Chương 39

Tầm Dương tiễn khách lúc canh tàn

Xào xạc lau thu động lá vàng.

Khách xuống thuyền rồi người xuống ngựa

Chén đưa không sáo cũng không đàn.

Từ biệt cùng say, chẳng cuộc vui

Trăng dầm sông nước lững lờ trôi

Chợt nghe văng vẳng tỳ bà vọng

Chủ khách bâng khuâng chẳng muốn rời.

Đến nơi sẽ hỏi: "ai đàn tá?"

Ngừng bặt muốn thưa, ngại chẳng ra.

Thuyền đến gần bên xin gặp mặt

Giong đèn thêm rượu tiệc vui mà.

Hết lời mời mọc thuận tình ra

Ôm chiếc tỳ bà khuất mặt hoa

Vặn trục dạo dây đôi ba tiếng

Dẫu chưa thành điệu, ý tình xa.

Dây ngân ấm ức bấy nhiêu tình

Dường kể cho vơi nỗi bất bình

Khẻ nhíu đôi mày tay gãy nhẹ

Nỗi niềm tâm sự cả đời mình.

Nắn nhẹ bắt khoan rồi lại dạo

Lục Yêu nối tiếp khúc Nghê thường

Dây to rào rạt mưa sầm sập

Dây nhỏ tỉ tê nỗi khổ riêng.

Rào rạt tỉ tê xen lẫn nhịp

Như bao châu ngọc đỗ mâm vàng

Dưới hoa oanh líu lo trơn giọng

Nhịp suối ngập ngừng thác nước tuôn

Dây đàn ngưng bặt suối ngừng reo

Cả một trời thu vắng lặng theo

Thầm kín hiện ra niềm hận tủi

Lặng nghe tình tứ hơn đàn nhiều.

Bỗng như bình vỡ, nước rơi tung

Đao kiếm gầm gừ, thiết kỵ xung.

Ngưng khóc, mặt đàn tay phất mạnh

Bốn dây xé lụa tiếng tưng bừng.

Thuyền mảng đông tây lặng gió đùa

Trăng thu trắng xóa nước sông đưa

Gài que gẫy giữa dây cầm sắt

Xốc áo dịu dàng đứng dậy thưa:

"Em vốn là người chốn đế đô

"Nhà xa làng tận ở Hà Mô

"Mười ba tuổi học tỳ bà thạo

"Hạng nhất trong bao đám hát trò.

"Thiện tài phải phục tiếng đàn em

"Trang điểm Thu nương lại ghét ghen

"Bao lụa đào trao không đếm xuể

"Ngủ Lăng bọn trẻ kháo nhau khen.

"Lược bạc, hoa vàng gãy nhịp xong

"Rượu rơi hoen ố đốm quần hồng

"Gió xuân trăng tỏ thờ ơ ngắm

"Năm lại sang năm cuộc lạc hoan.

"Mất dì, em lại phải tòng quân

"Sớm lại chiều qua kém mỹ quan

"Trước cửa lặng tanh xe ngựa vắng

"Về già gá nghĩa với người buôn.

"Lái buôn tham lợi biệt ly thường

"Tháng trước buôn trà tận phủ Lương

"Từ đấy một mình trên thuyền vắng

"Trăng dọi quanh thuyền, nước lạnh băng.

"Đêm sâu mơ lại tuổi xuân xưa

"Mơ mộng ngổn ngang rớt lệ thừa"...

Nghe tiếng tỳ bà ta cảm động

Lại nghe câu chuyện mắt đầy mưa.

Chân trời lưu lạc khách tha hương

Biết trước hay không, gặp chuyện thường

Năm ngoái giả từ Kinh tráng lệ

Giáng quan nằm ốm ở Tầm Dương.

Tầm Dương hẻo lánh đâu âm nhạc

Năm tháng không nghe tiếng sáo đàn

Nhà lại gần sông Bồn ẩm ướt

Quanh nhà lau trúc gió mênh mang.

Sớm tối ở đây thấy được gì ?

Quyên kêu khắc khoải vượn sầu bi

Cảnh sông, hoa sớm, trăng thu tỏ

Ta rót chén về nốc chen đi.

Há phải sáo đồng câu hát núi

Líu lo đến nổi khó nghe thêm

Đêm nay nàng gãy tỳ bà khúc

Khoan khoái dường như bản nhạc tiên.

Vui lòng ngồi lại đàn thêm nữa

Ta sẽ vì nàng chuyển khúc hành

Cả nể bồi hồi nàng đứng lựa

Rồi ngồi nắn nót nhộn âm thanh.

Rầu rầu khác hẳn tiếng đàn qua

Cả tiệc đều bưng mặt khóc òa.

Trong đó khóc nhiều hơn hết thảy:

Tư mã áo xanh đẫm lệ nhoà.

(Tỳ bà hành, Bạch Cư Dị)

Nguồn dịch thành thơ việt: Sưu tầm

Đăng cho vui sau này đổi lại