Hay tin Võ Văn Dũng thất trận dưới thành Diên Khánh, Quang Toản ảo não đi thăm tân quân Lạc Việt. Từ lúc thành lập đến nay dưới yêu cầu của hắn Phan Văn Lân cho binh sỹ ngày đêm luyện tập sinh hoạt theo chế độ mới.
Mỗi sáng gà gáy lần thứ nhất liền thức dậy tập thể dục sau đó dọn dẹp vệ sinh cá nhân rồi ăn sáng, đến 6h30 binh sỹ bắt đầu bước vào cực hình huấn luyện, mang theo quân trang ba lô nặng 30kg hành quân 40 dặm theo hướng chân núi Bạch Mã, Phan Văn Lân gọi đây là hành quân hạng nặng, các tiểu đội phải đến địa điểm chỉ định trước giờ ăn, sau đó tự đào hầm nấu cho mình bữa trưa. Đơn vị nào đến trễ coi như nhịn bữa, 1h chiều tổ chức đào chiến hào tập ném lựu đạn, vì chưa có súng nên mục tập luyện xạ kích Phan Văn Lân tạm thời cho gác lại thay vào đó là tập luyên xếp đội hình đội ngũ, các tư thế chiến đấu như lăn lê bò trườn, xung phong, cùng các hiệu lệnh khác. 4h chiều chuyển sang chạy bộ có vũ trang theo hướng bờ sông gần nhất, Phan Văn Lân gọi là hành quân hạng nhẹ, vì ba lô lúc này đã nhẹ bớt, sau khi ăn tối liền nhảy xuống sông bơi theo dòng nước để về doanh trại. Cực hình huấn luyện như vậy cứ tiếp tục ngày này qua tháng khác
Có một số người không biết bơi, Phan Văn Lân nói chỉ cần cho uống nước no bụng rồi tự nhiên sẽ biết, còn một số con em ban đầu vì chạy chọt dựa dẫm mà vào tân quân liền không thể trụ lại mà xin rời khỏi, nhưng số đó không nhiều, đa số đều thích nghi với cường độ huấn luyện như vậy chỉ sau vài tháng.
Tiếp đó khi xi măng ra đời, Quang Toản xây dựng doanh trại cho tân quân rồi để Nguyễn Phượng Hiền cử giáo viên đến dạy chữ quốc ngữ cho họ. Cũng như tổ chức hoạt động giải trí, thông qua các cung nữ Xuân Hạ Thu Đông, y tuyển thêm người lập nên một đội văn nghệ do các nàng quản lý, đưa đến tân quân những bài hát yêu quê hương đất nước, các ca khúc dành cho người lính, vậy mới có chuyện tân quân vừa hành quân vừa hát hành khúc vang vọng từng xóm làng mà họ đi qua. Về thể thao ngoài những môn như võ thuật, cử tạ, cưỡi ngựa, đá cầu lông, Quang Toản còn cho phổ biến môn bóng đá được quân sĩ chào đón nhiệt liệt, sẵn tiện hắn cho tổ chức một giải thi đấu trong tân quân với nhau, mỗi tiểu đoàn thành lập một đội bóng, bốn đội cùng nhau theo thứ tự vòng tròn thi đấu, ngày diễn ra trận chung kết Quang Toản để Phan Văn Lân gửi thiệp mời đình thần và các công hầu ở kinh thành đến xem, từ đó môn thể thao vua của tương bắt đầu thể hiện sự quyến rũ của nó. Khởi đầu là Nguyễn Văn Tuyết đến ‘bóp cổ’ Phan Thuận bắt lão đưa ra trăm quả bóng da trâu mang về cho binh sỹ mình luyện tập, bởi vì bóng mà tân quân sử dụng là do Quang Toản để Phan Thuận làm đến, Trần Quang Diệu, Trần Quách Tĩnh, Dương Thiếc và cả các Công Hầu khác ở kinh thành cũng bám lấy Phan Thuận, Phan Thuận là người tinh ý, bắt được thị hiếu của mọi người liền cho dựng một cửa hàng ở kinh thành để bán bóng da trâu.
Sau này, khi thấy được phong trào có vẻ sôi nổi, Quang Toản thuận nước đẩy thuyền cho tổ chức giải vô địch bóng đá hằng năm cúp nhà vua, năm đầu tiên khởi đầu liền có 12 đội tham gia tranh tài kịch liệt, cuối cùng đội bóng của Nguyễn Văn Tuyết may mắn dành chiến thắng khiến lão đắc ý một thời gian dài. Từ đó phong trào bóng đá lan rộng dần ra cả nước thu hút hàng triệu tín đồ và không có xu thế dừng lại.
Lại nói đến vấn đề tân quân được Quang Toản rất quan tâm và ưu ái, hắn đầu tư ngày một hoàn thiện, từ trong ra ngoài, quân phục, dày dép, nón mũ, ba lô, trang bị cá nhân gần như cực kỳ hoàn thiện, và đồng bộ từ trên xuống dưới, chỉ thiếu một thứ đó chính là vũ khí chiến đấu chính. Vì đó mà tân quân bị không ít đơn vị khác cảm thấy gen gét mà chê cười.
Quang Toản đến thăm tân quân, vì không báo trước nên chỉ gặp một trung đội ở lại canh gác doanh trại, số còn lại đã ra ngoài huấn luyện, doanh trại mới của quân Lạc Việt là Quang Toản dựa theo trí nhớ về doanh trại cũ của hắn ở thế giới kia mà cho xây dựng, đi thăm một vòng, vô số ký ức kiếp trước hiện về khiến hắn hoài niệm mà thở dài, không biết những đồng đội cũ ở thế giới ấy hiện tại ra sao, ngày đó chiến đấu ai còn ai mất.
Đang trầm luân vào dòng ký ức, Lão Phúc báo cho hắn biết đoàn sứ thần do Trần Văn Kỷ dẫn đầu đã về đến kinh thành, Quang Toản vô cùng vui mừng lập tức hồi cung.
Trần Văn Kỷ dẫn đầu sứ bộ qua Châu Âu kéo dài gần mười một tháng lần này không chỉ đến Anh mà còn đặt chân qua Tây Ban Nha, Pháp, Phổ, Áo Hung, Octoman, rồi xuống Ý, theo sự dẫn kiến của linh mục Sâm ra mắt Giáo hoàng Piô VI, đến các nơi ông đều trình quốc thư, dự tiệc gặp mặt của quý tộc các nước, có những lúc ông bị quý tộc Châu Âu nhạo báng là chú lùn, Trần Văn Kỷ cho hiệp sứ Trần Danh Tuấn dùng kiếm khiêu chiến với các tay kiếm ở đó, lúc này ở Châu Âu đấu kiếm rất được hoan nghênh, nó còn được coi là cách để các quý tộc giải quyết mâu thuẫn với nhau hoặc dành lại danh dự khi cho rằng đối phương đang xúc phạm mình, lại rất coi trọng kết quả, Trần Văn Kỷ khéo léo tạo được tiếng vang làm cho người Châu Âu chú ý đến Đại Việt, quốc gia phương đông khác ngoài Ấn Độ, và Thanh Quốc, đặc biệt nó chẳng thể dễ dàng bị người khác nhạo báng.
Chuyến đi này của Trần Văn Kỷ đặc biệt nhận được sự quan tâm của các nhà tư sản Châu Âu, nhất là những người làm mậu dịch hàng hải, nhiều người đến gặp riêng ông hoặc thông qua chính phủ để tìm hiểu về Đại Việt, khi họ biết sự liên hệ giữa thương thương đội nhà Smith và Đại Việt lại càng tỏ ra hứng thú, quyết định trong thời gian sớm nhất sẽ gửi tàu buôn của mình sang đó. Gặp những chuyện như vậy Trần Văn Kỷ giao hết cho Phạm Viễn giải quyết. Lão không quên, chia ra gửi sinh viên đến học ở những trường đại học lớn của Châu Âu.
Phạm Viễn thông qua nhiều con đường mua về được hai chiếc tàu chiến tuyến (Ship of the line) trang bị hai bên nạm thuyền 54 ụ pháo, bốn chiếc thương thuyền có vũ trang loại 1000 tấn, cộng thêm một chiếc mua trước đó từ Amina Smith tổng cộng hắn có 5 chiếc thương thuyền, 200 thợ thủ công nhiều loại ngành nghề, 100 thủy thủ và lính đánh thuê thích mạo hiểm, 15 cử nhân, kỹ sư ở các ngành như toán học, vật lý, hóa học, sinh vật học, địa chất, thiên văn, khảo cổ, đa số đều chỉ có thể hoạt động sư phạm là chính, chỉ có ba người là biết về cơ khí. Quang Toản giao hết những người này cho Nguyễn Phượng Hiền để nàng giúp họ trong thời gian ngắn học được tiếng Việt. Sau đó tùy theo tình hình chuyên môn của từng người mà đưa đến làm việc ở các nơi, các kỹ sư, cử nhân giao cho Thomas quản lý, tạo thành một nhóm làm việc đa chức năng.
Thành công mua về 4 bộ máy hơi nước loại do Jame Watt thiết kế, mười ngàn khẩu súng trường (súng kíp), đặc biệt là mua được nhiều bộ công cụ sản xuất súng trường, dụng cụ làm trong cơ khí, khiến Quang Toản hết sức vui mừng, có những công cụ này tương lai hắn có nhiều hơn trợ lực phát triển cơ khí máy. Lại không nghĩ súng trường dễ mua như vậy, hắn đã quên rằng Châu Âu lúc này chỉ cần có tiền thứ gì cũng có thể mua được, kể cả súng trường và tàu chiến những mặt hàng này không do chính phủ quản lý mà do các công ty tư nhân quản lý, chính phủ muốn có súng cũng cần tiền để mua lại từ các hãng sản xuất đó.
Ngoài ra còn có nhiều loại hóa chất, dụng cụ phòng thí nghiệm, hai mươi tấn thép loại tốt nhất hiện tại của Anh quốc, nhiều giống vật nuôi cây trồng, cả sách vở bản đồ, cùng nhiều loại vụn vặt khác.
Quan trọng hơn cả là thư hồi đáp từ các quốc gia, nước Anh tỏ ra một chút khách sáo, nước Pháp và Tây Ban Nha hời hợt thậm chí chỉ qua loa, do một viên trợ lý ngoại giao hồi đáp đơn giản vì hai nước này thật ra là một, đang trong buổi chính trị rối ren, lại đã ký hiệp ước tương trợ với Chúa Nguyễn, cũng đồng nghĩa với việc đang ở thế đối lập với nhà Tây Sơn. Nước Phổ, Áo Hung, Octoman khá nhiệt tình muốn trao đổi đại sứ giữa hai bên càng sớm càng tốt, tỏ ra chào đón du học sinh đến học tập và hứa sẽ hỗ trợ chỗ ăn ở. Ngoài ra còn nhận được sự ủng hộ chân thành từ Giáo hoàng Piô VI cũng hứa sẽ giúp đỡ giúp học sinh nơi ăn chốn ở.
Kể ra chuyến đi của Trần Văn Kỷ đã đem lại rất nhiều lợi thế cho Đại Việt về lâu về dài, thành công nhất là tạo được sự chú ý của Tây phương giúp thu hút mậu dịch tăng trưởng nhanh trong thời gian tới.
Nhận được súng ống, Quang Toản liền phân phát cho Lạc Việt quân, ra lệnh ngày đêm luyện tập xạ kích, đưa cho Trần Quang Diệu một ngàn cái, lại đưa cho Đặng Văn Long một ngàn cái, số còn lại tức tốc gửi cho Võ Văn Dũng, kêu lão cho binh sỹ tổ chức luyện tập, giữ vững phòng tuyến, quan sát phản ứng của đối phương.
Riêng về máy hơi nước Jame Watt, Quang Toản lệnh Phan Thuận, và nhóm nghiên cứu đa chức năng Thomas để họ tìm hiểu nguyên lý nhằm phỏng chế ra những loại máy hơi nước kiểu mới, công suất lớn hơn, phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau. Mà mục tiêu đầu tiên là làm ra máy dệt chạy bằng động cơ hơi nước.
Ngoài máy hơi nước còn phải tổ chức nhân công sản xuất súng trường, thực tế Quang Toản chẳng có hứng thú chút nào khi nhìn thấy loại súng này, bắn chậm, độ chính xác thiếu, xạ trình tệ hại, gặp trời mưa thì chỉ còn tác dụng của một cây gậy có gắn dao, mức độ chính xác trong 100 mét là ba mươi phần trăm, tức là phải bắn bốn phát mới trúng được một phát, thời gian bắn một phát đạn cần từ hai đến ba phút, tức là để bắn bốn phát đạn cần 8 đến 12 phút. Trong thời gian 10 phút đó quân địch đã có thể di chuyển được 350 mét (35 mét/phút tốc độ đi bộ thon thả), bảo sao Quang Toản không bĩm môi khinh thường cho được. Hắn ước lượng, nếu để một đội quân dùng loại súng trường này chiến đấu với một toán kỵ binh dùng đao có quân số tương đương không sử dụng chiến thuật hay địa hình, kỵ binh chắc chắn sẽ dành thắng lợi, còn nếu là khinh kỵ binh dùng mâu hoặc cung kỵ binh, lại càng khỏi phải bàn, lúc này hắn mới biết tại sao ở Châu Âu, vào thời điểm này kỵ binh Cossack vẫn là vua chiến trường.
Quang Toản vốn không định đem súng này cho tân quân nhưng nếu để luyện tập xạ kích thì chắc được, với lại lúc này đây tân quân chẳng có vũ khí nào tốt hơn để tập luyện, ngoài lựu đạn và xa pháo. Quang Toản cho Phan Thuận sản xuất súng trường này mục đích đầu tiên làm cho công nhân tập luyện nâng cao tay nghề, sau lại để binh lính quen dần với vũ khí nóng và tập luyện xạ kích, còn chuyện áp dụng nó vào vũ khí chính rồi đem ra chiến trường, Quang Toản trong bụng luôn tỏ ra khinh thường, cho đó là sỉ nhục đối với hắn, có thể xảy ra ở đâu nhưng đối với quân đội trong tay hắn chắc chắn không thể xảy ra. Hay có thể nói điều đó làm cho hắn chướng mắt, khi trong tay hắn có hai mươi tấn thép tốt của Anh quốc, có đầy đủ các hóa chất, lại đủ công cụ cơ khí, có nhân công đông đảo và chăm chỉ, lại nắm trong tay kỹ thuật kiến thức súng ống của thế kỷ 21, điều kiện tốt hơn rất nhiều so với Cao Thắng chống Pháp lúc sau này.
Thời điểm Cao Thắng chống pháp, đã có thể làm ra súng trường nạp sau sử dụng đầu đạn nằm chung vỏ đạn đồng, trong điều kiện trốn chui trốn nhủi ở rừng sau, thiếu thốn trăm bề, bên cạnh chỉ được trăm thợ rèn có kinh nghiệm mười năm làm cuốc, vài cây búa. Trong khi đó nền khoa học kỹ thuật của người Việt năm 179x so với năm 188x không có gì thay đổi, Quang Toản không tin thợ thầy trong nước lúc này không thể làm ra súng tốt hơn của Cao Thắng nhất là khi có sự thúc đẩy từ hắn.
Nghĩ đến đó Quang Toản cho gọi Thomas đến, nói với ông ta về hạt nổ và thuốc nổ không khói, Hạt nổ là loại thuốc nổ mồi rất nhạy nổ có thành phần gồm: Fulminate thủy ngân, Antimony sulfide, Potassium cholorate, và bột thủy tinh. Còn thuốc nổ không khói là loại thuốc nổ mà thành phần chính xoay quanh Nitrocellulose hoặc Nitroglycerine làm cho chúng đông kết vào các loại chất tơ xốp như bông thuốc súng, rong biển, xốp, sợi các loại… loại này có sức công phá mạnh dùng chúng làm thuốc nổ chính thay thế thuốc nổ đen hiện hành.
Thomas sau khi nghe chẳng tin lắm, nhưng cũng vì thấy mức độ nghiêm túc trong lời nói của Quang Toản nên theo đó mà làm thử, chủ yếu vẫn là Quang Toản thực hiện, lão ở bên cạnh xem hắn nói và phụ giúp đo lường vì Quang Toản không quen dùng loại công cụ, cổ lổ sỉ như thế này, ít ra, trong mắt hắn là như vậy. Nhìn cách Quang Toản thành thục tỉ mỉ thực hiện các thao tác trong phòng thí nghiệm, trong mắt Thomas nó như những vũ điệu tuyệt diệu vậy, lão cảm thấy tiếc cho thế giới hóa học khi Quang Toản tỏ ý từ chối không theo lão ‘vào trong phòng thí nghiệm’.
Lại nói, đối với người khác làm việc với những chai lọ hóa chất trong phòng thí nghiệm là một loại công việc tẻ nhạt làm người khác hoa mắt nhức đầu đừng nói đến việc điều chế ra thuốc nổ, là loại công việc vô cùng nguy hiểm, nhưng đối với người trong cuộc như Quang Toản, chẳng có mấy khó khăn vì tỉ lệ và thành phần cũng như cả quá trình này ở kiếp trước hắn thi đi thi lại không biết bao lần, lần nào cũng đạt điểm tuyệt đối, không có chút sai sót, nếu có sai sót chắc cũng chẳng cần đến điểm nữa, vì ‘bùm’ một cái mọi thứ chỉ còn lại vài mẫu thịt cháy.
Thật ra lâu nay Thomas cũng nghiên cứu chất nổ dựa trên Nitrocellulose nhưng lão không cách nào điều khiển nó, vẫn luôn xảy ra tình trạng không kiểm soát được mới khiến lão thê thảm suốt thời gian dài, nay Quang Toản nói đến lão cũng có một chút chính kiến đem ra, Quang Toản nói với lão Nitrocellulose phải được kết hợp với các chất hấp thu trơ, như tảo biển, xốp hay sợi đay mịn, mới làm cho nó trở nên an toàn và dễ sử dụng hơn.
Sau khi thu được sản phẩm, Quang Toản cho đưa ra làm thí nghiệm, hắn thiết đặt một giá búa có thể điều kiển cho đầu búa tác dụng lực vào vị trí định sẵn, tại đây có thuốc nổ mồi và thuốc nổ trắng, khi Quang Toản cho cắt đầu dây giá búa đập xuống bật tia lửa, tạo ra tiếng nổ ầm oanh động, giá búa thí nghiệm trở thành sắt vụn, vụ nổ chẳng sinh ra một tí khói đen nào, có lẽ Quang Toản để khối lượng chất nổ hơi nhiều, Thomas há hốc mồm kinh ngạc mãi không ngồi dậy được. Quang Toản mỉm cười thành công.
