Mức độ nghiêm ngặt của khảo thí ở thư viện Ngọc Sơn ở một số phương diện còn hơn cả đại khảo của triều đình, là cuộc thi chọn hiền tài cho quốc gia, ít nhiều còn giữ chút thể diện cho sĩ tử, nhưng thư viện Ngọc Sơn thì không, thoát y kiểm tra là bắt buộc, khủng bố nhất còn có kiểm tra y liệu. Học sinh do Tôn Tư Mạc đào tạo ra sẽ là y quan tương lai, mỗi khóa đều có học sinh bị quân đội cướp đi, thậm chí đại khảo cũng chẳng có, chỉ cần vào quân ngũ thì thấp nhất làm Tuyên tiết giáo úy chính bát phẩm, phải biết rằng bác sĩ của thái y thự cũng chỉ là tòng thất phẩm.
Dựa theo luật của Đại Đường, người có tật kín, bệnh nan y không được làm quan, cho nên học sinh của thư viện phải qua được cửa ải này. Vân Diệp chỉ đám khảo sinh đi vào lều, nói với Tiểu Vũ đang kéo áo mình làm nũng:
- Con xem đi, chỉ cần ải n ày là con không qua được rồi, cởi sạch y phục kiểm tra, đi ra rồi con còn làm người được không?
- Có gì đâu, con đi mời Tôn gia gia kiểm tra là không ai dám gièm pha nữa, dám nói láo sẽ bị bệnh nhân khác đánh chết, sư phụ cho con vào thư viện đi, Tôn gia gia thương con lắm, con đi nói nhất định sẽ đồng ý.
- Không được, năm xưa Đại Nha cô cô của con cũng muốn vào thư viện, cuối cùng không vào được, đành phải làm việc pha trà rót nước cho các lão tiên sinh, chuyện này con chẳng làm nổi, ngay cả nội y của mình cũng do Bính Đầu giặt cho, đừng tưởng vi sư không biết, vào thư viện rồi con xem có ai còn mang theo phó dịch?
Tiểu Vũ do dự nhìn Bính Đầu theo sau mình, rất không nỡ, nhưng nghĩ tới lý tưởng của mình, cắn răng nói:
- Không sao, Bính Đầu có thể ở nhà, cứ năm ngày con về nhà một chuyến.
- Mang theo một đống y phục bẩn bắt Bính Đầu giặt cho à? Vào thư viện là phải tự lập, phải biết rằng mỗi tháng con chỉ có mười đồng nguyên, phải tự ăn, tự mua đồ dùng sinh hoạt, tiền trong nhà sẽ ngừng phát. Con tiêu pha hoang phí quen rồi, không làm được đâu, thôi cứ ở nhà hại sư phụ là được rồi.
Vân Diệp tán gẫu câu được câu chăng với Tiểu Vũ, đột nhiên nghe thấy đằng trước tiếng người huyên náo, có vẻ xảy ra chuyện gì, đó là chỗ của quan lại lễ bộ, chẳng biết lên cơn gì, chỉ cần thư viện chiêu sinh là đám người này tới thư viện đặt một cái bàn, kiểm tra những học sinh được thư viện kiểm tra, nhất định là giờ bới bèo tìm được ra bọ rồi.
- Con của tiện dân mà cũng dám nhòm ngó thần khí của Đại Đường ta, người đầu lôi đi, tránh vấy bẩn chốn văn hoa bảo địa.
Nghe câu này Vân Diệp nhíu mày lại, đi tới xem xảy ra chuyện gì.
Khảo sinh vây quanh thấy tiên sinh đi tới đồng loạt nhường đường, đám quan viên lễ bộ đang quát tháo học sinh, thấy Vân Diệp nói ngay:
- Vân hầu tới đúng lúc lắm, các tiên sinh của ngài sao để con của tiện tỳ vào thư viện, đây là xỉ nhục Đại Đường, mong Vân hầu lập tức sai người đuổi kẻ này khỏi Ngọc Sơn.
Vân Diệp không thèm nhìn mấy tên quan đó, mà cầm lý lịch trên bàn lên hỏi khảo sinh mặc áo vải gai mới:
- Đừng sợ, nói cho ta biết tịch quán của ngươi.
Khảo sinh bị quát mắng đó vẫn cắn răng kiên trì, nghe Vân Diệp hỏi, lập tức chắp tay đáp:
- Bẩm tiên sinh, tiểu sinh là người huyện Mạnh Dương Kim Châu.
Vân Diệp gật đầu:
- Cha ngươi chức gì? Mẹ ngươi làm nghề gì?
Khảo sinh mặt xám như tro, siết chặt tay lí nhí nói:
- Tiểu sinh sinh ra không biết phụ thân là ai, gia mẫu năm xưa là ca kỹ, hiện dệt vải kiếm sống.
Đám quan viên lễ bộ cười nhạo báng, các khảo sinh khác xôn xao, chỉ có Vân Diệp tiếp tục lật xem lý lịch hỏi:
- Thư viện chỉ mở cho người Đại Đường, làm sao ngươi có thể chứng minh mình không phải là người nước khác.
Quan viên lễ bộ và các khảo sinh khác cười rống lên, nhi tử của ca kỹ làm sao đảm bảo huyết mạch chính tông của con mình đúng là vấn đề lớn, mẫu thân của hắn năm xưa còn chẳng biết ai gieo mầm vào bụng mình nữa là.
Thiếu niên đó mặt đanh lại, hai tay ấn xuống đất đã lún sâu vào trong rồi, có thể nhìn ra hắn đang cực lực nhẫn nại không để mình bỏ đi, muốn ngoi lên phải vào thư viện, nhưng sự hổ thẹn ăn vào cốt tủy đó làm hắn thống khổ vô cùng.
Vân Diệp thấy hắn cắn khóe miệng tới bật máu, mặt vẫn tỉnh bơ hỏi lại một lần nữa, thiếu niên ấy ngẩng mạnh đầu lên, trừng đôi mắt nói từng chữ một:
- Mẫu thân ta năm xưa làm quan kỹ.
Gật đầu, mang thân phận này đi học cần phải có quyết tâm, nhân nại vượt xa người thường mới được, che che giấu giấu không phải là cách, chỉ có nói thẳng ra mới được, đặt lý lịch xuống, nói với quan viên lễ bộ:
- Hắn không có vấn đề gì, có thể tham gia khảo thi, đóng dấu làm thủ tục cho hắn đi.
Quan viên lễ bộ tưởng mình nghe nhầm, từ xưa tiện dân không được vào cao đường, đây là tổ lệ, chẳng lẽ thư viện Ngọc Sơn muốn phá vỡ thông lệ này, tự ý cho tiện dân một con đường sống.
Khảo sinh vừa rồi vì là tiện dân nên phải quỳ trên mặt đất không sao tin nổi, hắn không biết vì sao vừa rồi mình bị xỉ nhục, vậy mà chớp mắt cái đã xoay chuyển? Hắn có chuẩn bị tâm lý bị xỉ nhục rồi, mang hi vọng mong manh nhất đi thi, mẫu thân trước khi mình tới còn ôm mình khóc, nói con mình tài học đủ rồi, nhưng không thể vượt qua khoảng cách không thể vượt qua, sẽ bị đối đãi bất công, vừa rồi mình gần như định bỏ đi, sao thoáng cái đã được tham gia khảo thí?
Vân Diệp vừa đốc thúc quan viên lễ bộ làm việc, vừa hỏi:
- Chưa hiểu à?
Khảo sinh hoang mang lắc đầu, Vân Diệp lại nói:
- Đại trượng phu không chuyện gì không thể nói ra, vừa rồi ta hỏi ngươi là muốn xác nhận tình huống thực tế của ngươi, so với che che đậy đậy để rồi cuối cùng bị người ta phát hiện ra, làm bản thân thân bại danh liệt, không bằng quang minh chính đại thổ lộ ra, dùng nỗ lực của mình giành lấy sự tôn trọng của người khác. Nhìn ra được, ngươi là người có nghị lực, nếu thi được vào thư viện, sẽ là người tài hữu dụng cho quốc gia, thi cho tốt, vào thư viện rồi ngươi sẽ thấy mình bỏ ra nỗ lực thế nào cũng không phải là quá, những lời này coi như bài học đầu tiên ta dạy ngươi khi tới thư viện.
Nói xong Vân Diệp lạnh lùng nhìn các khảo sinh khác vừa rồi cười nhạo hắn:
- Hiện giờ các ngươi chưa phải học sinh của thư viện, cho nên thư viện không thể quản tới các ngươi, nhớ kỹ, một khi may mắn tiến vào thư viện thì tốt nhất bỏ cái tâm tư xỉ nhục người khác đi, nếu không kỷ luật của thư viện sẽ cho các ngươi biết thế nào là hối hận.
Lời nói lạnh như băng của Vân Diệp làm đám thiếu niên kia ớn lạnh, nhớ tới những hình phạt mà các học trưởng tốt nghiệp ở thư viện truyền ra, kẻ nào kẻ nấy im như thóc, không dám ho he gì nữa.
- Tạ ơn tiên sinh, học sinh Trương Gián Chi cả đời không quên lời dạy bảo của tiên sinh.
Vân Diệp đứng đó nhận đại lễ ba lạy của hắn, sau đó kéo Tiểu Vũ quệt cái môi minh xắn về nhà, con của một kỹ nữ còn được thi vào thư viện, mình lại không được, Tiểu Vũ không chịu nổi bất công này.
Khi Vân Diệp bế tiểu nhi tử, tiểu khuê nữ, Tiểu Vũ theo bên cạnh, Vân Diệp tới thỉnh an nãi nãi, Tiểu Vũ cũng ở bên, tóm lại Vân Diệp đi đâu, Tiểu Vũ đi đó. Vân Diệp không chịu nổi phiền phức, cuối cùng nói:
- Muốn vào thư viện học không phải là không được, nhưng con phải dùng cách khác không phiền tới ta đạt được mục đích, giở trò vô lại thế này không tính.
Tiểu Vũ khó lắm mới được lời hứa, ôm choàng sư phụ một cái, mừng rỡ đi tìm Tiểu Nha, thương lượng đối sách. Thì Thì khỏi tính, rất nghe lời sư phụ, bảo không cho tới thư viện là không tới.
Tiểu Vũ có mấy hảo hữu khuê phòng, Tiểu Nha càng giao du rộng rãi, ép Lý Ảm luôn quấn lấy Thì Thì đưa mình và một đám "đồng bọn" vào hoàng cung, danh nghĩa là thỉnh an hoàng hậu, đó là chính sự, có điều bọn chúng đã thông đồng với Cao Dương và Lan Lăng, thành vở kịch một đám tiểu cô nương khóc trước điện.
***
Xem phim Thái Bình Công Chúa có tên Trương Gián Tri này, chỉ nhớ hắn tham gia lật đổ Võ Tắc Thiên.
