Q.9 - Chương 25: Điều tra ban đầu ở quận Tề

Cái gọi là Trì tiết tuần sát kỳ thật chính là khâm sai đại thần, chỉ có điều cách nói khác nhau. Đại diện cho Hoàng đế đến giám sát một phương, thân lại là Ngự Sử Đại Phu, quyền thế còn to hơn cả trời. Bởi vậy khi Dương Nguyên Khánh xuất phát từ quận Trác, tinh thần các quan viên các quận huyện của ba châu Ký, Duyện, Thanh đều trở nên luống cuống.
Sự việc trong quan trường từ trước tới giờ vốn không có đen và trắng, phần nhiều là màu xám, không có ai thật sự sạch sẽ, không nhiễm một hạt bụi. Cho dù có một số quan viên bản thân không tham không vơ vét, nhưng người nhà của bọn họ lại chưa chắc đồng ý cam chịu nghèo khó, nhiều ít đều có chút vấn đề.
Cho nên, lúc này khi tin tức Ngự Sử Dương Nguyên Khánh lấy phương thức lòng lang dạ sói lật đổ Giang Đô Thái Thú Trương Vân Dịch, phụng chỉ đi giám sát được truyền ra, quan viên các quận huyện đều vô cùng lo lắng, chỉ là mức độ lo lắng không giống nhau. Người có màu xám trắng thì chủ yếu suy xét vấn đề tiếp đãi, người có màu xám đen, thì giống hệt như đại họa đổ xuống đầu, suốt đêm sửa chữa sổ sách, thương lượng đút lót, tính kế hoàn mỹ, cũng có người thì bắt đầu thu dọn đồ đạc, chuẩn bị vứt bỏ chức quan mà chạy.
Dương Nguyên Khánh đi tuần sát ba châu Ký, Duyện, Thanh cũng không phải là khu vực hành chính, mà là một kiểu phân ranh giới giám sát. Mỗi một châu đều có Thứ sử chuyên biệt giám sát, chế độ rất kiện toàn, nhưng vấn đề là, một mắt xích trong khi duy trì chế độ giám sát này bắt đầu đứt, thì Thứ sử giám sát kiểu này cũng dần dần thành thùng rỗng kêu to.
Đầu tháng sáu, Dương Nguyên Khánh đi tới trạm thứ nhất trong chuyến giám sát của hắn, quận Tề.
Huyện Chúc A, quận Tề. Đây là huyện gần sông Hoàng Hà nhất, thị trấn cách sông Hoàng Hà hơn ba mươi dặm. Chạng vạng hôm nay, ba trăm sĩ binh và hơn một trăm người hầu cận hộ vệ Dương Nguyên Khánh và mười hai vị Ngự Sử giám sát chậm rãi đi trên quan đạo. Tháng sáu là lúc sắp thu hoạch vụ chiêm, ở trong ấn tượng mỗi người, lúc này ruộng lúa mạch hẳn là sóng lúa nhấp nhô, bông lúa mạch vàng óng mênh mông vô bờ.
Nhưng lúc này, cảnh tượng bọn họ thấy lại là một mảnh hoang vu. Mặc dù nạn hạn hán khi mùa xuân ở địa khu Tề Lỗ đã giảm bớt rất nhiều, nhưng bọn họ thấy, ruộng lúa mạch vẫn như cũ là những mảnh đất lớn trụi lủi, ngẫu nhiên có thể thấy một con bù nhìn đội một chiếc mũ rơm rách nát, lẻ loi đứng trong ruộng lúa mạch. Một đám quạ bay qua trên các thửa ruộng kêu 'Cạc cạc!', một tình cảnh hoang vắng tiêu điều. Bọn họ vượt qua Hoàng Hà, đi một mạch mười dặm, vẫn không nhìn thấy một nông dân nào đang làm ruộng, cũng không nhìn thấy một người đi đường.

Tất cả mọi người có chút chết lặng với tình huống này. Bọn họ đi xuống phía nam dọc theo kênh đào, gần như quận nào cũng đều là hoang vắng giống nhau. Phía bắc sông Hoàng Hà là nạn lũ lụt, phía nam sông Hoàng Hà là nạn hạn hán, hơn nữa chiến tranh bùng nổ, nhân dân khốn khổ tới cực điểm.
- Dương sứ quân, tôi cảm thấy chúng ta đến giám sát thật sự không có ý nghĩa!
Một vị Ngự Sử giám sát trẻ tuổi nhất thở dài một tiếng.
- Vì sao không có ý nghĩa?
Dương Nguyên Khánh khẽ mỉm cười hỏi, dọc đường bọn họ đi xuống phía nam, quan hệ giữa Dương Nguyên Khánh và mười hai vị Ngự Sử đã vô cùng tốt, tất cả mọi người đều có thể nói chuyện thoải mái.
- Rõ ràng là thiên tai khắp nơi, chỗ nào cũng đều là cảnh tượng rách nát. Hiện tại việc cấp bách hẳn là mở nhà kho phân phát lương thực, cứu tế nạn dân, để những con người đáng thương này có thể sống sót, chứ không phải chúng ta đi thăm dò mấy tên quan viên tham lam mục nát.
Bên cạnh một vị Ngự Sử già cười nói:
- Tiểu vương Ngự Sử, vậy là cậu không hiểu rồi, càng là năm gặp thiên tai, càng phải giám sát quan viên. Nói một cách khác, triều đình hạ lệnh giúp nạn dân gặp thiên tai mười đấu gạo, nhưng Huyện lệnh chỉ lấy ra một đấu, sau đó làm báo cáo gửi lên, nói đã giúp nạn dân gặp thiên tai mười đấu, nhưng thực tế hơn chín đấu gạo bị y nuốt vào túi tiền riêng của chính mình. Dù sao là giúp nạn dân gặp thiên tai, nạn dân chạy loạn khắp nơi, cũng không có bản ghi chép chuẩn xác, ai biết tri huyện, huyện lệnh giúp nạn dân gặp thiên tai bao nhiêu? Lúc này sẽ cần Ngự Sử giám sát đến giám thị giúp nạn dân gặp thiên tai. Kỳ thật nên phái người xuống dưới giám sát từ năm ngoái, Thánh Thượng lúc này mới phái chúng ta xuống, nói thành thật thì, đã hơi chậm, căn bản không thể kiểm tra đối chiếu sự thật.
- Trương Ngự Sử, giúp nạn dân gặp thiên tai không phải chắc chắn là có bản ghi chép lĩnh lương thực sao? Làm sao lại không thể kiểm tra đối chiếu sự thật?
Dương Nguyên Khánh kỳ quái hỏi han.
Ngự Sử già cười khổ một tiếng nói:
- Dương sứ quân, bản ghi chép lĩnh lương thực kia không có bất luận một ý nghĩa nào, dù sao chỉ là mấy ngàn mấy chục ngàn cái dấu tay mà thôi. Cách làm bình thường của quan phủ đều là khi lĩnh lương thực chỉ lấy dấu tay, về phần lĩnh bao nhiêu lương thực , là do quan phủ chậm rãi điền vào sau này, tính xem thiếu hụt thế nào, cuối cùng mới hạch toán đầy đủ. Quan viên nào có lương tâm một chút thì thêm bớt giúp người tiền nhiệm, quan viên nào không có lương tâm thì chính là vơ vét cho chính mình, từ thời Bắc Chu đã là như thế này, trong lòng mọi người đều biết cả.
- Nếu theo lời ông nói, như vậy hiện tại tất cả các quan phủ đều bận rộn tập trung sửa sang sổ sách rồi!
- Đúng là như thế, cho nên ty chức nói, hiện tại giám sát là hơi chậm.
Dương Nguyên Khánh cười cười,
- Cũng không đáng ngại, có giám sát dù sao cũng tốt hơn so với không giám sát!
Kỳ thật Dương Nguyên Khánh cũng không phải rất coi trọng lần giám sát này. Ý tứ của Dương Quảng đơn giản là muốn giảm bớt quan viên hại dân, dịu đi mâu thuẫn giữa quan và dân, nhưng trên thực tế đây là điển hình của việc lừa mình dối người. Vấn đề không được giải quyết từ trong xương cốt, có điều tra thế nào với các quan viên cũng vô dụng. Tựa như lời nói của vị Ngự Sử già này, trên có ý chỉ, dưới có đối sách. Dương Nguyên Khánh thầm nghĩ cũng là hiểu biết thêm một chút tình huống vì sao nạn dân các nơi tạo phản.
Lúc này, thân vệ thủ lĩnh Trương Thắng chạy tới bẩm báo nói:
- Tướng quân, nơi này cách thị trấn chỉ còn hai mươi mấy dặm, phía trước có một thôn trang, chúng ta đến đó nghỉ ngơi qua đêm đi ạ!
Dương Nguyên Khánh thấy cách đó không xa có một thôn trang lớn, dường như có một ít người ở, liền gật đầu,
- Cũng được, mọi người vào trú doanh trong thôn trang, tìm nước uống.
Mọi người quay đầu ngựa lại, trực tiếp chạy lên trên ruộng, chạy về phía thôn trang. Đây là một thôn trang lớn có hơn hai trăm hộ dân, thoạt nhìn coi như sạch sẽ, trong không khí không có mùi thiu thối tanh tưởi, cũng không thấy có xác người và súc vật chết, tuy nhiên đại bộ phận nhà cửa đều trống rỗng không người.
Bọn lính tìm được một giếng nước, lại tìm được hơn mười gian nhà sạch sẽ, đều ngồi xuống nghỉ ngơi, uống nước ăn lương khô.
Lúc này, vài tên thân binh đưa một cụ già tới trước mặt Dương Nguyên Khánh,
- Sứ quân, cụ già này là Lý trưởng của địa phương.
Cụ già quỳ xuống dập đầu,
- Tiểu dân xin kính chào Đại tướng quân!
Dương Nguyên Khánh gật đầu hỏi:
- Trong thôn còn lại bao nhiêu hộ dân?
- Còn có hơn năm mươi hộ thôi!
- Còn nhiều như vậy sao?
Dương Nguyên Khánh có chút kinh ngạc hỏi:
- Xung quanh đều là ruộng bỏ hoang, các ông dựa vào gì mà sống?
- Không dám giấu Đại tướng quân, chúng tôi kỳ thật cũng trồng một chút lúa mạch, mấy ngày hôm trước đã thu hoạch hết rồi, không thể chờ cho lúa chín, chờ lúa chín mới thu hoạch thì vốn không có phần cho chúng tôi.
Dương Nguyên Khánh trầm ngâm một chút, lại hỏi:
- Chẳng lẽ nơi này của các ông gặp phải đạo phỉ tập kích sao? Dọc đường chúng ta thấy, phần lớn dân chạy nạn chạy trốn vào trong thành, nơi này của các ông làm sao vẫn còn người ở?
Cụ già cười khổ một tiếng nói:
- Nơi này của chúng tôi tên gọi là Mạnh trang, hiện tại đầu lĩnh đạo tặc ở quận Tề Mạnh Nhượng là người trong thôn chúng tôi. Anh ta làm quan ở trong quận, không biết sao lại đi theo tạo phản thế này. Dù sao đạo tặc cũng nể mặt anh ta, đều có chút khoan dung với chúng tôi, cũng đến cướp đoạt vài lần, nhưng đều không giết người, nên mọi người cũng không chạy trốn.
Dương Nguyên Khánh cười cười hỏi:
- Ta thấy ca dao mà Vương Bạc kia viết, nói là 'Lên núi ăn hươu nai, xuống núi ăn bò dê' gì đó, quả thật khá hấp dẫn người ta, làm sao còn đi cướp đoạt khắp nơi?
Cụ già bất đắc dĩ lắc đầu,
- Đại tướng quân, Vương Bạc và Mạnh Nhượng kia đã tụ tập mấy chục ngàn người ở núi Trường Bạch. Trên núi làm sao có nhiều hươu nai như vậy cho bọn họ ăn. Xuống núi ăn bò dê, bò dê cũng không phải bọn họ nuôi, không phải là cướp đoạt sao? Nhà giàu người ta đều đi vào trong thành hết, bọn họ e ngại quan binh, cũng không dám vào trong thành cướp đoạt, chỉ có thể chém giết những tiểu dân đáng thương này. Dù sao đầu năm nay, xui xẻo cuối cùng đều rơi vào người bản thân kém thông minh.
Đúng lúc này, một tiếng vó ngựa từ xa xa chạy tới, một gã thân binh trinh sát tuần tra ở bên ngoài xoay người xuống ngựa, chạy như bay vào trong nhà,
- Tướng quân!
Thân binh có chút khẩn trương nói:
- Chúng tôi phát hiện có rất nhiều bóng đen đang vây quanh về phía nơi này của chúng ta, chừng ba bốn ngàn người.
Cụ già hoảng hốt thét lên,
- Không xong rồi! Bọn họ tới để cướp lương thực của chúng tôi.
- Không liên quan gì tới các ông đâu!
Dương Nguyên Khánh lắc đầu, tới một thôn trang nho nhỏ để cướp lương thực không có khả năng dùng đến ba bốn ngàn người, những người này hẳn là nhằm vào chính mình, hẳn là tới cướp ngựa của bọn họ, hừ! Quả nhiên là bọn cẩu mắt mù.
Dương Nguyên Khánh lập tức nói với Trương Thắng:
- Lệnh cho các huynh đệ chuẩn bị tác chiến!
Hắn lại nói với cụ già:
- Đao thương không có mắt, ông bảo các thôn dân trốn cả đi, một khi bọn chúng áp sát lại, ta không bảo đảm cho các ông được.
Cụ già sợ tới mức sắc mặt trắng bệch, hoang mang rối loạn mà đi. Hơn bốn trăm sĩ binh nhanh chóng chỉnh đốn và sắp xếp, kiểm tra cung tiễn đao thương. Tay Dương Nguyên Khánh chậm rãi miết miết chuôi đao, đao của hắn đã nhiều năm không được nhuốm máu.
...
Trong bóng đêm, gần bốn ngàn tên đạo tặc núi Trường Bạch vây quanh Mạnh trang từ bốn phương tám hướng. Đầu lĩnh cầm đầu chính là trùm thổ phỉ Vương Bạc của quận Tề. Bắt đầu từ năm ngoái, người tìm đến chỗ Vương Bạc để nương tựa gia tăng nhanh chóng, không đến thời gian một năm, gã đã chiêu tập được gần hai chục ngàn người. Còn một thủ lĩnh tạo phản khác của quận Tề là Mạnh Nhượng cũng thu nhận được mười ngàn dân tị nạn, hai người đều ẩn thân ở trong núi cao rừng rậm Trường Bạch, trở thành hai thế lực lớn trên núi Trường Bạch. Bọn họ cũng đồng thời trồng ruộng cho chính mình, nhưng đất trong núi rất hiếm, lương thực trồng được không đủ nuôi sống nhiều người như vậy, chỉ có thể phân chia nhau đến các quận Tề Lỗ cướp bóc mà sống.
Từ mấy tháng trước trở đi, đạo phỉ hai bên bờ Hoàng Hà bắt đầu thư từ qua lại với nhau, trao đổi tin tức về quan binh. Vương Bạc chính là nhận được tin tức từ Đậu tử Cương Lưu Bá Đạo, rằng có một đội kỵ binh hơn bốn trăm người sắp qua sông tiến vào quận Tề.
Thứ Vương Bạc cần nhất hiện tại chính là chiến mã, có chiến mã, bọn họ sẽ có khả năng chạy trốn, có thể cướp bóc thị trấn sau đó nhanh chóng rút khỏi. Chuyện này đối với bọn họ có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Nhưng chiến mã của các phủ ở Sơn Đông toàn bộ đều vận chuyển đi Liêu Đông, nhìn chung các quận Tề Lỗ, cũng chỉ có một ngàn kỵ binh dưới tay Trương Tu Đà. Hơn nữa Trương Tu Đà lại là người gã sợ nhất, Vương Bạc đành phải ngóng nhìn ngựa mà than thở. Nhưng hôm nay lại có bốn trăm kỵ binh quá cảnh, đây là cơ hội ngàn năm một thuở, từ khi mấy người Dương Nguyên Khánh vừa qua sông, người của gã liền nhắm vào đội kỵ binh này.
Vương Bạc dẫn binh vây quanh từ tứ phía, bất kể như thế nào, gã cũng phải lấy về tay bốn trăm con chiến mã này.
Màn đêm bao phủ Mạnh trang, Vương Bạc cưỡi trên lưng một con ngựa, híp mắt quan sát thôn trang. Nghe nói đây là quê nhà của Mạnh Nhượng, gã nhớ tới tên Mạnh Nhượng văn võ toàn tài kia, nếu Mạnh Nhượng đồng ý đầu hàng gã, thì thực lực của gã sẽ được củng cố mạnh.
- Đầu lĩnh!
Một tên tướng lĩnh tâm phúc bên cạnh gã nói:
- Tôi thấy có chút kỳ quái, vì sao Lưu Bá Đạo không cướp bốn trăm con ngựa này, lại nhường cơ hội cho chúng ta. Theo lý, y cũng có nhu cầu chiến mã cấp bách như chúng ta, vì sao y không cần?
- Phỏng chừng ở quận Bình Nguyên có binh lính của quận hộ tống, y không dám xuống tay, không công thả cá lớn, chờ chúng ta đạt được, khẳng định y muốn được chia một trăm con, nếu không không phải là y!
Vương Bạc thét một tiếng, gã chậm rãi giơ chiến đao lên, quát:
- Nghe mệnh lệnh của ta, cùng nhau chạy vào thôn, giết người để lại ngựa, cướp được một con ngựa, ta thưởng một người phụ nữ, một trăm xâu tiền! Chương trình ủng hộ thương hiệu Việt của Tàng Thư Viện: