Chương 157: Xưa nay thánh hiền đều tịch mịch

Trong mắt Lý Bảo Bình vô tư vô lự, quận thành phồn hoa ở phía bắc nước Hoàng Đình này rất náo nhiệt, rất nhiều rất nhiều trấn nhỏ quê nhà cộng lại cũng không bằng được.

Nhưng lão tú tài đã đi khắp núi sông đương nhiên sẽ nhìn được xa hơn, có thể đã sớm nhìn thấy quang cảnh u ám trong tương lai khi kỵ binh xuôi nam, khói lửa nổi lên. Những tiếng cười nói rộn ràng kia sẽ trở thành căn nguyên xé nát ruột gan, ngược lại những kẻ ăn xin bên đường quần áo lam lũ sẽ chịu ít đau khổ hơn một chút. Còn những kẻ côn đồ lưu manh, có thể sẽ vượt lên trong loạn thế, không chừng sẽ trở thành quý nhân quan trường, tướng lĩnh quân đội của nước Hoàng Đình.

Có điều lão tú tài đã trải qua bể dâu, dĩ nhiên sẽ không biểu hiện tâm tình này ra ngoài mặt, để tránh phá hư hứng thú dạo bộ của thiếu niên và tiểu cô nương.

Lão dẫn theo bọn họ rẽ ngoặt nhiều lần, tìm được một tiệm sách lâu đời, tự mình bỏ tiền mua cho hai người mấy quyển sách. Chủ tiệm là một lão thư sinh từng thi rớt, ngày thường gặp ai cũng không để ý, nhưng gặp được lão tú tài cổ hủ miệng lưỡi lưu loát xem như là anh hùng trọng nhau. Cộng thêm bị học vấn đạo đức của lão tú tài thuyết phục, tiền sách hai mươi lượng bạc chỉ lấy mười lượng. Sau khi lão tú tài rời khỏi tiệm, nhìn vẻ mặt khâm phục của Trần Bình An và Lý Bảo Bình, cười nói:
- Thế nào, đọc sách vẫn có tác dụng đúng không? Hôm nay đã giúp chúng ta tiết kiệm hơn tám lượng bạc rồi. Cho nên mới nói, trong sách tự có nhà hoàng kim...

Nói đến đây lão hạ thấp giọng, rất thần bí nói:
- Thật đấy, phía nam có một nơi, đương nhiên không phải phía nam Đông Bảo Bình Châu các ngươi, mà là gia tộc họ Trần nhà nho chính gốc, có một lão già bảo thủ không hợp với ta nhất. Lúc còn trẻ hắn ngày ngày đọc sách, đêm đêm đọc sách. Đại khái mấy chục năm sau, có lẽ nhờ sự chân thành, có một ngày hắn thật sự từ trong sách đọc ra một tòa nhà hoàng kim và một nữ nhân như ngọc.

Trần Bình An mở to hai mắt, nuốt một ngụm nước bọt:
- Tòa nhà hoàng kim kia lớn bao nhiêu?

Lý Bảo Bình thì tò mò hỏi:
- Vị nữ nhân như ngọc kia đẹp đến đâu?

Lão tú tài cười ha hả, đưa tay chỉ vào hai đứa trẻ:
- Sau này có cơ hội hãy tự đi xem thử, ta không nói cho các ngươi biết đâu. Tai nghe là giả, mắt thấy là thật mà. Núi cao sông dài phong cảnh đẹp, trong sách có miêu tả nhưng không thể so với tự mình chứng kiến.

Lý Bảo Bình đột nhiên hỏi:
- Văn Thánh lão gia, tại sao ngài lại mua cho tiểu sư thúc của tôi mấy cuốn sách kia? Thật sự rất cơ bản, ngay cả tôi và Lâm Thủ Nhất cũng có thể dạy được, không phải lãng phí tiền sao?

Lão tú tài ngưng cười, nghiêm túc nói:
- Không giống, rất không giống. Sách vở có tri thức nhất trên đời, nhất định là nội dung dễ hiểu nhất, thích hợp giáo hóa muôn dân nhất. Có biết vì sao những quyển sách này lại bán rẻ nhất không? Chẳng hạn như bộ “Ngũ Thiên Văn” của Đạo Tổ lão nhân gia, bán rất rẻ, chỉ cần muốn xem thì ai cũng mua được, chỉ cần chịu đọc thì ai cũng có thể học được tri thức trong đó.

Lý Bảo Bình ngẫm nghĩ nói:
- In ấn số lượng lớn, cộng thêm người mua nhiều, cho nên giá rẻ.

Lão tú tài gật đầu cười nói:
- Đúng một nửa. Nếu như sách quá đắt thì ai muốn bỏ tiền mua? Thay vào đó đi mua đồ ăn còn có thể lấp đầy bụng. Một nửa còn lại, đó là những thánh nhân đạo đức ngồi tít trên cao muốn truyền thụ học vấn của mình rộng rãi hơn, trở thành học vấn chính thống của một nước, thậm chí là một châu hay cả thiên hạ. Nếu tự mình truyền dạy đệ tử thì được mấy người? Còn không bằng quăng một tấm lưới rộng, khắc học vấn đạo lý của mình vào trong sách, ngưỡng cửa thấp thì sẽ có nhiều người đi vào hơn.

Trần Bình An khẽ thở dài.

Lão tú tài ưu tâm hỏi:
- Thế nào, cảm thấy không hứng thú sao? Như vậy không được, sách vẫn phải đọc.

Trần Bình An lắc đầu nói:
- Tôi chỉ cảm thấy chuyện này rất giống dân chúng mở tiệm buôn bán. Tại ngõ Kỵ Long ở quê nhà, tôi có hai cửa tiệm đang được bằng hữu giúp đỡ trông coi, không biết hôm nay lời hay lỗ rồi.

Lão tú tài dường như nhớ tới một chuyện cũ năm xưa, có phần thổn thức, vung tay lên:
- Đi, đi uống rượu! Trần Bình An, nếu ngươi thèm thì có thể uống một chút. Bảo Bình quá nhỏ tuổi, còn chưa thể uống rượu.

Thời gian còn sớm, rất nhiều quán rượu vẫn chưa mở cửa. Lão tú tài tìm được một quán rượu nhếch nhác nơi ngã rẽ của một con đường, may mà ba người đều không coi trọng chuyện này. Nếu là Thôi Đông Sơn, Vu Lộc, Tạ Tạ có mặt ở đây nhất định sẽ cau mày, một người tầm mắt cao, một người quá thích sạch sẽ, còn một người từ nhỏ sống trong nhung lụa, có lẽ cả đời cũng sẽ không uống rượu ở những nơi như thế này.

Lão tú tài gọi một cân rượu trắng và một đĩa đậu phộng muối. Trần Bình An vẫn kiên trì nguyên tắc người tập võ không thể uống rượu. Lý Bảo Bình thực ra muốn uống một chút, nhưng có tiểu sư thúc ở bên cạnh, cô nào dám nói ra yêu cầu này, chỉ tỏ ra thèm thuồng nhìn chằm chằm lão tú tài uống rượu.

Sống chung với Trần Bình An lâu như vậy, từ Lý Bảo Bình, Lâm Thủ Nhất cho đến Lý Hòe, trên đường đã nghe quen tai, nhìn quen mắt, đại khái trong lòng biết rõ chuyện gì có thể làm, chuyện gì không thể làm. Thực ra có đôi khi Lý Bảo Bình cũng cảm thấy tiểu sư thúc quá nghiêm túc, nhưng khi nhìn đến hòm sách nhỏ xinh đẹp và giày cỏ nhỏ mềm chắc thì không nói thêm gì nữa.

Lâm Thủ Nhất cũng không có ý kiến với Trần Bình An, bởi vì đã thành thần tiên trên núi, chí hướng cao xa, cảm thấy chút việc vặt dưới mí mắt này không đáng để hắn phân tâm, cho nên trước giờ không nói gì cả.

Còn như Lý Hòe, hắn là người có sao nói vậy, nhưng phần lớn là cố tình gây rối, không đợi Trần Bình An lên tiếng thì đã bị Lý Bảo Bình giáo huấn rồi.

Cho nên trên đoạn đường đi học này, bốn người chưa từng xảy ra chia rẽ không thể hòa giải, vẫn duy trì một sự cân bằng huyền diệu. Sau khi cha con Chu Hà Chu Lộc rời đi, bên ngoài Dã Phu quan Thôi Đông Sơn dẫn theo Vu Lộc và Tạ Tạ gia nhập đội ngũ, khiến bốn người trước đó càng cùng chung kẻ địch, quan hệ càng trở nên khắng khít.

Lão tú tài uống rượu, mới nửa cân đã cảm thấy váng đầu. Có lẽ là do tức cảnh sinh tình, lại không vận dụng thần thông, hiếm khi thả lỏng tùy ý uống rượu giải sầu như vậy. Lão nhìn quanh, nhẹ giọng nói:
- Ta có một người bạn quen biết từ nhỏ, nhà nghèo nghỉ học giữa chừng, sau đó mở một quán rượu, chỉ là quán nhỏ mà thôi. Hắn mười tám tuổi lấy vợ sinh con, đến sáu mươi lăm tuổi chết già, đã mở quán rượu gần bốn mươi năm, bán rượu gần bốn mươi năm.

- Chỉ cần trong túi có tiền dư, chỉ cần muốn uống rượu thì ta đều thích đến chỗ hắn mua rượu uống, bất kể xa bao nhiêu cũng nhất định sẽ đi. Nhưng có một ngày quán đóng cửa, ta tìm hàng xóm láng giềng nghe ngóng, mới biết người bạn kia của mình đã qua đời rồi. Ta đành phải đến nơi khác mua rượu, mới biết rượu mà hắn bán cho ta đều đắt hơn người khác.

Lý Bảo Bình tức giận nói:
- Văn Thánh lão gia, ngài xem người ta là bằng hữu, nhưng người ta hình như không xem ngài là bạn.

Trần Bình An không nói gì.

Lão tú tài uống một hớp rượu:
- Nhưng lại qua rất nhiều năm ta mới biết, rượu bán cho ta là do hắn tự mình lên núi hái thuốc chưng cất, không tính công sức, tất cả đều dùng nguyên liệu tốt nhất, bán như vậy là lỗ.

Lý Bảo Bình há hốc mồm, trong lòng lập tức hổ thẹn.

Lão tú tài nhón một hạt đậu phộng, bỏ vào miệng nhai từ từ:
- Trong bốn mươi năm, ta từ một thư sinh giản dị vất vả thi đậu công danh tú tài, sau đó... cũng có một chút bản lĩnh và danh tiếng. Mỗi lần người bạn kia nhìn thấy ta, cũng chỉ khuyên ta uống rượu, trước giờ không nhắc đến chuyện học hành của con cái hắn, cũng không nhắc đến tình hình hỗn loạn trong gia tộc vợ hắn. Mỗi lần hắn đều ngồi đối diện với ta, chính là chỗ Bảo Bình cháu đang ngồi, cách ta xa nhất, nhưng chỉ cần ngẩng đầu là có thể nhìn thấy ta, mỗi lần đều cười chất phác.

Lý Bảo Bình ngẫm nghĩ, yên lặng rời khỏi vị trí, ngồi xuống đối diện với Trần Bình An, nhếch miệng cười.

Trần Bình An làm mặt quỷ với cô.

Lão tú tài chậm rãi nói:
- Sau đó ta mới biết, con cái của hắn người thì lên làm công khanh vàng tím của triều đình bản địa, hại nước hại dân, người thì tuổi còn trẻ đã thành phu nhân được phong tước, hở một chút là đánh giết tỳ nữ. Gia tộc của vợ hắn đột nhiên giàu sang, trở thành tộc lớn trong quận, một nhà trên dưới rất tồi tệ, chuyện xấu gì cũng làm được, hại rất nhiều dân chúng vô tội.

Ánh mắt lão tú tài ngơ ngác nhìn chỗ trống đối diện:
- Nhưng hắn vẫn ở trong quán rượu nhỏ kia, trông nom cửa tiệm tồi tàn, quanh năm chưng cất rượu, cho đến khi chết già mới thôi.

Lý Bảo Bình lại há hốc mồm, vẻ mặt không thể tưởng tượng.

Lão tú tài dời mắt đi, uống rượu mạnh ăn đậu phộng muối, nói với Trần Bình An:
- Sau này hãy tập võ luyện kiếm cho tốt, không nên chuyện gì cũng nói đạo lý, nhất là không nên mọi chuyện đều làm theo đạo lý trong sách. Phải biết tùy cơ ứng biến, nếu không ngươi sẽ rất mệt, đến cuối cùng có thể chỉ còn lại một mình ngươi, không có một người bạn nào. Từ xưa thánh hiền địa vị càng cao, càng phải lấy mình làm gương, làm những chuyện không hợp tình lý còn ít sao?

Lão vươn ngón tay vẽ lên bàn một đường, cuối cùng thẳng cánh tay, giống như muốn vẽ ra bên ngoài mặt bàn:
- Ngươi nghĩ xem, có những con đường, một mình ngươi có thể đi một năm, nhưng mười năm thì sao? Trăm năm, ngàn năm thì sao? Nhưng ở đây lại có vấn đề, có những người cố chấp muốn đi tiếp thì phải làm gì? Vậy nhất định phải làm những chuyện thích hợp vào năm tháng thích hợp, đừng quá ra vẻ chững chạc. Chuyện gì cũng trải qua rồi, sau này một mình đi đường sẽ không cảm thấy hối hận, ngược lại sẽ cảm thấy...

Lão tú tài thật sự đã uống nhiều, vươn ngón cái ra chỉ vào mình:
- Ta thật con mẹ nó cố chấp!

Sau khi nói xong một câu hào khí ngất trời này, đầu của lão tú tài gục tới trước, đập vào mặt bàn.

Trần Bình An tính tiền với chủ tiệm, sau đó cõng lão tú tài ra ngoài.

Lý Bảo Bình lén cười: “Hóa ra Văn Thánh lão gia cũng say rượu, hơn nữa còn say nói liên thiên.”

- Trần Bình An! Người không phong lưu uổng thiếu niên, nhất định phải uống rượu, uống rượu rất tốt!

- Tiểu Bảo Bình, hãy nhớ kỹ, nhất định phải quý trọng gã tốt ngốc nghếch Trần Bình An này. Không nên vì hắn làm quá tốt quá đúng mà cảm thấy hắn không hợp tình người, ngược lại nên đi chung với hắn xa hơn, nếu không sớm muộn có một ngày cháu sẽ hối hận. Trần Bình An cũng sẽ biến thành Tiểu Tề thứ hai, cuối cùng khi xảy ra chuyện, hoặc là không một ai biết, hoặc là có biết cũng không dám ra tay giúp đỡ, như vậy rất thê thảm...

- Tiểu Bình An, chúng ta nói đạo lý không phải vì khiến cho mình uất ức, mà là từ từ tích lũy. Nếu một ngày nào đó đột nhiên cảm thấy cả thiên hạ đều không nói đạo lý, ngươi sẽ có sức lực và chí khí lớn tiếng nói với thế giới này “các ngươi đều sai rồi”!

Lão tú tài tràn ngập mùi rượu vỗ đầu Trần Bình An.

Trần Bình An vẻ mặt đau khổ cõng lão tú tài, đành phải ra sức gật đầu.

Lão tú tài nấc một tiếng, ngước cổ lên, dường như đang tìm Lý Bảo Bình.

Lý Bảo Bình vội vàng nhảy nhót:
- Tôi ở đây!

Lão tú tài lại vỗ mạnh vào đầu Trần Bình An:
- Tiểu Bình An, ta hỏi ngươi. Sau này ngươi đọc sách càng nhiều, càng cảm thấy đạo lý trong sách đúng đắn. Nhưng nếu có một ngày, toàn bộ người đọc sách... hoặc là nửa thế giới Hạo Nhiên đều bắt đầu chỉ trích Tiểu Bảo Bình, mắng cô bé không biết xấu hổ thích tiểu sư thúc của mình, ngươi sẽ làm gì?

Lý Bảo Bình không quan tâm, thở phì phì nói:
- Tôi thích tiểu sư thúc là sai sao, những người này đọc sách kiểu gì vậy!

Trần Bình An từ nhỏ đã gian nan sống sót từ tầng dưới chót, cho nên nghĩ đến xa hơn, cũng biết càng nhiều chuyện xấu xa. Hắn không do dự nói:
- Nếu quả thật có một ngày như vậy, bọn họ muốn chửi mắng Bảo Bình, trước tiên phải hỏi nằm tay của Trần Bình An tôi.

Hắn quay đầu mỉm cười nói với Lý Bảo Bình:
- Tiểu sư thúc ngoại trừ nắm tay, sau này còn có kiếm. Cho nên nếu quả thật có một ngày như vậy, nhất định phải nói với tiểu sư thúc, cho dù xa tận chân trời tiểu sư thúc cũng sẽ chạy tới bảo vệ em!

Lão tú tài say khướt nói:
- Vậy nếu tiểu cô nương cảm thấy ngươi đánh không lại những người kia, sợ ngươi bị thương, cho nên không gọi ngươi. Sau đó ngươi mới biết được kết cục đáng thương, ngươi sẽ làm gì? Chuyện đã đến nước này, chẳng lẽ ngươi lại tìm những người đọc sách kia chém giết một trận?

Trần Bình An dừng bước, nhìn sang Lý Bảo Bình:
- Bảo Bình, em muốn tiểu sư thúc sau đó vì em mà đại khai sát giới, bị người đánh mắng, hay là trước đó đường đường chính chính đối diện với mọi người, chúng ta cùng nhau đối mặt với những kẻ xấu kia, cho dù chết cũng là cây ngay không sợ chết đứng, hơn nữa không hề nuối tiếc?

Lý Bảo Bình hơi hoảng hốt:
- Tiểu sư thúc, nghe có vẻ lựa chọn thứ hai tốt hơn một chút?

Lão tú tài cười ha hả:
- Không thê thảm như các ngươi nghĩ đâu, người đọc sách vẫn thích mặt mũi, không đến mức phân ra sống chết, chỉ là sẽ có một chút gập ghềnh mà thôi.

Cuối cùng lão tấm tắc nói:
- Vừa nói đến thứ tự, nhanh như vậy thằng nhóc ngươi đã đem ra dùng rồi, học đi đôi với hành, lợi hại lợi hại.

Trần Bình An cười nói:
- Lão tiên sinh, ngài đúng là hù dọa chúng tôi rồi. Vì ăn quỵt mà giả say, có phải hơi quá đáng không?

Trong nháy mắt lão tú tài nghiêng đầu qua, tiếng ngáy như sấm.

Lý Bảo Bình nghĩ lại còn sợ, nắm tay áo Trần Bình An.

Trần Bình An nói đùa:
- Sợ cái gì, sau này em cứ đọc sách cho tốt, tranh thủ nói đạo lý thắng bọn họ. Nếu như vậy vẫn không được, từ hôm nay tiểu sư thúc sẽ càng nỗ lực luyện quyền luyện kiếm. Đến lúc đó ngự kiếm bay lượn, vù một cái từ ngoài vạn dặm đi tới bên cạnh em, khiến cho tất cả mọi người đều phải ngẩng đầu trợn mắt nhìn tiểu sư thúc của em, giống như lúc trước chúng ta nhìn thấy Ngụy Tấn miếu Phong Tuyết vậy. Em lại nói với bọn họ đây là tiểu sư thúc của mình, hỏi bọn họ xem có đẹp trai hay không, có lợi hại hay không.

Lý Bảo Bình gật đầu, vui vẻ cười lớn, nhảy nhót nói:
- Oa, đẹp trai, đẹp trai!