩ có biến to ai ngờ từ thứ ngáy ngủ làm phỉ ca trằn trọc :d
07 Tháng tư, 2020 10:46
Cứ nôm na Nho Giáo là quốc giáo, thì tụi trưởng môn như họ Khổng là giáo Hoàng. Như Vatican vậy thôi, chỉ là công quốc, nhưng địa vị cao hơn mẫu quốc.
07 Tháng tư, 2020 10:43
Người cổ đại thì làm sao hiểu được người hiện đại muốn gì, và ngược lại.
Có khi Phí Tiền đang kiêm chức chính trị viên không chừng :v
07 Tháng tư, 2020 09:47
họ Khổng kéo dài đến thời Dân Quốc luôn nhé.
Khổng Tường Hi, nhà kinh doanh TQ đầu TK XX, quan chức cao cấp trong chính quyền Tưởng Giới Thạch, chồng của Tống Ái Linh (em gái Tống Khánh Linh cưới Tôn Trung Sơn, Tống Mỹ Linh cưới Tưởng Giới Thạch) Sau chiến tranh Quốc Cộng ông sang Mỹ
06 Tháng tư, 2020 23:37
vẫn chưa hiểu đạo của phỉ tiềm cho lắm
giải thích dẫn dắt mà ko thêm câu chốt để ngta còn biết đường gọi
06 Tháng tư, 2020 19:55
@Nhu Phong, ngon lành, cơ mà cứ để mấy cái HV hoặc link :)))
06 Tháng tư, 2020 18:48
Cứ ngỡ nào..... thôi đành chấp nhận cuộc đời mù chữ vậy. Lại méo hiểu mấy cái hồ chi giả dã, phải đợi tới cắt nghĩa mới hiểu ==]]]]]
06 Tháng tư, 2020 18:08
Đợt này trích dẫn với giải nghĩa câu từ có dễ hiểu hông mấy ông???
Nói để biết rút kinh nghiệm nào....
06 Tháng tư, 2020 17:00
debut 5 phiếu, cvtr giữ vững tiến độ thì thêm 5 phiếu :3
06 Tháng tư, 2020 15:15
Mới giải quyết được mảng quân đội, mảng trị quốc thì vẫn chưa có biện pháp tốt :)) Dương Tu vẫn đang núp lùm chờ cơ hội
06 Tháng tư, 2020 15:13
Bọn Khổng gia kiểu cave thiên hạ, dựa danh Thánh Hiền Khổng Tử, các triều làm quan dựa vào Nho giáo trị quốc thì ai dám đồ diệt Khổng gia :)) phong đất hưởng lộc nhưng ngàn đời làm quan chứ không dám dã tâm
06 Tháng tư, 2020 11:21
sao bẳng tụi Khổng gia mấy nghìn năm phong công Lỗ Quốc à nha :v
06 Tháng tư, 2020 11:03
khổng minh 9 thành là đi tìm lữ bố hoạ hoạ tây vực
06 Tháng tư, 2020 11:02
khổng minh 9 thành là đi tìm lữ bố hoạ hoạ tây vực
05 Tháng tư, 2020 22:24
Tiềm chuẩn bị nhảy sang chiến tranh đế quốc Colonize rồi :))) Đỉnh cao nhất vụ colonize là thời Victoria của anh, còn Rôm (Roma) thì không khác Mông Cổ là mấy trừ đc cái Tôn giáo mà Tiềm k dùng đc cũng k dám dùng
05 Tháng tư, 2020 22:18
bùi nữ là hôn nhân chính trị nên chắc Tiềm ko quan tâm lắm nên ít nhắc đến
05 Tháng tư, 2020 17:11
Mà cái họ Dương ở Hoằng Nông cũng không hiền đâu, sau Tam Quốc rồi nhà Tấn, rồi Ngũ Hồ loạn Hoa thì họ Dương thống nhất san hà lập ra nhà Tùy
05 Tháng tư, 2020 10:41
Hình như nạp bùi nữ làm thiếp. Mà k thấy nhắc đến..
05 Tháng tư, 2020 02:12
Cũng sau mấy lần hoằng nông nói chung và dương tu nói riêng bị tiềm vã cho sml nên giờ đạo tâm càng ngày càng cứng, nếu tiềm mà dùng dc thì hàng bao chất lượng mà chỉ sợ k khống chế dc tư tâm của dương tu thôi
04 Tháng tư, 2020 22:07
Lần đầu tiên ta đọc hiểu mấy cái hồ chi giả dã =]]]]]
04 Tháng tư, 2020 22:03
Qua tào cho zui :))))
04 Tháng tư, 2020 21:52
mới làm 5 phiếu xong mà say rồi à? :V
BÌNH LUẬN FACEBOOK
