Q.1 - Chương 28: Bánh xe nước quay

Gió lướt cánh hoa rơi phủ kín đất
Lòng người bề bộn lắm muộn phiền
Sầu thương nhung nhớ người xưa cũ
Chẳng thấy đôi vai lạnh đẫm sương.(Khánh Xù)







Mọi người trong thôn thưởng thức bữa sáng bằng bánh bao rất ngon lành. Xuân Phái đương nhiên biết là bánh còn nóng sẽ ngon hơn bánh để nguội mang về cho mọi người hôm qua. Bánh hôm qua để nguội ít nhất là nửa buổi chiều rồi nên có phần hơi cứng một chút. Xuân Phái từ khi đến thế giới cổ đại này đã hơn một tuần nhưng trưa hôm qua mới được ăn đồ có tinh bột,đó là bánh bao. Còn lại hắn toàn ăn thịt cá với rau dại a, không có một chút cơm nào.





Xuân Phái cùng mọi người ăn sáng xong thì đã khoảng tầm 9h sáng. Tối hôm qua, bà lão Hạ Đình đã dặn mọi người nghe lời Xuân Phái chuẩn bị để trồng lúa mì nên hiện tại mọi người trừ 2 người lên trấn mua nông cụ đều ở đây. Bình thường bây giờ thì có lẽ mấy người đàn ông trai tráng đang ở rừng đi săn còn phụ nữ vẫn đang khâu vá may mặc đồ a.





Xuân Phái tính rằng sẽ trồng lúa mì ở bãi cỏ chừng 10 mẫu trước thôn,nước thì sẽ đưa từ suối lên tưới. Đầu tiên cần cắt cỏ và cây bụi một lượt rồi để khô luôn ở đấy,sau khi khô thì sẽ dùng lửa đốt cỏ làm sạch đất để tiêu diệt sâu bệnh cũng như làm cháy hết hạt cỏ đồng thời tro còn chứa K2CO3 dùng làm phân kali tự nhiên rất tốt. Đất mới khai hoang lúc đầu thường rất tốt đến mức không cần phân bón gì cả. Nước thì sẽ được đưa lên từ suối bằng bánh xe quay múc nước hay(cọn nước) nên không cần lo lắng về phần tưới nước.



Lúc này đáng lẽ mọi người cần làm trước tiên là cắt hết cỏ trước rồi phơi khô, nhưng không có liềm cắt nên Xuân Phái cũng đành phải dặn mọi người chuẩn bị làm bánh xe nước(cọn nước) thôi. Hắn cũng không dốt đến mức bảo mọi người dùng tay đi nhổ cỏ,sẽ rất phí thời gian và công sức. Vì không có máy móc gì nên Xuân Phái chỉ có thể nghĩ ra là dùng liềm và cuốc mà thôi mà cũng chẳng còn lựa chọn nào khác cả.




Nghỉ ngơi xong khoảng 30 phút khi ăn,Xuân Phái và mọi người cùng vào rừng tre để chặt tre.Tre ở đây mọc rất nhiều nhưng điều Xuân Phái hài lòng hơn nữa là loại tre này cứ thế mọc lên từng cây một mà không hề có gai như tre nước hắn.Hắn dặn mọi người chặt mấy chục cây tre dài già và nhỏ tầm ống đồng hắn để làm “nan hoa” bánh xe nước,khoảng hơn 10 cây tre già lớn để đan tấm cản nước và làm ống múc nước cũng như làm máng để nước chảy vào.




Tre đã được mọi người chặt xong và xếp đống ở bãi cỏ ven suối cách thôn mấy chục mét. Tất cả mọi người lúc này đều đứng dưới bóng cây to gần suối tò mò xem “tiểu cao nhân” định làm gì. Lũ trẻ thậm chí còn leo lên đống tre ngồi đùa nhau bất chấp người lớn đang la chúng om sòm.





-“Bà à,bà có biết loại cây gỗ nào ở đây chất lượng gỗ tốt nhất không?” Xuân Phái hỏi bà lão. Cây xứ ôn đới này hắn biết được một hai cây a,còn đâu mù tịt.







-“Gỗ tốt thì không nói đâu xa,cây Sồi chúng ta đang ở đây cũng rất tốt rồi.Nếu muốn gỗ vừa tốt vừa có hương thơm thì có…” bà lão Hạ Đình tuôn ra một tràng.





Xuân Phái cuối cùng cũng ngăn được bà lão tiếp tục kể,hắn chỉ cần gỗ tốt làm một cái trục quay thôi đâu có cần gỗ thơm như Pơ Mu pơ miếc gì đâu chứ.




Một cành Sồi vừa dài vừa thẳng được chặt xuống,hắn bảo mọi người đẽo hết cành nhỏ.Lúc này chỉ có một cành to thẳng hình trụ dài hơn 2 mét.Mọi người dùng dao tiện nhỏ 2 đầu trục,mỗi đầu tiện khoảng 30 cm tạo thành 2 hình trụ nhỏ 2 bên gắn liền vào trục lớn.Xuân Phái làm vậy để tạo thành 2 bên gờ sao cho khi bánh xe quay sẽ không bị lệch,nhưng cũng không tiện nhỏ quá vì sẽ gãy trục mất.Hắn chỉ tiện mỏng sao cho gờ vòng tròn dày tầm 2cm là được.Sau đó tiếp tục là đục lỗ để cắm thanh tre(hay nan hoa),Hắn đo đạc cẩn thận rồi bảo mọi người đục 2 hàng lỗ cách nhau khoảng 40 cm vòng quanh trục nhưng chỉ đục vào giữa trục chứ không thủng.



Mọi người đục xong thì lấy các thanh tre nhỏ dài và già đã chuẩn bị từ trước rất bằng nhau cắm vào các lỗ đã đục sẵn,những lỗ nào hơi lớn thì mọi người dùng nêm bằng gỗ hoặc tre chêm vào để cho các nan gắn vào trục quay thật chắc chắn. Xuân Phái chia nhóm đàn ông thành 2 nhóm,một nhóm làm trục quay và gắn nan. Nhóm còn lại thì vừa chặt tre thành từng ống kín một đầu và hở một đầu đồng thời cũng chẻ tre để nhóm phụ nữ đan thành từng tấm cản nước hình chữ nhật lớn. Khi nhóm làm trục quay vừa gắn nan xong thì nhóm chặt ống tre và đan mành cản nước cũng đã xong trước họ.






Xuân Phái đo đường kính vòng tròn bánh xe nước ước chừng 3.5m rồi tính ra độ dài vòng tròn là 3.5m * Pi=10.99m,tức là gần 11 m.Hắn lại chặt một đoạn tre dài hơn 11m tầm 40 cm,sau đó chẻ tre ra và vót thanh 2 đoạn tre. Xuân Phái uốn cong đoạn tre thành vòng tròn rồi dùng sợi dây gai chắc chắn buộc hai đầu lại,cứ thế hắn đã có 2 vòng tròn để buộc vào các nan hoa.


Các đoạn nan hoa hai bên đều được gia cố bằng cách buộc thêm các đoạn tre già chắc chắc và hai vòng tròn tre cũng được nối nhau như thế. Sau đó mọi người buộc tấm liếp kín cản nước vào từng cặp nan hoa bánh xe và cũng buộc luôn ống tre múc nước vào. Ống tre múc nước thì được đặt xiên góc sao cho khi quay lên nước không bị đổ ra ngoài mà quay xuống thì nước mới đổ ra.




Xuân Phái tìm 2 cành cây thẳng có chạc chữ Y để làm trụ giữ trục quay rồi đóng 2 cột chữ Y song song cách nhau khoảng 1.5m,Trục bánh xe sẽ đặt lên 2 chạc chữ Y này và quay trên đó.Để thêm chắc chắn,mọi người đóng rất nhiều cọc tre nhỏ xung quanh 2 cột chữ Y sau đó dùng tre chẻ mỏng đan xung quanh.Cứ thế mọi người khuân những tảng đá vừa phải lèn quanh 2 trụ chữ Y đảm bảo rằng 2 trụ chữ Y chắc chắn không đổ.
Nước thì đã được đưa lên cao,bây giờ chỉ thiếu máng dẫn nước.


Xuân Phái bảo mọi người chẻ đôi cây tre già to và thẳng,cứ thế khoét hết đốt là đã có máng nước.Riêng phần trụ giữ máng thì đóng 3 cọc xiên nhau hình tam giác đều,phần giao giữa 3 cọc tre thì dùng sợi gai buộc lại chắc chắn rồi cứ thế là đặt máng nước lên thôi.Thực ra trụ giữ máng 2 cọc đóng hình chữ X cũng được nhưng 3 cọc thì sẽ rất chắc chắn vì( tồn tại ít nhất một mặt phẳng đi qua 3 phân biệt mà).






Từng ống nước một được bánh xe quay đều múc nước đổ vào máng liên tục chảy về thôn trong sự reo hò và tiếng vỗ tay rầm rầm của mọi người.Đương nhiên đây reo hò vỗ tay cũng phần lớn là phụ nữ và trẻ em,còn mấy người đàn ông thì tất nhiên là cũng rất kinh ngạc và vui mừng nhưng họ phần vì không thể hiện ra còn phần lớn thì mới làm xong đang còn mệt thấy bà nó luôn.