Mỗi ngày buổi chiều sau khi đi học về ở nhà ông bà Ngoại, được ông ngoại nó chỉ dạy nhiều điều thực tế gần gũi với thiên nhiên, rừng núi, cây cối, thú vật ….
Một hôm ông bà Ngoại không thấy nó đâu liền đi tìm rồi lại nhờ trẻ hàng xóm tìm phụ. Bà ngoại nói:
- Nó vừa chơi quanh quẩn đây mà, sao thoáng qua cái đã không thấy!
Thì ra Minh đang chơi thì nhìn thấy một con chim sẻ tha mồi bay vào cây cau cao chót vót trước mặt, nó liền tò mò trèo lên coi thì thấy trên cây cau có tổ chim xem, trong đó có bốn con chim nhỏ đỏ hỏn còn chưa mở mắt. Trước kia trong xóm có mấy đứa bắt nuôi chim se sẻ con, đi đâu chim cũng bay theo thích thú vô cùng, khi đó nó cũng mong muốn được nuôi mấy con, hôm nay gặp được tổ chim nay nó trong lòng thầm mừng rỡ, hớn hở cười luôn miệng. Nó lại âm trụt xuống tự nhủ, ba ngày sau lại trèo lên xem nếu có lông nhiều là đem bắt xuống.
- Mày vừa đi đâu vậy Minh? Tiếng ông ngoại chợt vang lên đang sau.
- Cháu mới trèo lên cây cau kia chơi.
- Từ nãy đến giờ cháu không nghe ông bà gọi tìm à?
- Trên đó chỉ nghe gió vi vu, nên cháu chẳng nghe thấy gì.
Minh cũng không kể tổ chim con, sợ ông bà Ngoại không cho nó bắt xuống nuôi. Nó âm thầm tính toán thế nào tự làm một cái lồng chim và một cái tổ chim để trong đó.
Ông bà ngoại và mọi người tìm thấy Minh rồi thì chỉ cười rồi ai về nhà ấy. Vì ai cũng biết tính năng động quá mức nghịch ngợm của nó. Từ khi mới biết bò đến bây giờ, bao nhiêu cuộc tìm kiếm nó, mới biết bò thì không một góc nào trong nhà nó không đụng tới, từ ngầm giường đến góc gác, nên đã cẩn thận từ nắp giếng nắp bể những chỗ nguy hiểm đã phải làm lại hết cho bảo đảm. Sau đó khi ra ngoài chơi thì trèo cây, bắt gà vị, gia súc chơi nghịch không từ một thứ gì. Đương nhiên té ngã không biết bao nhiêu lần nhưng từ lúc năm tuổi thì không ai thấy nó té cây nữa. Ở gần nhà ông bà Ngoại hay ở nhà cũng có nhiều trẻ hàng xóm cùng lứa nhưng với tính nghịch ngợm và năng động của Minh đứa nào cũng sợ hãi tránh xa, nhất là những lúc có tranh chấp là phải nhường Minh hay phải nói với người lớn tới giúp không dám chọc giận sợ nó nổi hung lên. Mãi sau khi Minh đi học tính nó mới thuần thục dần rồi mới có bạn.
Sau trận đánh lộn với bọn thằng Hào thằng Vương trong lớp không còn thằng nào dám thử sức và chọc giận nó nữa, nhưng trong khối lớp một và lớp hai, vv... thậm chí có cả lớp năm thỉnh thoảng lại có đứa đến vì nghe khen nào Minh rất khỏe, đánh nhau không sợ đau chút nào, thằng Hào chưa tiếp được một chiêu đã bạo, lại chưa từng thua trận nào vv... nên bọc nam học sinh vừa tò mò vừa không tin thêm với sự xúi dục thúc đẩy của đồng bọn lại thách thức.
Nên biết nơi đây phần nhiều học sinh nơi đây thuộc con nhà nông, tuy chưa phải làm việc nặng nhưng không thiếu những công việc nhỏ giúp cha mẹ như nhặt củi, hái trái cây, cắt cỏ cho gia súc, nấu cơm, chăm gia súc như cho ăn, ngoài ra khi đến mùa gặt hái cà phê thì có thể hái giúp cho gia đình hay đi hái thuê, bọn chúng thường vận động tay chân nên thân thể cứng cáp nhanh nhẹn vô cùng. Nhiều đứa nhỏ qua công việc, ăn được ngủ tốt nên sức khoẻ được thêm tăng cường, gân cốt tu bổ dần nên rất tự tin.
Minh sau khi được Mẹ dạy võ và giảng đạo lý cho thì càng tự hiểu hơn mình tuy học kém nhưng khoẻ hơn nhiều đứa cùng tuổi nên phải nhường nhịn, không dùng quá sức mỗi khi đụng chạm hay dụng võ, nếu không sẽ gây ra thương tích tai hại thậm chí có thể chết người. Nhất là sau lúc vô tình thân thể được cải tạo tu bổ Minh cảm thấy sức mạnh tràn đầy, tay chân chỉ muốn hoạt động. Minh trở nên ít nói hơn.
Mấy ngày nay nó suy nghĩ tìm cách làm lồng chim, nó vào mấy tiệm tạp hóa coi xem họ có bán lồng không, nó xem mấy cái cũng vừa ý nhưng mắc quá không có tiền mua.
- Xin tiền mẹ mua lồng chim? Nhất định không được, mẹ không có nhiều tiền.
Minh nhớ lại khi còn học mẫu giáo nó thấy Thằng Quang con ông bà Tinh có chiếc xe đạp ba bánh chạy chơi trong sân nhà nó, Minh thèm nhỏ rãi, tới xin mượn chạy thử nó cũng không cho, khi về xin mẹ thì mẹ nó khất đi khất lại, sau khi biết suy nghĩ thì nó mới biết mẹ nó cũng nghèo, kiếm đủ tiền cho nó đi ăn học cũng khổ cực rồi. Từ khi biết mẹ nghèo khổ Minh không bao giờ xin tiền Mẹ. Phần nhiều đồ chơi của Minh là đồ được tặng hay tự làm.
Minh về nhà lấy giấy ra vẽ lại những lồng chim mà nó đã nhìn thấy trong tiệm sau đó vẽ một cái lồng đơn giản hình vuông. Sửa đi sửa lại rồi cũng xong, sau đó suy nghĩ tìm giây kẽm thì bí lối. Nó không nghĩ ở đâu cho ra giây thép để làm. Tình cờ nó nhìn ra đường thấy một cụ già đi xe đạp đàng sau chở một cái gì như cái lồng, chung quanh được che lại bằng tấm vải đen, Minh vội vàng chạy theo sau khoảng 10 phút sau thì thấy cụ già chạy vào nhà, nó chạy đến cổng nhà thì đứng ngoài nhìn vào thì thấy đây là một căn nhà lầu xây màu trắng có viền xanh da trời, phía trước có sân hai bên trồng hoa. Lại có mấy con chó vàng nằm đàng trước. Minh đứng ngoài một hồi mới liều bước vào cổng thì mấy con chó sủa lên inh ỏi rồi có một cô gái ra hỏi giọng Bắc:
- Chú bé là ai, tới đây có việc gì không ?
- Chào chị, em là Minh ở cách đây mấy cây số. Vừi rồi em thấy có ông cụ chạy xe đạp hình như chở cái lồng chim chạy vào nhà. Nếu nhà chị có nuôi chim, em xin được chị vui lòng cho em vô xem một chút.
- Cô gái cười rồi nói:
- Em chờ một chút.
Một lúc sau cô gái ra đứng đàng xa gọi:
- Em vô đây theo chị.
Minh theo cô gái vô nhà thì gặp cụ già lúc nãy nó nhìn thấy đang nhìn nó mỉm cười. Nó liền lễ phép:
- Chào cụ ạ! Nhà cháu ở cũng gần đây, cháu rất thích nuôi chim nên lúc nãy thấy cụ đi qua hình như chở một cái lồng chim nên tò mò chạy theo.
- À thì ra cậu cũng thích nuôi chim đấy!
Cụ già nhìn Minh gật gù, sau đó lại hỏi:
- Vậy cậu đang nuôi loại chim gì, mấy con ?
Minh mạnh dạn đáp:
- Dạ cháu dự định nuôi 2 con chim sẻ.
- Thì ra mới dự định nuôi chim, chứ chưa từng nuôi.
Cụ Thứ năm nay đã 78 tuổi, khi về hưu dọn về đây ở với con cháu được 8 năm, cụ có sở thích nuôi chim nuôi gà chọi từ nhỏ nhưng vì việc làm ở thành phố, chật chội lại phải làm việc nên mãi khi về hưu mới về đây nghiên cứu muôi chim và gà chọi nghệ để giải khuây. Hôm nay đem con khướu đi họp bạn lúc về bị Minh gặp. Cụ Thứ thấy Minh thích nuôi chim lại chưa có kinh nghiệm gì thì hơi thất vọng, tưởng có người biết thưởng thức nghệ thuật thì ra chưa biết gì. Cụ quan sát Minh thì thấy nó chỉ khoảng bảy tám tuổi, hơi gầy, da ngăm ngăm bóng, khuân mặt cân đối, mũi cao với đôi mắt sáng, tuy còn nhỏ nhưng đã lộ ra một đứa trẻ hiếu động, cương quyết, can đảm... Cứ xem nó có can đảm chạy đến nhà mình vào làm quen cũng đủ biết lòng can đảm hơn hẳn với trẻ đồng tuổi.
- Nếu cậu thích xem thì theo tôi ra đàng sau.
- Vâng! Phiền cụ.
Minh theo sau cụ Thứ đi qua phòng ngủ, phòng ăn ra phía sau là một mảnh đất, có một đàn gà con đang quanh quẩn kiếm ăn, bên trái có ba bốn bu gà bằng tre trong đó nhốt mấy con gà da đỏ chói trông rất oai phong mãnh liệt đang không ngớt kêu "lúc túc" hòa với tiếng gà con chiêm chiếp làm nhộn cả lên. Bên phải là một dãy nhà, phía ngoài trên sà nhà treo gần mười cái lồng chim. Thỉnh thoảng lại có tiếng chim hót líu lo mặc dù bây là buổi chiều gần tối.
Cụ Thứ đến gần chỉ vào cái lồng đấu tiên giới thiệu:
- Đây là con khướu mồi hôm tôi đem đi họp bạn về. Tám tháng tuổi.
Con chim lông đen mượt cổ khoanh trắng, tai có màu đỏ làm nổi bật khuân mặt, lông đuôi dài. Minh say mê xem trong lòng khen tự nhủ không biết bao giờ mình mới có những con chim đẹp thế này lại có tiếng hót thanh thót thật dễ nghe, làm cho tinh thần người ta thoải mái dễ chịu.
Minh buột miệng khen:
- Con chim này có bộ lông đen xanh mượt như nhung đẹp quá mà tiếng hót thánh thót nghe rất đã tai, từ ngày ra đời đến nay cháu chưa từng được nghe qua.
Thấy Minh khen đúng ý cụ cười, lại thấy Minh đến sát lồng đang định nhắc thì nhìn thấy con khướu mồi cũng không lạ người, dường như còn vui sướng khi Minh lại gần thì cụ Thứ giật mình mới thấy kỳ lạ vì bất cứ con chim mình nuôi cũng không thích gần người lạ, nếu đến gần nó liền hoảng hốt sợ hãi. Sau chúng thấy cậu nhỏ này thì khác không lẽ cậu nhỏ này có tướng “sát chim”. Cụ lại lần lượt đến các lồng chim khác giới thiệu từng con, Chào mào, Nhòng nhòng biết nói, Họa mi..... thì thấy con chim nào cũng thân cận với Minh không con nào sợ cả.
- Cháu vẫn thích nhất con khướu mồi của cụ, lông đẹp nhất lại thích nhất tiếng hót của nó!
Minh trong lúc xem chim không quên xem cấu trúc lồng các lồng chim. Tất cả làm bằng tre với khung gỗ, những khung gỗ được khoan lỗ rồi những cọng tre nhỏ xỏ qua đó.
Xem xong chim cụ Thứ lại hỏi:
- Cháu có thích xem gà chọi không?
Thực ra Cụ Thứ cảm nhận ra Minh có điều gì đặc biệt khác người, nhưng không nắm chắc, sau khi xem hết chín con chim, tại sao con nào cũng không lạ trái lại thích gần gũi nên xem xong chim cụ lại mời Minh xem gà chọi.
Gà chọi hay chim đều là gia cầm đồng loại nhưng gà tính cách lại khác, chuyên để thi đấu. Cụ có một con sau khi thi đấu thắng nhiều giải đã giải thì cho về vườn nghỉ hưu, nhưng con gà này không được đem ra thi đấu nữa thì sảy ra vấn đề, đó là nó đá người. Lúc đầu nó đá mèo, chó con khi đến gần, sau đó nó đá con nít, bây giờ nó đá cả người lớn. Cụ đã thử trị nó bằng cách kiếm gà đồng trạng xổ cho nó đỡ nghiền nhưng vẫn không chữa khỏi tật đó của nó. Nay thấy Minh đặc biệt liền muốn thử xem nó có đá Minh không.
- Dạ ! Tiện thể cụ cho cháu xem luôn.
Đầu tiên cụ chi Minh xem con gà xám tơ, chín tháng tuổi, ba ký đúng đang chuẩn bị Tết đến để con cháu đem ra Trường thi đấu. Con gà vừa được thả ra liền đập cánh vui mừng đi quanh quẩn trong sân, cụ Thứ đến gần bắt nâng lên xem sơ qua rồi đưa cho Minh. Minh cũng theo cách nâng giữ gà của cụ xem mặt nó rồi thả nó xuống, con xám được thả xuống nó cứ ở quanh quẩn bên Minh không đi ra xa. Minh cũng không để ý nhưng cụ Thứ đã để ý quan sát và nhận ra điều đó, cụ cũng không nói gì chỉ gật gù như thưởng thức Minh ...một lúc sau cụ đem nhốt con xám rồi đi đến chỗ đang nhốt một con tía chân vàng.
- Đây là con tía chân vàng, biệt hiệu hỏa sư, ba năm tuổi, ba ký hai, thi đấu thắng mười bảy độ, sau đó cho nghỉ hưu hưởng phúc tuổi già.
Con Hoả Sư vừa thả ra cũng vui mừng đập cánh kêu cúc cúc liên tục, rồi đi đi lại lại.
Minh thấy con tía này oai vệ, sung sức hơn con xám nhiều. Dù chưa hiểu biết gì về gà nhưng nhìn mặt bặn trợn, da mặt và cổ đỏ dầy nhăn nheo lại nghe qua tiếng đập cánh, tiếng kêu "túc túc" Minh cũng nhận thấy rõ ràng đây là con gà lợi hại. Đứng xem một lúc cụ Thứ mới nói:
- Cháu thử từ từ ra bắt con tía lại gần xem nhưng phải coi chừng nó đá cháu đó.
Sau đó cụ búng tay mấy cái.
Com Hỏa sư nghe tiếng búng tay của cụ Thứ nó liền đứng nhìn về phía cụ xệ một bên cánh còn cánh kia thì nhếch lên kình như thách thức, mắt dương lên trợn nhìn phía bên này như sẵn sàng đá trông oai vệ như một võ sĩ thủ thế.
Minh cũng học theo cụ Minh búng tay thì con tiá lại nhìn về Minh xệ một bên cánh đứng kình không nhúc nhích trông như một võ sĩ đứng thủ thế. Minh lại chậm đi gần đến nó vừa tiếp tục búng ngón tay con tía vẫn tiếp tục đứng không nhúc nhích nhìn Minh. Minh đến bên cạnh nó sau đó búng tay cái cuối cùng rồi đưa tay trái vô lườn gà nâng nó lên ngang mắt xem thì thấy da con tiá này rất dầy, cần cổ to mắt đỏ, mỏ vàng 3 khía, mặt trông lỳ lợm vô cùng. Xem một hồi thả nó ra sau đó đi lại chỗ cụ Thứ đang đứng thì thấy cô gái lúc nãy và mấy thêm mấy người lạ mặt nữa đang đứng trố mắt nhìn Minh.
Thì ra khi Minh bắt đầu ra bắt con gà tía thì mấy người này chạy ra xem trò hay, xem con tía có đá Minh không, vì người trong nhà này nó chỉ để cụ Thứ bắt nó ngoài ra ai cũng không dám bắt nó. Thấy Minh an ổn bắt nó không việc gì, hay là con gà đã đổi tính, tật xấu đã khỏi.
Một thiếu niên đứng đó thấy vậy nói:
– Để cháu bắt thử! Sau đó cũng theo cách thức của Minh nhưng khi vừa đến gần cách con tía một bước. Con tía liền bay lên đá nhanh, thiếu niên dù đã chuẩn bị trước nhưng cũng bị trứng một đòn, rồi bỏ chạy thì con tía rượt theo nhưng chạy không kịp mới buông tha.
Cả nhà cụ Thứ thấy vậy đều cười lên ha hả.
Con gà Hỏa sư này bao nhiêu người muốn thử bắt nó nhưng đều bị nó đá bầm tím cả tay chân, mấy đứa trẻ hàng xóm hay con cháu của Cụ thứ đều thử qua cũng đã nếm đau khổ. Hai chân con Hỏa sư vuông vắn lại khô mỏng nhìn như hai cái thước kẻ bằng sắt nến đá rất đau. Nó nổi tiếng đá nhanh, mạnh đòn lại độc lại có tiếng gáy to trầm nên được người ta đặt tên nó là Hoả Sư, Hoả là kiểu đá còn Sư là tiếng gáy như sư tử gầm.
Minh đứng trố mắt nhìn con gà Hỏa Sư trong lòng thắc mắc, sao mình bắt nó không sao nhỉ? Sau đó Minh lại bắt thử nó lần nửa thì vẫn ngoan ngoãn để cho bắt như trước không xảy ra việc gì. Khi thả nó xuống thì nó theo Minh thân thiện.
Minh ở lại chơi một hồi rồi cám ơn cụ Thứ xin phép chào mọi người đi về thì cụ Thứ nói:
- Khi nào rảnh rỗi muốn xem chim hay gà chọi thì cậu đến đấy chơi.
Minh rối rít cám ơn nói thế nào cũng đến rồi sau khi ra khỏi cổng liền chạy nhanh về, sợ ông bà Ngoại không thấy lại tìm.
