Hôm nay, tâm tình tiến sĩ Tấn Khải Đức của Quốc Tử Giám rất tốt, sáng sớm đã kêu phu nhân hắn đưa bộ quần áo mà chỉ có ở mỗi tháng một lần nghị giảng mới mặc, tử tế sửa soạn ăn mặc, Tấn phu nhân thấy một bộ hình dạng giống như mong đợi này của hắn, không khỏi cười nói:
“Không phải là đi gặp một người học sinh sao, có đáng cao hứng như vậy?”
Tấn tiến sĩ ha ha cười, ngâm nga nói, “Nàng không hiểu, đứa nhỏ này không giống như vậy, Diệc Kiệt nói chính nàng suy nghĩ ra một kiểu chữ viết mới, ta thật sự là muốn gặp được một lần, nếu là thật, vậy đây không phải chuyện nhỏ.”
Tấn phu nhân lắc lắc đầu, “Theo ta thấy, chàng cũng đừng hy vọng quá lớn, miễn cho đến lúc gặp lại chỉ là thường thường, trở về lại đối với ta càu nhàu.”
Ánh mắt Tấn tiến sĩ lộ ra một tia do dự, “Sẽ không như thế, Diệc Kiệt là tận mắt nhìn đến, còn có thể lừa gạt ta hay sao, cứ tính thư pháp tiểu cô nương đó không có tuyệt diệu như hắn nói vậy, thì tốt xấu bài thơ kia chính là sự thật, lão Tra chính là Thái Đẩu (*) ở phương diện này, làm sao cũng sẽ không xem nhầm — đáng tiếc, bức tranh được đề thơ kia không biết bị ai lấy đi, bằng không ta có thể ngâm nga thưởng thức một phen…”
(*) Thái Đẩu: Rút ngắn của cụm từ “Thái sơn bắc đẩu” Tên một ngọn núi và một ngôi sao, ví von 1 ng như ngôi sao sáng, một tòa núi lớn, nhân vật được mọi ng kính trọng.
Lô Trí ở Quốc Tử Học học bài ba năm, đây là lần đầu tiên dẫn hai mẹ con đi vào bên trong trường học, có thẻ bài của Tấn tiến sĩ, người gác cổng cũng không chặn bọn hắn, Lô Tuấn vào túc quán liền chạy không thấy bóng dáng, Lô Trí một đường từ cửa sau xuyên qua đình viện cùng từng dãy hoa hiên, lại đi quá hậu hoa viên mà hằng ngày nhóm học sinh hay tụ tập chơi đùa, liền gặp một hành lang lớn, ven đường có một tấm bia đá dựng thẳng, phía trên khắc hai chữ “Hoành Văn”, chính là tên của con đường này.
Hai bên là vách tường sơn đỏ bao quanh sân so với vách tường quanh phường thấp hơn một nửa, dưới tường trồng không ít cây cối cao lớn, vừa nhìn đã không thấy rõ tận cùng của hành lang này, trái phải cộng lại có năm tòa sân lớn nhỏ không đều, theo thứ tự là nơi tọa lạc của năm tòa học viện dạy học trong Quốc Tử Học.
Lô Trí một đường giới thiệu cho Lô thị và Di Ngọc, đi đến cuối cùng hành lang một gian viên phía Nam mới dừng lại, chỉ trên cổng chào một cái chữ “Thư” mạnh mẽ tuấn bạt lại không mất phương nhuận, nói: “Nơi này là Thư Học viện, hôm nay là ngày nghỉ cho nên ít thấy học sinh, hôm kia Tấn tiến sĩ cùng ta hẹn tại phòng nghỉ ở hậu viện gặp nhau.”
Phòng nghỉ, như tên gọi, chính là nơi nghỉ ngơi, ở hậu viện của mỗi tòa học viện đều có bố trí một nơi như vậy, chuyên cung nhóm tiên sinh dùng để nghỉ ngơi ngoài giờ học.
Lô Trí vừa mới dứt lời, đã gặp từ ngưỡng cửa đi ra hai người học sinh mặc thâm y màu xám giống nhau, bên ngoài mặc áo khoác bằng vải mỏng trắng đen lẫn lộn, nhìn thấy mẹ con Lô thị đứng ở ngưỡng cửa, khẽ giựt mình sau đó liền chủ động đối với Lô Trí đang mặc quần áo màu tím nhạt mang tính dấu hiệu của Thái Học viện gật đầu vấn an.
Lô Trí cũng lễ phép đáp lễ, rồi sau đó liền mang Di Ngọc bọn hắn vào trong, bước vào bên trong thì Di Ngọc còn nghe thấy hai người học sinh phía sau nhỏ giọng nghị luận:
“Này, đó không phải là Thái Học viện Lô Trí sao.”
“Là hắn không sai, tại sao chạy tới viện của chúng ta?”
Di Ngọc quay đầu đối với Lô Trí chớp chớp mắt, “Đại ca, ngươi còn rất có danh nha.”
Lô Trí nhàn nhạt cười, “Không cần biết là tuần khảo hay là tuế khảo, các viện đều sẽ ở giao lộ Hoành Văn dán thông báo, kết quả tốt, tự nhiên người biết đến nhiều hơn một chút.”
Ba người vừa đi vừa nói, kiến trúc của Thư Học viện phần lớn là ngói màu xanh mái hiên đỏ thắm, tuy không có tầng lầu điệp tạ (hình dung kiến trúc chằng chịt đồ sộ), nhưng phòng ốc cũng là mang hình trang nghiêm, rất là phù hợp với một phương diện trong quy tắc của chữ “Thư” (书).
Đi qua ba dãy giáo xá, vào hậu viện chính là nơi một loạt phòng nghỉ lầu nhỏ tọa lạc, Lô Trí dẫn các nàng đi đến gian phòng thứ hai tính từ hướng đông gõ gõ cửa.
“Vào đi.”
Được đáp lại, hai mẹ con mới theo đuôi Lô Trí đẩy cửa vào, chỉ thấy đây là một gian phòng được bài trí sạch sẽ vừa nhìn đó là một cái bàn viết cao tới đùi, sau bàn ngồi một lão giả đang cầm bút viết chữ tuổi chừng sáu mươi, tóc hoa râm, bộ mặt từ thiện, lông mày đoan chính, chắc hẳn chính là tiến sĩ Tấn Khải Đức.
“Tấn tiên sinh.” Quả nhiên Lô Trí kêu như thế.
Nhìn thấy bọn hắn tiến vào, Tấn tiến sĩ để bút xuống, từ trên ghế dựa đứng dậy, cười nói: “Các ngươi tới nhưng sớm, ta cho rằng còn phải chờ non nửa canh giờ.”
Lô Trí cười đáp lại hai câu, rồi sau đó đem Lô thị và Di Ngọc đang đứng bên cạnh giới thiệu, Tấn tiến sĩ vuốt chòm râu ba tấc bạc trắng trên cằm, từ trên xuống dưới đánh giá Di Ngọc một phen, hỏi: “Đại ca ngươi đã đem nguyên nhân ta mời các ngươi tới nói với ngươi?”
Di Ngọc biết điều gật đầu, trên khuôn mặt mang mấy phần kính ý vừa vặn, “Tiên sinh là muốn kiểm tra chữ của ta một chút, nhìn xem phải chăng có chỗ đáng khen, đủ đến vào trường học học bài.”
Tấn tiến sĩ thấy hình dạng nàng bất quá mười hai, mười ba tuổi, thái độ lại khiêm cung vừa phải, trả lời có lễ, ánh mắt lộ ra một tia tán thưởng, duỗi tay vẫy nàng đi tới trước bàn, chỉ trang chữ chưa viết xong trên bàn, hỏi: “Ngươi nhìn chữ này của ta, viết được ra sao?”
Di Ngọc đứng ở trước bàn, tinh tế đem chữ xem, Tấn tiến sĩ viết là một bài thơ dài, Di Ngọc chưa từng gặp qua, nhưng thấy thể chữ kết cấu khá rộng, nét thẳng ngắn nét ngang dài, là thể chữ Khải cực kỳ tiêu chuẩn chính thống, lại mơ hồ mang chút hương vị của thể chữ Lệ, trong con chữ tự có một cổ thổ lộ người quanh năm tích lũy vận cảm ở nơi đó, đích xác là hiếm có chữ đẹp, so với Di Ngọc lúc nhỏ luyện tập bảng chữ mẫu chính quy, cao hơn một bậc không thôi.
Tấn tiến sĩ thấy Di Ngọc xem nửa ngày vẫn chưa phát biểu ý kiến, ngược lại giống như là xem nhập mê, vì thế lại cười ra tiếng hỏi một lần, “Ra sao?”
Di Ngọc mới ngẩng đầu, nghiêm túc đáp: “Chí cương thiết họa, cốt khí động đạt” (Nét chữ vừa cứng rắn lại kiên cường như sắt, khí thế mạnh mẽ có thần thông thấu). Lời nói này tuy có hai phần ý tận lực khen ngợi, nhưng quả thật là hàm lòng kính nể, chỉ cần nhìn hình dáng các nét của chữ viết, nếu không phải ngày ngày luyện tập tích lũy xuống dưới, tuyệt đối sẽ không xử lý được như vậy chính trực lại không hiển cứng nhắc.
“Chí cương thiết họ, cốt khí động đạt…” Tấn tiến sĩ vuốt râu mép tinh tế phẩm hai câu từ ngữ lần đầu tiên nghe đến, ánh mắt có chút mơ hồ.
Phục hồi tinh thần lại Tấn tiến sĩ đem chữ mình vừa mới viết trên bàn thu lại, rồi sau đó từ một bên lấy ra một tờ giấy Diệm đằng ngọc diệp (1) thượng hạng dùng đồ chặn giấy đè xong, “Lại đây, đem chữ viết ngày đó ngươi viết viết cho ta xem.”
Di Ngọc gật gật đầu, thoải mái hào phóng đi đến sau bàn ngồi xuống, vươn tau lấy bút lông được gác trên nghiên mực, chấm chút mực ẩm ướt, ngưng thần trên trang giấy hơi nghĩ ngợi trong khoảnh khắc, rồi sau đó từ từ viết: (nguyên văn là “Tố tố”, “Tố” nghĩa là đang viết cái gì đó trên giấy.)
“Phu xích hữu sở đoản, thốn hữu sở trường, vật hữu sở bất túc, trí hữu sở bất minh, sổ hữu sở bất đãi, thần hữu sở bất thông. Dụng quân chi tâm, hành quân chi ý.” (2)
“Thước cũng có chỗ ngắn, tấc cũng có chỗ dài, sự vật đều có chỗ không đủ, trí tuệ con người cũng có lúc bất minh, xem bói cũng có lúc không thể giải đáp vấn đề, thần linh có thì cũng vô pháp thông hiểu. Dùng tâm tư của anh, thực hiện ý muốn của anh.”
Đặt bút xuống, Tấn tiến sĩ đã sớm đứng ở bên người nàng cúi đầu xem, hơn nửa ngày mới ngẩng đầu lên, vui mừng trong mắt lại hơn mười phần, trái tim Di Ngọc đập mạnh, liền biết chuyện này sợ là thành.
“Tốt, tốt, tốt.” Liên tiếp ba cái chữ tốt, Tấn tiến sĩ vươn tay đem tờ giấy viết chữ cầm lên, nhẹ nhàng thổi nét mực có chút ẩm ướt, cũng không bận tâm trong phòng có người khác, liền bắt đầu đi tới đi lui, một hồi lắc đầu một hồi thở dài, làm cho Di Ngọc càng xác định suy nghĩ trong lòng.
“Lô phu nhân, ngươi thật có phúc khí a!” Hơn nửa ngày Tấn tiến sĩ mới dừng lại hành vi làm người ta khó hiểu, xoay người đối với Lô thị còn đang mang vẻ mặt hơi hơi khẩn trương cười nói.
Lô thị sửng sốt, mới quăng đi thần sắc lo lắng, đáp: “Tiên sinh khen trật.”
Tấn tiến sĩ nghiêng người đối với Di Ngọc vẫn còn đang đứng thẳng trước bàn cười hỏi: “Lô tiểu thư, ngươi có nguyện đến Quốc Tử Học học bài?”
Di Ngọc mỉm cười đáp: “Tiên sinh gọi ta Di Ngọc là được, ta tất nhiên là nguyện ý.”