- Vì sao y muốn đem hạt giống bán cho bệ hạ mà không phải hiến cho bệ hạ? Chẳng lẽ y không hiểu, một là hiến, một là bán, hai đằng mang ý nghĩa hoàn toàn khác nhau sao? Vân gia tất nhiên là thiếu tiền, song có Trình Tri Tiết ở đó, hẳn là không tới mức lửa chảy ngang mày, vì sao lại còn cứ đem mấy đồng tiền thôi treo bên miệng? Là đệ tử cao nhân, chân ướt chân ráo tới đây đã nóng vội biểu thị chỉ có giao dịch mà không có tình nghĩa với bệ hạ, đó là vì sao? Một thiếu niên mười lăm tuổi, lần đầu tiên có giao tiếp với bệ hạ đã biểu đạt rõ ràng thế, ắt là mang đồ mưu khác. Thân thiếp rất tò mò về thiếu niên này, mong được gặp y.
Trường Tôn Hoàng Hậu không thèm nhìn Lý Nhị bệ hạ mân mê vũ khí trong tay, coi như chẳng hề biết tới phương pháp luyện thép độc đáo, chỉ tóm lấy cái chữ bán đẩy tầm quan trọng lên. Bà và Lý Nhị là phu thê thủa thiếu niên, sống bên nhau mười lăm năm hiểu thấu nhau rồi. Lý Nhị không tiện lên tiếng nói, bà có thể nói, nghi vấn Lý Nhi không tiện nhắc tới thì bà có thể nhắc tới, dù là phu thê mật đàm cũng là như thế.
Tay hoàng đệ bệ hạ hơi khựng lại, sau đó vũ khí chuyển động nhanh hơn, lúc sau ông ta nắm chắc đằng chuôi, lấy từ trong lòng ra chiếc khăn tay, đợi tới khi lau lưỡi chùy thủ sáng loáng rồi mới cất vào hộp gỗ, đặt hộp gỗ lên long án rồi nới với hoàng hậu:
- Người có bản lĩnh luôn phản cảm với lễ giáo, Vân Diệp từ nhỏ cùng sư phụ sống nương tựa vào nhau, ít nhiều nhiễm tới tính xuất thần, cho nên không hòa nhập với thế gian, nói cho cùng chỉ là đứa nhỏ mà thôi, hoàng hậu quá lo rồi. Ngưu Tiến Đạt đem thân thế Vân Diệp trình báo cho trẫm, hiển nhiên muốn trẫm an ủi người Vân tộc, ân xuất từ bên trên, hi vọng thông qua thi ân với Vân tộc để Vân Diệp tiếp nhận, để hiền tài cho trẫm sử dụng, cũng tốn chút tâm tư đây. Thôi vậy, thể diện của Tri Tiết, Ngưu Tiến Đạt vẫn phải nể một chút. Người đâu!
Hoàng môn tay cầm phất trần đáp lời đi tới, khom người đợi hoàng đế sai bảo.
- Lệnh bách kỵ ti tiếp nhận người Vân tộc, không được bỏ sót người nào, bất kể bọn họ ở đâu, nếu là nô tịch thì lập tức giải trừ, tiện tịch thì nâng lên, toàn bộ đưa tới đất phong Bình An huyện nam, lệnh công bộ lập phủ Bình An huyện nam, tiền do nội phủ ứng cấp, đúng mùng một tết phải xong.
Nhất phong triêu tấu cửu trọng thiên, tịch biếm triều dương lộ bát thiên, (***) nhất ngôn khả định hưng phế giả, hoàng đế dã. Vân Diệp không gặp phải bi kịch của Hàn Dũ, do thời hạn gấp rút, nhiệm vụ nặng nề, doanh tạo giám của công bộ nhanh chóng tổ chức thợ và vật liệu cần thiết, ba ngày sau đội xây dựng 500 người tới trú huyện Bình An, bắt đầu xây dựng Vân phủ trong tiếng bàn tán xôn xao của mọi người.
( Hai câu đầu vốn trong một bài thơ khác, nôm na là:
Buổi sáng dâng bài biểu lên Hoàng thượng
Buổi chiều đã bị biếm đến Triều Dương xa cả ngàn dặm
Một lời nói quyết định hưng vong một người.
Đó chính là hoàng đế)
Hàn Dũ, thời Đường, ông làm tới lại bộ thị lang, được xưng là minh chủ văn chương, ông ta chủ trương hưng nho, bài trừ Phật, Lão ... Nói chung là quá khích, dâng tấu thưa bậy, theo mình bị đi đầy là đáng.
*****
Vân Hà Thị năm nay đã 60 tuổi rồi, tấm vải bố màu lam quấn lấy mái tóc hoa râm, ngồi trong một căn nhà tranh bốn phía toang hoác dệt vải. Quần áo của Đại Nha và Nhị Nha đã rách bươm cả, nếu như không kiếm đủ lương thực trước khi mùa đông tới, hai đứa bé gầy gò ốm o này rất có thể không qua nổi.
Hôm qua cả đêm mệt nhọc khiến phụ nhân tuổi cao này hao hết chút sức lực cuối cùng, cắt chỗ thắt vừa may xong, thở dài một tiếng, cuối cùng tới lúc tuổi già vô dụng, mắt càng ngày càng kém, chỉ vừa mới kết xong lại đứt. Bà xoa bả vai tê nhức, nhìn bài vị chậm rãi đứng dậy, cởi khăn buộc đầu ra phui bụi trên bài vị.
Nam đinh Vân gia đề ở đây hết cả, Vân Hà Thị còn nhớ rõ đại trạch ngày xưa đông vui là vậy, thế mà chỉ trong một đêm đã tan tành, công gia ( cha chồng), trượng phu, đại bá, tiểu thúc của mình nằm gục trên đất, máu tươi chảy khắp nơi, con trai cả lăn lộn kêu gào trong vũng máu, vết đao dài trước ngực máu tuôn xối xả, mình dùng tay bịt thế nào cũng không ngăn nổi, cứ trơ mắt nhìn con thành cái xác lạnh băng. Nghĩ tới đó lòng bà như dao cắt, nước mắt không còn nữa, bao năm qua bà khóc cạn rồi, Tam gia chỉ để lại đứa con gãy chân, đáng tiếc đứa cháu nhỏ đã rời khỏi nhân thế.
Ác mộng vẫn chưa chấm dứt, nữ nhi đã gả đi bị nhà chồng từ, nếu chẳng phải còn có cháu nhỏ dựa vào mình nuôi sống, Vân Hà Thị sớm đã thắt cổ rời khỏi thế giới tàn khốc này rồi.
Không còn hi vọng nối dõi tông đường, nữ hài thì không nhà nào muốn cưới, dù ở triều đại mới, Vân gia vẫn bị coi là sao chổi chỉ đem lại tai vạ. Sản nghiệp mà tổ tông để lại bị quan gia, đại hộ, điền nông xâm chiếm gần hết, chẳng ai thương hại cho Vân gia, chẳng ai muốn cưới nữ nhi Vân gia, ngay cả quan gia cũng lờ đi cảnh ngộ của Vân gia, phản tặc là phản tặc, không cần biết là triều trước hay triều này.
Đáng thương cho nữ nhi Vân gia, chỉ có thể làm nô tỳ, chỉ có thể hạ mình làm ca cơ.
- Nãi nãi, cháu đói rồi.
Một tiếng trẻ con khờ khạo đánh thức Vân Hà Thị từ trong hồi ức dài dằng dặc. Đại Nha, Nhị Nha ôm gối mở to đôi mắt đen lay láy nhìn bà. Vân Hà Thị đột nhiên thấy tràn trề sinh lực, đúng thế, còn hai đữa bé dựa vào mình nữa mà.
Cúi người ôm lấy hai cơ thể nhỏ nhắn, đáy lòng chua xót, bất kể thế nào cũng phải nuôi dưỡng hai đứa bé này lớn lên thành người, thầy tướng đã nói rồi, hai đứa bé này có số phú quý, khổ cực tới đâu cũng sẽ tới ngày kết thúc, khó khăn rồi tới lúc qua đi, Vân gia ta không làm chuyện gì thương thiên hại lý, vì sao phải gánh chịu khổ nạn này.
Trời cao tự có an bài, trong khi Vân Hà Thị đang cầu khẩn ông trời cho mình sống thêm vài năm để nuôi dưỡng hai đứa bé trưởng thì thì một đội kỵ sĩ vây quanh một cỗ xe do hai con ngựa kéo từ cửa thôn đi tới Vân gia. Xe ngựa dừng trước cổng Vân gia, một lão phó áo xanh hai tay nâng thiếp bài phỏng gõ cánh cửa gỗ sập sệ của Vân gia.
Vân Hà Thị nghe thấy tiếng gõ cửa, không biết là ai, vì không ai lại đi gõ cửa Vân gia cả, thường thì họ cứ xộc thẳng vào nhà, bà đặt thanh củi trong tay xuống, dẫn hai đứa cháu gái ra ngoài.
- Lão nô phụng mệnh gia chủ khấu kiến Vân lão phu nhân.
Lão phó nói xong dâng bái thiếp lên:
Vân Hà Thị đã mười mấy năm rồi chưa được nhận bái thiếp, lần trước có người đưa bái thiếp là khi công gia, trượng phu vẫn khỏe mạnh. Nghi hoặc mở bái thiếp ra thấy bên trên viết Trịnh môn Bùi thị, ký tên là Lô quốc công phủ, Vân Hà Thị cả kinh, quốc công phủ vì sao lại đưa bái thiếp cho bà già cô quả như mình, vừa định nói là nhầm nhà, nhưng thấy một phụ nhân toàn thân châu ngọc từ trên xe xuống, tới trước mặt bà nhún mình thi lễ:
- Thiếp thân Trình Bùi Thị xin chào Vân lão phu nhân.
Vân Hà Thị kinh ngạc không khép miệng lại được, Trình Bùi Thị lấy trong ống tay áo ra một tấm mộc bài:
- Lão phu nhân có biết vật gì đây không?
Một tâm mộc bài dài một tấc, rộng nửa tấc, dầy một phân xuất hiện trước mặt, Vân Hà Thị nắm ngay lấy lật xem, mặt trên viết: Vân thị nam, Diệp. Vân Hà Thị ôm lấy mộc bài khóc rống lên.
