Đầu tháng bảy lúc thành Hàng Châu bị phá, thiên hạ đại loạn, tất cả mọi người đều bận rộn bỏ trốn, tìm đường thoát. Lúc ấy bến tàu hải thuyền sông Tiền Đường thành nam Hàng Châu là dễ dàng nhất và cũng an toàn nhất và cũng là lộ tuyến dễ dàng chạy trốn nhất. Ngay từ đầu Ninh Nghị cũng từng có chú ý chạy trốn qua bên đó, nhưng đó vẫn không phải là lựa chọn duy nhất. Huống chi vốn tất cả mọi người cảm thấy Võ Đức Doanh là đội quân tinh nhuệ, Ninh Nghị cũng chứa một phần tin tưởng có thể thủ được thành, chỉ không ngờ càng về sau lại càng bị phá nhanh đến như vậy.
Sau khi thành bị phá, trên đường chạy trốn hắn cũng từng nghe nói một số chuyện, bao gồm cả chuyện trước đó Tiền Hi Văn đã lên thuyền chạy trốn. Ở trong mắt Ninh Nghị, Nho sinh chính là những người hoặc là cứng ngắc đơn điệu, gỗ mục khó điêu, hoặc là giả dối láu cá, giảo hoạt, tóm lại là hắn không có chút thiện cảm gì, thành bị phá, đối phương trước tiên bỏ chạy cũng không ngoài dự đoán mọi người, chỉ là nghe xong cũng không để trong lòng.
Nhưng trên thực tế, sau khi thành bị phá, vị lão nhân này không thật sự lên thuyền bỏ chạy. Nghe nói sau khi cùng một vài vãn bối có tiềm lực của Tiền gia lên thuyền, ông lại dẫn theo vài lão bộc lén lút nhảy xuống thuyền. Từ đầu đến cuối, ngay cả sau này cũng có mấy đội ngũ phá vây, ông cũng không theo bất luận người nào rời khỏi Hàng Châu.
Sau khi tiễn một số người đi, vị lão nhân này tụ tập mấy lão bộc trung thành thân thuộc trong nhà cùng với mấy binh tướng không kịp bỏ trốn tiến hành chống cự trước nhà cũ Tiền gia. Người không nhiều, nhưng nghe nói chống cự rất mãnh liệt, đại khái đánh một buổi tối, sau đó Quách Thế Quảng suất binh san bằng nơi này, bắt lão nhân này giam đến giờ.
Sau khi Ninh Nghị bị bắt, lại chưa từng để ý đến vấn đề người của Tiền gia như thế nào. Chỉ là mấy ngày gần đây ở thư viện có vài học trò muốn giết hắn, có một vài học trò muốn bảo vệ hắn, gần như biến thành phân liệt, đương nhiên số học trò muốn bảo vệ hắn nhiều hơn chút. Có người đại khái nói với hắn chuyện chém đầu ở nơi này, sau khi đến đây hắn mới biết Tiền Hi Văn chưa từng bỏ đi. Lúc buổi sáng bắt chuyện cùng a Thường, nói muốn đến xem, đối phương cũng đồng ý, còn đi theo đến đây.
Bá Đao Doanh đối với việc hắn ra ngoài cũng không quản lý quá nghiêm ngặt, mà Ninh Nghị thấy, cũng là nghĩ muốn ra ngoài xem sau khi thành bị phá. Cảnh tượng trong thành, chuyện xảy ra rốt cuộc thê lương bao nhiêu, những người không quy thuận có kết cục thảm bao nhiêu, để hắn chủ động tới xem, cũng là một loại tâm lý chiến.
Ninh Nghị đương nhiên cũng nguyện ý ra ngoài, chủ yếu là muốn tìm kiếm cơ hội chạy trốn. Nhưng lúc ấy cũng hiểu được, sức khỏe hắn chưa khỏi hẳn, lại dẫn theo Tiểu Thiền, mà đối phương sau khi trải qua chuyện ở ngõ Thái Bình và Hồ Châu, bản thân hắn cũng không có cơ hội nhiều lắm. Nếu không thể mà bí quá hóa liều, càng làm cho đối phương dễ dàng nhìn thấu mình, tốt nhất là ở thư viện để tĩnh dưỡng còn hơn. Lần này hắn mở miệng, đối phương cũng cao hứng, đến thăm tù, thuận tiện để cho hắn được nhìn cảnh chém đầu, là chuyện tốt không gì hơn.
- Nghe nói Tiền Hi Văn này chưa, ta cũng từng nghe rồi, nghe nói rằng ông ta có học vấn, không phải là đi dọa người khác đâu, ông ta rất lợi hại, cố ý không bỏ đi, lúc chúng ta bắt ông ta, ông ta không hề tự sát. Trong nhà ông ta có người bị bắt, mới khiến ông ta quy thuận đấy...Ngươi có biết, rất nhiều chuyện loạn thất bát nháo, có một chuyện nghe nói là con trai ông ta bị chặt hai tay trước mặt ông ta, ông ta không hề chớp mắt một cái nào...Dù sao hôm nay cả nhà ông ta đều phải bị giết, ngươi với ông ta là bạn cố tri, đi xem cũng tốt, nếu như có thể thuyết phục được ông ta sống thì tốt, nhưng ta thấy khó đấy.
Trong hai người đi theo Ninh Nghị, A Thường tương đối nghiêm túc, A Mệnh thì ngả ngớn hơn, nhưng lúc này khi nhắc đến Tiền Hi Văn cũng có vài phần bội phục.
Tiểu Thiền bị giữ lại bên ngoài. Đi qua lối đi nhỏ thật dài của nhà tù, rất nhiều người kêu khóc, cũng có một vài người của Tiền gia không chạy trốn, hơn phân nửa đều đã bị hành hình, có hai người thậm chí Ninh Nghị có ấn tượng, lúc trước lần đầu Ninh Nghị đến bái phỏng Tiền phủ, trong đó có một gã trẻ tuổi trộm bút san hô mà hắn từng đụng phải. Ninh Nghị không nhớ tên của gã, người trẻ tuổi bị chặt đứt một chân, ngã vào giữa nhà giam, đã không còn mấy hơi thở nữa.
Ninh Nghị còn đang suy nghĩ, đi được vài mét, phía sau đột nhiên có tiếng nói:
- Ta tên là Tiền Duy Lượng!
Hắn nhíu mày quay đầu lại, đó là người thanh niên kia nói, lúc này trong phòng giam có nhiều tiếng kêu cứu mạng hoặc là những tiếng kêu gào khác, người thanh niên kia nói tên ra, cũng không nói những lời khác, không lâu sau, lại nghe có mấy người khác nói tên của mình:
- Ta tên là Tiền Duy Kỳ...
- Ta tên là Tiền Hải Đình.
Người tên là Tiền Hải Đình kia là một người trung niên không có hai tay.
Ngay sau đó nghe một gã ngục tốt nói:
- Mẹ nó, mỗi một lần có người tới lại nói một lần...
Đi vào một nhà ngục phía trong nhất thì Ninh Nghị mới gặp được Tiền Hi Văn, xem ra lão nhân vẫn chưa bị ngược đãi, ngoại trừ trên trán có vết máu đã kết đen, những nơi còn lại vẫn chưa bị thương, lúc này quần áo chỉnh tề, đang dùng nước trong chậu sửa sang lại y quan được phát, trong phòng giam ánh sáng mờ tối, ông phải nheo mắt một lúc lâu mới nhìn rõ Ninh Nghị.
Ngục tốt dưới sự thúc giục của A Mệnh mở cửa nhà giam ra, sau khi Ninh Nghị đi vào, mấy người mới đi ra, lão nhân sửa sang lại tóc, nhìn Ninh Nghị vài lần:
- Cậu...cũng bị bắt rồi.
Ninh Nghị gật gật đầu.
- Đầu nhập vào bọn hắn rồi? - Tiền Hi Văn nhìn hắn, sau đó gật đầu:
- Ừm, kẻ thức thời là trang tuấn kiệt, ngươi là người thực tế, giữ lại một cái mạng, cũng tốt.
- Ta cũng không biết hiện tại có được tính là đầu nhập bọn họ rồi hay không. Vốn trước đó nghe nói Tiền lão đã lên thuyền đi rồi mà, hôm qua lại nghe nói ông bị bắt lại, cho nên muốn đến thăm.
Trong mắt Tiền Hi Văn có chút nghi hoặc:
- Ồ, sao lại thế này?
- Ta...
Ninh Nghị nghĩ nghĩ, cuối cùng lắc lắc đầu.
- Ta..Hài, Tiền Hải Bình bọn họ đã chạy trốn được rồi, trong đó có mấy người biết ta, bọn họ là...Ta cảm thấy có lẽ ông muốn nghe chuyện này, bọn họ sống sót rồi.
- Ừm.- Lão nhân gia nhếch miệng cười cười.
- Mấy ngày nay thay nhau có người tới khuyên ta, cái gì mà cần suy nghĩ...cậu là người cuối cùng, tin tức này thật ra là rất tốt, bây giờ cậu thế nào?
- Ta cũng không rõ ràng lắm, nhưng mà ta không phải đến khuyên lão, chỉ là đến thăm lão. - Ninh Nghị gật đầu.
- Nói cậu nghe, ta không sao. - Lão nhân cười lên.
- Đám người Phương Lạp phá Hàng Châu không lâu, đang là lúc cấp bách muốn dùng người, nên cần phải trổ hết tài năng, không phải là việc khó, lão hủ lăn lộn trên đời vài chục năm rồi, đối với đạo này cũng có chút tâm đắc. Nay tình huống của Lập Hằng nếu có gì khó xử, không ngại nói nghe một chút, có lẽ lão hủ vẫn có thể đưa ra một vài ý kiến giúp đỡ.
Lời ông nói hết sức khẩn thiết ôn hòa, xem ra đã cho rằng Ninh Nghị sắp đầu nhập vào Phương Lạp, ngươc lại muốn giúp Ninh Nghị bảo vệ được tính mạng hoặc là cho ý kiến của một bậc bề trên. Ninh Nghị nhìn lão nhân hồi lâu, sau đó mới nói:
- Gần đây trải qua một vài chuyện, lão nhân gia có muốn nghe không?
- Nói nói, nói nói...
- À, ta cùng Tiền Hải Bình, Thang Tu Huyền Thang lão, Trần Hưng Đô bọn họ, vào ngày kia sau khi thành bị phá...
Vốn mục đích tới đây của Ninh Nghị đương nhiên không phải là kể chuyện xưa, nhưng tới lúc này, lại cảm thấy nói ra cũng không sao. Đợi khi hắn kể hết, Tiền Hi Văn mới biết sự việc có chút bất đồng. Lão nhân gia nghe câu chuyện về đội ngũ chạy trốn trên đường lên hướng bắc, sau đó lâm vào tình thế nguy hiểm, thần thái trong mắt cũng có chút biến hóa, đợi sau khi nghe Ninh Nghị thiết lập kế, cuối cùng ủng hộ khích lệ sĩ khí Võ Đức Doanh phản giết ba viên đại tướng của đối phương, rốt cuộc khẽ vỗ đùi nhè nhẹ, chậm rãi nói một tiếng:
- Giỏi.
Sau đó thì không nói gì thêm, tiếp tục nghe Ninh Nghị kết toàn bộ sự kiện, mới lại gật gật đầu, nói:
- Giỏi.
Lần này ánh mắt nhìn Ninh Nghị đã hoàn toàn khác biệt với ánh mắt nghĩ Ninh Nghị phản bội nhưng vẫn hiểu và bao dung vừa rồi.
- Người phi thường, mới có thể đi làm được những việc phi thường....Giỏi lắm. Tần Tướng coi trọng cậu, không nhìn lầm cậu. Cậu phải giữ lại mạng sống, đợi ngày sau...Quân đội Phương Lạp sẽ không chiếm được đại thế, đến Hàng Châu là ngừng, không lâu dài được, cậu phải sống, cậu phải sống...
Lão nhân thì thào đến đây, Ninh Nghị nhìn lão:
- Trước kia ta ở trong mấy câu chuyện cổ xưa, đọc mấy tình tiết có một số văn sĩ cổ hủ trượng nghĩa chết vì lễ tiết, nghe thật sự thấy vĩ đại, cũng có một số người thì lại không được như vậy. Tiền lão, nếu thành Hàng Châu đã bị phá, không kịp chạy trốn, ta có thể hiểu lão. Ta chỉ không hiểu, vì sao lão đi rồi lại quay lại, lão là người hiểu đạo trị quốc, nếu đi rồi, còn có thể giúp được lớn hơn nữa.
Tiền Hi Văn ngẩng đầu nhìn hắn:
- Lập Hằng...không thể nhìn nhận giống nhau được.
Ninh Nghị hít một hơi thật sâu:
- Nhưng những người bên ngoài đó, đáng không?
Lúc này Tiền Hi Văn cũng hiểu một chút, rất lâu sau, gật đầu nói:
- Đúng vậy, đều là những đứa trẻ giỏi, đáng tiếc...
- Ta...
Ninh Nghị đang muốn nói chuyện, Tiền Hi Văn rồi đột nhiên lại ngẩng đầu nhìn sang:
- Lập Hằng cảm thấy, người như ta, việc nên làm, là gì?
Ninh Nghị nghĩ nghĩ:
- Ta không muốn mạnh miệng lừa gạt lão, mọi người có cách nhìn của mọi người, văn nhân có cái nên làm, nhưng muốn nói nên làm nhất, sợ rằng cũng không nói rõ ràng được, hơn nữa, ta không được coi là văn nhân.
Nghe hắn trả lời như vậy, Tiền Hi Văn cười rộ lên:
- Đúng vậy, bởi vậy mà cậu có thể làm được việc phi thường, có thể...làm cho thế cục Hồ Châu nghịch chuyển được.
Nhắc đến việc này, lão nhân dường như có chút hưng phấn.
- Nhưng...lão hủ nghiên cứu nho gia mấy chục năm có tâm đắc được một kết luận, người nho gia, việc nên làm nhất, chung quy chính là....Vệ đạo.
Ninh Nghị nhíu nhíu mày, Tiền Hi Văn cười một trận:
- Từ lúc quen biết Lập Hằng, ta và cậu chưa từng nói nhiều chuyện, nhưng những việc mấy tháng nay, ta đã biết rốt cuộc Lập Hằng là loại người nào rồi. Lập Hằng và ta khi nói chuyện chủ yếu là nói về những chuyện như hội thi thơ lập thu lúc trước, hội thi thơ lập thu lần này, bao gồm quan trường các loại lui tới, quyền mưu, mới vừa rồi Lâp Hằng cũng nói, lão hủ chính là người thực tế, mà thực tế...
Lão thở dài, dường như rất có cảm khái đối với từ này.
- Nhưng Lập Hằng có nghĩ, nếu không có quan trường này, nếu không có quân đội này, nếu không phải tất cả mọi người đều lựa chọn con đường thực tế thông minh này, bọn chúng đánh tới rồi, liền cảm thấy đó là chuyện không thể làm, mọi người liền quay đầu chạy trốn, Hàng Châu mới có thể bị hạ nhanh như vậy. Chúng ta ngày ngày đều nói những lời thánh hiền, nói đại trượng phu phải làm những việc trượng nghĩa chết vì lễ tiết, đến lúc thành bị phá, lại không ai nguyện ý làm chút chuyện ngu xuẩn, có ai nguyện ý tin vào lời nói thánh hiền đâu chứ?
Nói yêu nước, nói chết về lễ tiết, cái chết đến nơi rồi, lại không có người nào nguyện ý đi, Đạo Nho kia, là thứ không nhìn thấy không sờ được đó sao? Lập Hằng à, nói như vậy có thể là quá mức cụ thể rồi, nhưng người học Đạo Nho như ta, hàng năm đều đáng chết vài người, chết vài người...Có người có tên tuổi, chết dưới đồ đao, chết trên điện Kim Loan, chết trước mắt nghìn vạn người, thật sự là chết không thể lui, như thế mới có thể nhắc nhở thế nhân, đây là đạo Nho gia thật sự, vì bất bình mà chết, chúng ta mới thật sự kế thừa tuyệt học thánh nhân. Ta chết tại thành Hàng Châu này, cũng để nhắc nhở mọi người, rằng thật sự vẫn có một số người chống cự, tránh cho bọn lúc muốn nói, lúc nhiệt huyết, lại không tìm được cái tên để nói....
Lão nói có chút kích động, cánh tay run rẩy, lục lọi ở trên mũ:
- Ta đã già rồi, đúng là chết có ý nghĩa. Lập Hằng cậu không đáng chết, những đứa trẻ bên ngoài cũng không đáng chết, nhưng không còn cách nào nữa rồi, trong bọn họ, đã được ta dạy tin những điều này, coi như là...chết có ý nghĩa đi.
Có một tia sáng lọt vào khe, hạt bụi di chuyển trong không khí. Lão nhân nói tới đây, khẽ cười cười:
- Cho nên nói như vậy lên có lẽ không dễ nghe, nhưng cái gọi là Vệ đạo, kỳ thật cũng chính là... tại thời điểm thích hợp, chết cho người xem. Đã có không ít người chết rồi, bởi vì thanh danh ta lớn hơn một chút, nên để dành cho sau cùng, cũng đã làm cho những đứa trẻ kia chịu thêm vài ngày tội....thật sự là hư danh quá mệt mỏi....
Ninh Nghị hơi trầm mặc, hắn đối với Nho gia, có sùng kính, cũng có khinh thường, người được sùng kính, đơn giản là lấy Nho gia làm hệ thống để sáng tạo ra quy tắc thiên hạ thật lớn, trước sau như một với hệ thống thống trị bản thân mình, nghệ thuật thống trị giống như một tấm mạng nhện rậm rạp. Có khinh thường, là đại đa số Nho sinh còn lại đọc sách đến choáng váng đầu óc, cái gì cũng không biết tường tận hoặc là cái gì cũng đều nghĩ như trò hề. Nhưng lão nhân trước mắt này, đã thật sự làm cho hai chữ Nho gia này trở nên có chút vĩ đại.
Ngày thường dùng trí phải thiết thực, lúc thích hợp...chết cho người xem.
Giống như nhiều Nho sinh bị đâm chết ở trước điện, giống như Văn Thiên Tường hậu thế nhai sơn đầu hải, Phương Hiếu Nhụ bị chém eo mắng Chu Lệ không ngừng. Trong mắt hậu thế, rất nhiều người có lẽ đều có vẻ có chút ngu ngốc, cảm thấy bọn họ việc gì cũng đều không thành công, nhưng nếu đem Nho gia trở thành sự nghiệp hạng nhất, chung quy là những người tài giỏi này thật sự làm nên việc, thật sự là kế thừa tuyệt học của thánh nhân. Như câu nói “Chết cho người xem.”
Ninh Nghị không làm chuyện này, cũng rất khó không bội phục, trong lòng nghĩ nghĩ, bên ngoài giết mấy ngày, chung quy sợ là còn có nhiều người chết như kiểu này rồi, lại nghĩ khi tiến vào có vài người nói ra tên mình, hỏi:
- Lúc mới tiến vào mấy người đều nói tên của mình, bọn họ rốt cuộc...
Lão nhân nở nụ cười:
- Là bọn họ muốn cho người ta nhớ kỹ bọn họ, có vài người như vậy đấy, chết cho người khác thấy....Đều là mấy đứa trẻ ngoan, hài, nói cũng tốt, không nói cũng vậy...
Lão nghĩ nghĩ, lại vỗ vỗ bả vai Ninh Nghị:
- Cậu có thể sống, nên sống. Phải sống mới có thể làm nên việc, cậu còn trẻ, không cần suy nghĩ nhiều, tương lai hãy coi câu chuyện này thành chuyện xưa, kể cho người khác nghe đi...
Sau đó lão nhân cũng không nói đến những chuyện Nho gia, nhưng lại nhớ đến an nguy của người Tô gia, Tô Đàn Nhi, mở miệng hỏi hỏi, sau đó lại liên miên hỏi mấy cái tên, hỏi trong đội ngũ chạy trốn có người này hay không. Ninh Nghị không nhớ rõ nhiều lắm, cũng lão hàn huyên một hồi, cuối cùng lại nhớ đến chuyện bút cách san hô trong nhà lão. Lão nhân trị gia rất nghiêm, con cháu trong nhà không đủ tiền tiêu, lúc đến nhu cầu cấp bách cần tiền, liền trộm bút của lão, lão nhân bèn lấy mức tiền thưởng mười quan trong nhà ra, đối phương mới mang trả về, lão không hỏi gì khác, lập tức cho mười quan tiền, vì thế con cháu trong nhà thường xuyên ăn trộm, còn một lần, trộm một lần, còn một lần, lại trộm một lần nữa, lần nào cũng đều được tiền, mà trong những người này có người tuổi còn rất trẻ, như là Tiền Duy Lượng bên ngoài kia...
Ha hả, tên trộm kia, vậy mà lại có ngạo khí mạnh mẽ như thế...
Ninh Nghị nghĩ những điều này, tựa như lòng hắn đã già rồi, rất lâu chưa nghe câu chuyện thú vị như vậy, có chút cảm động...
Đến buổi trưa, ngục tốt tiến vào mở cửa nhà giam, không lâu sau, khi mặt trời chói chang chiếu rọi xuống, trên quảng trường bên ngoài màu vàng đất, một loạt đầu bị chặt bỏ, trong đám đông, có người hoan hô nhảy nhót, lớn tiếng khen ngợi, có người trầm ngâm không nói gì, thần sắc nghiêm trang. Ninh Nghị đứng trong đám đông, xem toàn bộ quá trình chặt đầu....
