.
Quyển I: Khởi nghĩa Hồng Bàng
Chương 38: Các bên tính toán (2)
Tính. Tính nữa. Tính mãi. Tính cho tới khi cạn kế sách. Giống như hai phe còn lại, Hoàng Anh Kiệt và các Chỉ Huy quân đội, các Giám Sát Tiểu Khu cùng Cố Vấn, đặc biệt là với cả các mưu sĩ mới gia nhập: Võ Tông Khải, Nguyễn Văn Phi và Chu Xuân Đạo, đều đang họp, đang bàn tính về tương lai.
Hoàng Anh Kiệt đứng lên, lệnh cho binh sĩ mang tới một bức tranh thêu cực lớn, cậu đã nhờ mẹ chuẩn bị bấy lâu. Hoàng Anh Kiệt cho mở bức họa, trong đó vẽ một cánh rừng với các loài cây cối, động vật và cả các loài thú dữ. Và trong khung cảnh đó, lẻ loi có một thằng nhóc gầy trơ xương.
-Mọi người, ngày xưa ở một khu rừng nọ, vật thực vô cùng tươi tốt màu mỡ, nhưng đi cùng với những tài nguyên đó là vô vàn loài hung cầm mãnh thú không ngừng hoạt động, khiến con người không dám đi vào. Thế rồi một hôm, một đứa trẻ đứng trước nguy cơ chết đói đã nhảy vào rừng, mang theo một cây gậy nhỏ phòng thân. Nhờ may mắn, nó không gặp mãnh thú, kiếm được vài món thứ đồ tốt, giúp nó trang trải cuộc sống. Thấy bở đào mãi, nó lại vào rừng, lần này, nó gặp một con heo rừng lớn, nó gần như sắp chết khi bị con heo đuổi giết, thì như một phép màu, thằng nhỏ quay lại, liều chết chọc cây gậy vào mắt và giết được con heo. Giết một con heo lớn như thế, cho nó cơ hội kiếm được một lượng thức ăn lớn với cả nhiều đồ tốt. Nhưng con heo chết, mùi máu lan tỏa đã khiến lũ thú dữ tìm đến. Thế là tên nhóc chỉ kịp cắt vài tảng thịt, nhổ cái nanh lợn rừng đem về. Cả con lợn nằm lại đã là thứ khiến bọn thú dữ không để ý đến cậu ta nữa, nhưng cũng vì thế khi về cậu ta chỉ đủ thịt để ăn trong thời gian rất ngắn, cộng thêm vết thương khi đánh với con lợn rừng đã khiến cái nanh lợn cũng không giúp cậu ta kiếm được bao nhiêu nữa. Thế là đói vẫn hoàn đói. Mọi người thử tư vấn xem cậu ta nên làm gì?
Câu chuyện ngụ ý rất rõ, Hồng Bàng nổi lên, là vì bị bức, và rõ ràng là vì dám liều, họ mới giành được những quyền lực và sức mạnh như hiện nay. Tuy nhiên do vốn là một thế lực yếu mỏng, nêu dù đánh thắng Chiêm Thành, giành được quyền kiểm soát huyện Hồng và mạn nam Châu Nam Bình, nhưng rốt cục thì họ vẫn phải từ bỏ để quay lại miền thượng, vì không chịu lui sẽ chết. Bây giờ, dù đã thành công lui lại, thì cũng không thể nào lạc quan. Không tiến lên, chỉ co cụm lại ở trên vùng thượng, không có đường thông thương, không mua được nhu yếu phẩm,… tất sẽ không tài nào duy trì được sự phát triển, mà như thế người thượng nói riêng và người dân Hồng Bàng nói chung tất nhiên sẽ không theo nữa. Nhưng nếu cố liều chết đánh nhau tiếp, thì cũng không còn sức nữa, vậy mới khó.
-Đứa trẻ đó nên mang theo nhiều vũ khí, có thế mới hạ được lũ thú dữ!- Một Chỉ Huy đứng lên phát biểu. Các Chỉ Huy quân đội mong muốn mở rộng quân đội để họ có thể tiếp tục duy trì và mở rộng thêm quyền lực sẵn có.
-Mang quá nhiều vũ khí chỉ làm hạn chế tốc độ và khả năng phản xạ của đứa trẻ. Ta có thể chế vũ khí tốt. Cậu bé đó khi đi rừng không có gì để chống cự, nên vết thương mới nặng, nếu như cậu bé đó được trang bị tốt, mọi thứ sẽ khác.- Hoàng Mạnh Hưng gãi cằm đầy râu và nói. Là một Chỉ Huy, Hưng thấy cần phải có những vũ khí tốt nhất trang bị, quân đội ít người của Hồng Bàng mới đánh lại được quân địch đông hơn rất nhiều lần. Hơn nữa do ở cấp đủ cao, ông nhận thấy không chỉ cần số lượng quân đủ lớn, vũ khí cũng cần sung túc, chứ nếu bắt quân đội mình trần ra trận, đó gọi là thí quân.
-Con dê có sừng to đến đâu cũng không thẳng được con sói, vũ khí không cần nhiều, tố chất con người mới là thứ cần đề cao. Đứa trẻ đó nếu muốn tiếp tục vào rừng, tiếp tục kiếm tiền, nhất định phải gian khổ chịu đựng, chiến đấu với các loài mãnh thú, tích lũy kinh nghiệm, rồi sau đó giết hổ, chém gấu, bắt voi, khiến muôn loài kinh sợ.- Xủ Lu trầm giọng nói. Với y, quân không ở chỗ nhiều ít, không ở chỗ vũ khí ra sao, mà là ở lòng quân thế nào. Hiệp lộ tương phùng dũng giả thắng. Xủ Lu lớn ở miền thượng, hiểu rất rõ rằng muốn thắng các loài thú hung ác thì phải có lòng hung ác hơn, quân đội có kỉ luật thép mới là thứ cần vun đắp.
-Bậy quá, làm thế giết 10 con thú dữ, đứa trẻ đó chết đến nửa rồi. Theo tôi, một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao. Tình hình trước măt, ta một mình chọi với Hoằng Hạo, nếu có thể, ta hãy tìm cách liên kết với họ Dương, họ Triệu-Hoàng Văn Tâm, vốn được học hỏi rất nhiều từ việc làm Trợ Lý cho Kiệt, nên cũng có vài ý tưởng. Tâm cho rằng nếu đơn độc đối kháng thì chẳng khác gì cái cây đơn độc đứng giữa gió bão, nhưng nếu kết hợp với những nơi khác, cùng nhau chia lửa, giống như cây mọc thành rừng, cơ hội không phải không có.
-Nghe cũng được đó! Nhưng tại sao thằng nhóc đó cứ nhất thiết phải vào rừng, ra sông cũng tốt mà. Sông có cá, cũng là thứ có thể bán được tiền.- Đào Hơn đứng lên đề nghị. Là Đội Trưởng Đội Chăn Nuôi ở làng Bàng ngày mới làm kinh tế mới, ông ta bây giờ đã là Giám Sát Tiểu Khu 5 vùng thượng, mong muốn chiến tranh không xảy ra, thay vào đó việc kinh doanh ở mặt khác- đặc biệt là miền thượng nên được chú trọng. Là một Giám Sát, tức là quan chức hậu phương, những tiêu hao về lương thực, tiền bạc khiến ông ta và các đồng nghiệp đau đầu. Tình hình này, chiến tranh chấm dứt được ít lâu, công việc cần quan tâm tới không gì khác ngoài tiếp tục khai hoang, mở rộng thêm các tiểu khu để có thêm đất đai canh tác.
-Chế vũ khí tốt, bắt cá cũng tốt, mà làm bẫy săn thú cũng cũng tốt, nhưng đâu tốt bằng làm ruộng.- Đỗ Văn Tiến, trước là Đội Trưởng Đội Canh Tác Ruộng ở làng Bàng ngày trước, giờ là Giám Sát Chính Khu Làng Bàng thì cũng có ý muốn tiếp tục công tác canh nông, nhưng ông cho rằng nên quên đi cái việc mở rộng tiếp các địa khu, thay vào đó việc cải tiến và thâm canh những cánh đồng cũ là tốt hơn cả.
Các ý kiến tuy trái ngược nhau, nhưng thật ra nguyên nhân chính là do góc nhìn, vì tính chất công việc, yêu cầu nghề nghiệp, họ có cái nhìn thiên lệch, đó là điều khó tránh khỏi. Hơn nữa, đây là lúc các phe đang muốn giành lấy chút lợi ích về phía mình. Nếu là cách đây hơn một tháng, lúc còn bị quân thù bao vây, chắc chắn việc phải lo là làm sao sống sót và khi đó Kiệt sẽ nói thẳng điều cần bàn: làm thế nào để quân ta lớn mạnh. Nhưng bây giờ, cậu phải dùng câu chuyện ẩn ý, cốt là để các nhóm lợi ích dù tranh giành, cũng không xé da mặt, để khi đạt được thống nhất ý kiến, mọi người ít nhất có thể hữu hảo uống với nhau chén rượu, xưng anh hô em như cũ. Nguyên nhân khiến Kiệt phải làm thế, là vì cuộc chiến đã kết thúc, và đồng nghĩa là lúc bắt đầu phải phân phối số chiến lợi phẩm thu được: tù binh, của cải( tiền chuộc mà Chiêm Thành trả cộng thêm vật tư lấy được từ doanh trại quân Chiêm).
Tất cả đều góp sức, tất cả đều muốn hưởng thụ thành quả, việc đó không sai. Nhưng mọi thứ đạt được cho tới lúc này hễ gộp lại thì nhiều, chia ra sẽ thiếu. Và đây là lúc các mưu sĩ phải đứng lên. Các mưu sĩ, là những người có uy tín lẫn trí tuệ để làm người khác chịu lắng nghe. Nhưng quan trọng nhất, giờ phút này, các mưu sĩ chưa cần phải tranh thủ lợi ích cho phe phái nào: Chu Xuân Đạo thì không có phe phái- tội mà lão gây ra đủ để chém lão thành 18 khúc, nếu như không phải Kiệt thấy lão có chút ít tác dụng; với Võ Tông Khải và Nguyễn Văn Phi, thì họ Bùi lúc này vẫn chưa phải là một phần tử quan trọng của Hồng Bàng, nên hai người cũng không cần tranh.
-Đứa trẻ đó nên biết có thể tối đa hóa lợi ích: thịt lợn rừng không dùng để ăn mà để bán lấy thức ăn khác rẻ hơn, nhiều hơn. Nanh lợn rừng thu được ta có thể thay vì bán thẳng, hãy chế nó thành thứ gì đó để bán được nhiều tiền hơn hẳn,… Đồng thời, đứa trẻ đó hãy cố gắng chuyển sang khu khác làm việc để cố gắng tích lũy tiền bạc và nuôi dưỡng bản thân thêm mạnh. Và từ số tiền còn thừa ta sẽ dùng để làm một vài món vũ khí tốt. Sau đó ta lại vào rừng đặt bẫy, săn thú,… lại bán đi lấy tiền. Tiền đó thằng nhóc có thể dùng để mua ruộng, sẵm thêm vũ khí, lập thêm hội thợ săn để tăng khả năng chiến đấu. Và cứ thế, mọi chuyện sẽ tốt hơn.- Chu Xuân Đạo là người đầu tiên nói. Ý tưởng của Chu Xuân Đạo, nói đơn giản là tổng hợp tất cả lại, khiến ai cũng được chia phần và mọi người đều vui. Cũng vì lẽ đó, ông ta chỉ là thứ quân sư hạng hai.
-Ta có thể làm vậy thì rất tốt, nhưng để đồng thời làm được điều đó, không chỉ cần một người chỉ huy tốt, mà còn cần cả một hệ thống làm việc trơn tru mượt mà.-Võ Tông Khải cắt ngang, nói thẳng vào thực tế vấn đề.- Vấn đề phân chia công việc là thứ ta có thể thực hiện được. Nên nhớ chính vì chúng ta biết cách phân công làm việc mới giành được chiến thắng trước muôn ngàn kẻ thù là quân Chiêm và sau đó là quân triều đình.
Võ Tông Khải đã nói được trọng điểm: Hồng Bàng chỉ chiến thắng khi họ đoàn kết. Và khi sau khi mọi người chấp nhận ý kiến đó, nhìn thẳng vào sự thực đó xong, việc phân chia chiến lợi phẩm, sẽ dễ dàng thỏa hiệp hơn.
-Chúng ta trước tiên cần giải quyết vấn đề là các tù binh người Chiêm. Chúng giống như đống thịt heo rừng sống mà thằng nhãi kia mang về, ngon, bổ nhưng nếu ăn sống thì chỉ có hại nhiều lợi ít. Giống như đứa bé đó phải nấu cho thứ thịt ấy chín, phối gia vị cho đúng, ta cũng phải dùng đám người Chiêm kia đúng lúc đúng chỗ. Với những dân phu, ta có thể dùng họ ngay làm dân, đưa họ vào công cuộc sản xuất đang gấp rút từng ngày. Với binh sĩ Chiêm, tầng lớp dưới thì ta có thể dùng, nhưng bọn tướng lĩnh thì nhất định không nên giữ lại, chúng sẽ là nhân tố bất ổn.- Nguyễn Văn Phi bắt đầu đứng lên trình bày. Võ Tông Khải không trình bày, là để đảm bảo hậu tuyến, nói đơn giản tức là nếu như có người không đồng ý với ý kiến trên, vẫn còn Khải đứng lên giải quyết. Đám đông bắt đầu xì xâm, giải pháp khá tốt, giải quyết nhu cầu họ đề ra. Võ Tông Khải đã khẽ gật đầu để Nguyễn Văn Phi nói tiếp thì Hoàng Anh Kiệt đã đứng lên.
-Không cần làm thế! Các tướng lĩnh người Chiêm đã đầu hàng, ta đã hứa tha mạng, vì thế ta sẽ tiếp tục giữ lời hứa.
-Tổng Chỉ Huy, tôi cho rằng ta cần phải nhanh chóng giải quyết vấn đề hiện tại…- Nguyễn Văn Phi vội đứng lên
-Ta sẽ không thể tấn công xuống dưới xuôi, giống như việc đứa trẻ kia không thể tiếp tục tiến vào rừng trong thời gian ngắn và nó cần một chỗ khác để tiếp tục kiếm thêm tiền. Các tiểu quốc của người thượng, Chiêm Thành, Chân Lạp và Ai Lao, đó sẽ là những nơi ta phải hướng tới. Chúng ta sẽ chiêu hàng thế nào nếu như ta vừa giết rất nhiều tướng lĩnh Chiêm đã hàng ta. Nếu ta chỉ ru rú ở góc này, tôi sẽ rất tán thành phương án vừa đưa ra, nhưng ta không thể ở đây mãi được, không chỉ vì tham vọng từ bản thân tôi, mà kẻ thù của ta cũng sẽ không cho phép. Ta phải lớn mạnh nhanh chóng. Chúng ta không còn nhiều thời gian đâu.
-Rõ!
-Với các tướng lĩnh Chiêm bắt được, ta hãy cho họ ra đồng như dân phu, nhưng phải ở nơi ta có thể kiểm soát được. Tạm thời thì cứ thế đã. Còn bây giờ, ta cần bàn nghiêm túc về vấn đề phát triển của Hồng Bàng về các mặt: kinh tế, chính trị, hành chính và quân sự. – Kiệt gõ bàn sau khi nói những câu chốt hạ Bây giờ, mọi thứ đã tương đối ổn, tất cả đã chấp nhận thỏa hiệp, thì có thể công khai bàn bạc.
