Có những lúc, việc đúng đắn thường chẳng mấy ai chịu làm, bởi vì việc đúng đắn thường làm người ta mệt mỏi, gian khổ, và phải trả giá. Thế nhưng, những việc sai trái thì lại có nhiều người sẵn lòng thực hiện, bởi vì chúng thường mang lại vẻ bề ngoài dễ chịu, vui vẻ, và đơn giản.
Hàn Quá lúc này bèn muốn vẽ ra trước mắt Đại Tăng Tá một viễn cảnh thoải mái, vui vẻ, và đơn giản.
“Đại Tăng Chính, ngài chưa từng nghĩ đến việc độc lập ra sao?” Hàn Quá nhẹ giọng nói, “Nương nhờ dưới người khác, chung quy vẫn không thể tự mình làm chủ được… Điều này chẳng phù hợp với thân phận của Phật Đà… đúng chứ? Tại sao ngài không thành lập một… Phật quốc?”
Đại Tăng Tá nuốt một ngụm nước bọt, cũng không buồn sửa chữa cách xưng hô của Hàn Quá, chỉ lắc đầu nói, “Phật quốc? Chuyện này… chuyện này e rằng không thể nào.”
“Tại sao lại không thể?” Hàn Quá mỉm cười, trên gương mặt trẻ tuổi ấy chỉ hiện lên vẻ ngờ vực.
Nếu Hàn Quá là một lão Hán nhân, e rằng Đại Tăng Tá đã đề phòng liệu Hàn Quá có đang “lão luyện sâu xa” hay không. Nhưng khi nhìn thấy Hàn Quá còn trẻ như vậy, Đại Tăng Tá khó mà không nghĩ rằng, số muối mình đã ăn còn nhiều hơn…
“Công việc của một quốc gia vô cùng phức tạp…” Đại Tăng Tá chắp tay nói, “Hơn nữa, các quốc gia ở Tây Vực đều có thể là Phật quốc… chỉ cần trong tâm có Phật, nơi nào chẳng phải là Phật quốc?”
“Vậy sao…” Hàn Quá gật gù, trông có vẻ rất lĩnh hội.
Hàn Quá hiểu rõ ý của Đại Tăng Tá, nhưng Đại Tăng Tá lại không thấu được dụng ý của Hàn Quá.
Đừng nhìn những lời Đại Tăng Tá nói có vẻ rất đẹp đẽ, nhưng thực tế, nếu thực sự vô dục vô cầu, vậy tại sao Đại Tăng Tá lại phải cùng Hàn Quá đi một chuyến thế này?
Nếu tất cả đều là duy tâm, chỉ cần trong lòng có Phật là đủ, vậy tại sao Đại Tăng Tá lại nhấn mạnh rằng mình chưa phải là Đại Tăng Chính, rốt cuộc là vì điều gì?
Nếu chẳng quan tâm đến những chuyện thế tục, vậy ai làm vua của nước Quy Tư có gì quan trọng, tại sao lại tức giận vì tân quốc vương chưa thực hiện nghi thức cầu phúc?
Vì vậy, trong khi gật đầu, tỏ vẻ hiểu, Hàn Quá cũng âm thầm khinh bỉ sự giả tạo của Đại Tăng Tá.
Đại Tăng Tá không nhận ra những suy nghĩ trong lòng Hàn Quá, hắn ta vẫn cho rằng lời mình nói rất có Phật lý, đã chạm đến linh hồn của Hàn Quá.
Vì Hàn Quá có vẻ mặt non nớt, nên khi Hàn Quá nói đến chuyện “Phật quốc”, phản ứng đầu tiên của Đại Tăng Tá không phải là cho rằng Hàn Quá đang gây chia rẽ, mà kiên nhẫn giải thích.
Tuổi trẻ, không hiểu chuyện, chẳng phải là điều rất bình thường sao?
Quan niệm của Đại Tăng Tá cũng không sai, thực ra điều này phù hợp với môi trường sống và lớn lên của hắn ta.
Vì truyền thống của các tăng nhân như Đại Tăng Tá, đều dựa vào việc tích lũy tuổi tác và trải nghiệm. hắn ta cảm thấy Hàn Quá còn trẻ, nên đã hạ thấp sự cảnh giác. hắn không nhận ra rằng, giữa Tây Vực và Hán địa, trong chế độ giáo dục và truyền thống văn hóa có sự khác biệt rất lớn.
Điểm khác biệt lớn nhất chính là Hoa Hạ đã sơ bộ thiết lập được chế độ sư đồ, bắt đầu chú trọng đến sự truyền thừa có hệ thống, trong khi Phật giáo vẫn đang trong giai đoạn thăm dò, các phái vẫn còn chia rẽ, mỗi người nói một cách…
Hệ thống giáo dục Phật giáo tại Tây Vực hiện tại, nông cạn như trẻ con học mẫu giáo, nghe thì tùy ý, giảng thì không để tâm. Điều này khác xa với Đại Hán Hoa Hạ, nơi đã bước vào giai đoạn học sinh tiểu học, không chỉ trong việc xây dựng hệ thống tri thức mà cả việc giảng dạy tri thức cũng hơn hẳn. Dĩ nhiên, Phật giáo sau này cũng đã phát triển chế độ sư đồ tương tự, chỉ là sau này lại bị hai chữ “đốn ngộ” làm suy yếu.
Hàn Quá mỉm cười, “Đại Tăng Chính, xin thứ lỗi cho sự thất lễ của ta. Ta cảm thấy… những điều ngài nói không thể, có phần giống như đang tìm cớ thoái thác… Việc lập Phật quốc, thật ra rất cần thiết.”
“Ngươi nói vậy là sao?” Đại Tăng Tá hỏi lại.
“Vì Quy Tư quốc!” Hàn Quá đáp một cách tự nhiên.
“Quy Tư quốc?” Đại Tăng Tá không hiểu.
Hàn Quá gật đầu, “Trong Tây Vực, có mấy quốc gia có thể như Quy Tư quốc, lập ra chức vị Đại Tăng Chính? Nhưng dù vậy, Quy Tư quốc vẫn không thể xem là Phật quốc… Việc có phải Phật quốc hay không, kỳ thực rất nhiều điều khác biệt.”
Đại Tăng Tá không lập tức trả lời, hắn cũng đang suy nghĩ về điều này. Thực ra, ý tưởng lập Phật quốc không phải chỉ mình Hàn Quá mới đề cập lúc này, mà từ lâu đã có rồi.
“Trước đây có thể điều kiện chưa phù hợp…” Hàn Quá nghiêm túc nói, “Nhưng giờ đây, liệu còn thời điểm nào thích hợp hơn nữa?”
“Thời điểm…” Đại Tăng Tá lẩm bẩm.
Hàn Quá gật đầu, “Hay nói đúng hơn là… cơ duyên của Phật?”
“Ssss…” Đại Tăng Tá hít một hơi thật sâu.
Cơ duyên ư!
Điều này…
Nếu không thể thuận theo duyên pháp, chẳng phải là nghịch ý Phật sao?
Có người nói rằng thời cổ Ấn Độ, A Dục Vương đã lập Phật quốc, hậu thế có nơi gọi là Thái cũng là Phật quốc, nhưng thực ra không phải vậy. Khi lập quốc, họ không dựa vào Phật kinh, mà dùng binh lực. Sau khi lập quốc, họ cũng không từ bỏ quyền lực vương quyền, chỉ là bề ngoài tôn trọng thần quyền mà thôi. Tựa như Hoa Hạ, trong một số giai đoạn phong kiến, cũng có triều đại lấy tôn giáo làm quốc giáo, nhưng vẫn không thể coi là quốc độ của tôn giáo đó.
Các Phật tử Ấn Độ cổ, bị truy đuổi mà phải truyền đạo về Nam và Bắc, dĩ nhiên họ không muốn cứ mãi sống như những cánh bèo trôi dạt khắp nơi. Họ cũng muốn có sự ổn định, vì vậy việc lập Phật quốc đã không ngừng được suy ngẫm, bàn luận, thậm chí còn tạo ra một “Cực Lạc thế giới” trước khi Phật quốc thực sự xuất hiện…
Nhưng thật đáng tiếc, Phật quốc không bao giờ có thể được xây dựng trong chốn bụi trần.
Lý do rất đơn giản, Phật giáo có một điểm vô cùng rắc rối, đó là “tùy duyên.”
Đúng vậy, chính là chữ “duyên” trong “cơ duyên” mà Hàn Quá vừa nói. Phật giáo quá nhấn mạnh chữ “duyên,” tức là “nhân quả.” Đây gần như là nền tảng cốt lõi của toàn bộ giáo lý Phật giáo. Nhưng vấn đề cũng bắt nguồn từ chính chữ “duyên” này.
Để giải thích sự chênh lệch giàu nghèo, sự phân biệt giai cấp, Phật dạy rằng mỗi người có “duyên pháp” của riêng mình. Điều này quả là một lời giải thích “hoàn mỹ,” khiến cho phần lớn người dân nghèo cam chịu số phận “duyên pháp” của mình, nhưng đồng thời cũng dẫn đến việc dân chúng thiếu đi động lực phát triển.
Phật hệ… nằm yên.
Nộp thuế hay không, tùy duyên?
Phát triển được hay không, tùy duyên?
Nếu thực sự mọi thứ đều tùy duyên, thì đúng là rất “Phật hệ,” nhưng…
Nếu mọi thứ đều là duyên pháp, mọi thứ đều là sắc không, thì khi đối mặt với xâm lược ngoại bang, lấy gì để bảo vệ Phật quốc? Dùng đỉnh đầu trọc của tăng sĩ sao?
Việc xây dựng và phát triển một quốc gia cần có tài chính, cần có mục tiêu, cần nỗ lực và phấn đấu không ngừng, hoàn toàn trái ngược với chữ “tùy duyên.” Còn nếu trong Phật quốc không khuyến khích “tùy duyên” nữa, thì lại mâu thuẫn với chính Phật pháp. Thử tưởng tượng, nếu Phật tử cầm đao, cầm gậy đến nhà dân cưỡng bức thu thuế, một đám người đầu trọc vây quanh, “Thí chủ, ngài cũng không muốn để phu nhân của mình phải chịu khổ sở đúng không…”
Khung cảnh ấy quả thật quá tàn bạo, không thể nào nhìn cho đặng.
Nếu không lập ra một hệ thống thuế khoá, dùng quyền lực nhà nước để cưỡng chế thu thuế, dân chúng liệu có tự nguyện nộp thuế hay chăng?
Hà hà.
Gì cơ?
Kẻ cuồng tín ư?
Những kẻ cuồng tín tuy lòng tin mạnh mẽ, nhưng họ không tham gia sản xuất. Những công việc nặng nhọc nhất chỉ thuộc về tầng lớp lao động thấp hèn.
Ở Tây Vực, đó chính là nông nô.
Nếu bảo tất cả nông nô chỉ ngồi cầu kinh suốt ngày, quanh năm suốt tháng tụng niệm trên bờ ruộng, thì cây lúa tự lớn được sao? Nếu không sát sinh, không trừ sâu, liệu lũ sâu hại ăn lúa có tự giác được cảm hoá bởi Phật pháp mà bò đi?
Hơn nữa, dù có lập nên Phật quốc, các quốc gia xung quanh chẳng lẽ chỉ đứng nhìn mà không động lòng tham?
Nếu Phật quốc mạnh, các nước láng giềng sẽ ganh tỵ; nếu Phật quốc yếu, bọn chúng càng tham lam hơn. Đến lúc đó, lấy gì để chống lại sự xâm lăng của ngoại bang?
Sự tham lam của con người vượt xa trí tuệ. Thậm chí, chính sự phát triển của loài người cũng xây dựng trên nền tảng lòng tham, để giành giật thêm tài nguyên và tư liệu sản xuất, con người mới học cách khơi mào chiến tranh. Chính bởi lòng tham đó, các quốc gia và tổ chức đã phải đặt ra luật pháp, quy tắc để kiềm chế, chưa từng có ai đặt ra luật để kiềm chế trí tuệ cả.
Nhìn chung, trong nhân loại, kẻ tham lam chắc chắn nhiều hơn người theo đuổi giác ngộ và chân lý. Điều này khiến cho Phật quốc hoàn toàn mất đi cơ sở để tồn tại.
Chỉ là, Đại Tăng Tá dường như không hiểu những điều này. hắn ta chỉ bị mê hoặc bởi cái danh xưng hào nhoáng “Phật quốc,” chỉ nghĩ đến khả năng lập quốc, mà không hề suy xét đến tính bền vững của nó trong tương lai.
Hàn Quá nở nụ cười, nụ cười trong sáng như một thiếu niên đơn thuần.
“Hiện tại Quy Tư có đông đảo tín đồ, vương quyền lại rối ren…” Hàn Quá chậm rãi nói, “Nếu Đại Tăng Chính lúc này đứng lên hô một tiếng… Ai dám cản? Ai có thể ngăn cản?”
Đại Tăng Tá im lặng.
Hàn Quá không nói thêm nữa, vì đến đây là đã đủ. Nói thêm nữa chỉ e rằng thành ra ép buộc, hoặc tỏ vẻ khích bác.
Mặc dù điều Hàn Quá đang làm chính là khích bác.
Việc Đại tướng Phiêu Kỵ hành động ở Thiện Thiện khiến nhiều người bừng tỉnh.
Trước đây không tìm được đường lối, nhưng giờ có một tấm gương sờ sờ trước mắt…
Xuân Thu, Chiến Quốc, Tây Vực!
Quy Tư quốc chẳng khác nào nước Tấn.
Vào thời Xuân Thu, nước Tấn chia quân làm thượng, trung, hạ ba quân, mỗi quân có hai quan chỉ huy, tổng cộng là sáu người. Những vị tướng này vừa cầm quân xông pha nơi chiến địa, vừa trị quốc khi về, quyền lực vô cùng lớn. Quy Tư cũng có những chức quan tương tự, quyền hành to lớn, và như nước Tấn khi xưa, các chức vụ đó đều được kế thừa từ đời này qua đời khác. Ở Tấn quốc có những đại thần công cao chấn chủ, còn tại Quy Tư cũng có những lãnh chúa mà một tay có thể dựng nên một vị tân vương.
Trận liên quân Tây Vực lần trước, tuy rằng không thực sự đánh đến Tây Hải Thành, nhưng đó là nhờ Đại tướng Phiêu Kỵ đến kịp thời.
Vậy còn lần tới thì sao?
Vì vậy, chiến lược tốt nhất là chia tách.
Thiện Thiện là một kiểu chia tách, Quy Tư lại là một kiểu khác.
Thế tục thì thuộc về thế tục, thần Phật thuộc về thần Phật.
Khi quyền lực thần quyền và vương quyền phân tách, vương quyền không còn nhận được sự che chở của thần quyền nữa, đó chính là khởi đầu cho sự sụp đổ của niềm tin.
Cộng thêm những biến động từ phía Phật Tử Bố Sơn, hề hề, đến lúc đó, việc Tây Vực muốn một lần nữa hợp quân lại, chắc chắn sẽ khó khăn gấp bội…
Hàn Quá đặc biệt dẫn Đại Tăng Tá đến đây, mục đích chính là nhằm gây ra sự phân rã giữa quyền lực vương quyền và thần quyền trong quốc nội Quy Tư. Việc Hàn Quá nhắc đến “Phật quốc” thực ra là để kích thích lòng tham quyền lực của Đại Tăng Tá. Khi Đại Tăng Tá bị cuốn vào tham vọng quyền lực, ắt sẽ để dục vọng chiếm lấy tâm trí, làm cho đầu óc trở nên mù quáng.
“Lần này, trong quốc nội Quy Tư, rất nhiều tượng Phật đã bị phá hủy…” Hàn Quá thành thật nói, “Đây thực sự là một điều sai lầm… Đại tướng Phiêu Kỵ của chúng ta cũng đã nói sẽ bù đắp cho sai lầm này… Sẽ có những khoản thiện quỹ được trích ra để trùng tu các tượng Phật, tái hiện vinh quang của Đức Phật…”
Đại Tăng Tá chắp tay, niệm Phật hiệu, rõ ràng rất hoan hỉ.
“Tuy nhiên, ta đang suy nghĩ về một vấn đề…” Hàn Quá hạ giọng nói, “Không biết Đại Tăng Chính có nhận ra điều này không?”
“Vấn đề gì?” Đại Tăng Tá hỏi.
Hàn Quá giơ tay chỉ về một phía.
Đại Tăng Tá ngẩng đầu, nhìn theo hướng Hàn Quá chỉ.
Ở bên sườn núi cạnh nơi họ đang tạm trú, có một pho tượng Phật được khắc họa sơ sài, không rõ đã được vẽ từ bao giờ và bởi ai. Hình dáng của tượng rất đơn giản, không được trang trí bằng vàng bạc lộng lẫy, nhưng lại toát lên vẻ cổ kính, giản dị, mang trong mình một vẻ đẹp hùng vĩ và trầm mặc.
Những pho tượng Phật như thế này có rất nhiều ở Tây Vực, lớn nhỏ đủ loại, đa dạng vô cùng.
Đại Tăng Tá chắp tay niệm Phật hiệu một lần nữa, sau đó như sực nhớ ra điều gì, quay đầu nhìn Hàn Quá.
“Ngài thấy đó, tại sao tượng Phật ở thành Bì Lãng của Quy Tư lại bị phá hủy…” Hàn Quá mỉm cười, nêu lên một câu hỏi dường như không thể phản bác, “Còn tượng Phật ở đây thì lại không bị tổn hại gì? Việc phá hủy tượng Phật ở thành Bì Lãng có thực sự là do người Hán bất kính với Phật không? Thực ra không phải… Nếu thực sự là bất kính, sao họ không phá luôn cả những tượng Phật ở đây?”
Đó là sự thật.
Sự thật bày ra ngay trước mắt.
Không chỉ tượng Phật nơi đây, mà những tượng Phật khắc trên vách đá hay gò đất khắp Tây Vực, do các tín đồ Phật giáo mộ đạo khắc vẽ, quân Hán cũng không hề cố ý phá hoại.
Bởi người Hán vốn là một dân tộc khoan dung, cởi mở, và sẵn sàng tiếp nhận nhiều điều mới mẻ. Truyền thống tốt đẹp từ thời Viêm Hoàng đã khiến dân tộc Hán luôn có độ bao dung cao đối với các tôn giáo. Dù trong một số thời kỳ của các triều đại phong kiến có xảy ra việc triệt hạ Phật giáo hay Đạo giáo, nhưng dân gian vẫn luôn có chỗ cho các tôn giáo này tồn tại và lưu truyền.
Phật giáo, giống như nhiều tôn giáo khác, đều khuyến khích con người hướng thiện. Vì vậy, vấn đề không nằm ở Phật pháp, mà ở chính những “Phật tử”, tức là ở con người. Đó cũng chính là điều mà Hàn Quá đang muốn chỉ ra.
“Vì vậy, ta có một ý nghĩ nho nhỏ… Lần này tượng Phật bị phá hủy, liệu có phải là do bị liên lụy từ vương quốc Quy Tư hay không?” Hàn Quá đưa ra kết luận, một cách tự nhiên đặt trước mặt Đại Tăng Tá, “Nếu có một Phật quốc độc lập hoàn toàn… chẳng phải sẽ không còn bị ảnh hưởng bởi những chuyện thế tục tầm thường này sao? Giống như những pho tượng Phật này…”
“Phật quốc à…” Lần này, Đại Tăng Tá không còn lời phản bác nào, mà bắt đầu suy nghĩ một cách nghiêm túc.
Rõ ràng, những điều Hàn Quá nói có lý lẽ nhất định.
Tượng Phật ở thành Bì Lãng của Quy Tư bị phá hủy, nhưng tượng Phật dọc hai bên đường vẫn nguyên vẹn. Nếu nói người Hán báng bổ Phật pháp, ngược đãi Phật giáo, tại sao lại để lại những pho tượng Phật này? Nếu nói người Hán kính trọng Phật, tại sao tượng Phật ở thành Bì Lãng lại bị phá hủy?
Một kẻ nhỏ bé chừng ba tấc nhảy ra, lớn tiếng hô: “Chân lý chỉ có một!”
Phật quốc, chẳng phải là lẽ tự nhiên mà thành hay sao?
Một nơi thuần khiết, thanh tịnh, với vinh quang vô biên của Phật Đà, nơi đó hoa tươi đua nở, dòng suối mật chảy tràn, vô số tín đồ cùng tăng lữ sống vô ưu vô lo, không bệnh không hoạn, mỗi ngày chỉ cần ca ngợi Phật Đà, tụng niệm kinh văn…
A, chỉ nghĩ đến thôi đã thấy đẹp biết bao!
Và người thúc đẩy việc này, vị Đại Tăng Tá thành lập nên Phật quốc, chẳng phải sẽ đạt được công đức vô lượng, lập tức trở thành bậc thầy tôn kính hơn cả Bộ Sâm, được người người ngưỡng mộ như đại diện của Phật Đà hay sao?
Đại Tăng Tá suy nghĩ, hai má khẽ đỏ ửng. hắn cần hít thở sâu mới có thể kìm nén được nhịp tim đang đập rộn ràng.
“Khụ khụ…” Đại Tăng Tá hơi do dự, nhưng trong ánh mắt vẫn hiện lên niềm khát khao, hắn nhìn Hàn Quá mà nói: “Đây… đây là ý của ngài, hay là người Hán… Không, ta không nói ý kiến của ngài không tốt, chỉ là nếu như… nếu như thật sự… ta nói nếu thật sự…”
Lời nói của Đại Tăng Tá có chút lộn xộn.
Hắn biết chỉ dựa vào sức mình thì không đủ, nhưng nếu có thêm sự hỗ trợ của người Hán – thế lực đang thịnh nhất lúc này – thì việc thành lập Phật quốc có khi không phải là chuyện không thể!
Phật quốc, có lẽ không cần một nơi quá rộng lớn, chỉ cần trong quốc nội Quy Tư, phân ra một thành trì, ví như thành Bạch Nhã dưới chân núi Thiên Sơn là một nơi rất lý tưởng.
Thành Bạch Nhã nằm ngay dưới chân Thiên Sơn, có dòng nước từ băng tuyết trên núi chảy qua. Có thể xây dựng một ngôi tự viện của Phật Đà trên núi, quét vôi trắng lên tường để biểu thị sự tinh khiết, thanh cao như mây trắng, và các tăng lữ tu hành trong đó dĩ nhiên cũng là những bậc thanh cao, sống trên cõi mây…
Càng mong muốn, tâm tư càng nóng vội, lòng càng lo lắng được mất.
Hàn Quá hiểu rõ tâm ý của Đại Tăng Tá, hắn mỉm cười gật đầu: “Chuyện này, ta nghĩ không khó… Dù sao từ trước đến giờ, Đại tướng Phiêu Kỵ của chúng ta chưa từng tự tay phá hủy một tượng Phật nào… Ngài yên tâm, không có vấn đề gì đâu…”
Nếu trước mặt Hàn Quá là Bộ Sâm, có lẽ lão hòa thượng ấy sẽ nhìn thấu cái bẫy mà Hàn Quá giăng ra, nhưng đáng tiếc đây chỉ là Đại Tăng Tá của Quy Tư, hoàn toàn không nhận ra độc dược ẩn chứa trong chiếc bánh ngọt ngào này.
Đại Tăng Tá có lẽ cũng nhận thấy mối nguy hiểm trong đó, nhưng…
Sự hấp dẫn này quả thực quá lớn!
Đúng vậy, một quốc gia hoàn toàn thuộc về Phật Đà, tách biệt khỏi những thế tục tầm thường, tránh được mọi sự liên lụy từ các quốc gia khác, có thể trở thành một nước trung lập tự do, sở hữu địa vị siêu nhiên, nghĩ đến đã thấy thật tuyệt vời.
Hàn Quá nhìn Đại Tăng Tá, mỉm cười, nụ cười tinh khiết như tuyết trên đỉnh Thiên Sơn: “Lần này tiến về thành Bì Lãng, chỉ cần Đại Tăng Tá đồng ý liên thủ với ta, cùng tiến cùng lùi, nhất định có thể giúp ngài đạt được ý nguyện, thành lập Phật quốc!”
Đại Tăng Tá chắp tay, miệng niệm Phật hiệu: “Chỉ nghe theo lời thí chủ…”
Phật quốc!
Cả hai cùng cười lớn.
Thành lập Phật quốc, thực sự không quá khó, nhưng cũng chỉ có thế…
Phật có thể không cần ăn thức ăn trần tục, chỉ cần uống một ngụm gió Tây Bắc, hít thở hương khói tín ngưỡng là có thể no lòng. Nhưng còn người thì sao?
Xưa kia, các vương quyền ở Tây Vực dùng thần quyền để thống trị dân chúng, duy trì tầng lớp xã hội. Bởi lẽ, quý tộc sinh ra đã là quý tộc, đó là phúc phần từ kiếp trước, còn tiện dân sinh ra là tiện dân, ấy là nghiệp báo từ kiếp trước. Quan niệm này rất được giới quý tộc ưa chuộng, và cũng giúp bịt miệng những lời oán thán của tiện dân. Nhưng khi thần quyền bắt đầu chen chân vào vương quyền, muốn ngồi ngang hàng và chia chác quyền lợi, liệu các vương quyền khác có vui mừng mà hát khúc tán dương chăng?
Kết cục cuối cùng sẽ là gì?
Át hẳn chính là cảnh tượng “lễ nhạc suy vi” như triều đại nhà Chu xưa kia.
Và tất cả những điều này, có lẽ chỉ khởi nguồn từ một chén trà, một câu chuyện, một bức họa Phật, một giấc mộng tươi đẹp…
Danh Sách Chương:
Bạn đang đọc truyện trên website MeTruyenVip.com
BÌNH LUẬN THÀNH VIÊN
20 Tháng bảy, 2020 19:07
Vậy pác đi qua viện huyết học nằm là vừa. Truyện này không phải 3Q phủi, ủi đất ầm ầm đâu. Đừng mong :))
20 Tháng bảy, 2020 16:42
500 chương thì Phỉ Tiềm vừa mới bắt đầu có chút xíu thế lực, kịp xây dựng cái gì ra hồn đâu.
20 Tháng bảy, 2020 16:42
Thế thì ông có đủ máu để mà phun không???
20 Tháng bảy, 2020 16:28
đọc 500c tức hộc máu :|. chỉ viết thiên hạ đại thế mà không thấy xây dựng gì rõ ràng
20 Tháng bảy, 2020 16:26
Chúc Dung phu nhân là vợ một tù trưởng dân tộc thiểu số, đem về làm gì.
20 Tháng bảy, 2020 15:05
Hỏi về gái mấy ông nhanh vkl.
1, vợ chính thức: Hoàng Nguyệt Anh.
2, thê thiếp: 1 đứa con gái sĩ tộc chỉ xuất hiện đúng 2-3 chương,là một cuộc hôn nhân trao đổi về chính trị nên quên cả cmn nó họ gì.
3, Tình trong như đã, mặt ngoài còn e: Thái Diễm. 2 đứa quen nhau từ đầu truyện đến chương 18xx rồi mà chưa quện nhau 1 lần. Cho dù Phí Tiền có bảo mã nhưng vẫn chưa cho đi Tây Hồ để "nhún nhảy".
4, Một số gái tạo tình tiết gay cấn: Vừa xuất hiện em Chân Mật do Viên Thượng cúng cho Phí Tiền (dưới sự ngầm đồng ý của sĩ tộc ở Ký Châu), để gây mâu thuẫn giữa Phí Tiền và Viên Hi.
Em Chúc Dung là mấy cha nội tạo scandal, tin đồn để phù hợp với việc Hoàng Nguyệt Anh bàn về "Sĩ, Nông, Công, Thương".
Nếu ông coi truyện vì YY và Gái thì thôi đừng coi. NVC như thằng Ngáo, gặp nvc của mấy truyện YY thì giờ cũng chục đứa con rồi.
Haizzz
20 Tháng bảy, 2020 14:19
nông dự là thần nông chúc dung thị :v
20 Tháng bảy, 2020 11:18
4 nhé. Sĩ(thái diễm) nông công(hoàng nguyệt anh) thương(chân mật).
20 Tháng bảy, 2020 10:50
Xin review về hậu cung main
19 Tháng bảy, 2020 13:47
Giờ chắc cũng chạy, bỏ không làm cty gia đình hay nhà nước mà chuyển qua cty nước ngoài
19 Tháng bảy, 2020 09:10
đọc tới khúc này tự dưng nghĩ tới cái plot Cam Ninh chạy sang Đông Ngô... creepy v*l :v
18 Tháng bảy, 2020 20:16
ác ác biệt vậy không đọc rồi , đọc rồi đói thuốc thêm :((
18 Tháng bảy, 2020 19:50
Trong game nó đầu tư cái map ghi rõ từng châu, chỉ có lương châu ghi thành lư châu là khác thôi
18 Tháng bảy, 2020 19:49
Bác lên gg bấm map row tam quốc là có
18 Tháng bảy, 2020 13:26
chơi game tam Quốc Chí 2020 là nhìn biết ngay
18 Tháng bảy, 2020 12:44
mềnh thì mềnh lười nên cũng chưa chắc spoil, còn các lão khác thì mềnh ko ý kiến nhé :3
18 Tháng bảy, 2020 10:34
Lên tìm bài của Đinh Quang Trí ấy. Hôm trước có úp map của Phí Tiền trên Facebook của Tangthuvien rồi.
18 Tháng bảy, 2020 10:25
chịu khó lên fb ttv tìm xem, mấy hôm trước có lão upload lên rồi thì phải
18 Tháng bảy, 2020 10:15
bác nào có map tam quốc up lên cho mn xem với, nhiều khi đọc khó tưởng tượng phương hướng vị trí quá
18 Tháng bảy, 2020 10:10
Đấy. Tôi nói rồi mà...
Đã kịp con tác, đi trả truyện khác đây.
Đến khúc hay thì lại nghẹn....
Hẹn các ông cuối tuần sau nhé.
18 Tháng bảy, 2020 09:20
Đang thiếu các ông 2 chương, giờ mà úp thì các ông lại đói thuốc. Hay tôi làm truyện khác, cuối tuần sau tôi lại up truyện coi cho máu nhỉ? Đang chuẩn bị đánh nhau hay nữa chớ.
18 Tháng bảy, 2020 09:19
Đề nghị ông gởi tôi 5000đ tiền quảng cáo nhé.
18 Tháng bảy, 2020 02:46
Nhắc tới kinh châu thì đợi ngày tiềm vs hoàng trung gặp lại còn lâu hơn đợi tiềm cưới diễm. Nếu mà kỳ này 2 giáo uý có gì thì cũng là 1 cơ hội cho tiềm nhập kinh châu
17 Tháng bảy, 2020 19:20
Lấy sinh mệnh bản thân làm điểm tựa, lấy vạn ngàn tính mệnh Tịnh, Thục, Từ, Thanh khuấy động lịch sử Đại Hán.
17 Tháng bảy, 2020 18:18
Đói thuốc thì Bu vô đây anh em: https://truyen.tangthuvien.vn/doc-truyen/vo-dich-than-may
BÌNH LUẬN FACEBOOK
