Bách hoa sinh nhật thị lương thần,
Vị đáo hoa triêu nhất bán xuân;.
Hồng tử vạn thiên phi cẩm tú,
Thượng lao điểm chuế hạ hoa thần.
– Thái Vân–
Dịch thơ:
Sinh nhật trăm hoa là ngày lành
Hoa triêu chưa đến giữa mùa xuân
Hồng, tím vạn ngàn sắc lộng lẫy
Điểm trang tô vẽ mừng hoa thần
- Thái Vân –
Ngày thứ hai sau khi con báo lành bệnh, chính là “Ngày của hoa”, mỗi năm một lần, “Mười lăm tháng hai ngày của hoa” này cùng với ngày “mười lăm tháng giêng tết nguyên tiêu” và ngày “mười lăm tháng tám tết trung thu” chính là ba ngày hội rằm, trong đó, ngày của hoa là long trọng nhất, Hương Trạch Quốc từ trên xuống dưới đều vô cùng coi trọng, không thua kém với chuyện chúng ta coi trọng tết âm lịch.
Đúng vào đầu xuân, tiết trời dần trở nên ấm áp. Luận về tiết, khoảng chừng từ Kinh Trập đến Xuân Phân. Lúc này, mặt đất hồi xuân, vạn vật sống lại, tương truyền là sinh nhật của Bách hoa thần Nhan Di, cỏ cây đâm trồi nảy lộc, trăm hoa hoặc ngậm nụ hoặc hé mở hoặc nở rộ. Hương Trạch Quốc từ xưa đến nay vốn coi trọng, tôn sùng hoa. Hôm nay, từ thiên tử cho tới lê dân đều phải cúng tế bách hoa để cầu được phù hộ, che chở. Cũng chính vì sự tồn tại của ngày lễ này, khiến tôi cảm thấy Hương Trạch Quốc là một đất nước vừa lãng mạn vừa đáng yêu.
Từ mơ sớm, hoàng thượng đã dẫn theo hoàng tộc tới miếu hoa thần dâng hương, cử hành lễ cúng tế.
Sau đó, các hoàng phi, công chúa, theo sự lãnh đạo của hoàng hậu, tiến hành gom góp, thu thập trăm hoa, rồi đem nghiền nát với gạo, chưng cất thành bánh, dùng bánh hoa này ban cho quần thần. Loại bánh này có mùi thơm của hoa hòa quyện cùng mùi thơm ngào ngạt của ngũ cốc, lại được làm ra từ bàn tay của những nữ tử cao quý nhất trong cả nước, khiến cho các quan lại trong triều đều muốn vinh hạnh nhận được bánh hoa.
Trong dân gian, nếu là văn nhân chưa vợ, đều tới ngắm hoa, uống rượu mua vui, cùng nhau xướng họa, ngâm nga cả ngày, “Ngày của hoa” từ đầu đến cuối tạo thành cánh bướm du xuân trong Hữu thi vân:
“Thiên lý tiên hương biến túy hương,
tham soa thành khuyết yểm tà dương.
Điêu an tú bí tranh môn nhập,
đái đắc hồng trần phác tị hương”
(Dịch nghĩa:
Ngàn dặm quê hương thần tiên hóa thành cơn say
Lầu vọng nhấp nhô che khuất ánh tà dương
Yên ngựa chạm trổ hoa văn (và) dây cương tranh vào cửa
Mang theo mùi hương hồng trần tràn vào mũi”
Nếu là gia đình nhà nông bình thường thì lại chọn trồng những loại hoa có thể làm thức ăn, đem đủ loại hạt giống ra phơi nắng. Hoa triêu là ngày lành, hương thơm ở khắp nơi, mọi nhà đều đem hạt giống ra phơi nắng, có người nói phải gom đủ “trăm loại hạt giống”, như vậy mới được mùa.
Những cô thiếu nữ trong ngày này, ngoại trừ hoa tươi ra đều không đeo bất kỳ là loại trang sức nào khác trên người, tóc mây cài trâm hoa, váy sa mỏng đính hoa trắng hoặc hoa vàng vận trên người bịn rịn, quấn quít với khóm hoa, đẹp không sao tả xiết. Đương nhiên, đối với một người bị dị ứng phấn hoa như tôi mà nói, không thể nghi ngờ gì, đây đúng là một ngày chịu khổ. Trong những ngày quan trọng như thế này, bất kể thế nào, thái tử phi cũng không thể vắng mặt. Từ sáng sớm, tôi như thể lâm đại địch, phải uống hết ba bát thuốc đặc hiệu của Phương sư gia mới có thể gắng gượng chống đỡ sự hành hạ của hoa tươi trong suốt một ngày.
Tới buổi tối mới là lúc hoàng cung cử hành lễ mừng. Hoàng thượng, hoàng hậu cùng tả, hữu thừa tướng và hoàng tộc trong hoàng cung đều đến trung tâm ngự hoa viên Nhan Di Viên thưởng nguyệt ngắm hoa, sau đó bày rượu trong vườn Túy Vi Đình. Hương Trạch Quốc chính là quê hương của hoa, quê hương của thơ ca. Hoa và thơ, tựa như lửa với ngọn đèn, ngày hôm đó tất cả mọi người dạo chơi trong ngự hoa viên sẽ đều phải vẽ tranh hoa và làm thơ về hoa.
Qua nửa canh giờ nữa là lễ mừng sẽ bắt đầu, nhìn trang phục ổn thỏa của bóng người trong gương, không khỏi cảm thấy có chút ngẩn ngơ. Da dẻ óng ánh, trong suốt như ngọc, nhẵn mịn, mượt mà như son, đôi mắt trong trẻo, mơ màng như khói nước, đuôi mắt bên phải chấm một nốt ruồi, dao động như một giọt nước mắt vừa tràn ra, đôi môi đỏ mọng đầy đặn khẽ nhếch lên, búi tóc bóng mượt, làn váy tím như mây như hoa, vạt áo khi ngồi như mây trắng quanh quẩn vấn vít cỏ cây, vạt váy khi đi như hoa mai lả lướt.
Thấm thoát, tôi đã sắp mười bốn tuổi. Người xưa dậy thì tương đối sớm, hơn nữa tôi chỉ có ăn với ngủ, dáng vóc lồ lộ hiện giờ đã đủ sức mê hoặc đặc biệt của người con gái, hơn nữa lại bày ra một khuôn mặt dụ dỗ người ta phạm tội, quả thực có chút gì đó… Vẫn nói đàn ông có giác quan của loài vật, đối với hành vi của tôi mấy hôm trước, tâm trạng không khỏi có chút thấp thỏm, may mà hiện giờ tạm thời vẫn còn những lời “Đợi thái tử phi cập kê là ngày viên phòng.” của hoàng thượng trong thánh chỉ làm vật bảo đảm, nếu không, tôi chắc chắn đã sớm bị con báo ăn sạch sẽ, không còn xương cốt.
“Vân nhi đang nghĩ gì vậy? Phụ hoàng triệu chúng ta đến Nhan Di Viên đấy.” Một cái đầu người đột nhiên xuất hiện trong gương, dọa tôi phát hoảng, không biêt con báo đã đứng sau lưng tôi từ lúc nào, cũng mặc áo bào cùng một màu tím như tôi, chỉ khác là không có hoa văn rồng uốn khúc như thường ngày, mà hôm nay thay bằng áo bào thêu mẫu đơn, chứng tỏ thân phận hoàng gia phú quý, tư thế thon dài cao ngất, lúc này đang đặt tay lên hai vai tôi, cúi người dán sát vào bên tai tôi nói nhỏ.
“Vâng. Thần thiếp cùng điện hạ đi tới đó.” Tôi vội vàng đứng lên tránh né sự tiếp xúc thân thể với con báo, sau ngày đó, tôi luôn mẫn cảm với mọi sự đụng chạm của con báo, rất sợ lại khơi ra “bản năng” của hắn.
“Nàng nha… lúc nào cũng mơ mơ màng màng” Con báo ấn tôi ngồi xuống, thoắt cái đã lấy ra từ trong tay áo một chuỗi gồm hơn mười đóa hoa mạt lỵ(2) kết thành, nhẹ nhàng vòng qua cổ tôi, lại dùng chuỗi mạt lỵ khác vòng vào cổ tay tôi, cuối cùng, lấy ra ba đóa mạt lỵ trắng cài nghiêng nghiêng lên búi tóc. Hương mạt lỵ thanh nhã quanh quẩn bên mũi, tôi vô thức đưa tay vuốt nhẹ cánh hoa, phát hiện ra cánh hoa vẫn còn vương vài giọt nước, nhỏ nhắn, xinh xắn động lòng người.
Trên môi chợt xuất hiện cảm giác mềm mại, trơn bóng, khiến tinh thần tôi quay trở lại, khuôn mặt của con báo phóng đại trước mắt tôi, thừa dịp tôi chưa hoàn hồn liền phủ đôi môi lên môi tôi, tôi đưa tay đẩy hắn ra nhưng lại bị hắn giữ cổ tay lại trước ngực, tôi giãy dụa không biết làm sao, song hắn lại giống như rất hưởng thụ, không nhanh không chậm dùng đầu lưỡi tinh tế tô lại viền môi tôi, sau mấy lần lặp đi lặp lại như thế mới hé mở đôi môi ngậm lấy làn môi run rẩy của tôi, nhẹ nhàng liếm mút, không vào sâu, chỉ như rượu hồng quanh co mơn trớn, chậm chạp rót xuống. Trong đầu tôi trống rỗng, tất cả khả năng tự suy nghĩ trong khoảng khắc đều bị đoạt mất, đợi đến khi có thể hồi phục lại, con báo đã rời khỏi môi tôi, ôm thắt lưng tôi, thỏa mãn nhìn tôi thất thần, đôi mắt quyến rũ khóa chặt tôi, tựa như mối nguy hiểm của một con mèo đang giương móng vuốt nhìn chằm chằm vào con mồi không thể nhúc nhích mà hưng phấn đắc ý. Vừa buồn bực chính mình vì kẻ thứ hai đoạt nụ hôn của tôi vẫn là con báo, tôi vừa oán giận giãy dụa xoay người, không để ý đến con báo, cúi đầu vội vàng đi về hướng Nhan Di Viên. Phía sau văng vẳng tiếng cười đắc ý của con báo.
Do hành vi quấy rối của con báo, khi chúng tôi đến Nhan Di Viên thì mọi người đã tề tựu đông đủ, may mà tâm tình hoàng thượng rất tốt nên không trách tội, chỉ có ánh mắt hoàng hậu là có chút không hài lòng. Ánh trăng mới nhú, như một chiếc lồng bằng lụa mỏng phủ lên trăm hoa trong vườn, tựa như ảo mộng, còn đẹp hơn cả dưới ánh nắng mặt trời, thỏa thích phóng túng nở bung ra khoe sắc, khiến ý cảnh lại tăng thêm vài phần phiêu nhã. Bên trong đình treo đèn lưu ly, ánh nến mơ màng lay động, những dáng người thướt tha. Trong bóng tối mịt mùng, một dáng người tỏa sáng còn hấp dẫn hơn cả ánh trăng, Vân Tư Nho cúi người hướng về phía tôi và con báo hành lễ, ánh mắt vỡ vụn dừng lại trên làn môi sưng đỏ của tôi, chỉ trong chốc lát, một nỗi bi thương phức tạp bện xoắn lại, sau đó chỉ còn là nỗi cô đơn trống trải cùng điêu linh. Niềm đau đớn chạm sâu trong cõi lòng dường như bóp chặt lồng ngực đến không thể thở nổi, tôi nặng nề ngước mắt lên nhìn hắn, cho đến khi con báo rất nhanh nắm lấy tay tôi, âm u nghiêm mặt đưa tôi đến chỗ ngồi, tôi mới miễn cưỡng hoàn hồn.
Vừa ngẩng đầu lên, lại đối mặt với ánh mắt như cười như không của Chiêu Tài Miêu, thấy tôi nhìn hắn, nét cười kia lại càng thêm khó hiểu, khóe miệng cong lên mập mờ, thực sự chỉ muốn đánh. Lần trước chỉ vì hắn gây xích mích, hại tôi thiếu chút nữa bị con báo nuốt chửng.
Một tiếng ho nhẹ truyền đến, hoàng hậu ngồi phía bên phải khẽ mím môi, liếc mắt tinh tế quan sát ba người là tôi, con báo và Chiêu Tài Miêu. Còn những con mèo khác trong Triệu gia và các hoàng phi dường như đang dò xét chúng tôi. Ban đầu tôi có chút không hiểu, sau lại đột nhiên nhớ ra bọn họ có lẽ là muốn xác định những lời đồn nhảm nhí về tôi và Chiêu Tài Miêu. Để không rơi vào miệng lưỡi thế nhân, tôi vội vàng thu hồi lại nửa con mắt khinh khỉnh vốn định bắn về phía Chiêu Tài Miêu, ngoan ngoãn lặng yên ngồi đó. Nhưng những ánh mắt xung quanh vẫn không chịu buông tha, từng đạo, từng đạo như thể vẫn xuyên thủng qua tôi. Giờ tôi mới sâu sắc lý giải được vì sao câu thành ngữ Tiếng Anh “Mưa xối xả” lại cần đến “It rains cats and dogs” để hình dung, đúng là vô cùng chính xác. Đúng lúc tôi sắp bị các đồng chí cats dùng mắt bắn chết, thì cung nữ lần lượt nối đuôi nhau tiến vào đình dâng mực vẽ và rượu hoa quả giải vây cho tôi.
Sự chú ý của mọi người cuối cùng cũng chuyển đến tiệc rượu trước mặt, nhất thời ăn uống linh đình, nói cười liên tục. Nhưng tôi vốn buồn bực, lễ mừng “Ngày của hoa” trong cung năm trước chỉ có hoàng tộc, còn đại thần chỉ mời tả, hữu thừa tướng, vì sao năm nay Tiểu Bạch lại có mặt ở đây.
“Ai gia nghe nói bút pháp đan thanh của đại công tử Vân tướng vô cùng tuyệt diệu, vẽ chim muông hoa cỏ đều xuất thần nhập hóa, chính là đứng đầu Hương Trạch Quốc, hôm nay may mắn mời được quốc cữu đến đây, không bằng nhân hội hoa đêm nay mời quốc cữu khai bút, hoàng thượng thấy thế nào?” Hoàng hậu mỉm cười thong thả nói, đồng thời đưa mắt liếc nhìn về phía Bát công chúa Ngọc Linh, đầy vẻ bỡn cợt cưng chiều. Sau đó, người được nhìn xấu hổ cúi đầu. Tôi chợt tỉnh ngộ. Xem ra Ngọc Linh đã nói gì đó với hoàng hậu, hoàng hậu mới mời Tiểu Bạch đến đây, ánh mắt bà dường như đang đánh giá con rể khiến lòng tôi vừa sợ, vừa sầu lo.
“Chủ ý của hoàng hậu rất hay. Cứ như vậy đi.” Hoàng thượng gật đầu đồng ý với kiến nghị của hoàng hậu .
“Tạ ơn hoàng hậu khen ngợi, Tư Nho tuân chỉ.” Tiểu Bạch vén tay áo sa, không nhanh không chậm tiến tới án kỷ bố trí ngoài đình từ trước, bắt đầu vẽ tranh, bút mực không ngừng vung lên, song tâm tư dường như lại chẳng đặt ở trong đó, chân mày khắc khoải khẽ nhíu lại, ánh mắt lơ lửng nơi đâu. Chẳng biết bắt đầu từ khi nào, nhìn hắn, cuối cùng khiến tôi bắt đầu nghĩ rằng hắn đang mang nỗi oán trách dồn vào nét bút mà khắc họa nên từng đường nét của đóa hoa đinh hương, nét vẽ mang theo nỗi u buồn, hương thơm lắng dịu, phiền muộn tựa mưa xuân, bàng hoàng mà ưu nhã… Ánh trăng dường như cũng thiên vị người trai trẻ đang vẽ hoa đinh hương, lẳng lặng chảy tràn quanh thân hắn, phủ kín một quầng xán lạn đầy thương cảm và tĩnh mịch.
“Vân nhi nhìn gì thế?” Âm thanh trầm buồn của con báo vang lên bên tai, quỷ mị quanh quẩn bên tai dọa tôi không ít.
“A… a… Không có gì. Không nhìn gì cả. Thần thiếp đang nghĩ hoa cúc trong vườn thật đẹp. Vàng thật, đúng thế.” Nói năng lộn xộn một hồi cho qua chuyện.
Dựa theo quy củ ngày của hoa trong cung từ năm trước, mỗi người phải vẽ một bức tranh phong cảnh về hoa, sau khi vẽ xong sẽ phải đề từ, không giới hạn số chữ, cũng không hạn chế niêm luật, có thể là một bài thơ cũng có thể là một câu nói, chỉ cần hợp với ngữ cảnh là được.
Mắt thấy Tiểu Bạch đã hoàn thành bức tranh, đang suy nghĩ đề từ, chợt có người ngăn lại: “Quốc cữu chậm đã.” Vừa nhìn lại, thì ra là Chiêu Tài Miêu. Không biết cái gã e thiên hạ chưa đủ loạn này lại muốn làm gì.
“Phụ hoàng, nhi thần cho rằng năm nào cũng vẽ tranh đề thơ thì thật chẳng có gì mới mẻ, không bằng năm nay thay đổi một chút đi.”
“Ồ! Hoàng nhi có ý kiến gì hay không? Nói thử cho mọi người nghe xem nào.”
“Nhi thần nghĩ rằng chi bằng mỗi người sau khi vẽ tranh xong đều không nên đề từ, đem bức họa cuộn tròn lại thả vào trong ống, sau khi tất cả mọi người đều vẽ xong, sẽ lấy ra một bức tranh bất kỳ rồi đề từ cho bức tranh đó. Chẳng hay phụ hoàng thấy thế nào?”
“Ừm… ý kiến của hoàng nhi quả là mới mẻ và thú vị, theo ý hoàng nhi đi. Quốc cữu tạm thời khoan đề từ vội.” Hoàng thượng cũng cảm thấy ý kiến này có vẻ rất thú vị.
Tiểu Bạch trở về trong đình, ánh mắt của Ngọc Linh chăm chú dõi theo nhất cử nhất động của Tiểu Bạch khiến tôi rất khó chịu, lại không biết rằng ánh mắt của Tiểu Bạch dường như chỉ dừng lại trên người tôi.
Kế tiếp, mọi người lần lượt vẽ xong tranh, tiểu thái giám cuộn lại thả vào trong ống sứ men xanh, hoàng thượng là người chọn đầu tiên, tùy tiện cầm lên một bức, mở ra nhìn về phần đề tên ở góc dưới cùng bên phải, là bức tranh hoa tử đằng của cha. Hoàng thượng suy nghĩ trong chốc lát, đề rằng: “Đằng giá sổ trọng hương vụ hợp, hoa quang nhất phiến tử vân đôi” (Tử đằng e ấp hương còn ngậm/ Từng cánh, từng cánh tím ấp ôm).
“Hoàng thượng thật là bút pháp thần kỳ sinh hoa. Thần không thể sánh được.” Hoàng thượng bút còn chưa buông, Hữu tể tướng Phan Hành Nghiệp đã vội a dua vỗ mông ngựa, từ nét mặt đến thân hình đều đồng nhất một vẻ chân thành.
Tiếp đó, hoàng hậu ngẫu nhiên lấy được bức tranh của Tiểu Lam vẽ cây điểu la(3), đề hai câu: “Khúc lan tiểu viện thiêm hoa chướng, tế diệp nhu đằng nhiễu trúc ly.” (Sinh nơi bờ dậu trong vườn nhỏ/Dây leo mềm (mại) quấn quanh rào trúc).
Con báo ngẫu nhiên lấy được bức tranh hoa ngọc trâm của tôi, vừa nhìn thấy lạc khoản của tôi, liền ngoái đầu lại nhìn tôi khẽ cười, mắt như hoa đào nở rộ, ánh mắt rõ ràng như đang nói: “Duyên phận a!” làm tôi muốn ói, quay lại trừng mắt nhìn hắn.
“Thái tử ca ca và thái tử phi tình cảm quả thật rất tốt nha!” Ngọc Linh nhìn hai chúng tôi, quay về phía tôi nháy mắt. Tôi bất bình, hóa ra nàng ta đã hiểu lầm ánh mắt giết người của tôi, biến nó thành liếc mắt đưa tình với con báo. Khuôn mặt nhỏ của tôi trở nên u ám, Chiêu Tài Miêu cười có chút châm biếm, con báo cười như hoa nở bừng trên đỉnh núi. “Chẳng lẽ Linh nhi của chúng ta đang ước ao một ngày nào đó cũng được phụ hoàng ban cho một phu quân như ý?” Nói xong cố ý nhìn về phía Tiểu Bạch. Tôi chỉ cảm thấy máu trên mặt rút hết xuống, bất chấp đó chỉ là Ngọc Linh đang làm nũng với con báo, trừng mắt nhìn chằm chằm Tiểu Bạch, nhưng Tiểu Bạch dường như lại không biết hai người họ đang nói chuyện liên quan đến mình, chỉ khẽ cúi đầu trầm tư. Cha vẫn thái độ thanh đạm như trước, hoàng thượng thần sắc bất minh, hoàng hậu thấy cha cùng hoàng thượng không ai nói tiếp cũng không tiện lên tiếng. Con báo tuyệt bút vung lên, trên bức tranh của tôi đề hai câu: “Ngọc ba dạ tĩnh thanh hinh viễn, trâm diệp phong hàn thúy sắc nùng” (Đóa ngọc hoa trong đêm lặng lẽ tỏa hương bay xa/Lá (như những chiếc) trâm xanh biếc trong gió lạnh).
Đến lượt tôi rút, tôi nhìn những cuộn tranh một chút, tuy nói chúng đã cuộn lại nhìn không rõ, nhưng bởi vì người xưa đều dùng giấy Tuyên Thành để vẽ tranh, sắc mực đan thanh(4) luôn luôn thấm một chút qua giấy mà lộ ra đại khái. Trong một đám màu sắc rườm rà, có một cuộn tranh sạch sẽ thu hút ánh mắt tôi, tôi không chút do dự rút lấy, vừa mở ra nhìn, liền lập tức thấy choáng váng – cả một tờ giấy Tuyên Thành mở ra đều trống không, ngoại trừ hai chữ Ngọc Tĩnh đề ở góc phải, bức tranh không có thêm nét bút nào khác. Nhìn về phía Chiêu Tài Miêu, bộ dạng của hắn khiến tôi cảm thấy hắn chắc chắn tôi sẽ là người chọn bức họa này, có chút đắc ý, xem ra hôm nay hắn đã sớm tính toán ra cho tôi một đề khó. Những người trong đình đều cảm thấy hứng thú, nhất tề đưa ánh mắt tập trung lên người tôi, chờ xem tôi rút lui bằng cách nào.
Tôi hận đến nghiến răng nghiến lợi, thề từ mai sẽ chuyên tâm nghiên cứu các cách thức nấu nướng thịt mèo.
“Hôm nay đúng kỳ trăm hoa nở rộ, xanh um tươi tốt, vạn vật hồi sinh. Không biết vì sao Vương gia lại làm ra một bức tranh hiu quạnh làm thương tổn khí xuân thế này? Bản cung cho rằng không may mắn lắm.” Tôi giương mắt dò xét nhìn về phía Chiêu Tài Miêu, tiện thể bày tỏ thái độ khinh thường, chỉ một con mèo mà cũng muốn đấu sao, cửa sổ cũng không có đâu!
“Thái tử phi chỉ giáo cho!” Chiêu Tài Miêu còn chưa kịp lên tiếng, lòng hiếu kỳ của hoàng hậu đã dâng lên, không nhịn được hỏi trước. Chiêu Tài Miêu, hoàng thượng hiển nhiên là cũng hứng thú dạt dào. Con báo, Tiểu Bạch cùng cha đều có dáng vẻ tin chắc điều này không thể làm khó được tôi. Còn lại mọi người đoán chừng đều chờ tôi bị xấu mặt.
Tôi cười cười, múa bút viết xuống: “Hoa tự phiêu linh thủy tự lưu.” (Hoa tự mình bay theo chiều gió, nước tự chảy)
“Bẩm mẫu hậu, trong bức tranh này của Vương gia, hoa đã bay theo gió, nước đã trôi đi, trước mắt chỉ còn một màu trắng thê lương, bức tranh này chẳng phải là quá hiu quạnh, làm thương tổn khí xuân sao?” Dứt lời, mọi người trong đình bất giác đều cảm thấy có lý mà gật đầu. Tiểu Bạch nhìn tôi cười đầy triết lý, trong chớp mắt, tôi đã quay trở lại thành một kẻ ranh mãnh, con báo thì khẽ vuốt ve tay tôi.
“Thái tử phi tài trí mẫn tiệp, lão thần từng nghe nói thái tử phi rất giỏi âm luật, từ khúc(5) cũng rất tinh diệu, chẳng hay hôm nay không biết có thể may mắn mời được thái tử phi bằng lòng xướng một khúc họa theo ý cảnh của bức tranh này không?” Phan Hành Nghiệp này đoán chừng thấy tôi đối đáp có lý nên rất không cam lòng, nhất định phải thấy tôi xấu mặt. Để tôi xướng khúc có lẽ là muốn trả thù chuyện con trai Phan Nghị Việt của ông ta năm đó ở Lê Viên bị tôi làm cho nhục nhã, chỉ có điều yêu cầu thái tử phi hiến khúc không tránh khỏi phô trương thái quá, quả nhiên là kẻ thô kệch không có não, không nghĩ rằng đắc tội tôi chỉ là chuyện nhỏ, thế nhưng trong ngày hôm nay mà làm khó cho tôi chính là không để cho con báo và cha chút thể diện, không để cho hoàng gia chút thể diện, sau đó thì chết thế nào chưa biết.
Sắc mặt con báo trầm xuống, đang định nói gì đó, tôi đưa tay ngăn hắn lại: “Ha ha, tạ ơn Hữu thừa tướng đã khen. Ngày hôm nay bản cung đến bêu xấu mất thôi.” Trong lòng tôi khinh thường khẽ hừ một tiếng.
Cầm chén rượu ngọc trên bàn, tôi thong thả ngâm nga bài “Táng hoa ngâm” của Đại Ngọc:
Hoa tạ hoa phi phi mãn thiên
Hồng tiêu hương đoạn hữu thùy liên
Du ti nhuyễn hệ phiêu xuân tạ
Lạc nhứ khinh triêm phốc tú liêm.
Khuê trung nữ nhi tích xuân mộ
Sầu tự mãn hoài vô thích xứ
Thủ bả hoa sừ xuất tú khuê
Nhẫn đạp lạc hoa lai phục khứ.
Liễu ti du giáp tự phương phi
Bất quản đào phiêu dữ lý phi
Đào lý minh niên năng tái phát
Minh niên khuê trung tri hữu thùy.
Tam nguyệt hương sào dĩ lũy thành
Lương gian yến tử thái vô tình
Minh niên hoa phát tuy khả trác
Khước bất đạo nhân khứ lương không sào dã khuynh!
Nhất niên tam bách lục thập nhật
Phong đao sương kiếm nghiêm tương bức
Minh mị tiên nghiên năng kỷ thì
Nhất triêu phiêu bạc nan tầm mịch.
Hoa khai dị kiến lạc nan tầm
Giai tiền muộn sát táng hoa nhân
Độc ỷ hoa sừ lệ ám sái
Sái thượng không chi kiến huyết ngân.
Đỗ quyên vô ngữ chính hoàng hôn
Hà sừ quy khứ yểm trùng môn
Thanh đăng chiếu bích nhân sơ thụy
Lãnh vũ xao song bị vị ôn.
Quái nùng để sự bội thương thần
Bán vị liên xuân bán não xuân
Liên xuân hốt chí não hốt khứ
Chí hựu vô ngôn khứ bất văn
Tạc tiêu đình ngoại bi ca phát
Tri thị hoa hồn dữ điểu hồn.
Hoa hồn điểu hồn tổng nan lưu
Điểu tự vô ngôn hoa tự tu
Nguyện nô hiếp hạ sinh song dực
Tùy hoa phi đáo thiên tẫn đầu
Thiên tẫn đầu, hà xứ hữu hương khâu?
Vị nhược cẩm nang thu diễm cốt
Nhất bồi tịnh thổ yểm phong lưu
Chất bản khiết lai hoàn khiết khứ
Cường ư ô náo hãm cừ câu.
(Dịch thơ:
Khúc hát chôn hoa
Hoa bay hoa rụng ngập trời,
Hồng phai hương lạt ai người thương hoa?
Đài xuân tơ rủ la đà,
Rèm thêu bông khẽ đập qua bên ngoài.
Kìa trong khuê các có người,
Tiếc xuân lòng những ngậm ngùi vẩn vơ.
Vác mai rảo bước bước ra,
Lòng nào nỡ giẫm lên hoa thế này?
Vỏ du tơ liễu đẹp thay,
Mặc cho đào rụng, lý bay đó mà.
Sang năm đào lý trổ hoa,
Sang năm buồng gấm biết là còn ai ?
Tháng ba tổ đã xây rồi,
Trên xà hỏi én quen người hay không?
Sang năm hoa lại đâm bông,
Biết đâu người vắng, lầu hồng còn trơ?
Ba năm sáu chục thoi đưa,
Gươm sương dao gió những chờ đâu đây.
Tốt tươi xuân được mấy ngày,
Chốc đà phiêu dạt, bèo mây thêm sầu.
Nở rồi lại rụng đi đâu,
Người chôn hoa những rầu rầu đòi cơn.
Cầm mai lệ lại ngầm tuôn,
Dây trên cành trụi hãy còn máu rơi.
Chiều hôm quyên lặng tiếng rồi,
Vác mai về đóng cửa ngoài buồn tênh.
Ngả người trước ngọn đèn xanh,
Ngoài song mưa tạt, bên mình chăn đơn.
Mình sao vơ vẩn từng cơn?
Thương xuân chi nữa lại hờn xuân chi?
Thương khi đến, hờn khi đi,
Đến lừ lừ đến, đi lỳ lỳ đi.
Ngoài sân tiếng khóc rầm rì,
Chẳng hồn hoa đấy, cũng thì hồn chim.
Hồn kia lảng vảng khôn tìm,
Chim càng lặng lẽ, hoa thêm sượng sùng.
Thân này muốn vẫy vùng đôi cánh,
Nơi chân trời liệng cảnh hoa chơi!
Nào đâu là chỗ chân trời,
Nào đâu là chỗ có đồi chôn hoa?
Sẵn túi gấm đành ta nhặt lấy,
Chọn nơi cao che đậy hương tàn.
Thân kia trong sạch muôn vàn,
Đừng cho rơi xuống ngập tràn bùn nhơ(6).
Ngừng khúc xướng lại, nhìn quanh bốn phía, tất cả đều lặng ngắt như tờ, hiển nhiên là hoàn toàn chìm đắm trong làn điệu, mặt lộ vẻ thê lương buồn bã. Hoàng hậu phục hồi tinh thần lại đầu tiên, cầm lấy tay tôi: “Con ta thật là tài hoa, xuất khẩu thành khúc, dứt lời thành chương. Ai gia thiết nghĩ, ‘Chất bản khiết lai hoàn khiết khứ’ (Thân kia trong sạch muôn vàn) chính là câu hay nhất.”
“Thần tức tạ ơn mẫu hậu khích lệ, những lời mẫu hậu nói thần tức xin ghi khắc trong tâm khảm.” Quả thật không cố ý mà lại nhận được ơn che chở, những lời này đúng lúc làm hoàng hậu yên lòng, khiến bà ấy biết tôi nhất định không có quan hệ không minh bạch nào với Chiêu Tài Miêu. Con báo nghe xong kích động cầm lấy tay tôi, ánh mắt nhìn tôi lóe tinh quang, xem ra hắn cũng cho rằng câu ca này của tôi là để biểu lộ tấm lòng chung trinh đối với hắn.
“Khúc ca này rất hay, đề từ cũng rất đẹp, chỉ là quá mức bi thương.” Hoàng thượng khẽ nhíu mày, đúng là người xưa, hay mê tín.
“Phụ hoàng nói rất đúng. Thần tức xin đề lại.” Lần thứ hai tôi chấp bút đề một câu “Hoa khai hoa lạc xuân thường tại.” (Hoa nở, hoa tàn xuân ở lại)
“Hay cho câu ‘xuân ở lại’! Bút pháp của thái tử phi thật thần kỳ!” Lão hoàng đế cuối cũng cũng thỏa mãn nở nụ cười.
“Thần tức đã bêu xấu rồi!” Tôi cúi thấp người. Chiêu Tài Miêu từ đầu đến cuối luôn giữ ánh mắt nghiền ngẫm, lúc này cũng lộ ra vẻ kinh ngạc kính phục, con báo thì vô cùng kiêu ngạo tự đắc, tựa như chính là do hắn viết ra, tôi lại bị ánh mắt hâm mộ bốn phía vây quanh, kỳ thực tôi thích cúi đầu hơn.
Đề thi vẫn tiếp tục tiến hành. Ngọc Linh ngẫu nhiên lấy được bức tranh của Tiểu Bạch, hưng phấn đỏ bừng mặt, tình cảm thiếu nữ không chút nào che dấu. Tiểu Bạch không rõ là không hiểu hay giả ngu, không biểu lộ thần sắc gì, bất vi sở động(7).
Tiểu Bạch ngẫu nhiên lấy đúng bức tranh của Phan Hành Nghiệp, tôi thò đầu nhìn, là một bức tranh cây trúc xiên ngang, trong lòng không khỏi có chút buồn cười, đưa mắt nhìn khắp vườn chẳng thấy đến nửa cái rễ trúc, bức tranh cây trúc này của Hữu thừa tướng dám chắc là vì học đòi văn vẻ thanh cao.
Tiểu Bạch không cần phải nghĩ ngợi, đề lên câu: “Phan phủ trúc bao xuân lục đồ” (Bức tranh rừng trúc um tùm xanh tốt trong Phan phủ).
Tôi che miệng suýt chút nữa cười thành tiếng, thì ra Tiểu Bạch vốn ôn hòa không thích tranh giành với ai cũng có lúc bướng bỉnh, sắc sảo như thế, trong lòng càng cảm thấy khoái trá, Tiểu Bạch này xuất khẩu cũng thật là ác độc. Ý cười dịu dàng nhìn về phía Tiểu Bạch, Tiểu Bạch cũng nhân lúc mọi người không chú ý liền trừng mắt nhìn tôi, khó có dịp nhìn thấy Tiểu Bạch lộ ra thần sắc đẹp đẽ như thế này, tôi không khỏi có chút thất thần…
“Trong vườn này không có trúc, Tư Nho cho rằng bức tranh của Hữu thừa tướng chính là vẽ vườn trúc của quý phủ. Chúc Phan đại nhân vườn trúc tươi tốt, sum suê, gia môn hưng thịnh.” Tiểu Bạch nói năng hùng hồn đầy lý lẽ.
“Ha ha, tạ ơn quốc cữu cát ngôn.” Phan Hành Nghiệp vẫn còn ngốc nghếch vui vẻ. Đoán chừng sau này biết được câu “Trúc bao xuân lục” của Tiểu Bạch ý nghĩa thực là gì mà không tức đến chết mới lạ. “Trúc bao” tách ra chính là “cá cá thảo bao” (người nào cũng ngu dốt), còn “Xuân lục” đọc gần đồng âm với “Xuẩn lư” (đồ con lừa),(8), cả câu này đọc liền chính là “Mỗi người trong Phan phủ đều là đồ con lừa ngu ngốc”. Thương thay cho Phan Hành Nghiệp, bị người ta chửi xéo mà vẫn ngoác miệng ra cười ngây ngô.
Con báo cùng Chiêu Tài Miêu ban đầu cũng không chú ý lắm, sau thấy tôi cười rất kỳ quái, có lẽ ngộ ra, lúc này cũng nhếch miệng cười thành tiếng. Cha lại có phần không tán thành, trừng mắt nhìn Tiểu Bạch. Hoàng thượng long uy khó dò, không biết có hiểu ra hay không, những người còn lại cũng không có mấy phản ứng.
Rượu quá mấy tuần, thái giám tổng quản the thé hô: “Tú nữ hiến vũ…”
Chỉ khoảng nửa khắc, có tiếng sột soạt váy áo từ xa vọng lại, một đoàn thiếu nữ trong làn váy áo cung đình tha thướt tiến đến dưới bậc, một tấm lụa mỏng che khuất nửa khuôn mặt chỉ lộ ra đôi mắt, tăng thêm cảm giác quyến rũ mông lung. Ở Hương Trạch Quốc, mỗi năm hoàng thất lại tuyển phi một lần, những tú nữ vừa đến độ tuổi này trúng tuyển từ nửa năm trước đều từ những gia đình quan lại của cả nước, việc tuyển tú có chút tương tự như triều đại nhà Thanh. Đối với những tú nữ này mà nói, thành hay bại đều do biểu hiện trong đêm hội hoa hôm nay, nếu trổ hết tài năng được hoàng thượng hay hoàng tử vừa ý, thì chính là ngày lành làm rạng rỡ tổ tông sắp đến, nếu bất hạnh không được chọn, thì sẽ bị trả về nhà hoặc bị tứ hôn cho thần tử trong triều, tất nhiên không thể bì được với dòng dõi hoàng thất. Tôi từ trước đến nay, đối với loại chuyện giống như ra chợ chọn cải trắng này vẫn luôn không đồng ý, rõ ràng là biểu hiện của chế độ nam quyền tối cao cùng phong kiến quân chủ chuyên chế, thật đáng khinh. Không biết hôm nay lại có nữ hài tử nào rơi vào trong chốn hoàng cung lạnh lẽo như chốn ngục tù này.
Vũ khúc dừng lại, các tú nữ lần lượt luân phiên châm rượu cho hoàng thượng và các hoàng tử, tự triển lãm chính mình, chỉ trong mấy giây đồng hồ phải trình diễn hết thảy các tư thế xinh đẹp, ở mọi góc độ đều có thể phóng ra ánh mắt nhìn quyến rũ, tôi nhìn mà không khỏi thổn thức than thở, đến khi nào tôi mới có thể học được một chiêu hay nửa thức này thì khỏi phải lo không kiếm được vài mỹ nam vây đảo quanh mình.
Thế nhưng có kẻ lại quay sang phóng mị nhãn vào Tiểu Bạch, hơn nữa không chỉ có một người. Hoàng thất tuyển tú lại có thể quay sang tặng rau cải cho ngoại thần, không biết phải làm sao để rửa tiếng oan. Có lẽ vì hôm nay tất cả các nam tử đều mặc cẩm bào thêu hoa cỏ mà không có ai mặc long bào, khiến cho nhiều tú nữ tưởng nhầm Tiểu Bạch cũng là một trong số các hoàng tử. Rau cải kia đánh mắt đưa tình đến là vui vẻ, tôi sinh khí, trong lòng ác độc thầm oán: nếu như nói đem nội y mặc ra ngoài quần dài gọi là siêu nhân, đem nội y đội lên đầu thì gọi là người dơi, không biết đem nội y chụp lên mặt thì gọi là gì?
Có điều tiếp đó tôi bật cười thành tiếng, Tiểu Bạch rõ ràng trong não thiếu mất thứ mà người ta gọi là ăng -ten bắt sóng gì gì đó, vẫn còn trầm tư như đi vào cõi thần tiên, không có mặt ở nhà để chọn vợ, không vén lên bức rèm xuân tâm của thiếu nữ.
Đương nhiên phần lớn bọn họ đều nhằm đến hoàng thượng, hiển nhiên là hoàng thượng ngồi ở vị trí cao nhất trong bữa tiệc thì không thể nhầm được. Cũng có không ít cô ưỡn ẹo trước mặt con báo mà châm rượu, chỉ có điều quá nửa trong số đó khi liếc mắt về phía tôi đang ngồi bên cạnh, cánh tay đang châm rượu liền bắt đầu run run như thể đuối sức. Con báo cứ một chén tiếp một chén, vẫn luôn luôn nheo mắt dò xét tôi, như thể khoe khoang bản thân hắn đang được hoan nghênh đến thế nào.
Chiêu Tài Miêu ở đằng kia cũng là đáp ứng không xuể, ngay cả một đứa trẻ như Tiểu Lam Miêu cũng có người kính rượu. Trong lúc nhất thời, mùi phấn son của thiếu nữ phiêu đãng khắp trong đình, nói không hết được vẻ phong tình, nếu như tôi là nam tử, chắc chắn hiện giờ cũng vô cùng hưởng thụ.
Cuối cùng, hoàng thượng chọn một nàng tú nữ, hoàng hậu vốn vẫn duy trì tư thế đoan trang, song lúc này cũng thấp thoáng chút rạn vỡ. Tôi đoán trong lòng bà cũng chẳng dễ chịu gì, chỉ một buổi tối mà bỗng thình lình xuất hiện một người con gái chia xẻ trượng phu với mình, có thể nào mà không thấy lòng buồn vô cớ. Chỉ có điều, đối với con báo, tôi lại mong hắn cưới lấy nhiều nhiều tú nữ một chút, để có thể phân tán sự quan tâm kề cận bất thường gần đây của hắn đối với tôi.
Chiêu Tài Miêu cũng chọn hai tú nữ, trong lòng tôi thầm mắng đồ sắc lang. Tiểu Lan Lan còn nhỏ tuổi đương nhiên là không có tâm tư này. Nhưng con báo thế mà lại không chọn bất kỳ ai, thật khiến cho tôi thất vọng. Con báo nhìn tôi thâm tình, luôn phóng điện vào tôi, ước đoán ngay cả nhà máy năng lượng hạt nhân Tần Sơn nhìn mà thấy tự ti, nhẹ giọng nói vào bên tai tôi: “Có Vân nhi là đủ rồi.”
Tôi vừa trừng mắt nhìn hắn, trong lòng thầm nghĩ: ngươi chỉ đóng kịch trước mặt cha ta thôi. Đồng thời thấp giọng nói một câu: “Yêu cầu điện hạ chú ý tiết kiệm tài nguyên điện lực cho quốc gia!”
Con báo ngẩn người, chẳng hiểu gì cả.
Chú thích:
1- Hoa triêu: ngày hội hoa, thường vào ngày 15/2 âm lịch.
2- Hoa mạt lỵ: hoa nhài
3- Cây điểu la: một loại dây leo
4- Đan thanh: xanh đỏ. Mình không hiểu lắm về bút pháp đan thanh, nhưng qua nghĩa của từ này thì đoán đây là thể loại tranh vẽ chỉ dùng hai loại màu sắc này. Nhưng nếu để là bút pháp xanh đỏ nghe thô quá nên mình vẫn để nguyên gốc hán việt là bút pháp đan thanh.
5- Từ khúc: Hình thức văn vần, ngôn ngữ linh hoạt gần với khẩu ngữ
6- Táng hoa ngâm – Khúc hát chôn hoa: đây là một bài thơ trong Hồng Lâu Mộng, một tiểu thuyết của nhà văn Tào Tuyết Cần, miêu tả cảnh Lâm Đại Ngọc thương tiếc hoa đào khi rơi xuống nước sẽ bị nước cuốn đến những nơi dơ bẩn nên đã chôn hoa, để hoa có thể về với đất. Bài thơ đẹp, buồn, như báo trước số phận của nàng: “hồng nhan bạc mệnh”.
Trong truyện này, Vân nhi hát vẫn còn thiếu một đoạn nữa như sau:
Nhĩ kim tử khứ nùng thu táng
Vị bốc nùng thân hà nhật táng
Nùng kim táng hoa nhân tiếu si
Tha niên táng nùng tri thị thuỳ
Thí khán xuân tàn hoa tiệm lạc
Tiện thị hồng nhan lão tử thì
Nhất triêu xuân tận hồng nhan lão
Hoa lạc nhân vong lưỡng bất tri.
Dịch thơ:
Giờ hoa rụng có ta chôn cất,
Chôn thân ta chưa biết bao giờ.
Chôn hoa người bảo ngẩn ngơ,
Sau này ta chết, ai là người chôn?
Ngẫm khi xuân muộn hoa tàn,
Cũng là khi khách hồng nhan về già
Hồng nhan thấm thoắt xuân qua,
Hoa tàn người vắng ai mà biết ai!
7-Bất vi sở động: không chút động tĩnh.
8- Trúc bao ( 竹苞); Cá cá thảo bao (个个草包); Xuân lục (春绿); Xuẩn lư (蠢驴)
