Q.8 - Chương 6: Mệnh lý hữu thời chung tu hữu (1)

Lư Vân lòng đầy tâm sự, chậm rãi trở về khách sạn đang trọ. Hắn vừa đi vào, liền nói với tiểu nhị:

- Mang một vò rượu thật lớn đến đây.

Tiểu nhị sửng sốt hỏi:

- Không phải ngày mai mới yết bảng sao? Sao công tử muốn uống rượu giờ này?

Tiểu nhị này từng trò chuyện một lần cùng Lư Vân, biết hắn là thí sinh vào kinh thi Đình, lúc này mở lời hỏi lại.

Lư Vân cười khổ nói:

- Yết bảng hay không, với ta đều không khác gì. Mau! Lấy rượu đến đây!

Tiểu nhị kia cười nói:

- Công tử chớ nói như vậy, dầu gì ngài cũng xuất thân cử nhân rồi, tính ra oai phong hơn người thường nhiều lắm. Chỉ cần không gặp đại nhân vật xuất thân tiến sĩ, chính là gặp ai cũng không sợ!

Lư Vân thầm nghĩ: "Ài. . . Nhưng ta chuyên đụng đầu với tiến sĩ đại quan. . ."

Hắn lấy bát ra, một mình uống rượu. Đang uống, bỗng một người nhảy ra mắng:

- Con bà nó, không phải đã nói lên kinh thì tới tìm ta sao? Giờ lại trốn lão tử mà uống thế này!

Lư Vân nghe thanh âm hào phóng đầy ô ngôn uế ngữ, nhất thời mừng rỡ, ngẩng đầu kêu lên:

- Tần tướng quân!

Quả nhiên người trước mắt mặc quân trang, lưng đeo cương đao. Chính là Hỏa Tham Nhất Đao tới.

Tần Trọng Hải hắc hắc cười nói:

- Thi khảo thế nào?

Lư Vân cười khổ đáp:

- Ta cũng chẳng rõ. mấy ngày nay vô tri vô giác. Khó khăn lắm mới lấy được cái danh Hương cống. Ai ngờ đi tới trong kinh, thủy chung lại không định tâm, ai... Có lẽ đã rớt.

Tần Trọng Hải nhổ nước miếng phì phì, lớn tiếng nói:

- Thúi lắm! Vẫn còn chưa yết bảng! Ta nói ngươi đích thị đứng đầu bảng, là trạng nguyên thiên hạ!
Lư Vân lắc đầu cười khổ:

- Đừng nói nữa, uống rượu! Uống rượu đi!

Tần Trọng Hải nâng bát cùng hắn, hì hì mắng:

- Đã lâu không gặp được lão huynh ta, biết đâu ngươi lại đổi tướng gặp vận, mau uống thêm mấy bát!

Hai người uống một hồi, Lư Vân thấy trên trán Tần Trọng Hải ẩn hiện vẻ lo lắng, đoán rằng gần đây y có chuyện không trôi chảy, liền hỏi:

- Ta xem dường như Tần tướng quân có chuyện ưu phiền? Trong hoàng cung xảy ra chuyện gì sao?

Tần Trọng Hải dốc một bát đầy, nói:

- Mấy ngày nay trong triều đấu đá ác liệt, ngươi có nghe qua?

Lư Vân ngạc nhiên hỏi:

- Lại có chuyện này? Rốt cuộc xảy ra đại sự gì?

Tần Trọng Hải nghĩ đến đám người Quỳnh Quý Phi, bất giác trong tâm phiền muộn, lắc đầu nói:

- Việc này không tiện đề cập, có dịp chúng ta sẽ nói sau. Dù sao lần này ta hồi kinh, phải ở lại đến cả năm mất.

Lư Vân thấp giọng nói:

- Sao vậy? Sự tình thực sự nghiêm trọng?

Tần Trọng Hải giơ bát rượu lên, nói:

- Đừng nói nữa, uống rượu uống rượu!

Lư Vân cũng đang tâm phiền ý loạn, lập tức cụng bát. Hai người một hơi cạn sạch.

Đêm này tâm tình hai người không yên. Uống đến say như chết, thẳng canh ba Tần Trọng Hải mới trở về.

Hôm sau, trong cung xuất bảng danh dán ngoài cửa Thừa Thiên, Tần Trọng Hải không để ý thân đầy mùi rượu tối qua, sáng sớm đã đến khách điếm kêu la, kiên quyết kéo Lư Vân dậy, quát:

- Ngày đại hỉ đã đến!

Lư Vân say rượu chưa tỉnh, đầu hãy còn đau, thấy bộ dáng mừng rỡ của Tần Trọng Hải thì thở dài nói:

- Tần tướng quân đừng như vậy, lát nữa nếu thất vọng, chẳng phải càng thêm khó chịu sao?

Tần Trọng Hải hừ một tiếng, nói:

- Nhìn xem bên ngoài, là ai tới thăm ngươi!

Lư Vân còn mặc quần áo, đã thấy một đại hán tiến vào. Người này đeo một cái bao sắt nơi tay phải, chính là Ngũ Định Viễn đến.

Lư Vân vui vẻ reo lên:

- Ngũ huynh!

Ngũ Định Viễn dùng một tay ôm lấy hắn, kêu lên:

- Cuối cùng đệ đã trở về! Tưởng là muốn giết người ca ca như ta rồi!

Lư Vân áy náy trong tâm. Ngày ấy hắn đi quá vội, không lời từ biệt Ngũ Định Viễn, lúc này thở dài nói:

- Ngày ấy tiểu đệ thất thố biết bao, xin Ngũ huynh...

Ngũ Định Viễn lớn tiếng nói:

- Cái gì thất thố với thất thái? Mọi người đều là huynh đệ, còn nói lời này làm gì?

Tần Trọng Hải đi tới, hắc hắc cười nói:

- Đúng vậy! Ngày đại hỉ đã đến! Chúng ta bớt lời nhảm nhí đi. Lư huynh đệ, thử nói xem, ngươi là Trạng nguyên hay Thám hoa?

Ngũ Định Viễn dùng sức vỗ vai Lư Vân một cái, sảng khoái quát to:

- Lư huynh đệ đương nhiên là Trạng nguyên được ngự bút khâm điểm!

Lư Vân thấy thần thái hai người mà lòng cảm kích, rơi lệ nói:

- Được hai vị huynh trưởng trân trọng Lư Vân như vậy, tiểu đệ... thật không biết nên hồi báo thế nào!

Tần Trọng Hải cười nói:

- Hồi báo cái rắm, ngươi đỗ Trạng nguyên thì dẫn hai ta tới tửu lâu vui vẻ một phen, đó chính là hồi báo lớn nhất!

Ngũ Định Viễn thấy Lư Vân rơi lệ đầy mặt thì không khỏi lo lắng, hỏi:

- Sao vậy? Nhìn bộ dáng của hiền đệ, có thực là thi không tốt?

Lư Vân lau mắt cười nói:

- Mặc kệ có tốt hay không, tóm lại đã giải thoát rồi, Mau... Mọi người cùng đi xem bảng vàng thôi!

Ba người tới cửa Thừa Thiên, chỉ thấy bốn phía đầy ắp người, đều là gia quyến thân hữu của các thí sinh. Tần Trọng Hải thấy cước bộ của Lư Vân chậm chạp, có ý khích lệ hắn, liền cười nói:

- Lư huynh đệ, chúng ta đánh cuộc đi!

Lư Vân đang buồn bã, chán nản hỏi:

- Đánh cuộc cái gì?

Tần Trọng Hải cười nói:

- Nếu ngươi đỗ Trạng nguyên, liền cởi khố chạy quanh Thừa Thiên Môn một vòng, ngươi nói được không?

Sắc mặt Lư Vân quẫn bách, nói:

- Tướng quân thật biết nói chơi, thứ nhất ta không đỗ Trạng nguyên, thứ hai ta không làm chuyện nhàm chán này, sao tướng quân đánh cuộc hoang đường như vậy?

Tần Trọng Hải hì hì cười nói:

- Dù sao ngươi tự cho là mình không đỗ, vậy chúng ta hãy đánh cuộc, còn e ngại cái gì?

Lư Vân không đáp mà đi về phía trước. Tần Trọng Hải cười nói:

- Không đáp chính là đồng ý rồi, lát nữa lão tử sẽ tính sổ một phen.

Ba người đang muốn chen đẩy xem bảng vàng. Thấy Dương Túc Quan cũng đến, Ngũ Định Viễn vẫy tay chào, kêu lên:

- Dương lang trung cũng tới rồi!

Bên người Dương Túc Quan có một thanh niên mi thanh mục tú tuổi chừng hai mươi, dung mạo có phần giống chàng.

Dương Túc Quan cười nói:

- Đây là bào đệ Thiệu Kỳ, cũng tham gia thi Đình năm nay, ta đặc biệt dẫn đến xem bảng.

Dương Thiệu Kỳ tuổi trẻ nhưng hành sự khá là lão luyện. Hắn chắp tay với mọi người, nói:

- Tiểu đệ Thiệu Kỳ, có lễ với các vị huynh trưởng.

Ngũ Định Viễn vội vàng hoàn lễ, khen rằng:

- Thiệu Kỳ dòng dõi nhà hổ, tất nhiên là tên đề bảng vàng.

Tần Trọng Hải đi ra phía trước, lại cười một cách bất hảo:

- Có kỳ huynh tất có kỳ đệ, lại thêm một gã tiểu phong lưu! Đừng đi hái hoa khắp nơi nữa chứ!

Dương Thiệu Kỳ đỏ mặt lên, không biết đáp lời ra sao. Dương Túc Quan lại hắng giọng một tiếng, nói:

- Trọng Hải đừng ăn hiếp xá đệ.

Mắt tuấn nhìn nghiêng, thoáng chốc thấy Lư Vân. Dương Túc Quan rùng mình, ôm quyền nói:

- Lư công tử, đã lâu không thấy.

Lư Vân ngập ngừng nói:

- Ừm... Đã lâu không gặp.

Dương Túc Quan mỉm cười:

- Hôm nay Lư huynh cũng đến xem bảng sao?

Lư Vân ậm ừ một tiếng, lại cúi đầu không đáp.

Dương Túc Quan nói:

- Lư huynh tài học hơn người, tất nhiên danh đề bảng vàng. Ta ở đây xin chúc mừng Lư huynh trước.

Tần Trọng Hải nghiêng mắt liếc chàng một cái, lại phun một ngụm nước miếng, hung tợn nói:

- Đừng lắm lời khách sáo, mọi người mau đi xem bảng!

Dương Túc Quan cười nói:

- Nói đúng lắm, mời chư vị!

Chàng kéo theo đệ đệ, liền quay thân rời đi.

Tần Trọng Hải thấy bảng dài đã được treo lên, lúc này lớn tiếng nói:

- Đi thôi! Chúng ta cũng đến xem!

Nói rồi tay nhéo Lư Vân một cái:

- Xem từ đầu bảng, đầu tiên xem đại danh của Lư trạng nguyên!

Ngũ Định Viễn cũng nói:

- Tần tướng quân nói không sai, Lư huynh đệ tài hoa dào dạt, chính là Trạng nguyên không sai!

Ai ngờ Lư Vân chợt lui về sau, thấp giọng nói:

- Ta xem từ cuối lên.

Tần Trọng Hải không muốn miễn cưỡng hắn, liền đánh mắt sang Ngũ Định Viễn. Ngũ Định Viễn hiểu ý, nhảy lại vỗ mạnh vào vai Lư Vân một cái, khích lệ:

- Lát nữa thấy tên của đệ, ca ca lập tức tìm ngươi ăn mừng!

Lập tức binh chia làm hai đường, Lư Vân từ cuối bảng xem lại, Tần Trọng Hải cùng Ngũ Định Viễn xem từ đầu bảng. Lư Vân thở vắn than dài cả đoạn đường, nghĩ thầm: "Tư vị thi rớt, ta sớm đã nếm qua. Nhân sinh mười phần, tám chín không được như ý. Lát nữa không thấy tên mình, ta cũng không nên tức giận."

Hắn thất bại nhiều năm, sớm đã tâm tàn ý lạnh. Xem cuối bảng, chỉ thấy Triệu Nhất Phi, Nghiêm Tùng Chính, Lý Như Long ba cái tên treo cao. Những người này đỗ giáp thứ ba, đều được ban thưởng học vị "Đồng tiến sĩ xuất thân". Lư Vân lòng đầy tịch liêu, thầm nghĩ: "Đứng cuối bảng năm nay là Triệu Nhất Phi. Nếu ta thi rớt lần nữa, vậy sẽ gọi là Triệu Lạc Sơn. (kẻ tới từ Sơn Đông lại thi rớt)"

Hắn cười khổ, xem tiếp thì bất ngờ thấy cái tên Chu Dương. Chợt nhớ ngày ấy bản thân lòng đầy căm phẫn, từng giúp người này thanh toán tiền phí thi, không ngờ là đối phương cũng đậu Tiến sĩ.

Lư Vân kính nể trong tâm, thầm nghĩ: "Đúng là vô tâm trồng liễu liễu đâm chồi, ta đây hiệp trợ cũng đáng."

Nhất thời hắn lại vui vẻ thay cho Chu Dương.

Xem thêm một hồi tới bảng giáp thứ hai. Bảng này có mười lăm người, được ban thưởng học vị "Tiến sĩ xuất thân".

Lư Vân đi chưa mấy bước, thấy ba chữ Dương Thiệu Kỳ, trong lòng tán thưởng: "Dương môn quả nhiên phi phàm, không ngờ hai đời phụ tử xuất ba ra vị tiến sĩ, thực có thể sánh với Tô thị phụ tử năm xưa"

Năm xưa Tô Tuân, Tô Thức (tức đại thi hào Tô Đông Pha), Tô Triệt nhất môn tam kiệt đỗ tiến sĩ, tạo thành thiên cổ giai thoại lưu truyền tới nay, Dương gia phụ tử giỏi như vậy, tự nhiên sẽ được truyền tụng một thời.

Lư Vân chậm rãi mà xem. Trong mười lăm người đỗ giáp thứ hai cũng không có tên mình. Lần này trúng tuyển tổng cộng được bốn mươi ba vị tiến sĩ. "Nhị giáp tiến sĩ xuất thân" cùng "Tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân" chiếm bốn mươi người, chỉ còn lại ba người thuộc bảng "Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ".

Lư Vân cười khổ trong lòng: "Nhị giáp cũng không có, xem ra không có ta, Ài! Đến lúc trở về Sơn Đông rồi."

Chỉ nghe ở bên có tiếng nỉ non không dứt, lại có người cười to không ngớt, là trường diện mấy nhà sung sướng mấy nhà sầu khổ. Nơi xa xa, Dương gia huynh đệ còn đang chúc mừng, Lư Vân cười khổ thầm nghĩ: "Kỳ thật ta đã đoán trúng bản thân thi rớt, giờ cần gì phải tỏ ra đau thương? Hắc hắc, đợi xem hết quỷ bảng này, lát nữa phải tính kế sinh lộ ngày sau, đó mới là chính đạo."

Hắn gắng mỉm cười, miễn cưỡng nhìn lại. Chỉ thấy Thám hoa là Giang Đại Thanh, chính là cháu của Giang Sung. Lư Vân cười khan một tiếng, nghĩ đến chốn quan trường coi trọng xuất thân dòng dõi, nếu không Giang Đại Thanh nọ óc đầy bụng phệ, sao lại trúng cử? Lư Vân than nhẹ một tiếng, xem thêm thấy Bảng nhãn là "Hồ Chí Liêm", chiếu tên gọi thì chí hướng người này không hề tầm thường, lấy thanh liêm làm lẽ sống, không biết là thần thánh phương nào.

Xem đến đây, Lư Vân lòng đầy thê thảm, mặt xám như tro. Hắn thấy hai người Tần Trọng Hải cùng Ngũ Định Viễn vẫn ở phía trước, lúc này đi ra thấp giọng kêu:

- Tần tướng quân! Ngũ chế sứ! Chúng ta đi thôi!

Hắn gọi một hồi, ai ngờ hai người Tần Ngũ như trúng tà, từng người si ngốc đứng nhìn bảng vàng.

Lư Vân càng thêm khó chịu, thấp giọng gọi:

- Tần huynh! Ngũ huynh! Chúng ta hãy đi uống rượu!

Tần Trọng Hải kinh ngạc hỏi:

- Ngươi không phát hiện tên mình sao?

Lư Vân thở dài nói:

- Không thấy, ài...

Ngũ Định Viễn ngơ ngác hỏi lại:

- Thật sự không phát hiện?

Lư Vân đau xót trong tâm, nói:

- Thật không có.

Hai người Tần Ngũ nhìn nhau, cùng nói:

- Đọc sách quá nhiều, quả nhiên tổn thương thị lực.

Tiếp theo chỉ vào một chỗ, cùng kêu lên:

- Hai chữ Lư Vân to như cái đấu, sao không nhìn ra?

Lư Vân đại chấn toàn thân, ngẩng đầu vừa nhìn, thoáng chốc thấy mười ba chữ lớn: "Khâm định nhất giáp Trạng nguyên Lư Vân, ban thưởng tiến sĩ cập đệ"

Cuối mùa thu, ánh dương óng vàng chiếu lên, mấy chữ trên dường như được đúc từ vàng ròng.

Toàn thân Lư Vân như trúng sét đánh, run giọng hỏi:

- Đây... Đây thực là tên của ta sao?

Tần Trọng Hải cười ha hả, nói:

- Con mẹ nó, không phải Lư Vân ngươi, chẳng lẽ là Lư Nhất Vân nọ sao?

Ngũ Định Viễn cười nói:

- Lư huynh đệ, chúc mừng đệ! Rốt cục đã làm rạng rỡ tổ tông, hãnh diện rồi!

Lư Vân run rẩy, hai đầu gối nhũn ra, quỳ rạp xuống đất.

Tần Trọng Hải cả kinh hỏi:

- Làm sao vậy? Trúng gió sao?

Lư Vân rơi nước mắt như mưa, sướt mướt khóc lớn:

- Cha! Mẹ! Con đỗ rồi! Đỗ rồi! Hai người dưới đất có biết, xin hãy nhắm mắt . . . hu hu...

Mười năm gian khổ học tập, khổ sở thất lạc tứ hải, tới lúc hồi báo trong khoảnh khắc này. Hôm nay lúc này, hai chữ Lư Vân đã dương danh thiên hạ.

Hai người Tần Ngũ lòng cùng một mối cảm thông, liếc mắt nhìn nhau đều muốn nói: " Lư huynh đệ chịu nhiều đau khổ, cuối cùng đã đến thời khắc khổ tận cam lai."

Tần Trọng Hải thấy Lư Vân còn khóc nỉ non không dứt, lập tức nháy mắt. Ngũ Định Viễn lập tức hiểu ý liền đỡ hắn dậy. Lư Vân cả kinh hỏi:

- Hai người muốn làm gì?

Tần Trọng Hải cười to:

- Ngươi đã quên ước định vừa nãy sao?

Lư Vân rung giọng nói:

- Uớc định?

Tần Trọng Hải lớn tiếng:

- Chỉ cần ngươi trúng Trạng nguyên, liền phải cởi khố chạy quanh Thừa Thiên Môn một vòng!

Vừa nói liền muốn tới cởi khố của hắn.

Lư Vân vừa xấu hổ vừa vội, liên tục né tránh, lại bị Ngũ Định Viễn vững vàng ôm lấy. Bị "Phi La Tử Khí" quấn lấy, Lư Vân có thể nào giãy dụa? Hắn chỉ có thể hi hi cười khổ, liều mạng xin khoan dung, làm cho mọi người đứng xem cười trộm không thôi.

Tần Trọng Hải quát:

- Còn giãy dụa nữa, lão tử liền xuất đao!

Ba người vừa khóc vừa cười, loạn thành một đống ngay trước bảng vàng.


---o0o---

Chú: (1) Liệt Tử, tên thật Liệt Ngự Khấu, người đời Chu, triết gia chịu ảnh hưởng Ðạo Giáo, có viết :

"Si lung ám á gia hào phú,
Trí tuệ thông minh khước thụ bần.
Niên nguyệt nhật thời giai tải định,
Toán lai do mệnh bất do nhân.
Mệnh lý hữu thời chung tu hữu*
Mệnh lý vô thời mạc cưỡng cầu."

Dịch nghĩa:

- Kẻ ngây, điếc, ngọng, câm nhà giàu to. Kẻ trí tuệ, thông minh lại chịu nghèo. Năm, tháng, ngày, giờ đều đăng tải ổn định rồi. Tính ra do mệnh (chứ) không do người. Trong mệnh có thời thì rốt cuộc phải có - trong mệnh không có thời thì đừng gượng tìm.

Diễn ca:

Ngây, điếc, câm, ngọng, nhà giàu,
Thông minh trí tuệ rớt vào... mồng tơi!
Thì ra số phận xấu chơi,
Kẻ không thời vận, cố bơi cũng chìm! Chương trình ủng hộ thương hiệu Việt của Tàng Thư Viện: