Quyển III: Cao Nguyên Sắc Máu
C 72: Ngành khai mỏ (3)
- Tên khốn đó cứ nằm mơ đi!- Một người đập bàn.
- Trần Bách, đừng xúc động quá, đây chỉ là trả giá thôi, hắn treo giá cao, ta trả giá thấp!- Một người lên tiếng khuyên giải
- Ông nói thế mà nghe được à, giờ nhường hắn một tấc là hắn tiến lên một thước đó.
- Vậy không nhường thì ông định làm cái gì?
Những người đàn ông ngồi ở đây bắt đầu to tiếng, họ là những ông chủ mỏ và chủ phu ở Bắc Bình. Họ đang ở đây là bàn về điều kiện Hoàng Anh Kiệt đưa ra. Không chỉ đơn giản là đòi hỏi tiền bạc hay từ chối giao nộp, Kiệt cho người ra bàn luận điều kiện cùng họ.
Điều kiện thứ nhất của Kiệt là với các mỏ hiện còn đang hoạt động, Kiệt sẽ chọn một vài mỏ chuyển giao công nghệ trước để làm thí điểm, mọi người có thể tham khảo, ai thích thì theo, không hợp thì khỏi theo. Cái này nhiều người băn khoăn, nói như thế cái công nghệ này hẳn có gì đó trúc trắc chăng, nên hắn mới nghĩ tới cảnh có người không theo. Từ đó, ai cũng suy nghĩ, nên đi đầu hay không. Đi làm tiên phong thì có thể ăn lợi ích trước, nhưng chẳng may có sự không tốt, cũng ăn đủ. Mà không chỉ hại mình, có có thể mưu lợi cho kẻ khác, như khi lội nước, thấy người đi trước ngã trượt chỗ nào thì tránh, người sau tự nhiên an ổn mà qua, những kẻ không tham dự lúc đầu sẽ nhìn kinh nghiệm của họ để mà mưu lợi.
Nhưng đó chỉ là băn khoăn nhận hay không, tới khi nghe điều kiện sau, cả bọn càng đau đầu tính toán. Hoàng Anh Kiệt sẽ chuyển giao quyền lợi, nhưng không nhận tiền mặt, thay vào đó Kiệt muốn cử người hiện đang ở khu mỏ của cậu ta xuống, kết hợp với người Kiệt chỉ định, đảm nhiệm công tác hướng dẫn ở mỏ. Bị sắp xếp nhân sự bên ngoài vào trong mỏ là đại kỵ, các chủ mỏ ăn tiền không chỉ nhờ buôn bán hợp pháp, mà còn buôn lậu quặng. Giờ người ta vào nhìn tận nơi, thế thì còn làm ăn kiểu chó gì? Còn may, sau đó Kiệt giải thích là làm thời gian đầu để hướng dẫn, vừa làm vừa dạy dỗ người của các chủ mỏ, sau đó trả về chủ cũ quản lý. Tới đây, các ông chủ lại nghĩ, có làm mới, cũng phải mất vài tháng tới một năm lợi nhuận, khó nghĩ thêm.
Điều kiện cuối cùng, mới là thứ khiến cuộc họp trở nên nảy lửa, Hoàng Anh Kiệt muốn chia tiền, không phải một số tiền cố định. Cách chia như sau, các chủ mỏ thống kê thu nhập trung bình trước và sau khi có công nghệ và phương pháp Kiệt chuyển giao, phần chênh lệch ra sẽ được tính là công của công nghệ và phương thức khai thác mới, Kiệt lấy 10%. Việc thống kê thì Kiệt quy định lấy sổ sách cũ ra đối chiếu, chia trung bình các năm tháng, còn về phần thu hoạch mới, sẽ lấy trong thời kỳ Kiệt cử người tới giám sát, cũng chỉ cần chia trung bình những tháng đó.Vấn đề là khi báo cáo sản lượng khi trước, những người này thường báo thấp để còn buôn lậu, tới khi Kiệt cho công nghệ, khi áp vào, chỉ cần bằng mức khai thác thực tế thì cũng là một sản lượng không hề nhỏ rồi. Mà công nghệ và phương thức mới có thể làm ăn tốt hơn, thế thì họ sẽ càng mất nhiều.
- Các vị.- Lúc này, Thái Chí Phú quyết định nói chuyện, lão muốn sớm thúc đẩy chuyện này, vì thế có lợi riêng cho lão, lão vừa là chủ phu, vừa là chủ mỏ, lợi và hại có thể cân bằng.- Tôi nghĩ, cứ nên thử một phen đã. Việc làm ăn là phải tính toán lợi hại thiệt hơn, nếu thấy lợi hơn hại thì làm, không thì thôi, phải không?
- Lão Thái Chí Phú, lão mới vào nghề này, không biết gì thì đừng vội lắp bắp.
- Hừ, trứng đòi khôn hơn vịt.
Mấy tay chủ mỏ cũ phản ứng, họ thấy Thái Chí Phú không thuận mắt, ai bảo lão dựa vào quan hệ mà lấy được mấy cái mỏ chưa tốn mấy đồng, không như họ để khai mỏ mà bỏ bao tiền bạc, nhân lực. Có câu không sợ thiếu, chỉ sợ không công bằng là vậy. Bị người ta khinh miệt, Thái Chí Phú toan nổi giận, lão là một tên đâm chém giang hồ, không phải thương nhân thuần túy, may sao người con Thái Văn Cảnh đã nhảy ra.
- Các vị, cha con chúng tôi là kẻ đi sau, nhưng đã tham gia vào cùng ngành, cũng coi như cùng hội cùng thuyền, có phải không ạ. Việc khôi phục nghề khai mỏ này chính là con đường sống của chung, sao lại phải tị hiềm kẻ sau người trước.
Cảnh nói vậy, cũng không ai tiện đối đáp. Tên Cảnh sau đó đề nghệ, bọn họ vì tỏ thành ý cống hiền cho ngành khai mỏ, sẽ đi đầu một phen, làm người lọi nước dò đường, chấp nhận yêu cầu của Hoàng Anh Kiệt, đưa phương pháp khai mỏ mới về. Ngoài ra, cũng mới các mỏ khác cử người qua cùng xem. Hành động này lập tức khiến tất cả thoải mái, không dưng có kẻ mang đồ tới, ai chả thích. Thế là họ thay đổi thái độ, có kẻ nhẹ nhàng, có kẻ lại xởi lởi.
- Mày làm không công cho kẻ khác rồi!- Thái Chí Phú đợi khi về nhà mới gắt. ÔNg ta biết Cảnh làm vậy mới khiến hai bên không nổ ra tranh cãi, xung đột, bởi nếu đối phương còn có thái độ cũ, ông chắc chắn sẽ không giữ được bình tĩnh. Mà khi đó có khi còn tệ hơn/.
- Cha, người nghĩ con ngu vậy sao?- Cảnh cười khẩy.
- Hử?
- Con đã bắt được một mối làm ăn quan trọng.- Thái Văn Cảnh không giấu diếm, thuật cho cha nghe về việc vừa được Phú Tăng An gọi tới, báo cho việc làm ăn với quân đội Thuận Hóa. Công việc là khẩn cấp chuẩn bị một số lượng lớn kim loại đạt chất lượng. Việc này quan phủ không quản nhiều, giá không cao nhưng số lượng lớn có thể bù lại. Họ đã sẵng sàng xuất tiền, ai có năng lực thì sẽ được đơn đặt hàng.
- Vậy ư?
Thái Chí Phú nghiền ngẫm một chút, tin này khá đáng lo, sống lâu rồi, Thái Chí Phú biết Thuận Hóa là một phủ lớn, vậy mà giờ phải tìm nguồn cung kim khí thì lạ quá. Nhưng lão cũng không nghĩ sâu thêm, hiện tại cứ phải lo làm cho tốt phần của mình, việc thiên hạ thây kệ thiên hạ, làm sao lo cho hết được.
....................................................................
Hoàng Anh Kiệt mời các chủ phu và chủ mỏ tới khu mỏ xem qua cách hoạt động bình thường. Tất cả trầm trồ khi thấy hệ thống máy móc làm việc, nhìn thông số thống kê về sản lượng, thích thú kiểm tra những mẻ sắt ra lò và thái độ sượng sùng khi biết cách mọi thứ vận hành.
- Quá tốn kém!- Một người lắp bắp.
- Các người cho chúng ăn ngủ nghỉ khác gì vua quan đâu!- Người khác thì xót ruột
Các thợ mỏ làm việc 3 ca, mỗi ca 4 canh giờ ( tương đương 8 tiếng), ngày có 3 bữa cơm, tiền lương bằng gấp 3 lần tiền lương trung bình các thợ mỏ ở Bắc Bình, và tiền lương không tính vào tiền ăn. Rồi còn nuôi một đám thợ mỏ cũ, không làm ăn gì, chỉ đi ngồi nhìn các thợ mỏ khác làm việc. Trời đất ơi.
Kiệt biết đám người này vẫn tính toán rất tủn mủn, nên đã chuẩn bị trước, đầu tiên, cho họ xem một ngày lao động, thứ hai, là xem đống tranh Nguyễn Văn Đồ vẽ. Tất cả thể hiện rõ một điều, đám thợ làm việc hết lòng hết sức. Đi kèm với nó là những số liệu quan trọng thể hiện rằng, phương pháp Kiệt đang dùng mang lại được lợi nhuận vượt xa cách làm cũ.
- Tất nhiên, tôi vẫn để các vị tự quyết, thậm chí ai chỉ đòi hỏi máy móc, không học làm theo, tôi cũng chấp nhận, quyền của các vị. Nhưng tôi có thể đảm bảo, thực hiện đầy đủ như cách tôi giải thích, là tốt nhất. Rồi các vị xem.- Kiệt nói vậy, các chủ mỏ nhìn nhau, xì xầm bàn tán, xin để nghĩ cho kỹ.
Kiệt cũng không ép, để tất cả tự do rời đi. Chỉ có điều, cậu ta nhận ra ánh mắt của Thái Văn Cảnh nhìn mình đầy hồ nghi. Tối hôm đó, Thái Văn Cảnh tới gặp riêng Kiệt.
- Hoàng Anh Kiệt, mi mời ta tới làm gì?
- Thái Văn Cảnh, tôi đã biết cậu là người góp phần mưu hoạch sự kiện để Bang Bất Lương đặt chân vào nghề mỏ, cũng phần nào thấy được cách thức làm việc của cậu khi muốn ép tôi giao công nghệ khai mỏ. Có thể coi là khá. Người thông minh bao giờ cũng dễ nói chuyện, tôi muốn hợp tác với bên cậu.
- Hợp tác với bọn ta, Bang Bất Lương bọn ta với nhà mi có thù.
- Đó là tư thù, làm ăn là làm ăn, tư thù ra tư thù.
- Làm ăn thế nào?
- Chắc cậu từng nghe qua việc làng Hồng Bàng đánh bại các chủ xưởng dệt Nam Bàn, rồi ép các thế lực cũ phải chịu thua, thống nhất lại ở thành liên minh dệt chứ.
- Sau khi hai bên đánh nhau một trận, bọn ta cũng đã tìm hiểu, quả thực làng Hồng Bàng bọn mi, cả họ Hoàng nữa, là những kẻ đáng khâm phục.
- Bang Bất Lương sẽ thâu tóm ngành khai mỏ y như vậy.
C 72: Ngành khai mỏ (3)
- Tên khốn đó cứ nằm mơ đi!- Một người đập bàn.
- Trần Bách, đừng xúc động quá, đây chỉ là trả giá thôi, hắn treo giá cao, ta trả giá thấp!- Một người lên tiếng khuyên giải
- Ông nói thế mà nghe được à, giờ nhường hắn một tấc là hắn tiến lên một thước đó.
- Vậy không nhường thì ông định làm cái gì?
Những người đàn ông ngồi ở đây bắt đầu to tiếng, họ là những ông chủ mỏ và chủ phu ở Bắc Bình. Họ đang ở đây là bàn về điều kiện Hoàng Anh Kiệt đưa ra. Không chỉ đơn giản là đòi hỏi tiền bạc hay từ chối giao nộp, Kiệt cho người ra bàn luận điều kiện cùng họ.
Điều kiện thứ nhất của Kiệt là với các mỏ hiện còn đang hoạt động, Kiệt sẽ chọn một vài mỏ chuyển giao công nghệ trước để làm thí điểm, mọi người có thể tham khảo, ai thích thì theo, không hợp thì khỏi theo. Cái này nhiều người băn khoăn, nói như thế cái công nghệ này hẳn có gì đó trúc trắc chăng, nên hắn mới nghĩ tới cảnh có người không theo. Từ đó, ai cũng suy nghĩ, nên đi đầu hay không. Đi làm tiên phong thì có thể ăn lợi ích trước, nhưng chẳng may có sự không tốt, cũng ăn đủ. Mà không chỉ hại mình, có có thể mưu lợi cho kẻ khác, như khi lội nước, thấy người đi trước ngã trượt chỗ nào thì tránh, người sau tự nhiên an ổn mà qua, những kẻ không tham dự lúc đầu sẽ nhìn kinh nghiệm của họ để mà mưu lợi.
Nhưng đó chỉ là băn khoăn nhận hay không, tới khi nghe điều kiện sau, cả bọn càng đau đầu tính toán. Hoàng Anh Kiệt sẽ chuyển giao quyền lợi, nhưng không nhận tiền mặt, thay vào đó Kiệt muốn cử người hiện đang ở khu mỏ của cậu ta xuống, kết hợp với người Kiệt chỉ định, đảm nhiệm công tác hướng dẫn ở mỏ. Bị sắp xếp nhân sự bên ngoài vào trong mỏ là đại kỵ, các chủ mỏ ăn tiền không chỉ nhờ buôn bán hợp pháp, mà còn buôn lậu quặng. Giờ người ta vào nhìn tận nơi, thế thì còn làm ăn kiểu chó gì? Còn may, sau đó Kiệt giải thích là làm thời gian đầu để hướng dẫn, vừa làm vừa dạy dỗ người của các chủ mỏ, sau đó trả về chủ cũ quản lý. Tới đây, các ông chủ lại nghĩ, có làm mới, cũng phải mất vài tháng tới một năm lợi nhuận, khó nghĩ thêm.
Điều kiện cuối cùng, mới là thứ khiến cuộc họp trở nên nảy lửa, Hoàng Anh Kiệt muốn chia tiền, không phải một số tiền cố định. Cách chia như sau, các chủ mỏ thống kê thu nhập trung bình trước và sau khi có công nghệ và phương pháp Kiệt chuyển giao, phần chênh lệch ra sẽ được tính là công của công nghệ và phương thức khai thác mới, Kiệt lấy 10%. Việc thống kê thì Kiệt quy định lấy sổ sách cũ ra đối chiếu, chia trung bình các năm tháng, còn về phần thu hoạch mới, sẽ lấy trong thời kỳ Kiệt cử người tới giám sát, cũng chỉ cần chia trung bình những tháng đó.Vấn đề là khi báo cáo sản lượng khi trước, những người này thường báo thấp để còn buôn lậu, tới khi Kiệt cho công nghệ, khi áp vào, chỉ cần bằng mức khai thác thực tế thì cũng là một sản lượng không hề nhỏ rồi. Mà công nghệ và phương thức mới có thể làm ăn tốt hơn, thế thì họ sẽ càng mất nhiều.
- Các vị.- Lúc này, Thái Chí Phú quyết định nói chuyện, lão muốn sớm thúc đẩy chuyện này, vì thế có lợi riêng cho lão, lão vừa là chủ phu, vừa là chủ mỏ, lợi và hại có thể cân bằng.- Tôi nghĩ, cứ nên thử một phen đã. Việc làm ăn là phải tính toán lợi hại thiệt hơn, nếu thấy lợi hơn hại thì làm, không thì thôi, phải không?
- Lão Thái Chí Phú, lão mới vào nghề này, không biết gì thì đừng vội lắp bắp.
- Hừ, trứng đòi khôn hơn vịt.
Mấy tay chủ mỏ cũ phản ứng, họ thấy Thái Chí Phú không thuận mắt, ai bảo lão dựa vào quan hệ mà lấy được mấy cái mỏ chưa tốn mấy đồng, không như họ để khai mỏ mà bỏ bao tiền bạc, nhân lực. Có câu không sợ thiếu, chỉ sợ không công bằng là vậy. Bị người ta khinh miệt, Thái Chí Phú toan nổi giận, lão là một tên đâm chém giang hồ, không phải thương nhân thuần túy, may sao người con Thái Văn Cảnh đã nhảy ra.
- Các vị, cha con chúng tôi là kẻ đi sau, nhưng đã tham gia vào cùng ngành, cũng coi như cùng hội cùng thuyền, có phải không ạ. Việc khôi phục nghề khai mỏ này chính là con đường sống của chung, sao lại phải tị hiềm kẻ sau người trước.
Cảnh nói vậy, cũng không ai tiện đối đáp. Tên Cảnh sau đó đề nghệ, bọn họ vì tỏ thành ý cống hiền cho ngành khai mỏ, sẽ đi đầu một phen, làm người lọi nước dò đường, chấp nhận yêu cầu của Hoàng Anh Kiệt, đưa phương pháp khai mỏ mới về. Ngoài ra, cũng mới các mỏ khác cử người qua cùng xem. Hành động này lập tức khiến tất cả thoải mái, không dưng có kẻ mang đồ tới, ai chả thích. Thế là họ thay đổi thái độ, có kẻ nhẹ nhàng, có kẻ lại xởi lởi.
- Mày làm không công cho kẻ khác rồi!- Thái Chí Phú đợi khi về nhà mới gắt. ÔNg ta biết Cảnh làm vậy mới khiến hai bên không nổ ra tranh cãi, xung đột, bởi nếu đối phương còn có thái độ cũ, ông chắc chắn sẽ không giữ được bình tĩnh. Mà khi đó có khi còn tệ hơn/.
- Cha, người nghĩ con ngu vậy sao?- Cảnh cười khẩy.
- Hử?
- Con đã bắt được một mối làm ăn quan trọng.- Thái Văn Cảnh không giấu diếm, thuật cho cha nghe về việc vừa được Phú Tăng An gọi tới, báo cho việc làm ăn với quân đội Thuận Hóa. Công việc là khẩn cấp chuẩn bị một số lượng lớn kim loại đạt chất lượng. Việc này quan phủ không quản nhiều, giá không cao nhưng số lượng lớn có thể bù lại. Họ đã sẵng sàng xuất tiền, ai có năng lực thì sẽ được đơn đặt hàng.
- Vậy ư?
Thái Chí Phú nghiền ngẫm một chút, tin này khá đáng lo, sống lâu rồi, Thái Chí Phú biết Thuận Hóa là một phủ lớn, vậy mà giờ phải tìm nguồn cung kim khí thì lạ quá. Nhưng lão cũng không nghĩ sâu thêm, hiện tại cứ phải lo làm cho tốt phần của mình, việc thiên hạ thây kệ thiên hạ, làm sao lo cho hết được.
....................................................................
Hoàng Anh Kiệt mời các chủ phu và chủ mỏ tới khu mỏ xem qua cách hoạt động bình thường. Tất cả trầm trồ khi thấy hệ thống máy móc làm việc, nhìn thông số thống kê về sản lượng, thích thú kiểm tra những mẻ sắt ra lò và thái độ sượng sùng khi biết cách mọi thứ vận hành.
- Quá tốn kém!- Một người lắp bắp.
- Các người cho chúng ăn ngủ nghỉ khác gì vua quan đâu!- Người khác thì xót ruột
Các thợ mỏ làm việc 3 ca, mỗi ca 4 canh giờ ( tương đương 8 tiếng), ngày có 3 bữa cơm, tiền lương bằng gấp 3 lần tiền lương trung bình các thợ mỏ ở Bắc Bình, và tiền lương không tính vào tiền ăn. Rồi còn nuôi một đám thợ mỏ cũ, không làm ăn gì, chỉ đi ngồi nhìn các thợ mỏ khác làm việc. Trời đất ơi.
Kiệt biết đám người này vẫn tính toán rất tủn mủn, nên đã chuẩn bị trước, đầu tiên, cho họ xem một ngày lao động, thứ hai, là xem đống tranh Nguyễn Văn Đồ vẽ. Tất cả thể hiện rõ một điều, đám thợ làm việc hết lòng hết sức. Đi kèm với nó là những số liệu quan trọng thể hiện rằng, phương pháp Kiệt đang dùng mang lại được lợi nhuận vượt xa cách làm cũ.
- Tất nhiên, tôi vẫn để các vị tự quyết, thậm chí ai chỉ đòi hỏi máy móc, không học làm theo, tôi cũng chấp nhận, quyền của các vị. Nhưng tôi có thể đảm bảo, thực hiện đầy đủ như cách tôi giải thích, là tốt nhất. Rồi các vị xem.- Kiệt nói vậy, các chủ mỏ nhìn nhau, xì xầm bàn tán, xin để nghĩ cho kỹ.
Kiệt cũng không ép, để tất cả tự do rời đi. Chỉ có điều, cậu ta nhận ra ánh mắt của Thái Văn Cảnh nhìn mình đầy hồ nghi. Tối hôm đó, Thái Văn Cảnh tới gặp riêng Kiệt.
- Hoàng Anh Kiệt, mi mời ta tới làm gì?
- Thái Văn Cảnh, tôi đã biết cậu là người góp phần mưu hoạch sự kiện để Bang Bất Lương đặt chân vào nghề mỏ, cũng phần nào thấy được cách thức làm việc của cậu khi muốn ép tôi giao công nghệ khai mỏ. Có thể coi là khá. Người thông minh bao giờ cũng dễ nói chuyện, tôi muốn hợp tác với bên cậu.
- Hợp tác với bọn ta, Bang Bất Lương bọn ta với nhà mi có thù.
- Đó là tư thù, làm ăn là làm ăn, tư thù ra tư thù.
- Làm ăn thế nào?
- Chắc cậu từng nghe qua việc làng Hồng Bàng đánh bại các chủ xưởng dệt Nam Bàn, rồi ép các thế lực cũ phải chịu thua, thống nhất lại ở thành liên minh dệt chứ.
- Sau khi hai bên đánh nhau một trận, bọn ta cũng đã tìm hiểu, quả thực làng Hồng Bàng bọn mi, cả họ Hoàng nữa, là những kẻ đáng khâm phục.
- Bang Bất Lương sẽ thâu tóm ngành khai mỏ y như vậy.
- Đổi lại làng Hồng Bàng hoặc cậu Kiệt muốn cái gì?- Thái Văn Cảnh nhìn Kiệt cẩn thận, vô sự hiến ân cần, phi gian tức đạo.
- Chúng tôi muốn những vụ giao dịch quặng bí mật, số lượng lớn!- Kiệt đưa ra một yêu cầu nghe đủ sức thuyết phục
Cảnh liền giả như suy nghĩ rất lâu, rồi đồng ý, thực tế, dù y đồng ý, nhưng tới khi Bang Bất Lương nắm quyền, giao dịch mới bắt đầu, khi mà Bang Bất Lương đã nắm toàn ngành mỏ như cách làng Hồng Bàng kiểm soát ngành dệt, tôn trọng giao ước hay không là ở chỗ họ. Tất nhiên, Cảnh biết Kiệt không phải hạng ngu xuẩn, hắn chắc chắn có hậu chiêu, nhưng Bang Bất Lương của y tự tin có thể chọi lại.
Hai bên đạt thành hiệp nghị, rất nhanh liền chia tay nhau. Kiệt ngồi trong phòng, lấy ra một cuốn sổ sách, trong đó có ghi chép sơ qua lượng mỏ, phu mỏ, 17 khu mỏ lớn nhỏ, rải rác khắp nơi, gần 10.000 phu mỏ, thu phục được những người, sự nghiệp của bên mình càng thêm chắc chắn.
Trong những buổi gặp mặt sau, Bang Bất Lương cùng một vài chủ mỏ nhỏ đi đầu, tiếp nhận phương thức sản xuất mới, trở thành nơi thí điểm. Trong đó, Bang Bất Lương là nơi tiếp nhận mạnh mẽ nhất, thậm chí người của làng Hồng Bàng cử tới còn toàn quyền chỉ huy, người của Bang Bất Lương không can dự,
