Chương 38 : Đau đầu vì tiền

"Thưa bệ hạ, thần làm công bộ thượng thư quả thật quản lý rất nhiều thợ thủ công, công tượng các ngành sản xuất trong nước đều do thần phụ trách" Trần Trung Tá cung kính đáp.



"Vậy thì thật tốt quá, ta muốn tìm một số công tượng giỏi trong việc xây dựng, một số giỏi trọng nghề mộc, và các nghề khác số lượng càng nhiều càng tốt, khi nào có thể triệu tập được bọn họ?"



"Thần tuy quản lý bọn họ nhưng phần đa là qua cấp dưới bởi bọn thợ công tượng sống dải rác các nơi khác nhau, bệ hạ muốn triệu tập bọn họ với số lượng lớn không biết có dự định gì chăng?" Trần Trung Tá tò mò không biết nhà vua cần làm gì mà triệu tập số lượng lớn thợ công tượng như vậy hỏi.



"Trẫm muốn xây một khu chế tạo giấy bên bờ sông"



"Nếu chỉ xây khu làm giấy bệ hạ chỉ cần gọi thợ xây trong kinh thành cũng có thể hoàn thành việc gì phải tốn công triệu tập nhiều thợ như vậy?"



"Lần này xây khu chế tạo giấy không giống bình thường, trẫm vừa nảy ra một ý tưởng, nếu hoàn thành có thể nâng sản lượng giấy tạo ra gấp trăm lần vừa tiệt kiệm nhiên liệu, sức người, như vậy sẽ hạ giá thành giấy xuống mức thấp nhất, khiến ai cũng có thể dùng giấy, đấy là điều có lợi cho bách tính."



Những điều Long Cán nói làm cho Trần Trung Tá chấn động, biểu cảm khuôn mặt từ khó có thể tin dần chuyển thành vui mừng tột đỉnh. Trần Trung Tá không có một chút nghi ngờ về khả năng xác thực của lời nói bởi vì những truyện gần đây Lang Cán làm đều ngoài sức tưởng tượng của hắn và giường như tất cả đều thực hiện được giống như một kì tích, điều này làm niềm tin của Trần Trung Tá với Long Cán trở nên tuyệt đối, bất cứ lời nào Long Cán nói ra đều sẽ là sự thật.



"Chuyện này quả thật là tin đáng mừng vô cùng cho Đại Việt ta, thần nhất định sẽ triệu tập nhiều thợ thủ công và công tượng nhất có thể, xin bệ hạ cho thần 7 ngày, nhất định 7 ngày sau các tay thợ sẽ có mặt trước bệ hạ." Trần Trúng Tá vui mừng dứt khoát nói.



"Tốt lắm, vậy trẫm cho khanh 7 ngày để triệu tập các tay thợ tới Thăng Long." Long Cán gật đầu hài lòng nói.



"Thần tuân chỉ, bây giờ thần xin cáo lui ngay lập tức đi làm việc"



"Được khanh lui đi"



Sau khi Trần Trung Tá lui ra ngoài, Long Cán lại gọi tên thái giám bên cạnh bảo cho đòi hộ bộ thượng thư Trần Văn Kỷ đến gặp.



Một lúc sau phía ngoài cửa có tiếng thái giám thưa "Khải bẩm hoàng thượng, thượng thư bộ hộ Trần Văn Kỷ xin gặp."



"Mau cho vào." Long Cán nói.



Theo quy định mỗi tháng một lần bộ hộ phải cho người đến báo cáo với vua về tình hình thu chi quốc khố, lần này gọi hắn đến là muốn hỏi tình hình quốc khố còn bao nhiêu Long Cán dự định nếu xây xưởng sản xuất giấy số tiền chi ra nhất định sẽ rất lớn.



"Thần Trần Văn Kỷ khấu kiến hoàng thượng vạn tuế vạn tuế vạn vạn tuế " như thường lệ là màn ra mắt quen thuộc của lão Kỷ.



"Ái khanh bình thân"



"Tạ ơn hoàng thượng"



Nhìn lão Kỷ, Long Cán nói "kỷ thượng thư! Không biết một năm quốc khố thu vào được bao nhiêu tiền?"



"khải bẩm hoàng thượng, mỗi năm thu vào khoảng chừng 90 vạn lượng bạc, 200 vạn quan tiền, hơn 100 vạn thạch thóc."



Long Cán thấy như vậy là quá ít, theo như hắn biết hàng năm bổng lộc cho quan lại, chi phí cho quân đội rồi các loại chi phí của hoàng cung đều phải tiêu phí rất lớn, cũng không trách được một đất nước chỉ dựa hoàn toàn vào nông nghiệp, dân số lại không nhiêu mỗi năm thu được bấy nhiêu tiền cũng rất khá rồi.



"không biết quốc khố hiện tại sau khi trừ bỏ tất cả các khoản để duy trì lương bổng các quan lại, chi phí hoàng cung và quân đội còn thừa lại bao nhiêu bạc ?" Long Cán hỏi.



Lão kỷ nghe vậy ngập ngừng một chút mới đưa ra con số " 1 vạn lượng, bệ hạ cũng biết mấy tháng trước chiến tranh liên tục, hết loạn Bảo Quốc Vương cùng Chiêu Linh Thái hậu rồi lại loạn các dân tộc thiểu số quân đội phải liên tục điều động tiêu tốn một lượng quân lương khổng lồ, cải cách hành chính các loại cũng tiêu tốn một lượng tiền không nhỏ, rồi lại xây đê sông hồng, chi cho bình dân học vụ rồi lại quốc học, sau đó bệ hạ lại xây nhà sách Trí Việt tất cả số tiền đó đều từ quốc khố chi ra."



1 vạn lượng bạc đúng là quá it, quá quá ít sao đủ để để thực hiện các kế hoạch của hắn cơ chứ.



"Hiện tại đã là tháng 5 đãng lẽ phải có đợt thuế mới rồi chứ, sao ngân khố lại ít đến như vậy?" Long Cán ngạc nhiên nói.



"Đúng là đã thu đợt thuế mới vào tháng 4, cũng may có đợt thuế mới chúng ta mới đủ chi các khoản đó, nếu không hiện tại thần không biết lấy gì báo cáo với bệ hạ." Trần Văn Kỷ cười khổ nói.



Nghe đến đây Long Cán cảm thấy chán ngán, ban đầu hắn dự định lấy một ích tiền ở quốc khố nhằm chi trả cho các hoạt động kế hoạch sắp tới của mình, nay nghe tin như vậy thật đúng là đau đầu rồi, e rằng phải nhanh chóng tìm đường kiếm tiền khác mà thôi.



Mấy hôm nay không lên triều, nhưng cũng khá bận rộn, Long Cán đang vì chuyện tiền nong mà dầu dĩ chưa tìm ra phương pháp giải quyết. Thật là khổ sở nha, đường đường là hoàng đế một nước, suốt ngày phải nghĩ cách kiếm tiền.



Cuối cùng sau một thời gian dài suy đi tính lại Long Cán vẫn không thể nào tìm được cách kiếm tiền ngay tức khắc, việc kiếm tiền đành phải gác lại từ từ giải quyết.



Về chuyện thiếu hụt ngân sách Long Cán chỉ còn cách ứng phó bằng giảm thiểu tối đa chỉ tiêu của hoàng cung và thay vì thực hiện đồng loạt các dự án hắn đành chuyển sang thực hiện từng dự án một, khi nào dự án kia song đi vào hoạt động kiếm ra tiền mới lấy số tiền kiếm ra đó đầu tư vào dự án mới, cách này tuy tốn nhiều thời gian nhưng cũng hết cách, không có tiền chả thể nào thực hiện được, tăng thuế là điều tuyệt đối cấm kị nếu như hắn còn muốn sống lâu thêm chút nữa.



Cũng may số tiền 1 vạn lượng bạc vẫn đủ cho hắn thực hiện kế hoạch xây một xưởng sản xuất giấy, Long Cán quyết định bắt đầu từ công trình này đi.



"Bẩm hoàng thượng, công bộ thượng thư Trần Trung Tá xin yết kiến" có thái giám chạy đến nói.



"Được, cho vào" Long Cán gật đầu nói.



Cũng thật là đúng lúc, nếu như hôm nay Trần Trung Tá không đến gặp hắn thì hắn cũng sẽ cử người đi triệu vào bởi vì thời gian 7 ngày đã hết hạn, hôm này là ngày hắn hứa sẽ đưa bọn công tượng, thợ thủ công đến ra mắt Long Cán.



"Hoàng thượng vạn tuế vạn vạn tuế" Trần Trung Tá cung kính nói.



"Ái khanh bình thân, không biết chuyện trẫm giao lúc trước khanh đã làm song chưa?"



"Bẩm hoàng thượng, thần đã thực hiện đúng theo yêu cầu của bệ hạ, tất cả là 1000 thợ xây dựng và 1000 thợ công tượng, thủ công đủ các loại, hiện đang tập hợp ngoài kinh thành, xin bệ hạ di giá tới xem"



"Làm tốt lắm" Long Cán gật đầu hài lòng nói.



Sau đó Long Cán cùng Trần Trung Tá dưới sự hộ tống của cấm vệ quân tiến ra ngoài thành nơi chỗ tập trung đám thợ mà Trần Trung Tá trong 7 ngày đã tập hợp được.



Nhìn đám thợ đứng kín cả khu đất trước mặt Long Cán rất hài lòng nói "trong số các người ai là người có, uy tín và tay nghề cao nhất hãy bước ra khỏi hàng."



Đám thợ xôn xao một lúc cuối cùng cũng cử được 5 người bước ra khỏi hàng, trong số 5 người đó có 3 người tuổi đã ngoài 50 nhưng tinh thần vẫn phấn chấn bước đi nhanh nhẹn, 2 người còn lại tuổi tầm 30.



Nhìn 5 người bước ra Long Cán biết họ chính là những "nguyên lão" trong các ngành nghề thủ công hay ít nhất cũng là người có danh tiếng trong lĩnh vực công tượng nào đó, nói chung đều là những thợ lão luyện được các tay thợ khác kính trọng tin tưởng.



Truyền chỉ cho 5 người kia đến lại gần mình hắn hỏi "các người tên gì?"



"Thảo dân tên Nguyễn Văn Long."



  "Trần Văn Nam"



  "Phùng Văn Sơn"



"Lê Văn Lương"



" Mạc Đăng Quy."



Cả 5 người lần lượt nói.



Long Cán sau khi nghe kĩ nhớ tên từng người một bèn chỉ vào một người nhìn có vẻ lớn tuổi nhất trong 5 người nói "từ giờ người đứng đầu tất cả bọn họ, ta phong cho người là viện trưởng viện kỹ thuật, chức quan lục phẩm."



Nghe Long Cán nói thế người được chỉ là Nguyễn Văn Long đầu tiên là bất ngờ sau đó vui mừng quỳ xuống nói "Thần tạ ơn bệ hạ, sau này thần sẽ cố gắng hết sức hoàn thành nhiệm vụ được giao"



Bất ngờ từ một kẻ thợ thuyền bỗng thành quan lại triều đình sao lão không vui mừng được, nên nhớ xã hội này bị ảnh hửng của tư tưởng nhà Tống tức là sĩ - nông - công - thương, thợ thủ công có địa vị gần như thấp nhất trong xã hội.



"Tốt lắm, đứng lên đi, bốn người còn lại sẽ đảm nhận chức phó viện trưởng, chức quan thất phẩm." Sau khi cho lão Long đứng lên Long Cán nhìn 4 người còn lại đang hâm mộ Nguyễn Văn Long nói.



Cả 4 người nghe thấy thế đều vô cùng vui mừng phấn khởi tạ ơn Long Cán rối rít, nhưng Long Cán cắt đứt sự vui mừng của họ bằng câu nói "tuy nhiên nếu các người làm việc không hiệu quả, không hợp với ý ta bất kì lúc nào cũng sẽ bị bãi chức cho kẻ khác lên thay".



Niềm vui chưa được bao lâu nghe Long Cán nói thế cả 5 người đều biến sắc thề thốt, nhất định sẽ làm tốt mọi công việc được giao.



Không mất nhiều thời gian, Long Cán bèn đưa cho bọn họ một bản thiết kế được vẽ trên giấy, đây chính là bản thiết kế mà mấy ngày nay hắn ở trong hoàng cung thiết kế, trong đó vẽ các sáng chế của hắn về bánh xe gỗ chạy bằng sức nước, máy chạy bằng sức vật kéo là trâu bò, nguyên lý hoạt động của các bánh răng, cách chế tạo, nguyên liệu, tác dụng.



Sau một hồi lâu giải thích cho bọn họ hiểu tất cả, dường như cả 5 người đều mắt chữ A miệng chữ O kinh ngạc, khiếp sợ, thán phục những phát minh cách làm của Long Cán, tất cả những gì họ vừa được nghe giải thích đều vượt quá sức tưởng tượng của họ, thần kỳ, chỉ có một từ ngữ đó có thể biểu đạt được suy nghĩ của họ lúc này.



Long Cán giải thích tất cả những thứ mình biết rồi giao cho 5 người bọn họ dần dần thí nghiệm, hoàn thiện các ý tưởng của mình, chỗ nào không hiểu có thể cho người đến hỏi hắn, nếu tự mình có thể cải tiến sửa chữa được thì càng tốt, cứ dựa vào bám sát các nguyên lý cơ bản hắn nói là được, dù sao Long Cán cũng không phải siêu nhân cái gì cũng biết, cái gì cũng nhớ, hắn chỉ nhớ đại khái còn hoàn thiện được hay không đều dựa vào bàn tay của các tay thợ.



Sau khi công tác chỉ bảo hướng dẫn hoàn thành, Long Cán tuyên bố 5 người thợ đó làm người đứng đầu tất cả thợ ở đây, bảo họ chọn một vị trí thích hợp bên bờ sông Hồng làm nơi xây dựng xưởng giấy mới, tiền bạc, vật liệu cứ đến chỗ hộ bộ mà gặp Trần Trung Tá lấy.



Công việc hoàn thành cũng là lúc trời gần tối Long Cán dưới sự hộ tống của cấm vệ quân hồi lại hoàng cung.