Ngày mười bảy tháng sáu, đương nhiệm Tri phủ Viễn Bình là Thạch Nham dùng lý do "Tuổi tác đã cao, vết thương cũ tái phát" dâng tấu xin về hưu sớm, đồng thời đề cử đương nhiệm Đồng tri Hoàng Biện tiếp quản.
Kèm theo công văn được gởi về còn có bản báo cáo thường lệ của Hồng Văn, cùng với bản tóm tắt của Trưởng công chúa Gia Chân về tình hình hiện tại ở vùng Đông Bắc và ấn tượng ban đầu đối với Thạch Nham và các quan viên, không đặc biệt điểm danh khen ngợi ai. Trong bảng xếp hạng công tác, Hoàng Biện và hai quan viên lục phẩm cùng bốn lại viên tầng dưới chót được đánh giá ưu hạng, nổi bật nhất là lời phê: "Cứng rắn, tận trung với cương vị công tác, không sợ quyền thế, lo cho bá tánh".
Phủ Viễn Bình nằm ở giao giới của ba quốc gia, vị trí địa lý vô cùng nhạy cảm, mang ý nghĩa chiến lược cực kỳ trọng đại, có thể nói là cửa ngõ phía Đông Bắc của đô thành Vọng Yến Đài. Vì thế, việc bổ nhiệm hay bãi nhiệm Tri phủ hết sức quan trọng, dĩ nhiên không thể nào làm theo sở thích cá nhân.
Long Nguyên Đế triệu tập quan viên Lại Bộ thương nghị suốt đêm, lôi ra xem xét toàn bộ hồ sơ đánh giá của đám người Thạch Nham trong vòng năm năm qua. Hoàng đế phát hiện hiệu suất của Thạch Nham trong mấy năm gần đây chỉ ở mức trung bình, mà đám người Hoàng Biện lại rất cần cù, vì thế chuẩn tấu thỉnh cầu của Thạch Nham, ban thưởng vàng bạc vải vóc hứa cho ông ta hồi hương vinh dưỡng. Sau đó Hoàng đế tấn chức Hoàng Biện thành Tri phủ Viễn Bình, có người khác tiếp nhận vị trí Đồng tri, ban lệnh cho mọi người phải hoàn tất việc bàn giao trước tháng mười, không cần tiếp tục xin chỉ thị.
Vào tháng chín, tân nhiệm Tri phủ Hoàng Biện dâng tấu, thỉnh cầu triều đình cho phép phủ Viễn Bình thành lập một khu tái định cư dành riêng cho người tị nạn từ nhiều quốc gia khác nhau, không yêu cầu bất kỳ khoản tài trợ nào từ triều đình, ngoại trừ một điều: miễn thuế cho người dân khu tái định cư trong ba năm.
Sau khi chiến tranh kết thúc, dân tị nạn trở thành một vấn đề cần được giải quyết cấp bách. Tuy nhiên việc này can hệ cực đại, liên lụy thật nhiều, không có quan viên nào tự nguyện đứng ra, triều đình tạm thời vẫn dùng phương pháp trấn an là chính. Lần này Hoàng Biện mới nhậm chức lập tức chủ động xin ra trận, Long Nguyên Đế không khỏi tán thưởng quả nhiên quan viên trẻ tuổi mạnh dạn, dám nghĩ dám làm.
Hoàng đế cẩn thận xem xét bản kế hoạch tái định cư của Hoàng Biện, phát hiện kế hoạch được tổ chức rõ ràng và sắp xếp cẩn thận, nhiều chi tiết dễ bị bỏ qua cũng được quan tâm chu đáo, rõ ràng không hề xử lý qua loa vì mục đích nổi bật. Long Nguyên Đế vô cùng vui mừng, phê duyệt đồng thời khích lệ vài câu, lệnh cho Hoàng Biện hội báo tiến độ mỗi ba tháng.
Buổi tối Long Nguyên Đế đi dùng bữa cùng Thái Hậu, vô cùng cảm kích: "Không ngờ trẫm lại bỏ bê một thần tử làm tốt bổn phận như vậy, may nhờ hoàng muội phát hiện ra, thật sự rất có năng lực."
Hoàng thân tuy nhiều nhưng được Long Nguyên Đế tín nhiệm và trọng dụng lại không có mấy người. Tuổi trẻ nhất thì hiện tại chỉ có Bình Quận Vương, thời thiếu niên tuy ăn chơi trác táng nhưng bây giờ đã hoàn toàn tỉnh ngộ, đi cấm quân rèn luyện; vài ngày trước tiến cung thỉnh an, bộ dạng công tử bột đã giảm hẳn, tính tình cũng kiên định hơn, tuy nhiên vẫn chưa đủ sức nhận nhiệm vụ to tát.
Mấy năm trước Long Nguyên Đế nể trọng nhất là Thạc Thân Vương, tiếc thay Thạc Thân Vương liên tục gặp vận rủi... Hiện giờ thúc bá huynh đệ làm việc trong ngoài triều đình chỉ có thể đếm trên một bàn tay. Cũng may nhờ Trưởng công chúa Gia Chân rời núi một lần nữa, thật sự chia sẻ rất nhiều gánh nặng.
Thái Hậu cũng vui mừng vì con gái hữu dụng, nhưng vẫn khuyên nhủ: "Dù sao con bé cũng là phận nữ, con đừng quá tung hê, để người ngoài nhìn vào kỳ cục lắm."
Long Nguyên Đế không để bụng: "Mẫu hậu lo lắng nhiều rồi ạ, chưa bàn đến tỷ muội của Thái Tổ đã từng hối hả đi khắp nơi hỗ trợ chiêu binh mãi mã, hoàng muội lại chưa từng thượng triều nghe báo cáo và quyết định sự việc, đâu tính là gì? Muội ấy đã phải kìm nén suốt mấy năm qua, tốt nhất nên đi ra ngoài giải sầu."
Dừng một chút rồi vỗ đùi thở dài: "Phàm là nam tử thì con đã sớm dùng, hà tất chờ đến bây giờ!"
Nói tới đây, Long Nguyên Đế đột nhiên mỉm cười: "Hoàng muội rất thông minh tài giỏi, nếu là nam nhi thì biết đâu chừng tay cầm ngọc tỷ rồi."
Thái Hậu nghe xong không khỏi vừa bực lại vừa buồn cười, giơ tay đập hoàng nhi một cái: "Mấy lời bậy bạ như vậy mà cũng dám nói."
Long Nguyên Đế cười: "Lời này truyền ra cũng không ngại."
Bởi vì trong lòng ngài đã nắm chắc, biết rằng dẫu Trưởng công chúa Gia Chân là hoàng đệ thì ứng cử viên tốt nhất cho ngai vàng vẫn là chính mình, cho nên mới dám lôi chuyện này ra nói giỡn.
*********
Ý chỉ thành lập khu tái định cư người tị nạn ở phủ Viễn Bình thực sự đã gây xôn xao dư luận, người trong và ngoài triều đình đều bàn tán rôm rả, ngay cả Bạch tiên sinh cũng dùng đề tài này để kiểm tra các học sinh trong Thượng thư phòng.
Con nối dõi của Long Nguyên Đế không nhiều, con cháu của thúc bá huynh đệ cũng không phong phú, tổng cộng chỉ được chín người; ngoài ra gộp thêm bốn thư đồng của hai vị Hoàng tử, cùng năm hậu nhân của đại thần có công, hiện giờ Thượng thư phòng có tất cả mười tám học sinh.
Các học trò có xuất thân khác nhau và tính cách cũng rất khác nhau, mỗi trò lập tức phát biểu ý kiến của mình, dần dần chia làm ba phe dựa trên quan điểm cá nhân:
Phe thứ nhất cho rằng không phải người cùng dân tộc tất có dị tâm, giữa hai nước từng có "huyết hải thâm thù" thật sự không cần tốn công, cứ trực tiếp đuổi hết dân ngoại tộc ra khỏi Đại Lộc là được;
Phe thứ hai do Tam Hoàng tử cầm đầu, cho rằng triều đình nên mạnh mẽ thu hút dân cư, tăng cường sức lao động để khai khẩn đất hoang, nhờ vậy gia tăng sản lượng lương thực và thịt cá.
Phe thứ ba bao gồm Ngũ Hoàng tử và hai thư đồng của cậu bé, ba đứa nhóc đều chưa quá sáu tuổi, tất nhiên đã có ý thức thiện ác, nhưng mới vừa đi học được mấy ngày, thiếu cái nhìn tổng thể cần thiết về quốc gia đại sự, không thể hiểu nổi tại sao hai nước lại đánh nhau...
"Triều Đại Lộc có biết bao nhiêu tướng sĩ đổ máu sa trường," Cháu nội của tiền Phụ Quốc công gân cổ phản bác, "Thúc gia gia của ta, mấy thúc bá, đường huynh, biểu huynh đều hy sinh trên chiến trường. Bọn họ giết nhiều người dân chúng ta như vậy, há gì bắt chúng ta nuôi dưỡng con cháu kẻ địch!"
Một con cháu nhà võ tướng cũng phụ họa: "Đúng vậy, mặc kệ bọn họ đi tìm chết, để bọn họ tự sinh tự diệt."
"Đúng đấy, thiên hạ đâu có lý lẽ nào như vậy, chạy đến nhà chúng ta giết người rồi lại muốn chúng ta nuôi con cháu của bọn họ!"
Tam Hoàng tử nhíu mày giải thích: "Việc nào ra việc đó, quân địch tất nhiên đáng giận, nhưng hiện giờ những người lưu vong bên ngoài đều là bá tánh vô tội thuộc tầng dưới chót, một số cũng mang dòng máu người Hán chúng ta, không thể vơ đũa cả nắm."
"Đúng thế, hai nước giao chiến cần điều gì nhất? Chẳng phải lợi thế nghiêng về nước có dân cư nhiều và binh khí nhiều hay sao? Những người tạp mao có thể trạng rất tốt, nếu tương lai được huấn luyện thành quân đội, sức mạnh của bọn họ không thể coi thường."
"Đám người đó mà vô tội chỗ nào?" Cháu nội Phụ Quốc công khịt mũi, "Y phục và thức ăn nuôi dưỡng binh lính của Sa Hoàng và Mông Cổ, chẳng phải đều do dân chúng hậu phương cung cấp? Nếu không có bọn họ, chúng ta sẽ không chết nhiều người như vậy."
"Cho nên mới phải cẩn thận sàng lọc," Tam Hoàng tử chỉ ra, "Sau đó dùng đạo nghĩa giáo hóa, làm cho bọn họ thành tâm quy thuận, chẳng phải tốt hơn những kẻ ép buộc bọn họ..."
Người trong một nhà mà còn lục đục với nhau, huống chi quốc gia này với quốc gia khác? Trừ khi mất nước, bằng không vĩnh viễn không thể tiêu diệt sạch sẽ địch nhân. Nhưng nếu có thể chia rẽ nội bộ làm bọn họ không còn tâm trí đi đánh nước khác, chẳng phải tương đương với việc loại bỏ khả năng kẻ địch trỗi dậy ngay từ đầu? Như thế mới là kế sách cực khổ một lần mà hưởng phước lâu dài.
Tam Hoàng tử còn chưa nói xong, thằng nhóc kia đã lắc đầu nguầy nguậy: "Quá chậm! Chờ không được!"
Giáo hóa cái rắm, những kẻ dã man đó xứng đáng không?
Vào thời huy hoàng của năm vị Quốc công, con cháu của họ từ nhỏ đã ra vào hoàng cung thường xuyên, tự nhiên cũng rất kiêu ngạo, không hề kiêng kỵ thân phận của Tam Hoàng tử mà không tranh luận với hắn.
Tam Hoàng tử vừa tức giận vừa buồn cười: "Vậy chiếu theo cách ngươi nói, nên giết sạch hết bọn họ à?"
Đối phương thật sự gật đầu: "Đương nhiên, người chết hết thì mới không xâm phạm biên giới chúng ta."
Tam Hoàng tử cười khẩy vài tiếng, tuy rằng không nói một chữ nhưng vẫn làm đối phương cảm nhận sự khinh bỉ mênh mông, vì thế hai phe lại lâm vào cuộc chiến võ mồm khốc liệt.
Bạch tiên sinh vẫn chưa ngăn lại, chỉ hướng dẫn vài lời hoặc đưa ra nghi vấn đúng lúc để bọn họ thảo luận giải quyết.
Thấy ba trò bé nhất ngồi yên một chỗ, Bạch tiên sinh tiến đến ngồi xuống bên cạnh Ngũ Hoàng tử: "Ngũ điện hạ nghĩ thế nào?"
Trải qua một thời gian được Hồng Văn trị liệu, hiện giờ bệnh tê thấp của ông đã khá hơn rất nhiều, nếu chỉ đi bộ chậm rãi thì hầu như không nhìn ra đây từng là người suýt bị tê liệt.
Ngũ Hoàng tử mà nghĩ được gì... Cậu nhóc đang bị choáng ngợp bởi cuộc đấu khẩu diễn ra trước mắt!
Cậu bé lần đầu trải qua trận luận chiến trong học đường, nhìn xem Tam ca nhà mình không phun ra nửa chữ thô tục mà vẫn khiến đối thủ tức giận đến dậm chân, nhìn những học trưởng ngày thường hi hi ha ha chơi đùa với mình mà lúc này lại xăn tay áo muốn lật bàn, trông rất hỗn loạn.
Ngũ Hoàng tử nuốt nước miếng, vô cùng thành khẩn hổ thẹn thú nhận: "Tiên sinh, con thật không hiểu lắm."
Bạch tiên sinh cười gật đầu: "Không hiểu chỗ nào?"
Ngũ Hoàng tử và hai thư đồng nhìn nhau, trăm miệng một lời: "Chỗ nào cũng không hiểu ạ."
Ba đứa nhỏ đều được người nhà nâng niu nuôi lớn, bé nào cũng bụ bẫm trắng nõn, ngoan ngoãn ngồi nghiêm chỉnh rất giống ba cái bánh bao trắng xốp mới ra lò, khiến Bạch tiên sinh nhìn quá vui mắt.
"Vậy cứ liệt kê từng điểm."
Ngũ Hoàng tử nhíu chặt đôi mày nhỏ suy nghĩ nửa ngày, quyết định nên hỏi vấn đề mà mình thấy khó hiểu nhất: "Vì sao người ta nhất định phải đánh nhau ạ? Cứ vui vẻ hòa thuận sống cạnh nhau không tốt à?"
Một thư đồng lên tiếng: "Ta nghe nói người quốc gia khác đều rất xấu."
Ngũ Hoàng tử quay đầu nhìn hắn, nghiêm túc hỏi: "Có câu 'tai nghe là giả, mắt thấy là thật', ngươi tận mắt chứng kiến sao?"
Thư đồng kia sửng sốt, lắc đầu: "Không, nhưng người khác đều nói như vậy."
"Vậy người khác có tận mắt chứng kiến không?" Ngũ Hoàng tử giống như đặc biệt am hiểu, đào bới đến tận cùng, "Bảo sao nghe vậy là không đúng. Có lẽ, có lẽ người quốc gia khác cũng nghĩ về chúng ta như vậy. Ngươi xem họa sư Paolo dạy chúng ta Anh văn cũng là người Tây Dương, nhưng ông ấy không xấu."
Tam ca nói ở đâu có người thì ở đó có tranh đấu, các quốc gia luôn biến hóa không ngừng, lãnh thổ và người cầm quyền cũng thay đổi theo từng thời điểm. Cho nên rất nhiều cuộc chiến tranh và cái gọi là thị phi đã từ lâu không thể nào tra cứu ai đúng ai sai.
Giống như mọi người đều bị bắt đứng trên bàn cờ, lui một bước chính là vực sâu vạn trượng, đành phải căng da đầu lao về phía trước.
Thư đồng của Ngũ Hoàng tử không nói nên lời.
Cậu bé ngắc ngứ nửa ngày, gãi gãi cái đầu tròn xoe: "Coi bộ cũng đúng." Dừng một chút rồi lại nói, "Thật giống như đôi khi mẫu thân oán giận nhà Tam thúc không tốt, nhưng ta vẫn chơi cùng với các đường đệ."
Bạch tiên sinh mặt già run rẩy, đằng hắng vài tiếng, mỉm cười nói: "À này, chuyện nhà mình không cần nói ra."
Trẻ con nói chuyện chẳng lựa lời, không chừng lại giũ ra hết mọi bí mật trong nhà...
Bạch tiên sinh chỉ vào ranh giới rõ ràng giữa đám người Tam Hoàng tử: "Các trò xem kìa, những học trưởng nói đều có lý, nhưng đứng trên phương diện khác thì lại không có lý. Xét đến cùng, chẳng qua là lập trường bất đồng mà thôi."
"Lập trường?" Ngũ Hoàng tử ngơ ngác, "Lập trường là gì ạ?"
"À," Bạch tiên sinh thay đổi cách nói, "Chính là thân phận bất đồng. Giống như điện hạ vừa nói, chúng ta cảm thấy người ngoại tộc hư, người ngoại tộc cũng có thể cảm thấy chúng ta hư, đây là lập trường bất đồng. Cho nên kết luận của chúng ta về cùng một vấn đề cũng có thể khác nhau."
Ba trò nhỏ đều dài giọng thưa vâng.
Ngũ Hoàng tử ôm lấy gương mặt thịt mum múp của mình suy nghĩ một lát, đột nhiên hạ giọng hỏi Bạch tiên sinh: "Con thích Tiểu Hồng đại nhân làm phò mã, nhưng phụ hoàng hình như không mấy vui vẻ, đây cũng là lập trường bất đồng phải không ạ?"
Bạch tiên sinh phì cười, vuốt chòm râu gật đầu: "Điện hạ suy một ra ba, thực tốt!"
Ngũ Hoàng tử hiểu ra vấn đề, nhưng rồi lại thắc mắc: "Vậy trước đó tiên sinh nói về việc tái định cư dân tị nạn, là đúng hay sai ạ?"
Bạch tiên sinh cười: "Như họ đã nói, sự tình quan trọng không phải một sớm một chiều là có thể thấy hiệu quả. Đối với những bá tánh chân chính vô tội, dĩ nhiên có thể thu nhận, nhưng cũng phải đề phòng thám tử trà trộn vào..."
Ngũ Hoàng tử sáng mắt: "Vậy Tam ca nói đúng rồi."
Bạch tiên sinh chần chừ, cuối cùng vẫn gật đầu: "Nếu phân tích kỹ hơn, xác thật là Tam Hoàng tử suy nghĩ sâu xa."
Không thể không nói, Tam Hoàng tử có thiên chất cao hiếm thấy, tuổi nhỏ mà đã suy nghĩ tinh tường, tiếp cận đề tài ổn định nhuần nhuyễn và chính xác không hề thua kém người trưởng thành. Quý nhất là cậu ta cực am hiểu nghiền ngẫm nhân tâm, lại siêng năng học tập, tiến bộ thần tốc, thật sự là ứng cử viên sáng giá cho vị trí trữ quân.
Ngũ Hoàng tử vui vẻ khen: "Tam ca thật là lợi hại!"
Một thư đồng của Ngũ Hoàng tử hỏi: "Thưa tiên sinh, rốt cuộc nên phân biệt ai là người xấu ai là người tốt như thế nào ạ?"
"Vấn đề này ấy à, lão phu sẽ không dạy được, cần các trò sau khi lớn lên tự mình cân nhắc." Bạch tiên sinh xoa đầu bọn nhỏ, sau đó điểm điểm vào ngực bọn họ, "Tương lai các trò tất nhiên đều là rường cột nước nhà, bao nhiêu an nguy họa phúc của bá tánh đều phụ thuộc vào các trò, quan trọng nhất là phải giữ được tấm lòng nhân hậu..."
Trên đường đi thỉnh an Long Nguyên Đế, Ngũ Hoàng tử hỏi Tam Hoàng tử: "Tam ca, người có tấm lòng nhân hậu là thế nào?"
Tam Hoàng tử ngẫm nghĩ: "Là người nhân từ, lương thiện, biết yêu thương, không thể chỉ quan tâm chính mình mà phải suy nghĩ cho bá tánh nhiều hơn, làm cho bá tánh ăn no mặc ấm vô bệnh vô tai."
Ngũ Hoàng tử chớp chớp mắt: "Đó chính là phụ hoàng và Tiểu Hồng đại nhân!"
Làm cho bá tánh ăn no mặc ấm chính là phụ hoàng, làm cho họ vô bệnh vô tai chính là Tiểu Hồng đại nhân!
Tam Hoàng tử: "..."
Hình như có chỗ nào không đúng, nhưng thật sự truy cứu thì hình như lại không có gì không đúng.
Hắn bất đắc dĩ nhéo tai cậu em, giọng điệu hơi chua lòm: "Cứ há mồm ngậm miệng là Tiểu Hồng đại nhân, huynh ấy chuốc cho đệ canh mê hồn rồi hả?"
Ngũ Hoàng tử giơ tay bảo vệ vành tai của mình, không phục cãi: "Rõ ràng Tam ca còn nhắc nhiều hơn đệ."
Tam Hoàng tử quyết đoán phủ nhận: "Mới không phải, đệ nhắc nhiều hơn."
Ngũ Hoàng tử hừ một tiếng, dùng dằng chạy trước: "Nói dối, đệ không thèm cãi với Tam ca!"
Tam Hoàng tử giơ tay chọc chọc cái ót tròn trịa của cậu bé: "Nhóc con, có bản lĩnh nhỉ? Là đệ nói trước nên ta mới nói."
Ngũ Hoàng tử quay đầu nhìn ông anh, dõng dạc lên án: "Nhưng Tam ca gạt đệ, nói Tiểu Hồng đại nhân có đứa trẻ khác bên ngoài!"
Tam Hoàng tử hơi chột dạ: "Sao đệ biết huynh ấy không có?"
Xa tít tận Đông Bắc, Hồng Văn hắt xì ba cái liên tiếp.
Trình Bân lo lắng hỏi: "Hay là bị cảm rồi?"
Ngày hè gió nóng dễ bệnh nhất.
Hồng Văn thuận tay bắt mạch cho mình: "Không sao cả... À đúng rồi, ta nhờ chuẩn bị quyển sách họa cho Lena, có mang theo không?"
Kèm theo công văn được gởi về còn có bản báo cáo thường lệ của Hồng Văn, cùng với bản tóm tắt của Trưởng công chúa Gia Chân về tình hình hiện tại ở vùng Đông Bắc và ấn tượng ban đầu đối với Thạch Nham và các quan viên, không đặc biệt điểm danh khen ngợi ai. Trong bảng xếp hạng công tác, Hoàng Biện và hai quan viên lục phẩm cùng bốn lại viên tầng dưới chót được đánh giá ưu hạng, nổi bật nhất là lời phê: "Cứng rắn, tận trung với cương vị công tác, không sợ quyền thế, lo cho bá tánh".
Phủ Viễn Bình nằm ở giao giới của ba quốc gia, vị trí địa lý vô cùng nhạy cảm, mang ý nghĩa chiến lược cực kỳ trọng đại, có thể nói là cửa ngõ phía Đông Bắc của đô thành Vọng Yến Đài. Vì thế, việc bổ nhiệm hay bãi nhiệm Tri phủ hết sức quan trọng, dĩ nhiên không thể nào làm theo sở thích cá nhân.
Long Nguyên Đế triệu tập quan viên Lại Bộ thương nghị suốt đêm, lôi ra xem xét toàn bộ hồ sơ đánh giá của đám người Thạch Nham trong vòng năm năm qua. Hoàng đế phát hiện hiệu suất của Thạch Nham trong mấy năm gần đây chỉ ở mức trung bình, mà đám người Hoàng Biện lại rất cần cù, vì thế chuẩn tấu thỉnh cầu của Thạch Nham, ban thưởng vàng bạc vải vóc hứa cho ông ta hồi hương vinh dưỡng. Sau đó Hoàng đế tấn chức Hoàng Biện thành Tri phủ Viễn Bình, có người khác tiếp nhận vị trí Đồng tri, ban lệnh cho mọi người phải hoàn tất việc bàn giao trước tháng mười, không cần tiếp tục xin chỉ thị.
Vào tháng chín, tân nhiệm Tri phủ Hoàng Biện dâng tấu, thỉnh cầu triều đình cho phép phủ Viễn Bình thành lập một khu tái định cư dành riêng cho người tị nạn từ nhiều quốc gia khác nhau, không yêu cầu bất kỳ khoản tài trợ nào từ triều đình, ngoại trừ một điều: miễn thuế cho người dân khu tái định cư trong ba năm.
Sau khi chiến tranh kết thúc, dân tị nạn trở thành một vấn đề cần được giải quyết cấp bách. Tuy nhiên việc này can hệ cực đại, liên lụy thật nhiều, không có quan viên nào tự nguyện đứng ra, triều đình tạm thời vẫn dùng phương pháp trấn an là chính. Lần này Hoàng Biện mới nhậm chức lập tức chủ động xin ra trận, Long Nguyên Đế không khỏi tán thưởng quả nhiên quan viên trẻ tuổi mạnh dạn, dám nghĩ dám làm.
Hoàng đế cẩn thận xem xét bản kế hoạch tái định cư của Hoàng Biện, phát hiện kế hoạch được tổ chức rõ ràng và sắp xếp cẩn thận, nhiều chi tiết dễ bị bỏ qua cũng được quan tâm chu đáo, rõ ràng không hề xử lý qua loa vì mục đích nổi bật. Long Nguyên Đế vô cùng vui mừng, phê duyệt đồng thời khích lệ vài câu, lệnh cho Hoàng Biện hội báo tiến độ mỗi ba tháng.
Buổi tối Long Nguyên Đế đi dùng bữa cùng Thái Hậu, vô cùng cảm kích: "Không ngờ trẫm lại bỏ bê một thần tử làm tốt bổn phận như vậy, may nhờ hoàng muội phát hiện ra, thật sự rất có năng lực."
Hoàng thân tuy nhiều nhưng được Long Nguyên Đế tín nhiệm và trọng dụng lại không có mấy người. Tuổi trẻ nhất thì hiện tại chỉ có Bình Quận Vương, thời thiếu niên tuy ăn chơi trác táng nhưng bây giờ đã hoàn toàn tỉnh ngộ, đi cấm quân rèn luyện; vài ngày trước tiến cung thỉnh an, bộ dạng công tử bột đã giảm hẳn, tính tình cũng kiên định hơn, tuy nhiên vẫn chưa đủ sức nhận nhiệm vụ to tát.
Mấy năm trước Long Nguyên Đế nể trọng nhất là Thạc Thân Vương, tiếc thay Thạc Thân Vương liên tục gặp vận rủi... Hiện giờ thúc bá huynh đệ làm việc trong ngoài triều đình chỉ có thể đếm trên một bàn tay. Cũng may nhờ Trưởng công chúa Gia Chân rời núi một lần nữa, thật sự chia sẻ rất nhiều gánh nặng.
Thái Hậu cũng vui mừng vì con gái hữu dụng, nhưng vẫn khuyên nhủ: "Dù sao con bé cũng là phận nữ, con đừng quá tung hê, để người ngoài nhìn vào kỳ cục lắm."
Long Nguyên Đế không để bụng: "Mẫu hậu lo lắng nhiều rồi ạ, chưa bàn đến tỷ muội của Thái Tổ đã từng hối hả đi khắp nơi hỗ trợ chiêu binh mãi mã, hoàng muội lại chưa từng thượng triều nghe báo cáo và quyết định sự việc, đâu tính là gì? Muội ấy đã phải kìm nén suốt mấy năm qua, tốt nhất nên đi ra ngoài giải sầu."
Dừng một chút rồi vỗ đùi thở dài: "Phàm là nam tử thì con đã sớm dùng, hà tất chờ đến bây giờ!"
Nói tới đây, Long Nguyên Đế đột nhiên mỉm cười: "Hoàng muội rất thông minh tài giỏi, nếu là nam nhi thì biết đâu chừng tay cầm ngọc tỷ rồi."
Thái Hậu nghe xong không khỏi vừa bực lại vừa buồn cười, giơ tay đập hoàng nhi một cái: "Mấy lời bậy bạ như vậy mà cũng dám nói."
Long Nguyên Đế cười: "Lời này truyền ra cũng không ngại."
Bởi vì trong lòng ngài đã nắm chắc, biết rằng dẫu Trưởng công chúa Gia Chân là hoàng đệ thì ứng cử viên tốt nhất cho ngai vàng vẫn là chính mình, cho nên mới dám lôi chuyện này ra nói giỡn.
*********
Ý chỉ thành lập khu tái định cư người tị nạn ở phủ Viễn Bình thực sự đã gây xôn xao dư luận, người trong và ngoài triều đình đều bàn tán rôm rả, ngay cả Bạch tiên sinh cũng dùng đề tài này để kiểm tra các học sinh trong Thượng thư phòng.
Con nối dõi của Long Nguyên Đế không nhiều, con cháu của thúc bá huynh đệ cũng không phong phú, tổng cộng chỉ được chín người; ngoài ra gộp thêm bốn thư đồng của hai vị Hoàng tử, cùng năm hậu nhân của đại thần có công, hiện giờ Thượng thư phòng có tất cả mười tám học sinh.
Các học trò có xuất thân khác nhau và tính cách cũng rất khác nhau, mỗi trò lập tức phát biểu ý kiến của mình, dần dần chia làm ba phe dựa trên quan điểm cá nhân:
Phe thứ nhất cho rằng không phải người cùng dân tộc tất có dị tâm, giữa hai nước từng có "huyết hải thâm thù" thật sự không cần tốn công, cứ trực tiếp đuổi hết dân ngoại tộc ra khỏi Đại Lộc là được;
Phe thứ hai do Tam Hoàng tử cầm đầu, cho rằng triều đình nên mạnh mẽ thu hút dân cư, tăng cường sức lao động để khai khẩn đất hoang, nhờ vậy gia tăng sản lượng lương thực và thịt cá.
Phe thứ ba bao gồm Ngũ Hoàng tử và hai thư đồng của cậu bé, ba đứa nhóc đều chưa quá sáu tuổi, tất nhiên đã có ý thức thiện ác, nhưng mới vừa đi học được mấy ngày, thiếu cái nhìn tổng thể cần thiết về quốc gia đại sự, không thể hiểu nổi tại sao hai nước lại đánh nhau...
"Triều Đại Lộc có biết bao nhiêu tướng sĩ đổ máu sa trường," Cháu nội của tiền Phụ Quốc công gân cổ phản bác, "Thúc gia gia của ta, mấy thúc bá, đường huynh, biểu huynh đều hy sinh trên chiến trường. Bọn họ giết nhiều người dân chúng ta như vậy, há gì bắt chúng ta nuôi dưỡng con cháu kẻ địch!"
Một con cháu nhà võ tướng cũng phụ họa: "Đúng vậy, mặc kệ bọn họ đi tìm chết, để bọn họ tự sinh tự diệt."
"Đúng đấy, thiên hạ đâu có lý lẽ nào như vậy, chạy đến nhà chúng ta giết người rồi lại muốn chúng ta nuôi con cháu của bọn họ!"
Tam Hoàng tử nhíu mày giải thích: "Việc nào ra việc đó, quân địch tất nhiên đáng giận, nhưng hiện giờ những người lưu vong bên ngoài đều là bá tánh vô tội thuộc tầng dưới chót, một số cũng mang dòng máu người Hán chúng ta, không thể vơ đũa cả nắm."
"Đúng thế, hai nước giao chiến cần điều gì nhất? Chẳng phải lợi thế nghiêng về nước có dân cư nhiều và binh khí nhiều hay sao? Những người tạp mao có thể trạng rất tốt, nếu tương lai được huấn luyện thành quân đội, sức mạnh của bọn họ không thể coi thường."
"Đám người đó mà vô tội chỗ nào?" Cháu nội Phụ Quốc công khịt mũi, "Y phục và thức ăn nuôi dưỡng binh lính của Sa Hoàng và Mông Cổ, chẳng phải đều do dân chúng hậu phương cung cấp? Nếu không có bọn họ, chúng ta sẽ không chết nhiều người như vậy."
"Cho nên mới phải cẩn thận sàng lọc," Tam Hoàng tử chỉ ra, "Sau đó dùng đạo nghĩa giáo hóa, làm cho bọn họ thành tâm quy thuận, chẳng phải tốt hơn những kẻ ép buộc bọn họ..."
Người trong một nhà mà còn lục đục với nhau, huống chi quốc gia này với quốc gia khác? Trừ khi mất nước, bằng không vĩnh viễn không thể tiêu diệt sạch sẽ địch nhân. Nhưng nếu có thể chia rẽ nội bộ làm bọn họ không còn tâm trí đi đánh nước khác, chẳng phải tương đương với việc loại bỏ khả năng kẻ địch trỗi dậy ngay từ đầu? Như thế mới là kế sách cực khổ một lần mà hưởng phước lâu dài.
Tam Hoàng tử còn chưa nói xong, thằng nhóc kia đã lắc đầu nguầy nguậy: "Quá chậm! Chờ không được!"
Giáo hóa cái rắm, những kẻ dã man đó xứng đáng không?
Vào thời huy hoàng của năm vị Quốc công, con cháu của họ từ nhỏ đã ra vào hoàng cung thường xuyên, tự nhiên cũng rất kiêu ngạo, không hề kiêng kỵ thân phận của Tam Hoàng tử mà không tranh luận với hắn.
Tam Hoàng tử vừa tức giận vừa buồn cười: "Vậy chiếu theo cách ngươi nói, nên giết sạch hết bọn họ à?"
Đối phương thật sự gật đầu: "Đương nhiên, người chết hết thì mới không xâm phạm biên giới chúng ta."
Tam Hoàng tử cười khẩy vài tiếng, tuy rằng không nói một chữ nhưng vẫn làm đối phương cảm nhận sự khinh bỉ mênh mông, vì thế hai phe lại lâm vào cuộc chiến võ mồm khốc liệt.
Bạch tiên sinh vẫn chưa ngăn lại, chỉ hướng dẫn vài lời hoặc đưa ra nghi vấn đúng lúc để bọn họ thảo luận giải quyết.
Thấy ba trò bé nhất ngồi yên một chỗ, Bạch tiên sinh tiến đến ngồi xuống bên cạnh Ngũ Hoàng tử: "Ngũ điện hạ nghĩ thế nào?"
Trải qua một thời gian được Hồng Văn trị liệu, hiện giờ bệnh tê thấp của ông đã khá hơn rất nhiều, nếu chỉ đi bộ chậm rãi thì hầu như không nhìn ra đây từng là người suýt bị tê liệt.
Ngũ Hoàng tử mà nghĩ được gì... Cậu nhóc đang bị choáng ngợp bởi cuộc đấu khẩu diễn ra trước mắt!
Cậu bé lần đầu trải qua trận luận chiến trong học đường, nhìn xem Tam ca nhà mình không phun ra nửa chữ thô tục mà vẫn khiến đối thủ tức giận đến dậm chân, nhìn những học trưởng ngày thường hi hi ha ha chơi đùa với mình mà lúc này lại xăn tay áo muốn lật bàn, trông rất hỗn loạn.
Ngũ Hoàng tử nuốt nước miếng, vô cùng thành khẩn hổ thẹn thú nhận: "Tiên sinh, con thật không hiểu lắm."
Bạch tiên sinh cười gật đầu: "Không hiểu chỗ nào?"
Ngũ Hoàng tử và hai thư đồng nhìn nhau, trăm miệng một lời: "Chỗ nào cũng không hiểu ạ."
Ba đứa nhỏ đều được người nhà nâng niu nuôi lớn, bé nào cũng bụ bẫm trắng nõn, ngoan ngoãn ngồi nghiêm chỉnh rất giống ba cái bánh bao trắng xốp mới ra lò, khiến Bạch tiên sinh nhìn quá vui mắt.
"Vậy cứ liệt kê từng điểm."
Ngũ Hoàng tử nhíu chặt đôi mày nhỏ suy nghĩ nửa ngày, quyết định nên hỏi vấn đề mà mình thấy khó hiểu nhất: "Vì sao người ta nhất định phải đánh nhau ạ? Cứ vui vẻ hòa thuận sống cạnh nhau không tốt à?"
Một thư đồng lên tiếng: "Ta nghe nói người quốc gia khác đều rất xấu."
Ngũ Hoàng tử quay đầu nhìn hắn, nghiêm túc hỏi: "Có câu 'tai nghe là giả, mắt thấy là thật', ngươi tận mắt chứng kiến sao?"
Thư đồng kia sửng sốt, lắc đầu: "Không, nhưng người khác đều nói như vậy."
"Vậy người khác có tận mắt chứng kiến không?" Ngũ Hoàng tử giống như đặc biệt am hiểu, đào bới đến tận cùng, "Bảo sao nghe vậy là không đúng. Có lẽ, có lẽ người quốc gia khác cũng nghĩ về chúng ta như vậy. Ngươi xem họa sư Paolo dạy chúng ta Anh văn cũng là người Tây Dương, nhưng ông ấy không xấu."
Tam ca nói ở đâu có người thì ở đó có tranh đấu, các quốc gia luôn biến hóa không ngừng, lãnh thổ và người cầm quyền cũng thay đổi theo từng thời điểm. Cho nên rất nhiều cuộc chiến tranh và cái gọi là thị phi đã từ lâu không thể nào tra cứu ai đúng ai sai.
Giống như mọi người đều bị bắt đứng trên bàn cờ, lui một bước chính là vực sâu vạn trượng, đành phải căng da đầu lao về phía trước.
Thư đồng của Ngũ Hoàng tử không nói nên lời.
Cậu bé ngắc ngứ nửa ngày, gãi gãi cái đầu tròn xoe: "Coi bộ cũng đúng." Dừng một chút rồi lại nói, "Thật giống như đôi khi mẫu thân oán giận nhà Tam thúc không tốt, nhưng ta vẫn chơi cùng với các đường đệ."
Bạch tiên sinh mặt già run rẩy, đằng hắng vài tiếng, mỉm cười nói: "À này, chuyện nhà mình không cần nói ra."
Trẻ con nói chuyện chẳng lựa lời, không chừng lại giũ ra hết mọi bí mật trong nhà...
Bạch tiên sinh chỉ vào ranh giới rõ ràng giữa đám người Tam Hoàng tử: "Các trò xem kìa, những học trưởng nói đều có lý, nhưng đứng trên phương diện khác thì lại không có lý. Xét đến cùng, chẳng qua là lập trường bất đồng mà thôi."
"Lập trường?" Ngũ Hoàng tử ngơ ngác, "Lập trường là gì ạ?"
"À," Bạch tiên sinh thay đổi cách nói, "Chính là thân phận bất đồng. Giống như điện hạ vừa nói, chúng ta cảm thấy người ngoại tộc hư, người ngoại tộc cũng có thể cảm thấy chúng ta hư, đây là lập trường bất đồng. Cho nên kết luận của chúng ta về cùng một vấn đề cũng có thể khác nhau."
Ba trò nhỏ đều dài giọng thưa vâng.
Ngũ Hoàng tử ôm lấy gương mặt thịt mum múp của mình suy nghĩ một lát, đột nhiên hạ giọng hỏi Bạch tiên sinh: "Con thích Tiểu Hồng đại nhân làm phò mã, nhưng phụ hoàng hình như không mấy vui vẻ, đây cũng là lập trường bất đồng phải không ạ?"
Bạch tiên sinh phì cười, vuốt chòm râu gật đầu: "Điện hạ suy một ra ba, thực tốt!"
Ngũ Hoàng tử hiểu ra vấn đề, nhưng rồi lại thắc mắc: "Vậy trước đó tiên sinh nói về việc tái định cư dân tị nạn, là đúng hay sai ạ?"
Bạch tiên sinh cười: "Như họ đã nói, sự tình quan trọng không phải một sớm một chiều là có thể thấy hiệu quả. Đối với những bá tánh chân chính vô tội, dĩ nhiên có thể thu nhận, nhưng cũng phải đề phòng thám tử trà trộn vào..."
Ngũ Hoàng tử sáng mắt: "Vậy Tam ca nói đúng rồi."
Bạch tiên sinh chần chừ, cuối cùng vẫn gật đầu: "Nếu phân tích kỹ hơn, xác thật là Tam Hoàng tử suy nghĩ sâu xa."
Không thể không nói, Tam Hoàng tử có thiên chất cao hiếm thấy, tuổi nhỏ mà đã suy nghĩ tinh tường, tiếp cận đề tài ổn định nhuần nhuyễn và chính xác không hề thua kém người trưởng thành. Quý nhất là cậu ta cực am hiểu nghiền ngẫm nhân tâm, lại siêng năng học tập, tiến bộ thần tốc, thật sự là ứng cử viên sáng giá cho vị trí trữ quân.
Ngũ Hoàng tử vui vẻ khen: "Tam ca thật là lợi hại!"
Một thư đồng của Ngũ Hoàng tử hỏi: "Thưa tiên sinh, rốt cuộc nên phân biệt ai là người xấu ai là người tốt như thế nào ạ?"
"Vấn đề này ấy à, lão phu sẽ không dạy được, cần các trò sau khi lớn lên tự mình cân nhắc." Bạch tiên sinh xoa đầu bọn nhỏ, sau đó điểm điểm vào ngực bọn họ, "Tương lai các trò tất nhiên đều là rường cột nước nhà, bao nhiêu an nguy họa phúc của bá tánh đều phụ thuộc vào các trò, quan trọng nhất là phải giữ được tấm lòng nhân hậu..."
Trên đường đi thỉnh an Long Nguyên Đế, Ngũ Hoàng tử hỏi Tam Hoàng tử: "Tam ca, người có tấm lòng nhân hậu là thế nào?"
Tam Hoàng tử ngẫm nghĩ: "Là người nhân từ, lương thiện, biết yêu thương, không thể chỉ quan tâm chính mình mà phải suy nghĩ cho bá tánh nhiều hơn, làm cho bá tánh ăn no mặc ấm vô bệnh vô tai."
Ngũ Hoàng tử chớp chớp mắt: "Đó chính là phụ hoàng và Tiểu Hồng đại nhân!"
Làm cho bá tánh ăn no mặc ấm chính là phụ hoàng, làm cho họ vô bệnh vô tai chính là Tiểu Hồng đại nhân!
Tam Hoàng tử: "..."
Hình như có chỗ nào không đúng, nhưng thật sự truy cứu thì hình như lại không có gì không đúng.
Hắn bất đắc dĩ nhéo tai cậu em, giọng điệu hơi chua lòm: "Cứ há mồm ngậm miệng là Tiểu Hồng đại nhân, huynh ấy chuốc cho đệ canh mê hồn rồi hả?"
Ngũ Hoàng tử giơ tay bảo vệ vành tai của mình, không phục cãi: "Rõ ràng Tam ca còn nhắc nhiều hơn đệ."
Tam Hoàng tử quyết đoán phủ nhận: "Mới không phải, đệ nhắc nhiều hơn."
Ngũ Hoàng tử hừ một tiếng, dùng dằng chạy trước: "Nói dối, đệ không thèm cãi với Tam ca!"
Tam Hoàng tử giơ tay chọc chọc cái ót tròn trịa của cậu bé: "Nhóc con, có bản lĩnh nhỉ? Là đệ nói trước nên ta mới nói."
Ngũ Hoàng tử quay đầu nhìn ông anh, dõng dạc lên án: "Nhưng Tam ca gạt đệ, nói Tiểu Hồng đại nhân có đứa trẻ khác bên ngoài!"
Tam Hoàng tử hơi chột dạ: "Sao đệ biết huynh ấy không có?"
Xa tít tận Đông Bắc, Hồng Văn hắt xì ba cái liên tiếp.
Trình Bân lo lắng hỏi: "Hay là bị cảm rồi?"
Ngày hè gió nóng dễ bệnh nhất.
Hồng Văn thuận tay bắt mạch cho mình: "Không sao cả... À đúng rồi, ta nhờ chuẩn bị quyển sách họa cho Lena, có mang theo không?"
